Yemek Öğünleri

Yemek Öğünleri

Yemek öğünleri derken, yemek zamanını anlıyoruzYani, yemek ne zamanları yenir? Bu konuda çeşitli kültürlerde yerleşmiş kurallar geliştirilmiştirFakat, aslında yemenin bir zamanı yokturKişi, temelde ne zaman acıkırsa, o zaman yerDolayısıyla bu zaman, herkes için aynı zamana denk gelmezBununla birlikte yine de çeşitli toplumlarda insanlar bu konuda ortak bir zamanlama varmış gibi toplumca zorlanmışlardır
Böylece, yemek zamanının toplumsallığı ve önemi ortaya çıkmıştırYemek zamanı, insanları birçok toplumsal etkinliklerden alıkoymuşturİş yaşamı, eğitim, ibadet vs gibi etkinliklerde bölünme olmuşturBöylece yeniden enerji kazanılmış ve yorgunluk giderilmiş olarak etkinliğe başlamak söz konusu olmuşturYemek yerken geçen zaman aynı zamanda bireyin dinlenmesi olmaktadır
Temel Öğünler
24 saat boyunca birden fazla kez yemek yeme gereksinimi “Yemek Öğünleri” kavramını doğurmuşturBu öğünler de genel olarak sabah, öğle ve akşam biçiminde oluşturulmuşturFakat bu üç öğün arasındaki zamansal uzunluk eşit olarak bölünmemiştir
Sabah kahvaltısı, örneğin 7-9 arası, gündelik etkinlik başlamadan öncedirÖğle yemeği, 12-14 arası, gün ortası depolamasıdırAkşam yemeği ise, gün bitimi sonrasında 19-21 arası, herkesin bir arada olduğu zamandır
Ara Öğünler yada Geçiştirme Öğünleri
Bu genel üçlü bölünme birçok toplumlarda ara öğünlerle doldurulmuşturBunlardan en yaygın olanı;
A)İkindi Kahvaltısı ya da Beş Çayıdır
Öğle ile akşam arasındaki zamanın uzun olmasını gideren bir öğündürBizim toplumda kentlerde uygulanmaya başlamıştırÇay ya da kahve yanında börek, çörek, pasta vs gibi hafif yiyecekler yenir
B)Beslenme Saati ya da Çay Molası
Okulda öğrenciler için beslenme saati, ya da iş yerlerinde (fabrika, büro vs) çay molası olarak adlandırılan 15 dakikalık dinlenme zamanıdır
C)Gelişigüzel Atıştırma
Gündüzleri, özellikle gecekondularda sokağa çıkıp oynayan çocuklar için başvurulan bir ara öğündürÇocuklar oynarken bir ara eve uğrayıp ekmek arasına peynir, zeytin, helva, vs koyarak, ya da ekmeğe yağ sürerek ellerinde hem oyunlarını oynar, hem de ekmeklerini yerler
D)Yet geber Ekmeği
Özellikle Konya, Antalya, Denizli ve Ispartada gece sofrası bulunurMutfakta, yatmadan önce insanlar bir şeyler yiyip sonra yatarlarAkşam yemeği erken yenince gece yarısı acıkmasını gideren bir ara öğünüdürSahur yemeği, ya da gece yarısı acıkması da denir bu öğüne
Büyük kentlerde barların, gece kulüplerinin, pavyonların bol olduğu caddelerde oralardan çıkanlar hemen, sabaha kadar açık kalan dönerci dükkanlarına girip yemek yemektedirlerAyrıca, yazın deniz kenarlarındaki gençler, gece eğlencelerinden sonra yatmaya giderken yine, dönerci vs gibi yerlerde karınlarını doyurup yatmaya gitmektedirler
Bu alışkanlık artık kentlerde çok yaygınlaştıİnsanlar evlerinde geç saatlere kadar oturmakta, TV izlemektedirYatmaya gitmeden de bir mutfağa uğrayıp buz dolabını açıp ne varsa atıştırmaktadırlarYa da gece yarısı arabaya binilip işkembe çorbası içmeye gidilmektedirKöylerde de öyle değil midir? Konuk olarak kime giderseniz gidin, yemek zamanı olsun olmasın, hemen önünüzde sofra kurulur
Konyada yet geberlik, daha çok kışın yenirKış geceleri uzun olduğu için çok oturulur ve acıkılırDaha çok kahvaltı niteliğindedirYazın geceler kısa olduğu için az yenirÖzetle, insanlar, öğünleri azaltmaktan çok, arttırmak eğilimindedirler, devamlı olarak bir şeyler yiyip içmek isterlerFakat çeşitli nedenlerle (ekonomik, rejim yapmak, vs gibi) az da olsa öğün azaltmaya da rastlanmaktadır
E)Brunch (Öğün Birleştirme)
İki öğün birleştirilirSabah kahvaltısı ile öğle yemeği zamanı ortalanıp ikisi birleştirilir ve tek öğün yapılırÖrneğin Pazar günleri sabah işe gidilmediğinden geç kalkılır ve kahvaltı da geç yapılır ve öğle yemeği yenmezKalabalık ailelerde ev kadınının işi çok olduğu için böyle bir uygulamaya gidilir
Öğleyin yemek yapılmak istense bile zaman darlığı içinde yemek kalabalık aile için yetişmez:Bazı otellerdeki açık büfe yahut kahvaltıda kuvvetli şeyler yiyenler (İngiliz kahvaltısı gibi) öğleyin acıkmamaktadırlarRejim yapan ailelerde de bu tür birleştirmelere rağbet edilmektedirYazlıklarda da insanlar sabah geç kalktığı için, öğleyin genellikle yemek yemezler
Günümüzde kentlerde ayak üstü yiyeceklerin (Fast food) dondurulmuş ve hazır yiyeceklerin sayıca çoğalması ve çeşitlenmesiyle de yemek öğünlerinin alışılagelmiş kalıpları sarsılmaya başlamıştırHer ne kadar sağlık nedeniyle insanların sık sık yemek yemesi zararlı ise de yine de insanların kendini yemekten alıkoyması zor olmaktadırBu nedenle Şişmanlık konusu, günümüzün en önemli sağlık konusu olmuştur