Dünya Yemek Kültürü

Dünya Yemek Kültürü

HINT MUTFAGI

Hint mutfaginin pilav ve köriden ibaret oldugunu düsünenler zengin bir kültürle karsilasirlarKarsinizda tam bir *Baharat Cenneti* duruyor

Hindistan mutfaginin temelini baharat, tohum ve taze yapraklar ile tatlandirilmis yemekler teskil eder
Bölgesel yemek aliskanliklari arasinda keskin çizgiler bulunsa da Hint mutfagi kendi içinde bir bütün olusturur

Hindistan'a baharat ülkesi denmesinin bir nedeni, bu ülkenin mutfaginda yer alan her yemegin, kendine özel bir kaç baharat çesidinin olmasi
Örnegin; Bir karisim olan köri, siyah kimyon ve hardal taneleri, tarçin çubuklari ve zencefil çok sik kullanilan baharlar Özel bir karisim olarak adlandirabilecegimiz körinin bilinen kesin bir reçetesi yok Hindistan'da çok sevilen bu baharatin aileden aileye degisen formülleri var Bir gelenek halinde kusaktan kusaga aktarilan bu formüllerin her biri farkli aromaya sahip Körinin yani sira Garam masala da bir baharat karisimidir Garam masala 5-6 baharin karisimiyla elde edilir

Bölge bölge spesiyallerHindistan mutfagini bir bütün olarak degil de bölgelere göre incelemek daha dogru olur Kuzeybati bölgesinin mutfagi, yemek çesidi zenginligiyle dikkat çeker Bunlarin arasinda en çok bilinen Biryani, pilav ve kuzu etinden yapilir Garam masala da özellikle bu bölgenin vazgeçilmezleri arasinda Kuzeyin diger olmazsa olmazlari; yogurt ve sarimsak Yogurtla birçok çesit baharli içecek de hazirlanir
Dogu Hindistan yani Bengal bölgesi, hardal gibi sert aromali baharlariyla bilinir Yemeklerde agirlikli olarak siviyag kullanan Bengalliler, kirmizi et yerine deniz ürünlerini tercih ederler

Güney Hindistan ise çok tüketilen hindistancevizi ile taninir Bölgede hindistancevizi ile hazirlanan o kadar çok yemek vardir ki, adeta tuz niyetine kullaniliyor denebilir Bugdayin yerini burada pirinç aliyor

Yemeklerin bölgelere göre farklilik göstermesinde iklimin yani sira farkli dinlerin de rol oynadigi bilinmekte Örnegin; Hindular sigir eti, Müslümanlar domuz eti, Budistler ise hiçbir et çesidini tüketmiyor Bu da onlarin yemek kültürü egilimlerini belirliyor Dine göre belirlenen et seçimi, sebzenin ön plana çikmasini saglamis Sebzeler her bölge ve mevsimde farkli Sebzeyi pisirme sekli, yaninda hangi yemekle sunulduguna bagli Mercimegin tüm ülkede kullanimi çok yaygin ve bölgesel tercihlere göre farklilik gösterir

Hindistan'da birçok din bulunmasina ragmen Hint yemek aliskanliklarinda etkisi olan kültürler, Hindu ve Müslüman gelenekleridir Her yeni göç dalgasi kendi mutfak aliskanliklarini da beraberinde getirmis Ancak her yeni grup zaman içinde Hint yemek özellikleri ve pisirme yöntemlerini benimsemis ve bu sayede daha iyiye dogru bir sentez olusturmuslar

Hint mutfagi ayni zamanda Pers mutfagindan da etkilenmistir

Portekizliler, Farslar ve Ingilizler Hint mutfagina önemli katkilar yapmislar Mughlai yemekleri, kebaplar, kormalar ve köfteler, bir pilav ve et yemegi olan Biryani, rogan josh, kil firinlarda yapilan tandir et ve tavuk yemekleri Hindistan'da bulunan Müslümanlarin ülke mutfagina olan katkilari diye bilinmekte

Hindistan'in Ingilizlerle uzun yillar süren iliskisi Hint mutfaginin tüm dünyada taninmasinda büyük rol oynamis Hindistan'in mutfak geleneklerinin bir kismi Oudh ve Haydarabad'da bulunan Mogol saraylarinda sekillenmis Kesmir bölgesinin mutfak temelini koyun eti olusturur

Hindistan'in kiyi eyaletlerinden Goa ve Kerala'nin mutfak geleneklerinde baligin özel bir yeri var Goa ve Kerala'da yapilan yemeklerde bol miktarda hindistancevizi de kullanilir Goa'ya özgü deniz ürünleri olan yengeç, istakoz ve jumbo karidesin pisirilmesine sarap ve vermut eslik eder Bölge insaninin gelismis bir damagi vardir Kerala diger güney eyaletleri gibi, gevrek börekleri ve ufalanmis pirinçle hazirlanan tartlari ile taninirGujarat ve Tamil Nadu'da ise güçlü bir vejetaryen gelenek bulunur Binlerce yaratici tarzda pisirilen sebze ve mercimek yemekleri olaganüstüdür

