Belarus ( Beyaz Rusya)

**Prof. Dr. Sinsi** · 11-04-2012

Beyaz Rusya ya da uluslararası alanda tercih edilen ismiyle Belarus, eski bir SSCB ülkesidir

Kuzey Avrupa'da yer alır

Başkenti Minsk'dir

Komşuları batıda Polonya, kuzeybatıda Litvanya, kuzeyde Letonya, doğuda Rusya Federasyonu ve güneyde Ukrayna'dır

Beyaz Rusya, diğer BDT ülkelerinin yanında Moskova hükümetine en yakın olanı oldu

1991'de Sovyetlerin dağılmasıyla bağımsızlığını ilane eden Beyaz Rusya;gün geçtikçe dünyaya ayak uydurmaya başlamış ve en nihayetinde liberal dünyaya kendini kabul ettirmiştir

Ancak, yeni doğalgaz krizi sonrasında zor ekonomik koşullarla karşılaşan Beyaz Rusya yeniden Rusya İle birleşmek için görüşmelerde bulunmaktadır

Bunun için yapılması gerekli ilk şey olan aynı para birimini kullanma şeklindeki adımların atılması için Beyaz Rusya, Rusya Devlet Başkanı ile görüşme talebinde bulunmuştur

Belarus Coğrafyası

Konum: Doğu Avrupa, Polonya'nın doğusunda yer almaktadır

Coğrafi konumu: 53 00 Kuzey enlemi, 28 00 Batı boylamı
Harita konumu: Doğu Avrupa
Yüzölçümü: toplam: 207,600 km²
kara: 207,600 km²
su: 0 km²
Sınırları: toplam: 2,900 km
Sınır komşuları: Letonya 141 km, Litvanya 502 km, Polonya 407 km, Rusya 959 km, Ukrayna 891 km
Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)
İklimi: Kışlar soğuk, yazlar serin ve nemli geçer

Karasal ve deniz iklimi arasında geçiş yaşanır

Arazi yapısı: Arazi genellikle yatık olup, çok sayıda bataklık bulundurur

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Nyoman Nehri 90 m; en yüksek noktası: Dzyarzhynskaya Hara 346 m
Doğal kaynaklar: Ormanlar, bataklık kömürü, az miktarda petrol ve doğal gaz
Arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %26

77, sürekli ekinler: %0

6, otlaklar: %15
ormanlık arazi: %34, diğer: %23

63 (2005 verileri)

Sulanan arazi: 1,310 km² (2003 verileri)
Coğrafi not: kara ile çevrili

Belarus Halkı

6

ve 8

yüzyıllar arası Sibirya taraflarından gelen Beyaz Ruslar'ın ataları olan kavimler, bu topraklara yerleşti ve daha önce burada yaşayan Fin-Ogur kökenli bazı kavimleri zamanla özümlediler

Daha sonrada giderek Ruslaştılar ve Slavlaştılar

19

yüzyıla kadar Beyaz Rusya adında bir ülke ya da yönetim yoktu

Rusya, Batı ülkeleriyle kendi arasında tampon amaçlı Beyaz Rusya yönetimini kurdu

SSCB'nin dağılmasıyla da bağımsız oldu

Belarus, Rusya'nın en yakın müttefikidir

Ulus: Beyaz Rus
Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz Ruslar %81

2, Ruslar %11

4, Polonyalılar, Ukraynalılar ve diğerleri %7

4
Dinler: Doğu Ortodoksları %80, diğer (Roma Katolikleri, Protestanlar, Museviler ve Müslümanlar) %20 (1997 verileri)
Diller: Beyaz Rusça, Rusça, diğer

Ülke Yönetimi

Ülke adı: Resmi uzun adı: Belarus Cumhuriyeti
kısa şekli : Belarus
yerel adı: Respublika Byelarus'
eski adı: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
uluslararası: Belarus
Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Minsk
İdari bölmeler: 6 bölge ve bir belediye; Brestskaya (Brest), Homyel'skaya (Homyel'), Horad Minsk, Hrodzyenskaya (Hrodna), Mahilyowskaya (Mahilyow), Minskaya, Vitsyebskaya (Vitsyebsk)
Bağımsızlık günü: 25 Ağustos 1991
Milli bayram: Bağımsızlık günü, 3 Temmuz (1944); 25 Ağustos 1991
Anayasa: 15 Mart 1994; 27 Kasım 1996 ve 17 Ekim 2004 tarihlerinde yeniden düzenlenip yürürlüğe konulmuştur

