Salatalar Genel Bilgiler

Salatalar Genel Bilgiler

Salatalar iştah açıcı, renk ve şekilleri ile sofraların dekoru olduğu gibi, salgıyı artırdıklarından yemeklerin sindiriminde çok önemli yer tutarlar Salatalar, salatalık, domates gibi çiğ sebzelerden, pişmiş sebzelerden, etlerden ve meyvalardan olmak üzere dört şekilde yapılırlar

Servisi: Salata iyice ayıklanır yıkandıktan sonra salata sepetine ve temiz bir bez içine konur Porselen, fayans veya kristal bir kap içinde yapılır Ve dağıtımı da özel çatal ve kaşıkla olur

Sosu : En çok zeytinyağı ve limonla yapılır Bu sosu hazırlamak için kâse içinde arzuya göre iki kaşık zeytinyağı, biraz tuz, biber ve bir kaşık da limon suyu eklenerek hazırlanır Buna çok ince kıyılmış maydanoz gibi otlar katılır Pişmiş sebze salataları mayonezle soslandırılır

SALATALAR

iştah açmak amacıyle yemekle birlikte yenilmek üzere hazırlanan, ekşili ve genellikle üzerine zeytinyağı gezdirilmiş yardımcı yemeğe salata denir Yurdumuzda salatalar genellikle -domates salatası-, -beyin salatası-, «hıyar salatası», -roka salatası-, -kıvırcık salatası-, «marul salatası», «cacık», «hindiba salatası», «fasulye piyazı» ve benzerleri gibi sınırlanmış, az sayıdadır,
Avrupa ülkeleri mutfaklarında ise türlü bitki yemiş ve etlerden salata yapma imkânları araştırılmış ve bulunmuştur Salata deyince akla italyan Mutfağı gelir Çünkü salata İtalyan Mutfağının icadıdır Ama salatayı yemeklerden önce ordövr veya birinci tabak olarak yemeği bir alışkanlık haline getiren Fransız'lar, bunun iştah açıcılığının yanısıra besin ve kalori yönlerini de ele atmışlardır Böylece Türk Mutfağı'nın pek alışık olmadığı, ama oldukça hoş ve lezzetli salata çeşitleri ortaya çıkmıştır Bunlar ekşi konduğu vakit salata, ekşlslz olduğu vakit de ordövr olarak yenmektedir
İçi doldurulmuş yeşil zeytin, salam, kaşer peyniri, salatalık domates, kapari, ançüez, hıyar ve kalamata zeytininden yapılan karışım da ekşi ve zeytinyağı konduğu vakit salata, ekşisiz ve zeytinyağsız olduğu vakit de ordövr olarak yenir Ancak bu malzemenin hepsini küçük parçalara doğramayı unutmamak gerekir
Avrupa Mutfağı'nda salatalarda, ordövrlerde karışıklara geniş çapta yer vermişlerdir

SALATALAR HAKKINDA

Salatalar lezzet ve renk bakımından soframızı canlandıran temel gıdalardandır Hem iştahı açar, hem vücudun vitamin ve madensel madde ihtiyacını karşılar
Çiğ sebzeler, taşıdıkları vitamin ve madensel maddeler bakımından pişmiş sebzelerden çok daha faydalıdır Sofralarda salata yemeyi alışkanlık haline getiren kişinin ilaç olarak vitamin almasına gerek yoktur Salata hazırlarken, vitamin kaybını önlemek gayesiyle iri doğramak ve yapıldığı zaman yarım saate kadar yemek icab eder Salataların üzerine zeytinyağı ve limon dökülmelidir Bu sos sebzelerdeki C vitamininin yok olmasını önlediği gibi sebzelerdeki A vitamininin vücuda yararlı hale gelmesini hazırlar

SALATALAR

«Zevk ve özenle hazırlanmış bir salata, bir sofra yemeğe bedeldir» denilmesi bilmem ne kadar doğrudur Ancak iyi, özenli ve zarif bir şekilde hazırlanmış bir salatanın, sofradakilerin gözlerini kamçıladığı, iştahlarını açtığı kadar, rengârenk çiçekler kadar bir sofrayı süslemekte olduğunu da kabul etmek gerekir Servis edilmeleri: Salatalar; cins ve çeşitlerine göre, büyük tabak veya salata kâsesinde sofraya oturtularak, kişilere özel küçük tabaklara alınmak suretiyle servis yapılmalıdır

Salatalar Hakkında

Latince kökenli "Salare" (tuzlanmış) kelimesinden türetilerek tüm dillere Türkçemiz'deki telaffuzuna yakın biçimlerde yerleşen salata, iştah açıcı özelliğiyle mutfakların baştacıdır Bu özelliğinin yanışını, vitamin ve mineraller açısından taşıdığı zengin yapıyla da salata önemli bir besin maddesidir
Salatalar genellikle ana yemekler eşliğinde sunulur Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, bu "iştah açıcı yiyeceğin-yemeğe olan uyumunu iyi sağlamaktır Salata mutlaka ana yemeğin besleyici değerini tamamlamalı, onun önüne geçmemelidir Örneğin, protein miktarı fazla olan yemeklerle birlikte sunulacak salatanın proteini mutlaka düşük olmalıdır Bazı salata çeşitlerinin ise, ana yemekle birlikte değil, yemek öncesi ve çerez (ordövr) olarak, içki eşliğinde verilmesi uygun olur
Hangi besin maddesiyle hazırlanıyorsa o ana maddenin adını alır salata; domates salatası, patates salatası gibi Bu arada bazı salatalara katılan sosların hazırlanması da bu lezzet dolu tabağa renk katmada önem taşır

