Türkçe Kelimeler (C-Ç) |
10-28-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkçe Kelimeler (C-Ç)CABADAK: Hayret, şaşma CABALAK: Yabalak, yaygın CAĞIMDA: Yaratıcı, üretken CAĞIMDI: Lütufkar, iltifat eden CAĞLI: Namuslu, dürüst CAKŞI: Yakşı, yakışıklı, güzel CALMAN: Yalman CAMAN: 1- Yaman, 2- Kam, büyücü CAMANBAY: birl Caman/BayŞamanist gelenekte, obanın büyücüsü,doktoru, kötü ruhları kovan kişi CAMUGA (Camuka) Kızgın, asabi CANİK: Tüccar, ticaret erbabı CANKU: Meşveret CARIP: Yakın, dost, çok yakın arkadaş CARLIK: Yarlık, emir, ferman CARTI: Şık, alımlı CARUZ: Heyecan CATUK: Halim, haluk CAV: Gösteriş, afi, fiyaka CAVANKUL: Uygurlar döneminde ordunun sol cenahını ve oradaki askerlerin tümüne verilen ad CAVILDAK: Neşeli, şen şakrak CAVLI: Gösterişli, cafcaflı CAYMAZ: Cesur, kararlı CAYNAK: Pençe, Doğan pençesi CEBE: 1- Silah,ok, cephane 2- Zırh CEBEN: Gayretli, çalışkan CEBENOYAN: Cebe/Noyan Çengiz Kagan’ın dünyaca ünlü komutanı ve yakın arkadaşı(Çengiz’in bütün Türkleri bir bayrak altında toplama fikrinin mimarı bu ulu kişidir) CELASUN: (Çalasun) 1- Delikanlı 2- Cesur, savaşçı 3- Becerikli, eli tez CELAYIR: (Çalayır) 1- Bilgin, gün görmüş, tecrübeli 2- savaşçı CELDEN: Yel, yel parçası CELME: Çalım, fiyaka, gösteriş CENGEL: Hafif, ince CENGİZ: Çengiz, Tengiz, Deniz CEREN: Ceylan, ahu, gazel CERKİN: Hısım, yakın CERKUDAY: birl Yer/Kutay Eski dönem yer tanrısı CETİK: Yetkin, uzman, olgun CETİZ: Yetkin, becerikli CEYRAN: Ceren CIDA: Mızrak, kısa saplı mızrak CIGI: Şamanist gelenekte ,iyi ruh Boy ve oymakları kötülüklerden koruduğuna inanılan ruh CILDUZ: Yıldız CILIMGA: Kağan ve Han’ların mektuplarını yazmakla görevli kişi CİBELİK: Sonsuz, sonsuzluk CİCİ: (Cicik, cicek) 1- Çiçek, gül 2- Konuk 3- Sevim, sevimlilik CİDAGU: Yetkin, yetenekli, becerikli CİDE: İri, uzun bir ağaç türü CİGA: Taç, gelin başı CİĞİL: Hafif, yeğni, kolay CİLMAYA: Türk mitolojisindeki efsanevi kanatlı at CİNGİL: 1- Galip, utkan 2- Güvenilir,sadık CİNGÜ: Zafer, utku CİVİL: İyi ruh, temiz , arınmış ruh COLAY: (Yolay) birl Yol/AyKazaklarda “ayağı uğurlu” kişiler için kullanılır COLDA: Yolcu, yola çıkan CUCİ: 1- Cici, çiçi, cicik, çiçek, çuçu, çuçi 2- KonukBu ad daha çok, beklenmeyen doğumlar sonrası kullanılır ve bu yüzden “konuk” anlamını içerir CULUM: Narin, nazik, hassas CUMUK: Yumuk, yumulmuş CUPAR: Parfüm, güzel koku ÇABA: Gayret, enerji ÇABACI: Gayretli, enerjik ÇABAK (Çaba)1-Çabuk,çevik 2- Küçük bir göl balığı türü ÇABAR: 1- Çapar, davranır 2- Ulak, kurye, elçi ÇABUK: (Çapuk) Çapan, çaba gösteren, çabalayan ÇAÇA: 1- Savaş baltası 2- Gemici 3- Çiçi, çiçik ÇAGAVUN: Bal