Ülkenin spesiyal lezzetlerinden biri de Tandoori Tandoori'nin pisirildigi 'Tandoor', içi yüksek isili kömürle dolu, duvarlari çamurla sivanmis basit bir Hint firinidir Bu tür yemekler sunan lokantalarin camla çevrili özel bölümlerinde Tandoori sefleri basit bir ****l çubuk yardimiyla terbiye edilmis bütün tavuk ve kuzu parçalarini pisirirler Firinin özelliginden dolayi kisa sürede pisirilen yemek Hint mutfaginin geleneksel tadidir Yag katilmayan Tandoori etleri geleneksel olarak yogurtla ikram edilir

Hint mutfagina özgü tatlilar genelde yagli ve yagsiz süt, lor peyniri ve suruptan yapilir Batili damak tadina asiri tatli gelen Hint tatlilari ve sekerlemeleri, asil bu özellikleri nedeniyle agir bir Hint yemeginden sonra sindirimi kolaylastirmak amaciyla tercih edilir

Hindistan'a özgü alkolsüz içkilerin basinda ülke çapinda sevilen Nimbu-pani gelir Nimbu-pani, sekerli veya tuzlu su ya da sodayla karistirilmis eksi limon suyudur Hint yemeklerinin yaninda sIk rastlanilan bir baska içecek, kuvvetlice çirpilmis yogurt ve sudan yapilan bir çesit ayran olan Lassi'dir Tropikal bir meyve veya palmiye agacindan yapilan mayali bir içki olan Feni'nin güçlü etkisi her içende farkli bir reaksiyon yaratabilir Ülkede çayin özel bir yeri var Ancak Hindistan insani klasik çayi, baharat, süt gibi malzemelerle tatlandirmayi seviyor Ayni durum kahve için de geçerli

Kisa kisa

*Kurubaklagil, gram masala, ghee ve hamur isleri en çok kullanilan malzemelerdir

*Kurutulmus meyvalar, findik, limon, gül kokulu kremalar ve soslar kullanilmaktadir

*Aci-tatli ve eksi en belirgin olan tatlardir

*“Paratha” ve “Chapati” en çok kullanilan hamur çesitleridir (ekmek)

*“Naan” Kuzey Hindistanda yapilan Tandoori firinlarinda pisirilen yemek çesitleridir

*Güney Hindistanda Pancake “Thosai” olarak adlandirilir Tatli ve tuzlu sos kullanilir

*“Deepavali” ve “Diwali” Kuzey Hindistanda kutlanan en önemli festivallerdir

Her iki festivalde de geleneksel olarak önceden körili sebze yemekleri pisirilir

Ayni gün ise et, tavuk ve tatlilar hazirlanir

*Yemeklerde ve tatlilarda Hindistan Cevizi sütü ve gül suyu sIklikla kullanilir

Çin Mutfağı

Dünyada en çok begenilen mutfaklarin basinda gelen Çin Mutfagi 5000 yasindadirCelestial Imparatorlugu'ndan bu yana Çin mutfagi, Çinlilerin kültürlerinin ve tarihlerinin bir göstergesi olmustur

Çinlilerin kendilerine özgü yemek pisirme, hazirlama ve servis yapma yöntemleri vardirPisirme teknikleri olarak buharda, haslama ve stir fry'dir
Çin mutfaginda kullanilan pisirme teknikleri genellikle iki asamalidir
En büyük özelligi yemeklerin çabuk pisirilmesidirÇok yüksek ateste ve Wok denilen tavalarda pisirilir
Çin yemeklerinde kullanilan ana malzeme pirinçtir En basit malzemelerden biri de soya fasulyesidir(Cho-you)
Yemekler genellikle lokma büyüklügündedirYemek çabuk pisirildigi için besin degerleri ölmez ve sebzeler gevrek kalir

Çin mutfaginda ekmek de yoktur, ekmek yerine yemeklere, buharda pismis pirinç eslik eder Yemek süresince genellikle çay içilir Önemli yemek davetlerinde ise pirinç sarabi sunulur

Yemeklerde soya yagi kullanildigi ve genelde sebze agirlikli oldugu için saliga en faydali mutfaklardan biridirÇok çesitli baharat ve soslarla degisik ve hos aromali tatlar yaratilir

Pisirilen tüm yemekleri Çin'in her bölgesinde rahatlikla bulabilirsiniz
Kuzey Çin' de Pekin dahil olarak bütün baharatlarla tatlandirilmis, lezzetli yemekler,
Nankin, Sankay ve Çin'in orta bölümünde; Szechuan, daha tatli tadlarla pisirilen yemekler,
Canton bölgesi ise Çin'in gastronomi üzerine merkezidir

