Türkiye'de Görülen Doğal Afetler Nelerdir ?

Türkiye’de Depremlerin Dağılışı:

Türkiye deprem haritası incelendiğinde Türkiye’nin büyük bir bölümünde şiddetli depremlerin olduğu görülmektedir

Özellikle Kuzey Anadolu Fay Kuşağı, Batı Anadolu Fay Kuşağı, Doğu Anadolu Fay Kuşağı ve yakın çevresinde büyük depremler olmuştur

Depremler ile Yer Şekillerinin İlişkisi:

Fay hatları dağlar ile çöküntü alanlarının kesiştiği yerlerden geçmektedir Dolayısı ile dağların uzanışı ile fayların uzanışı paralellik göstermektedir Türkiye’deki Dağlar ile fay hatları genel olarak doğu-batı uzanışlıdır

Türkiye’nin 1derece aktif fayları Kuzey Anadolu Dağları, Batı Anadolu Dağları ve Güneydoğu Toros dağlarına paralel uzanmaktadır

Her yerde aynı şiddette deprem olmamasının sebepleri:

Fayların türü ve fayların uzunluğu her yerde farklı şiddette deprem üretmektedir

(Orman Yangınları)

Ormanların yoğun, yangınların az olduğu yerler:

Türkiye’nin Kuzey kıyıları: Karadeniz bölgesi, özellikle doğu ve batı Karadeniz bölümleri ile Marmara bölgesinde Yıldız dağlarının kuzey yamaçları

Kuzeydoğu Anadolu; Kars ve Ardahan çevresi

Türkiye’de Orman yangınlarının az olduğu yerlerde yangın azlığının sebepleri:

Buralarda yaz kuraklığının olmaması, sıcaklıkların fazla yükselmemesi, ağaçların ve orman altı otlarının sürekli yeşil yanmaya dirençli olması Havanın genelikle nemli ve yağışlı olması yangınlara karşı dirençli olmasını sağlamaktadır

1937-2000 Arası orman yangın sayısı ve yanan alan ilişkisi:

1937-2000 yılları arasındaki orman yangınları sayısı ile yangın alanları arasında istikrarsız bir ilişki vardır Yani bazı yıllar az yangınlarda daha fazla alan kaplayan orman yanmıştır

Günümüze doğru orman yangınları sayısı genel orak artmakta iken, yanan orman alanı ise azalmaktadır

Nedeni: Orman yangınlarını önlemeye yönelik tedbirlerin etkili olmasıdır

Yangınlarla mücadelede başarılı olunurken, yangın oluşumunu önlemede başarısızlık vardır

Yangınlara karşı en iyi mücadele yangının oluşumunu önlemektir Bu nedenle bütün insanlarımız yangıların olmaması için gerekli bilince ve davranışa sahip olmalıdır

Çığ felaketi olan yerlerin coğrafi özellikleri:

Çığ felaketi özellikle yer şekillerinin dağlık ve engebeli olduğu, çok eğimli yüzeylerin fazla olduğu yerler ile kar yağışının çok olduğu yüksek yerlerde meydana gelmektedir

Genel olarak buralarda bitki örtüsü fakirdir

Bu özellikler; en etkili çığ felaketi olan Tunceli, Bingöl, Bitlis gibi Doğu Anadolu Bölgesinin doğu kesimlerinde etkili olmasına sebep olmaktadır

Çığ Felaketinin Yerleşmelere zarar vermesinin sebepleri:

Yerleşmelerin dik yamaçların eteklerinde kurulması,

Eğimli yüzeylerde yol açılması

Yamaçlardaki bitki örtüsünün tahrip edilmesi

Yerleşmeleri çığ felaketine karşı koruyacak tedbirlerin alınmaması

Türkiye’de Çığ felaketinin en az en çok olacağı iki örnek şehir:

En az: İzmir, kar yağışının olmaması, eğimli yüzeylerin azlığı

En Fazla: Hakkari, Eğimli yüzeylerin çok olması, kar yağışının çok olması ve uzun süre yerde kalması

(Afetler Genel)


TÜRKİYE’DE EN ÇOK YAŞANAN AFETLER VE NEDENLERİ

1-Depremler

Jeolojik yapı,

Faylar: Fayları Türü, Fayların Uzunluğu

2-Sel ve Taşkınlar

Yağış Miktarı

Bitki Örtüsü

Arazi Kullanımı

Jeomorfolojik özellikler: Yer Şekilleri, Eğim

Drenaj Özellikleri: Yatak özellikleri, Drenaj Sistemi

3- Kütle Hareketleri

Kayaç Türü

Tabakaların Uzanışı

Suya Doygunluk

Arazi Kullanımı: Yanlış yerleşimlerin etkisi, Yol tünel köprü yapımı, Maden ocağı açma

Jeomorfolojik özellikler: Eğim, Yer Şekli

4- Orman Yangınları

Türkiye’nin Matematik Konumu

İnsan Faktörü

Jeomorfolojik özellikler: Engebe, Eğim, Toprak özellikleri

İklim Özellikleri: Sıcaklık, Nem, Basınç, Rüzgarlar

5- Çığ

Bitki örtüsü: Sıklığı, Türü

İklim Özellikleri: Sıcaklık, Yağış
Jeomorfolojik Özellikler: Eğim, Yer Şekli