arısı ÇAĞ: 1- Zaman, vakit 2- devir, devran 3- su sesi, şırıltı ÇAĞA: Yavru çocuk ÇAĞAN: 1- Bayram, eğlence 2- Şimşek 3- gürz, çakan 4- Beyaza kaçan beyazımsı ÇAĞANAK: Çalgı, enstrüman ÇAĞAŞ: Kırlangıç ÇAĞATAY: birl Çağ/Atay 1-Çağının en ünlüsü 2- çağdaş, çağının ilerisinde ÇAĞDAŞ: Çağın insanı, aynı çağda yaşayan kişiler ÇAĞIL: 1- Su sesi 2- Çakıl taşı ÇAĞILDAK: Çağlayan, şelale ÇAĞILTI: 1- Su sesi, suyun taş ve kayalara çarparken çıkarttığı ses ÇAĞIN: 1- Şimşek , çakın 2- Gürz, topuz ÇAĞIR: Çağırı, çağrı ÇAĞIRGAN: Çağıran, davetkar ÇAĞLA: 1- Namuslu, dürüst 2- Erik türlerinden bir yemiş ÇAĞLAK: 1- Namuslu, dürüst 2- Çağlayan, şelale ÇAĞLAR: Şelale, çağlayan ÇAĞLASUN: Dürüst ÇAĞLAV: Dürüst ÇAĞLAYAN: Şelale ÇAĞLAYIK: Şelale ÇAĞLI: 1- Dürüst 2- Yakışıklı, güzel ÇAĞLIN: Meşhur ve liyakat sahibi ÇAĞRI:1- Mesaj, davet 2- Doğan kuşu, doğanın bir çeşidi ÇAĞRUK: Katı, sert ÇAKA: 1- Savaş baltası 2- Çakı 3- Fiyaka, çalım, gösteriş ÇAKALOZ: 1- Fener 2- İlkel bir top silahı (Top mermisi yerine çakıl taşı atan) ÇAKAN: 1- Gürz,topuz 2- Şimşek ÇAKAR: 1-Deniz feneri 2- gürz ÇAKI: Kesici, yontucu küçük bıçak ÇAKICI: 1- Çakma eyleminde bulunan 2- Çakı ustası ÇAKIL: Çakıl taşı ÇAKIN: 1- Şimşek 2- Kıvılcım ÇAKIR:1- Doğan türü bir avcı kuş 2- Gürz 3- Şarap, içki ÇAKIRCA: Doğan türü bir avcı kuş ÇAKIRCI: Eskiden saraylarda, özel olarak doğan terbiyeciliği yapanlara verilen bir sıfat ÇAKMAK:Çak kökünden türeyen, vurmak, kesmek, bölmek eylemi için kullanılan bir sözcük ÇAKMUR: Tutumlu, eli sıkı ÇAKTU: İri yapılı, gösterişli ÇAL: Kılıç darbesi, darbe, vuruş ÇALAP: Ulu ruh, Kadiri mutlak (Eski dönem Tanrı sıfatlarından) ÇALGAR: Çalıcı, vurucu ÇALGIÇAY: Taştan yapılmış el değirmeni ÇALIK:1- Silahşör, iyi kılıç kullanan 2- Çelik 3- Mesaj, haber 4- Haşarı, yaramaz ÇALIM: 1- Gösteriş, fiyaka, kurum 2- Kılıcın keskin tarafı ÇALIMLU: Gösterişli, çekici ÇALIN: Çiğ, jale ÇALIŞ: Azim, ceht ÇALIŞGAN: Çalışkan, işgüzar ÇALKARA: Doğan türü bir avcı kuş ÇALKIN: Darbeci, hamleci, vurucu ÇALMA: Maden üzerine yapılmış oyma, işleme ÇALMAN: Çalıcı, vurucu ÇALUK: Çalık ÇAM: Bir ağaç türü ÇAMUR: Sazlık, bataklık ÇANAYAZ: Berrak, billur ÇANDAR: Karışık, karma ÇANDIR: Karışık ÇANGA: 1- Soylu 2- Pençe ÇANGAL: 1- Çok sık ağaçlı bölge 2- Budaklı ağaç ÇAPAN: 1- Ulak, haberci 2- Enerjik,- çalışkan 3- iş elbisesi, eski giysi ÇAPAR: 1- Enerjik, çalışkan 2- Giysi 3- Saldırgan 4- ulak, haberci ÇAPGIN: Enerjik, koşan, ardından giden ÇAPGUR: Tufan, afet, deprem ÇAPIN: Atak, hücum, savlet ÇAPITGAN: Saldıran, saldırgan ÇAPLAN: Bir şahin türü ÇAPLI: Şahin türü bir avcı kuş ÇAPTI: Koşan, seğirten ÇAPTUĞ: Ünlü, çok tanınan ÇAPUL: Çapmak kökünden, vuran, saldıran, alıp götüren vb eylemlerin tümü ÇARDU: Cinli, perili ÇARMAGUN: Görevli, görevlendirilmiş , emir almış ÇAŞKA: Sabi,bebek, yavru ÇAŞUT: Haberci, muhbir, ajan ÇAT: Yansıma, yayılma, ün ÇATAK: Çatal, çatallı, iki kollu değnek ÇATAL: İki kollu, iki kola ayrılmış nesne ÇATGAL: 1-Yüksek dağlık bölge 2- Çatal ÇATIK: Çatılmış, tersleşmiş ÇATLI(ğ): 1-Ünlü, tanınmış 2- Gözü kara, cesur ÇATUK: Bıçak sapı yapılan bir ağaç türü ÇAV: Ün, şöhret, yansıma, duyuru, bildiri ÇAVA: Ünlü, tanınmış ÇAVAŞ: Ünlü, tanınmış ÇAVLAK: Çağlayan, şelale ÇAVLAN: Çağlayan ÇAVLI: 1- Ünlü,meşhur 2- Doğan yavrusu ÇAVUDUR: İyi üne ve şöhrete sahip olan ÇAVUNT: Ün, şöhret ÇAVUŞ: Bilgi veren, bilgi götüren, bilgi dağıtan (Çavkökünden) ÇAVUT: Duvar, sütun ÇAY: Dere, ırmak ÇAYAN: 1- Dövülmemiş, dökme demir 2- İşlenmemiş ham demir ÇAYLAK: Kuyruğu uzun ve çatallı bir avcı kuş ÇAYLAN: 1-Dere kenarı 2- Çağlayan ÇEBER: 1- Usta, mahir 2- Hoş, latif ÇEBİ : (Çepi,çepni) 1- Sert bakışlı 2- Usta eli yatkın, yetenekli 3- Cebe, çebe, silah ÇEKEN: Cazip, cazibe, çekicilik ÇEKİM: Cazibe, çekicilik ÇEKİMLÜ: Çekimli, cazibeli ÇEKLİ: Armağan, hediye, düğün hediyesi ÇEKMERGEN: Nişancı, iyi vuruş yapan, silahşör ÇELEK: Bülbül, güzel öten bir kuş ÇELEN: 1- Becerikli, çalışkan 2- Fettan, yanıltıcı ÇELİK: (Çelük,çuluk) Gücü arttırılmış sert demir ÇELİKTEN: Çelik parçası ÇELİM: Beden, endam, gösteriş ÇELME: 1- Çalma 2- Başa örtülen bez (Bandana) ÇENGİN: Gösterişli, dikkat çekici ÇENGİZ: Deniz ÇENGŞİ: Mucize, olağanüstülük ÇEPEN: Hatip, iyi konuşan, güzel söz söyleyen ÇERÇİ: Ulak, haber, bildiri ulaştıran kişi ÇERİ(Ğ): Asker, savaşçı, toplanarak bir araya gelmiş erat ÇEVEN: Çevre, muhit ÇEVGEN: Cirit, değnek ÇEVRİ: Çeviri,girdap, anafor ÇEVRİM: 1- Girdap, anafor 2- Çevre, muhit ÇIDAM: Dayanıklılık, metanet ÇIDAMLI: Metin, dayanıklı ÇIDIK: Güç, dayanıklılık ÇIGAY (Çığay): 1- Fakir, varlıksız 2- Kurt yüzlü, kurt bakışlı ÇIĞ:1- su damlası, kırağı 2- kar yığını, kar topu ÇIĞAL: Omuz, omuz başı ÇIĞIN: Çıkın, bohça ÇIĞIR: 1- Çağ, devir 2- çığın açtığı yol 3- Dar yol, patika ÇIĞLA: Saf, halis ÇIĞLAN: Saf, halis ÇIĞRI: 1- felek 2- melodi ÇIKAN: 1- kaynak, kaynarca 2- yeğen, hala çocuğu ÇIKMAK: 1- çıkma eylemi 2- Kaynak 3- çakmak ÇILDIM: Seri- hızlı, enerjik ÇIMRIN: Aktif, faal ÇIN: (çin, çine) sağlam, dayanıklı, güvenilir ÇINAK: 1- sevap, hayr 2- güvenilir,sadık ÇINDAN: sandal ağacı ÇINGAY: Özü, sözü bir, sözüne güvenilir ÇINGILIÇ: birl Çın(sağlam, dayanıklı) Kılıç ÇINGIR:1- Kopuza benzeyen bir saz 2- Çıngırak ÇINTAY: Soylu, güvenilir ÇIRAY: Yüz, eda, çehre ÇIRGANIŞ: Zevk, haz, tat ÇITIRKI: Işık, nur, ziya ÇİBEK: Atmaca türü bir avcı kuş ÇİÇEK: 1- Gül, gül çiçeği 2- Cici, cicik ÇİÇİKAĞAN: birl Çiçi/Kağan Hun Kaganı (Ulusçuluğu, devlet siyasetine sokan ve bunun savaşını veren kişi) ÇİGAN: Yoksul, fakir ÇİGEN: Gayretli ÇİGENDİK: Gayretli, çalışkan ÇİGER: 1- Gayret,azim 2- Çökertiş,çökertme ÇİGERMİŞ: Çökertmiş, düşmanı bozguna uğratmış ÇİGİL: Olgun,gelişmiş, olmuş ÇİGİLVAR: Kısa ve küçük ok, özel ok ÇİĞDEM: Yaban çiçeği, (Itır çiçeğinin Türkçesi) ÇİL: Dağ tavuğu ÇİLDE: Kış mevsiminin en soğuk dönemi ÇİLDU: Hızlı, seri, çabuk ÇİLEN: 1- Çığ 2- Jale 3- Bir dağ çiçeği ÇİLENTİ: Çığ, jale ÇİMÇİK: Saf, masum ÇİNE: (Çin) 1- Sadık, güvenilir 2- Öz, soy 3- Kurt, kurt yavrusu ÇİNKAY: Sözüne güvenilir, özü sözü bir ÇİPLİ: Narin, ince yapılı ÇİRAY: Yüz, çehre, eda ÇİT: Çizgi, sınır, limit ÇİTER: birl Çit/Er (sınır muhafızı) ÇİZGEN: Saban izi, karasabanın tarlada açtığı yol ÇİZİM: Resim figürü ÇOBAN: 1- Elinde cop (değnek, sopa) olan 2- Muhtar, oba beyi ÇOBAR: Değnekli, değnek taşıyan ÇOBAYIKMIŞ: Gönül kırıcı, haşin ÇOGA: Vahşi hayvan ÇOGAY: Yoğun, kesif ÇOĞAŞ: 1- Debdebe, şaşa 2- Vahşi hayvan yavrusu ÇOKAN: 1- Gürz, topuz 2- Hayvan yavrusu ÇOKU: 1- Debdebe, şaşa 2- Bolluk, bereket ÇOLAK (Çalak) Silahşör, iyi kılıç çalan ÇOLBANAK: 1- Uzak görüşlü 2- Törenin dışında kalan 3- Nikahsız ilişkiden doğan çocuk (Hakas Türklerinde) ÇOLDU: 1- Bahşiş, mükafat 2- Ganimet ÇOLPAN: 1-Kuzey yıldızı 2- Uzak görüşlü 3- Tanıdık, bildik, aşina ÇOMAK: 1- İri ve yuvarlak değnek 2- Bir ucunda topuz bulunan sopa, silah 3- İnanmış, inançlı ÇONGAR: Gürültü, şamata, nara ÇOPUR: Geyik ve karaca yavrusu ÇORA: (çura, çur) 1- Yer tanrısı 2- Cin, peri 3- Ruh ÇORAMAN: Cinli, perili ÇORLU: Cinli kötü ruhların etkisinde kalan kişi Bu ad Şamanist gelenekten gelen bir ad dırEskiden bunalımlı ve toplum tarafından hoş karşılanmayan kişiler için bu ad verilirdi ve bu kişiler Kam ve Baksılar tarafından tedavi edilmeye çalışılırdı) ÇOTAK: Kabza, kılıç kabzası ÇOTUR: Kabza, kılıç kabzası ÇÖKERMİŞ: Çökertmiş, düşmanı bozmuş ÇÖKLÜ: Soylu, asil ÇÖKÜL: Irmakların taşarak vadilere bıraktığı tortu ÇÖMÇE: Ağaçtan oyulmuş su kabı ÇÖZELİ: Kıpçak, merkezden uzakta olan ÇÖZELTİ: Ayrılış, kopuş, firak ÇUBAN: Çoban, muhtar, obabaşı ÇUÇU: Şair, şairane konuşan ÇUĞA: (çuka) 1- Yürekli, cesur 2- Arınmış, duru 3- narin ÇUĞAY: Narin ve alımlı kız ÇULÇU: Serçe, Turgay kuşu ÇULUK: 1-Çelik 2- çalık, kılıç çalan 3- aceleci, heyecanlı ÇURAN: Ruhlarla ilgilenen ÇUTUR: Kılıç kabzası ÇUVAŞ: 1-Sakin, rahat 2- dindar, dünyaya değer vermez ÇÜCEN: Akıllı, aklını kullanan ÇÜNÜK: Çınar ağacı |
|