Yemeklerde genellikle pirinç sarabi içilir Yemeklerden sonra ise yasemin çayi veya yesil çay içilir Çayin tarihi ise MÖ 2000 yillarina kadar uzanir

Tatli çesitleri de oldukça fazladir Tatlilar alisik oldugunuz gibi degil, meyveyle hazirlanmis hafif tatlilar seklindedir

Çin'in disinda Çin yemeklerini orjinal olarak pisirmek zordur Ancak tadi yakalayabilmek için pirinç, soya fasulyesi, baharatlar, zencefil, beyaz ve siyah mantarlar, tursular ve makarnalar kullanilabilir

Kisa kisa

Wok Tencere:
Isiyi içinden disa dogru hizli bir sekilde ileten ve yayvan sekilde özel bir tava-tenceredir

Stir Fry (Karistir-kizart):
Küçük parçalar halinde kesilen malzemelerin önce kizgin derin yagda kizartilip, süzüldükten sonra diger ek malzemeler ve soslar ile pisirilmesidir

Susam Yagi:
Susamdan elde edilen koyu renkteki yagdir

Oyster Sos:
Koyu renkte istiridye, soya sos ve deniz tuzundan elde edilen bir sostur

Pirinç Sarabi:
Pirincin fermantasyonundan sonra elde edilen saraptir

Soya Sos:
Soya fasulyesinin, bugday, maya ve tuz ile fermantasyonundan elde edilir

Rus Mutfagi

Rus mutfağını birkaç cümle ile anlatmak mümkün değil Vahşi steplerden, görkemli imparatorluk şehirlerine, verimli vadilerden baltAAa girmemiş ormanlara kadar Rusya'nın alabildiğine geniş topraklarında değişik kültür ve damak tatlarını barındıran, muhteşem bir o kadar da ihtişamlı bir mutfağı var
Her bölgenin coğrafi koşullarına uygun ayrı bir mutfak kültürü ve damak tadı var Kuzey Rusya'da 'Shchi' (lahanalı ve balıklı bir çorba), lahanalı yemekler, çavdar ağırlıklı bir içki olan 'Kvass' ve genelde arpa içerikli yemekler tercih edilirken, Don bölgesinde 'Ucha' denilen ve domatesle hazırlanan balık çorbası, Güney Rusya'da ülkenin dünyaca ünlü 'Borsc çorbası' tercih ediliyor Ormanlık bölgelerin mutfağında ise av etleri, tütsülenmiş etler, kurutulmuş balıklar, mantar ve orman yemişleri başrol oynuyor Bizim şiş kebaba Ruslar 'Şaşlık' diyorlar Etler biraz daha iri doğranıp aralarına soğanlar yerleştirilerek şişe diziliyor Mantar, hemen hemen her yemekte yer alıyor Tatlılar, yaban mersini ve ribes gibi orman yemişleri ve balla hazırlanıyor Yabanmersini, ribes, fındık ve bal gibi Bal, ayrıca Sibirya'nın bazı bölgelerinde kuvvetli içkilerin yapımında da kullanılıyor

Rus mutfağının özellikleri
Her ne kadar bünyesinde ayrı mutfak kültürlerini barındırsa da Rus mutfağının en büyük ortak özelliği, ülkenin hemen her yerinde yetişen aromatik otlar ve baharat Bunlar antik çağlardan beri Rus damak tadının vazgeçilmez lezzetleri Dereotu, anason, nane, soğan ve sarımsak gibi aromatik bitki ve sebzelerin yanı sıra tarçın, tarhun otu, karabiber, safran gibi baharat, tatlı ve tuzlu su balık yemeklerinde, et ve sebze yemeklerinde kullanılıyor
Rus mutfağının bir diğer ortak özelliği de 'S****na' denilen ekşi krema ve tereyağıyla hazırlanan soslar Çorba, sebze, et, tavuk ve balık çeşitleri genelde ekşi krema ve soslarla sunuluyor Ekşi krema bizim süt kremasına benziyor ancak tadı biraz daha ekşi
Rus mutfağı sadece zenginliği ile değil, çarlık döneminden kalma ihtişamlı yemek sunumu ile de dikkat çekiyor Yemeğin tadı kadar sunumu da çok önemli bir detay İhtişamlı aksesuarlar sofra atmosferine seçkin bir hava veriyor

RUS MUTFAĞININ ÖZEL TATLARI

Ordövr tabağı-Zakuski
Rus mutfağının dünyaca tanınan en ünlü yemeklerinden biri: 'Zakuski' Rusların meze olarak adlandırdıkları bu tabak aslında çeşitli soğuk ve sıcak büfe yemeklerinden oluşuyor Rus geleneklerine göre en az 3-4 çeşit içeren Zakuski, tepsi içinde masa ortasına konan zengin bir ordövr tabağı İçinde füme somon ya da mersinbalığı, söğüş et, haşlanmış deniz ürünleri, çeşitli salatalar, soslu patates, domates, biber, patlıcan ve enginar dolmaları, yumurta, havyar ve çeşitli kızartmalar yer alıyor Beraberinde Zakuski votka içiliyor