Hukuk sistemi: Genel hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir

Oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel
Üyesi olduğu kuruluşlardan bazıları:

CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu)
CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi)
CEI (Orta Avrupa Girişimi)
WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 10,293,011 (Temmuz 2006 verileri)
Yaş yapısı: 0-14 yaş: %15

7 (erkek 825,823; kadın 791,741)
15-64 yaş: %69

7 (erkek 3,490,442; kadın 3,682,950)
65 yaş ve üzeri: %14

6 (erkek 498,976; kadın 1,003,079) (2006 verileri)
Nüfus artış oranı: %-0

06 (2006 verileri)
Mülteci oranı: 2

3 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
Cinsiyet oranı: doğumlarda: 1

05 erkek/kadın
15 yaş altı: 1

04 erkek/kadın
15-64 yaş: 0

95 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0

4 erkek/kadın
toplam nüfusta: 0

88 erkek/kadın (2006 verileri)
Bebek ölüm oranı: 13 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 69

08 yıl, erkek: 63

47 yıl, kadın: 74

98 yıl (2006 verileri)
Ortalama çocuk sayısı: 1

43 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0

3 (2001 verileri)
HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 15,000 (2001 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 1,000 (2001 verileri)
Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler
toplam nüfus: %99

6, erkek: %99

8, kadın: %99

5 (2003 verileri)

Ekonomik Bilgiler

Ekonomiye genel bakış: 1995de Cumhurbaşkanı Lukashenko, ülkeyi piyasa sosyalizmine yönelttiğinden beri, Beyaz Rusya küçük yapısal reformlar görmüştür

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 73

09 milyar $ (2005 verileri)
GSYİH - reel büyüme: %9

2 (2005 verileri)
GSYİH - sektörlere göre: tarım: %9

3
endüstri: %31

6
hizmet: %59

1 (2005 verileri)
Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %10

3 (2005 verileri)
İş gücü: 4

3 milyon (2005)
İşsizlik oranı: %1

6 (2005)
Bütçe: gelirler: 5

903 milyar $; giderler: $6

343 milyar (2005 verileri)
Endüstri: aaaal-kesme makine araçları, traktörler, kamyonlar, motosikletler, televizyon setleri, kimyasal elyaf, gübre, tekstil, radyolar, buzdolapları
Endüstrinin büyüme oranı: %15

6 (2005 verileri)
Elektrik üretimi: 30 milyar kWh (2004)
Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %99

9, hidro: %0

1, nükleer: %0 diğer: %0 (2004)
Elektrik tüketimi: 34

3 milyar kWh (2004)
Elektrik ihracatı: 800 milyon kWh (2004)
Elektrik ithalatı: 7 milyar kWh (2003)
Tarım ürünleri: Hububat, patates, sebzeler, şeker pancarı, keten, sığır eti, süt
İhracat: 16

14 milyar $ (2005)
İhracat ürünleri: Makine ve araç - gereçler, kimyasallar, aaaaller, tekstil, gıda ürünleri
İhracat ortakları: Rusya %38

5, Ukrayna %7

8, Polonya %7

1, Almanya, Letonya %4

2, Birleşik Krallık %4

1, Çin %4

1 (2005)
İthalat: 16

94 milyar $ (2005)
İthalat ürünleri: yakıt, doğal gaz, endüstriyel ham maddeler, tekstil, şeker, gıda maddeleri
İthalat ortakları: Rusya %57

9, Ukrayna %6

4, Almanya %9

7, Polonya %5

2(2005)
Dış borç tutarı: 4

662 milyar $ (2005 verileri)
Para birimi: Beyaz Rusya Rublesi (BYB/BYR)
Para birimi kodu: BYB/BYR
Mali yıl: Takvim yılı

Alt yapı Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 3,284,300 (2005)
Telefon kodu: 375
Radyo yayın istasyonları: AM 28, FM 37, kısa dalga 11 (1998)
Radyolar: 3

02 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 47 (1995)
Televizyonlar: 2

52 milyon (1997)
Internet kısaltması:

by
Internet servis sağlayıcıları: 4 (2000)
Internet kullanıcıları: 3,394,400 (2005)
Demiryolları: toplam: 5,512 km (2005)
Karayolları: toplam: 93,055 km, asfalt: 93,055 km, asfalt olmayan: 0 km (2005)
Boru hatları: Ham petrol 2,321 km; arıtılmış ürünler 1,686 km; doğal gaz 5,223 km (2006)
Limanlar: Mazyr
Hava alanları: 86 (2006)