Salatalar Hakkında Genel Bilgiler

Salata: İştah açmak üzere yemek esnasında yenen tuzlu ve ekşili yiyecektir Veya salata yapmaya yarayan marula benzer ve ondan küçük kıvırcık yapraklı yeşilliklerin tamamı Bu ve benzerlerinin tuz, sirke, limon, zeytinyağı ve haşlanarak terbiye edilmiş olanlarıdır

Salata yemekle beraber yenilen iştah açıcı yiyeceklerdir Halen yurdumuzun birçok yerlerinde salatalar yemeklerden hatta çorbalardan da önce yenir ki, bu da, iştahı açar ve mideyi hazmetmek için konsantre hale sokar
Çiğ yenen meyve ve sebzeler metal tuzları ve vitamin bakımından zengin besinlerdir Şekerli olduklarından ısı ve hararet verirler Çiğ yenen bu besinler görünüşleri, tatları, fazla sulu olmaları ile iştah açıcıdırlar
Sebzeler bekletilecek ise yıkandıktan sonra kökleri su içinde kalacak şekilde bir kaba konulursa, bozulmadan uzun zaman muhafaza edilirler Sebzeler salata olarak hemen yenecek ise salata yapılarak sofraya getirilir Salata yapılırken sebzelerin iri doğranmasına dikkat edilmelidir Çünkü iri doğranan sebzelerin beslenme değeri, küçük olarak doğranan sebzelerden fazladır

Salata; soframızı süsleyen, sürekli aranan lezzetli ve besin değeri bakımından kıymetli olan bir yiyecektir

Salata; hazırlayan insanın zevklerini yansıtır Salatalar içine konan malzemelere göre isim alırlar Bazı malzemeler haşlanır Bazıları da çiğ pişmemiş olarak kullanılır

salataları mutfaktaki yri ve önemi

Salatalar Hakkında Genel Bilgiler

Hemen her kültürün mutfağında farklı şekillerde yer bulan salata, sağlıklı beslenenlerin bir numaralı tercihi

Fransızlar, ana yemekten sonra tercih ederler onu Damaklarını bir an önce peynir tadına hazırlamak için Türkler ve İtalyanlar, ana yemekle; özellikle balıkla beraber tüketir bu vitamin deposunu Amerikalılar ve İngilizler ise sofraya oturur oturmaz yerler; iştah duyularını harekete geçirmek için Evet, tüketilme şekli farklı da olsa, dünyanın hemen her sofrasında yer bulan 'salata'dan bahsediyoruz Gastronomi dünyasında ne yazık ki hak ettiği yeri bulamayan salata, Latince'de tuz anlamına gelen 'sal' kelimesinden türemiş 'Tuzlanmış şeyler', 'çiğ sebzelerin zeytinyağı, sirke ve tuz ile hazırlanıp yenilmesi' anlamını taşır Salatayla ilgili verilerin çoğunu da Roma İmparatorluğu döneminden kalan belgeler ile Fransız ve İngiliz kaynaklarından elde ediyoruz Bundan dolayı bu bilgiler, bize salatanın Avrupa'daki geçmişini aktarıyor
Oysa salatanın geçmişi, belki de insanlık tarihi kadar eski Zira ilk insanlar ateşi ve pişirmeyi icat edinceye kadar beslenme ihtiyaçlarını karşılamak için sebze, yeşillik, meyve ve yemiş gibi gıdaları tükettiler Bir bakıma insanların ilk keşfettikleri beslenme tarzının aslında salatanın alt yapısını oluşturduğunu söyleyebiliriz

NAR EKŞİSİNDEN MEYVEYE
Bereketli topraklarıyla tarih boyunca çeşitli uygarlıkların gözdesi olan Anadolu'da da salatanın ayrı bir yeri var Anadolu'daki taze yeşilliklerden bakliyata kadar çeşitli besin maddelerinden ortaya konan bu lezzetler, kimi zaman salata adıyla anılmazlar Güneydoğu mutfağında salata, bazen sadece taze maydanoz ve naneden ibaret olabilir Kimi zaman da, Urfa narından yapılmış nar ekşisi ile ustaca kıyılmış bol yeşilliklerin karışımıyla yemeklere eşlik eder salata Akdeniz mutfağımızda ise salatalarda tahin ve narenciyenin hem kendisi, hem de suyu kullanılır
Koruk suyu ve zeytinyağı da Ege sofralarında salatanın başrol oyuncularıdır Salatalar, Osmanlı Mutfağı'nın 1844'te basılan ilk yemek kitabı Melce'üt Tabbâh'in'de (Aşçıların Sığınağı) yer alır Osmanlı kültüründe ayrı bir yere sahip olan, Boğaziçi'nin süsü erguvanın bu kitaptaki 'Yeşil Salata' tarifinde bulunması, Osmanlı mutfağının salataya bakış açısını yeteri kadar izah ediyor sanırım

ÖNCE ZEYTİNYAĞI
İyi bir salatanın ortaya çıkması için dört kişiye ihtiyaç var Cömert olanın zeytinyağını, adaletli olanın sirkeyi, cimri olanın tuzu eklemesi gerekir Ve sabırlı olanın da salatayı karıştırması Şimdi gelelim salata yapımındaki püf noktalara Lezzetli bir salata elde etmek istiyorsanız, yıkanan malzemeleri iyice kurutmanız gerekir Çünkü salata malzemesinin üzerindeki su, hazırlanan sosun tadını azaltır
Bir başka önemli püf noktası ise malzemelerin önce zeytinyağı ile tanışması gerektiği Malzemelerin yüzeyi zeytinyağıyla kaplandıktan sonra da karışıma sirke, limon ve tuz ilave edilmeli Tabii hazırladığınız salatanın lezzetine lezzet katacak en önemli şey, salatayı bulunduğunuz mevsimin malzemeleriyle yapıp yapmadığınızla yakından alakalı