Çorbalar- Supy
Rus mutfağında çorba her şey demek Çünkü içeriğinde yok yok Balıktan, sebzeye, ete kadar değişik besinleri içeren çorbalar komple bir öğün sayılabiliyor
Çeşitli sebzelerin yanı sıra et ya da balıkla hazırlanan 'Ucha çorbası' defneyaprağı, karabiber, maydanoz, yabani rezene gibi baharatla zenginleştiriliyor
Artık dünya mutfağının çorbalarından olan Borsc ve Shtci, balık ve etin yanı sıra pancar, lahana ve patates ile hazırlanıyor Her ikisinin de özelliği s****na denilen ekşi krema ile sunulması
'Rassol?nik çorbası'nın özelliği salamura salatalıkla hazırlanması 'Soljanka çorbası' ise mantar ya da balıkla hazırlanıyor Acı sevenlere önerilir
'Okroska', balık ve etle zenginleştirilmiş soğuk bir çorba Bir diğer soğuk çorba ise ıspanakla hazırlanan "Botwina "

Sebzeler-Ovoschi
Rus mutfağının en çok kullanılan sebzeleri; lahana, pancar, turp, patates, fasulye, mantar, soğan ve salatalık Dondurucu iklim nedeniyle meyve ve sebze açısından zengin değil Ancak diğer bölgelere göre daha ılıman bir iklim sergileyen yerlerde patlıcan, kabak, biber ve domates yetiştiriliyor

Et- Masnye Bliuda
Antik çağlarda Rus sofralarında dana ve sığır etleri pek nadir görülürdü Çünkü bu hayvanlardan tarım için yararlanılırdı Günümüzde ise pek çok gelenek gibi bu da değişti Şimdilerin Rus mutfağında haşlama, ızgara ve kızarmış etler revaçta En çok da ünü sınırlar ötesine taşan 'Beef-Stroganoff' adlı et ve mantarla hazırlanan yemek Odun sobasında pişirilen dil, yürek, böbrek ve karaciğer gibi sakatatlar ise eski geleneksel et yemeklerini oluşturuyor
Et tercihleri coğrafi yapıya göre değişebiliyor Örneğin; Ukraynalılar domuz ve ördek etini, Asya bölgesi ise at, keçi ve inek etini tercih ediliyor Sibirya'da ayı ve geyik eti yeniyor Tavuk ise tüm ülkenin geleneksel et yemeklerini oluşturuyor
Her bölgenin ortak özelliği ise et yemeklerinin elma, tuzlu mantar ve ham orman yemişleri ile yenmesi

Balık-Ryba
Gerek tatlı su gerekse tuzlu su balıkları açısından çok zengin olan Rus mutfağında bu besinler çeşitli usullerle hazırlanıyor Haşlama, ızgara ya da kızarmış balıklar değişik soslarla sunuluyor

Tatlılar- Sladkie Bliuda
Her ne kadar Rus mutfağının özellikleri arasında tatlılar pek söz sahibi olmasa da değişik meyvelerle hazırlanıp ihtişamla sunulması dikkat çekiyor Orman meyveleri, konserve meyveler, meyve şekerlemeleri ve bal genelde tatlıların baş malzemelerini oluşturuyor 'Risel ve Kompot', komposto meyve, jöle ve peynirle hazırlanıyor 'Pasha ve Kulic' Ortodoks Rusların Paskalya bayramının geleneksel tatlıları olarak tanınıyor Pasha, meyve şekerlemeleriyle süslenmiş piramit şeklinde bir pasta Kulic ise üzeri kremayla kaplı büyük bir ekmek şeklinde kek Pudin, İngiliz pudinglerine benziyor Varenk, çilek, vişne ya da reçel içeren bir hamur tatlısı