11-04-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Belarus ( Beyaz Rusya) Beyaz Rusya ya da uluslararası alanda tercih edilen ismiyle Belarus, eski bir SSCB ülkesidir Kuzey Avrupa'da yer alır Başkenti Minsk'dir Komşuları batıda Polonya, kuzeybatıda Litvanya, kuzeyde Letonya, doğuda Rusya Federasyonu ve güneyde Ukrayna'dır Beyaz Rusya, diğer BDT ülkelerinin yanında Moskova hükümetine en yakın olanı oldu 1991'de Sovyetlerin dağılmasıyla bağımsızlığını ilane eden Beyaz Rusya;gün geçtikçe dünyaya ayak uydurmaya başlamış ve en nihayetinde liberal dünyaya kendini kabul ettirmiştir Ancak, yeni doğalgaz krizi sonrasında zor ekonomik koşullarla karşılaşan Beyaz Rusya yeniden Rusya İle birleşmek için görüşmelerde bulunmaktadır Bunun için yapılması gerekli ilk şey olan aynı para birimini kullanma şeklindeki adımların atılması için Beyaz Rusya, Rusya Devlet Başkanı ile görüşme talebinde bulunmuştur Belarus Coğrafyası Konum: Doğu Avrupa, Polonya'nın doğusunda yer almaktadır Coğrafi konumu: 53 00 Kuzey enlemi, 28 00 Batı boylamı Harita konumu: Doğu Avrupa Yüzölçümü: toplam: 207,600 km² kara: 207,600 km² su: 0 km² Sınırları: toplam: 2,900 km Sınır komşuları: Letonya 141 km, Litvanya 502 km, Polonya 407 km, Rusya 959 km, Ukrayna 891 km Sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili) İklimi: Kışlar soğuk, yazlar serin ve nemli geçer Karasal ve deniz iklimi arasında geçiş yaşanır Arazi yapısı: Arazi genellikle yatık olup, çok sayıda bataklık bulundurur Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Nyoman Nehri 90 m; en yüksek noktası: Dzyarzhynskaya Hara 346 m Doğal kaynaklar: Ormanlar, bataklık kömürü, az miktarda petrol ve doğal gaz Arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %2677, sürekli ekinler: %06, otlaklar: %15 ormanlık arazi: %34, diğer: %2363 (2005 verileri) Sulanan arazi: 1,310 km² (2003 verileri) Coğrafi not: kara ile çevrili Belarus Halkı 6 ve 8 yüzyıllar arası Sibirya taraflarından gelen Beyaz Ruslar'ın ataları olan kavimler, bu topraklara yerleşti ve daha önce burada yaşayan Fin-Ogur kökenli bazı kavimleri zamanla özümlediler Daha sonrada giderek Ruslaştılar ve Slavlaştılar 19 yüzyıla kadar Beyaz Rusya adında bir ülke ya da yönetim yoktu Rusya, Batı ülkeleriyle kendi arasında tampon amaçlı Beyaz Rusya yönetimini kurdu SSCB'nin dağılmasıyla da bağımsız oldu Belarus, Rusya'nın en yakın müttefikidir Ulus: Beyaz Rus Nüfusun etnik dağılımı: Beyaz Ruslar %812, Ruslar %114, Polonyalılar, Ukraynalılar ve diğerleri %74 Dinler: Doğu Ortodoksları %80, diğer (Roma Katolikleri, Protestanlar, Museviler ve Müslümanlar) %20 (1997 verileri) Diller: Beyaz Rusça, Rusça, diğer Ülke Yönetimi Ülke adı: Resmi uzun adı: Belarus Cumhuriyeti kısa şekli : Belarus yerel adı: Respublika Byelarus' eski adı: Beyaz Rusya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti uluslararası: Belarus Yönetim biçimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet Başkent: Minsk İdari bölmeler: 6 bölge ve bir belediye; Brestskaya (Brest), Homyel'skaya (Homyel'), Horad Minsk, Hrodzyenskaya (Hrodna), Mahilyowskaya (Mahilyow), Minskaya, Vitsyebskaya (Vitsyebsk) Bağımsızlık günü: 25 Ağustos 1991 Milli bayram: Bağımsızlık günü, 3 Temmuz (1944); 25 Ağustos 1991 Anayasa: 15 Mart 1994; 27 Kasım 1996 ve 17 Ekim 2004 tarihlerinde yeniden düzenlenip yürürlüğe konulmuştur Hukuk sistemi: Genel hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir Oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel Üyesi olduğu kuruluşlardan bazıları: CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu) CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi) CEI (Orta Avrupa Girişimi) WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Nüfus Bilgileri Nüfus: 10,293,011 (Temmuz 2006 verileri) Yaş yapısı: 0-14 yaş: %157 (erkek 825,823; kadın 791,741) 15-64 yaş: %697 (erkek 3,490,442; kadın 3,682,950) 65 yaş ve üzeri: %146 (erkek 498,976; kadın 1,003,079) (2006 verileri) Nüfus artış oranı: %-006 (2006 verileri) Mülteci oranı: 23 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini) Cinsiyet oranı: doğumlarda: 105 erkek/kadın 15 yaş altı: 104 erkek/kadın 15-64 yaş: 095 erkek/kadın 65 yaş ve üzeri: 04 erkek/kadın toplam nüfusta: 088 erkek/kadın (2006 verileri) Bebek ölüm oranı: 13 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini) Ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 6908 yıl, erkek: 6347 yıl, kadın: 7498 yıl (2006 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 143 çocuk/1 kadın (2006 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %03 (2001 verileri) HIV/AIDS - taşıyan insan sayısı: 15,000 (2001 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenler: 1,000 (2001 verileri) Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler toplam nüfus: %996, erkek: %998, kadın: %995 (2003 verileri) Ekonomik Bilgiler Ekonomiye genel bakış: 1995de Cumhurbaşkanı Lukashenko, ülkeyi piyasa sosyalizmine yönelttiğinden beri, Beyaz Rusya küçük yapısal reformlar görmüştür GSYİH: Satınalma Gücü paritesi - 7309 milyar $ (2005 verileri) GSYİH - reel büyüme: %92 (2005 verileri) GSYİH - sektörlere göre: tarım: %93 endüstri: %316 hizmet: %591 (2005 verileri) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %103 (2005 verileri) İş gücü: 43 milyon (2005) İşsizlik oranı: %16 (2005) Bütçe: gelirler: 5903 milyar $; giderler: $6343 milyar (2005 verileri) Endüstri: aaaal-kesme makine araçları, traktörler, kamyonlar, motosikletler, televizyon setleri, kimyasal elyaf, gübre, tekstil, radyolar, buzdolapları Endüstrinin büyüme oranı: %156 (2005 verileri) Elektrik üretimi: 30 milyar kWh (2004) Elektrik üretimi için kaynaklar: Fosil yakıtlar: %999, hidro: %01, nükleer: %0 diğer: %0 (2004) Elektrik tüketimi: 343 milyar kWh (2004) Elektrik ihracatı: 800 milyon kWh (2004) Elektrik ithalatı: 7 milyar kWh (2003) Tarım ürünleri: Hububat, patates, sebzeler, şeker pancarı, keten, sığır eti, süt İhracat: 1614 milyar $ (2005) İhracat ürünleri: Makine ve araç - gereçler, kimyasallar, aaaaller, tekstil, gıda ürünleri İhracat ortakları: Rusya %385, Ukrayna %78, Polonya %71, Almanya, Letonya %42, Birleşik Krallık %41, Çin %41 (2005) İthalat: 1694 milyar $ (2005) İthalat ürünleri: yakıt, doğal gaz, endüstriyel ham maddeler, tekstil, şeker, gıda maddeleri İthalat ortakları: Rusya %579, Ukrayna %64, Almanya %97, Polonya %52(2005) Dış borç tutarı: 4662 milyar $ (2005 verileri) Para birimi: Beyaz Rusya Rublesi (BYB/BYR) Para birimi kodu: BYB/BYR Mali yıl: Takvim yılı Alt yapı Bilgileri Kullanılan telefon hatları: 3,284,300 (2005) Telefon kodu: 375 Radyo yayın istasyonları: AM 28, FM 37, kısa dalga 11 (1998) Radyolar: 302 milyon (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 47 (1995) Televizyonlar: 252 milyon (1997) Internet kısaltması: by Internet servis sağlayıcıları: 4 (2000) Internet kullanıcıları: 3,394,400 (2005) Demiryolları: toplam: 5,512 km (2005) Karayolları: toplam: 93,055 km, asfalt: 93,055 km, asfalt olmayan: 0 km (2005) Boru hatları: Ham petrol 2,321 km; arıtılmış ürünler 1,686 km; doğal gaz 5,223 km (2006) Limanlar: Mazyr Hava alanları: 86 (2006)