İçecekler
Ülkenin ulusal içkisi, votka Çeşitleri ise saymakla bitmiyor "Limonnaya" denilen limonlu votka, içine bir limon kabuğu ilave edilip 2 hafta bekletildikten sonra içiliyor Servis anına kadar kadehleriyle birlikte buzlukta donduruluyor Servis yapılırken asla parmak değmemesi gerekiyor Çünkü bardakta parmak izi Rus sofra geleneklerine aykırı Köpüklü votka 'Kovskaya', kırmızıbiberli aromalı votka 'Pertsovka', ardıç, zencefil ve karanfil aromalı votka 'Ohotniçya' ve tatlı votka 'Stolichnaya' akla gelen örneklerden birkaçı Votka, meze, havyar, füme balık ve et ile salamura ürünler eşliğinde içiliyor 'Ryabin Cognac' üvezden yapılan bir içki
Votka ile portonun karıştırılarak ve meşe fıçılarda bekletilerek hazırlanan 'Starka', arpa ve çavdardan yapılan az alkollü 'Kvas', hafif tatlı Gürcü şarabı ve Ermeni konyağı olarak tanınan Ararat da sevilen içkilerden Son yıllarda biraya da rağbet arttı
En popüler içecek ise çay Semaver denilen büyük ****lik ya da bakır çaydanlıklarda hazırlanıyor Ruslar siyah çayı çok seviyorlar Rus geleneklerine göre çay içimi bir merasimi andırıyor Çay, kulplu büyük cam bardaklarda sunuluyor Şeker ya da bal dilin altına alınıyor ve çay yudumlanıyor

HAVYAR HAKKINDA
Rus mutfağı denilince akla ilk havyar gelir Havyar, dişi mersinbalığının döllenmemiş yumurtalarından elde ediliyor Mersinbalığının bilinen 20 cinsinden sadece 5'i ülkenin kuzeyindeki soğuk denizlerde yaşıyor Dünya havyar pazarının yüzde 90'ı bu balığın üç cinsinden (Beluga, Osiotr ve Sevryuga gibi) elde ediliyor Her ne kadar dünyanın en tanınmış havyarı Rusya'nın olsa da İran, Romanya, Fransız ve İtalyan havyarları da piyasada önemli bir yer tutuyor En pahalısı taze havyar olarak tanınan, az tuzlu Malossol havyarı Rus havyar çeşitlerinden Beluga, nadir bulunan en değerli havyarlardan biri Adını nesli tükenmekte olan en büyük ve en vahşi mersinbalığından almış Osiotr havyarı, parlak gri renkte fındık tadı ile tanınıyor Adı, orta büyüklükteki mersinbalığından geliyor
Sevryuga, küçük taneli ve gri renkli bir havyar Hafif keskin bir tadı var Adını en küçük mersinbalığından almış
Somon balığı yumurtalarından elde edilen küçük ve portakal renkli taneli havyara, kırmızı havyar deniliyor
Dünyada en çok havyar tüketen ülkeler İsviçre, Fransa ve Almanya
Havyar çok pahalı bir besin Çünkü giderek kirlenen denizlerde mersinbalığının nesli epey azaldı Yapılan araştırmalara göre bazı mersin balığı cinslerinin birkaç yıl içinde tamamen tükeneceği ortaya çıktı Aşırı ve kaçak avlanma nedeniyle son 25 yıl içinde bu balıkların yüzde 3 oranında azaldığı kaydedildi Çevreci örgütler hem av hem de pazar payını eline geçiren Rus mafyasını suçluyorlar Denize ve tatlı sulara atılan toksit maddeler balıkların ölmesine ve balık yumurtalarının deforme olmasına yol açıyor

Havyar nasıl sunulur?
Havyar servis anına kadar buzdolabında bekletilmeli Servis yapılacağı zaman kristal bir kâseye alınıyor Bu kâse içi buz dolu geniş bir kabın içine yerleştirilip servis yapılıyor Bliny, çavdar ekmeği, kağıtta patates, ekşi krema, tereyağı, kıyılmış soğan ve dereotu ile yeniliyor İdeal içkisi ise şampanya ve votka Buzdolabında 2-3 gün taze olarak saklanabiliyor

İspanyol Mutfagı

İspanya'nın genelinde bölgelerde yetişen ürünlere bağlı olarak değişiklik gösteren yöresel yemek çeşitlerine rastlanirBu çeşitlilik tabi ki İspanyol mutfağını dünya mutfakları arasında en zenginler ve en lezizler arasına sokmaya yetiyor

Ekmek ve Pirinç :

Ekmek ve pirinç gibi hububat ürünleri Türkiye'de olduğu gibi İspanya'da da uzun yıllar boyunca yenen yiyeceklerdirEkmek genelde biz Türklerde olduğu gibi yemeğin yanında lezzete eşlik eder ve özellikle zeytin yağına biraz olsun tabiri caizse banmak için kullanılırEkmekle yenen diğer yemeklere örnek olarak da yahni ve çorbalar verilebilirEkmekle yenen peynir ise vazgeçilmez bir atıştırma öğünüdür

Valencia bölgesi İspanya'nın en tanınmış yemeğine ev sahipliği yapar,Paella'yaPaella aslında bir tür deniz ürünleri yemeği olup paellara isimli kaplarda genelde odun ateşinde pişirilirSebzeler ve pirince deniz ürünleri eklenerek tavada hazırlanırİçerdiği deniz ürünleriyle ( havyar,midye ve hatta salyangoz ) enfes bir görüntüye de sahiptirDeğişik yörelerde değişik türlerde yapılır

Valencia yakınlarındaki sebze ve meyve yönünden zengin bir yer olan Buñol yakınlarında doğan bu yemek tarihten günümüze hala hayranlarına mucizevi tatların imkanını sunmakta

Sebze ve Meyveler :

Yemek için kullanılan sebzelerin çoğu 1400 lü yıllarda Christopher Columbus tarafından Amerika'dan getirilmiştirDomates,Biber,Patlıcan ve Patates diğer bütün Akdeniz ülkelerinde olduğu kadar İspanyada da çok kullanılagelmektedir

Sebzelere değinmişken bir nevi domates çorbası olan gazpacho dan da bahsetmek gerekir

Özellikle domates ve biberle yapılan bu çorbaların lezzeti ve doyuruculuğunun yanı sıra hazırlanışı da pratiktirHemen herkes yaklaşık 20 dakika içerisinde bu soğuk çorbayı yapabilir,tabi ki gazpacho da da zeytin yağı önemli bir unsur

Zeytin ve Zeytinyağı :

Isı,sıcak iklim hemen her Akdeniz ülkesi gibi İspanya'yı da zeytin yetiştiricisi bir ülke yapıyorVe tabi ki bu zeytinlerin çoğu yağ yapımı için çekiliyor ve sofralara tat katıyorZeytin ise tıpkı ülkemizdeki gibi salamura olarak kahvaltılarda tüketiliyor ve salatalara konuyor

Smoked paprika :

Smoked paprika,capsicum adlı bir biberden çekilmiş bir tür baharatPaprika paellanın vazgeçilmezi olup,yemeklerde ve hatta bazı tatlılarda bile kullanılıyor

Tortilla de patatas :

Buna Ispanyol omleti desek hata yapmış olmayızPatatesler dilimlenir sonra soğan ve yumurta karıştırılarak yapılır

Champiñones al Ajillo:

Kaynayan suya sarmısak ve mantar eklenerek yapılan bir yemek

Sangria :

Sangria meyve suyunun içine çeşitli meyvelerin doğranmasıyla yapılırAyrıca lezzetli bir sangria için bu meyve suyunun içine şarap ve şeker eklenip karıştırılır

Fransiz Mutfagi

Bol soslu, degisik lezzetlerin merkezi olmasi ile ünlü Fransiz Mutfaginin aslinda Italyadan ithal edildigini biliyor muydunuz?

Akdeniz mutfaginin kalbi Italyadan etkilenip üstüne üstlük yemeklerini bir de soslarla bezeyince kuskusuz Fransiz mufagi dünyanin en gözde mutfaklarindan biri haline geldi

Ortaçagda Fransiz tahtinin varisi IIHenrynin Floransali Catherine ile evlenmesi ve Catherinein Parise yaninda Italyan asçi ekibini de getirmesi ile Italyan mutfak kültürü Fransaya geçmis oldu

Fransiz mutfagi enfes soslariyla,sofra ihtisamiyla, çesitli yemeklerle ve çatal biçakla bu dönemde tanisti
IIHenrynin ölümünden sonra yerine yegeni Navarreli Henry geçti O güne kadar saraya yaptigi ziyaretlerde güzel sofra düzenlerine ve yemeklere ilgi duyan Henry, kendi kralligi döneminde bu anlayisi yayginlastirdi Hatta Navarelli Henry tarihe ismini kralin yanisira gurme olarak da yazdirmistir

Fransiz mutfaginda Ortaçagin agir yemekleri yerlerini, hafif ve lezzetli yemeklere birakti Mutfak sanatinda süslemeler ve dekorasyon en az yemeklerin tadi kadar önemli hale geldi

Fransiz aristokratlarinin yemege ve sofraya gösterdigi özen asillik sembolü olarak görülmeye baslaninca, Fransada yemek ve sofra düzeni üst sinifin tekelinde oldu Gündelik yasama ve halka geçisi ise yüzyil aldi Hatta asil siniftan Kont Besamel,adini tasiyan sosuyla bilinmekte, Kont Soubise ise soganli sosuyla yemek kitaplarinda geçmektedir

Fransiz asçilari bu dönemden itibaren Avrupa ülkeleri arasinda tutulmaya, diger ülkelere transfer edilmeye veya Fransada açilan yemek okullarina Avrupadan ögrenci gönderilmeye baslandi

Dünyanin en iyi mutfaklari arasinda yer alan Fransiz Mutfagi, istah açici ve göz doldurucu olmasi ile dikkat çeker Fransiz Mutfagi her bölgenin özelliklerine göre farklilik gösterir1970'lerde baslayan modern mutfak anlayisiyla dogal bitkiler ve aromalar kullanilarak hazirlanan yemekler önem kazanmistir Fransizlar güne kahve veya sicak kakaonun yaninda kruvasan, baget ve tost içeren bir kahvaltiyla baslar Özellikle aksam yemekleri çok önemlidir Baslangiç olarak alkollü bir içki alinir Arkadan çorba veya küçük bir salata ile devam edilir Ana yemek olarak özel soslarla hazirlanmis et veya balik yaninda sebze ile servis edilir Tatlilar son derece lezzetli ve hos görünüslüdür Yemek sonrasi alinan güçlü fakat miktari az bir içkinin sindirime yardimci oldugu düsünülür Yemek yaninda daima ekmek, soda ve sarap vardir Sarap yemegin bir parçasi ve tamamlayicisidir " Sarapsiz yemek günessiz bir güne benzer " diye eski bir Fransiz atasözü , sofrada sarabin ne kadar önemli oldugunu gösterir

Kisa kisa

*Fransizlar tabaga yerlestirilecek yemeklerde (special),her tür ayri ayri pisirilirEt ayri,sebze ayri sekilde hazirlanir ve renklerin birbirlerine uyum saglamasi gerekir

*Önemli bir nokta ise; müsterinin kör olabilecegi düsünülerek,yemegin tabaga dizilis bicimi hep aynidir

*Tüm yemek cesitleri kendi dillerinde söylenirHangi ülkede bulunursaniz bulunun,Fransiz yemegi istendiginde,ancak Fransizca adi ile istenir
Yani,Fransizlar yemek adlarina bir tür patent almislardir diyebiliriz

Japon Mutfagi

Önceleri Japonya disinda pek bilinmeyen Japon yemekleri, son 15-20 yil içinde tüm dünyada begeni kazanmistir Bugün bu ilgi ile birlikte birçok ülkede Japon restoranlari hizmet vermektedir Dünya mutfak literatürüne Tofu, Sasimi, Susi, Miso ve Tenpura gibi kelimeler Japon mutfak kültüründen girmis ve Japon mutfagi günümüzde ünlü dünya mutfaklarindan biri olarak kabul edilir hale gelmistir
Japon mutfaginin özelligi, özellikle deniz ürünleri yemeklerinde çok taze malzeme kullanilmasi ve deniz ürünlerinin hemen hepsinin çig olarak da tüketilmesidir
Ayrica mevsimine göre taze sebze, meyve kullanmak çok önemli

Sushi ise en tazesinden çig balik ve sirkeli pilavdan olusmus Japon mutfaginin en ünlü yiyecegidir Ama Japon mutfagi zirveye geleneksel yemegi kaiseki ile ulasir Kasiseki, sashimi, tempura, simmered, vinegared ve izgara baligi, çorba, pilav ve tursudan olusan 8 yemegin adidir Bu mükemmel yemek ile en iyi giden içecek ise geleneksel Japon içkisi Sake'dir tabii ki
Japon insani için yemek kesifçisi diyebiliriz 110000 restorani ile Tokyo'nun size sunacagi alternatifler hayal edemeyeceginiz kadar Ayakta yiyebileceginiz makarnacilardan veya fast food'lardan tutun da, sushi restoranlari,ucuz set mönü yemekleri bulabileceginiz birçok restorana kadar genis bir alternatifiniz var Tokyo'da

Çesit fazla olmamasina ragmen özellikle sunus sekli açisindan damaktan önce göze hitap eder Yemek kültürü olarak Türk mutfagiyla pek benzerligi yoktur En göze çarpan özellik, çatal, kasik ve biçak yerine hasi (çubuk) kullanilmasidir Türkiye'deki pirinç pilavinin yagsiz ve tuzsuz bir çesidi diyebilecegimiz gohan, menüdeki ana yemeklerle birlikte garnitür olarak yenir Yine Türk sofra kültüründen farkli olarak, özellikle kis mevsiminde, bazi yemekler sofrada pisirilir Bunun için özel ocakli masalar ya da masa için özel olarak üretilen küçük ve alçak ocaklar kullanilir Genelde topraktan yapilmis içi su dolu büyük bir tencere sofranin ortasindaki ocaga yerlestirilir
Yiyecekler -ki bu tür yemeklerde genelde et, mantar, tofu, lahana ve diger birkaç çesit sebze kullanilir- sofraya çig olarak getirilir
Herkes kendi istedigi yiyecegi alir ve suda haslayarak pisirir Böyle yenen iki tür yemek vardir Bunlar Sukiyaki ve Sabu-sabu'dur

Japon mutfaginda sosun çok önemli bir yeri vardir Her tür yemek için onlarca sos bulunur ancak bunlardan en çok kullanilani soya sosudur Klasik bir Japon menüsünde ana yemek ne olursa olsun, yaninda mutlaka gohan, birkaç çesit tursu, çorba ve soya sosu bulunur Asagida Japon mutfaginin en ünlü yemeklerinin tanimi bulunmaktadir

Sasimi;
Kisaca çig balik olarak tarif edilebilir Balik eti ince dilimler halinde kesilip soya sosu ve çok ince rendelenmis wasabi (Japonya'ya özgü bir çesit yaban turpu) ile servis yapilir En önemli nokta baligin mutlaka çok taze olmasidir Hatta ikizukuri denen sasimi türünde, balik canli olarak akvaryumdan alinir ve çok hizli bir sekilde kesilerek sekli bozulmadan tabakta servis yapilir Bu islem o kadar hizlidir ki bazen tabak önünüze geldigi zaman baligin agzi hala açilip kapanir durumda olur Hemen her tür balik kullanilabilir ancak en çok kullanilanlar; ton, karagöz, dilbaligi ve karidestir Bunlardan baska midye, istiridye, ahtapot ve kalamar da kullanilir

Sushi;
Deniz ürünleri (çig ya da pismis) yaninda çesitli sebzelerin de kullanildigi bir baska tür klasik Japon yemegidir Sasimiden farkli olarak susi, sirke, tuz ve seker ile karistirilmis gohan (susihan) ile birlikte sunulur Birçok susi türü vardir Bunlar:

Çirasizusi:
Dilimlenmis balik etinin, susihan dolu bir tabagin üzerine bir sira dizilmesiyle yapilir Tokyo ve Osaka'da ayri sekillerde yapilir Bazen balik pismis sekilde de servis yapilir

Nigirizusi:
Hemen hemen basparmak büyüklügünde sIkilastirilmis susihan üzerine çok çesitli deniz ürünleri yerlestirilmesiyle hazirlanir En çok bilinen ve bulunan susi türlerinden biridir

Makizusi:
Bu tür de en çok kullanilan türlerden biridir Yaprak seklinde kurutulmus deniz yosunun içine önce susihan yerlestirilir Susihanin üzerine ise istege göre salatalik, yumurta, çig ya da pismis balik, sosis, diger deniz ürünleri gibi çok çesitli tür yiyecekleriden bir ya da birkaçi yerlestirilip son olarak yosun susigohan etrafina yuvarlanarak sarilir Daha sonra istege göre kesilerek ya da bütün halinde yenir

Hakozusi: (Osizusi)
Kalin bir tabaka susihan ve üzerine balik veya diger deniz ürünlerini dizildikten sonra preslenip, daha sonra kesilerek servis yapilir Hakozusininde bölgelere göre degisen birçok türü vardir

Tenpura;
Ilk olarak 16 Yüzyil'da Portekizliler'in ve Ispanyollar'in ziyaretleri sirasinda gelen kizartma yemek kültürünün bir parçasidir Adinin Portekizce'de pisirmek anlamina gelen tempero'dan geldigi sanilmaktadir Balik, midye ve çesitli sebzeler, yumurta, un ve su karisimina batirilip yagda kizartilir
Soya sosu, tatli sake ve et suyu ile hazirlanan sos (tsuyu) ile servis yapilir

Udon:
Bugday unundan yapilan bir tür sehriye olan udon, en yaygin yemeklerden biridir Udon, haslandiktan sonra, tsuyu ve sekerden olusan sos ilave edilmis sicak suyun içinde çorba gibi servis yapilirÜzerine genelde tenpura, çig yumurta, taze sogan ve diger çesitli sebzeler de ilave edilir

Soba:
Kara bugdaydan yapilan bir baska sehriye türüdür Kara bugday, beyaz bugday ve kalinlastirici olarak da yumurta aki ya da tatli patates püresi karisimina su ilave edilerek hamur haline getirilir Daha sonra oklava yardimiyla açilip ince ince makarna seklinde kesilir Haslandiktan sonra genelde soguk olarak hasir bir tabakta servis yapilir Garnitür olarak tsuyu, kurutulmus yosun, rendelenmis turp, wasabi ve ince dogranmis taze sogan kullanilir

Okonomiyaki;
Biraz mücvere benzer Su ve un ilave edilmis yumurtanin içine soba ile birlikte ahtapot, karides, et ve çesitli sebzelerin ilave edilerek sote edilmesiyle yapilir üzerine Worchestershire sosunun Japonya versiyonu olan okonomiyaki sosu ilave edilir Malzemeler istege göre degisir Ayrica batidan gelen yeni yemek aliskanlarinin etkisi ile ketçap ve mayonez de sos olarak kullanilir Ana yemek olarak degil, daha çok aksam yemegi öncesi hafif atistirma yemegi olarak yenir

Tofu;
Dünyanin, bitkisel protein açisindan en zengin gidasi olarak bilinir Hiç yag içermemesi ve sifira yakin kalorisi ile basta ABD olmak üzere tüm dünya ülkelerinde yayginlasmaya baslamistir Tofu, soya fasulyesinin ezilip, elde edilen pürenin haslanmasi ve daha sonra posa ve suyun ayrilmasiyla elde edilir Tofu, posa kismi kullanilarak yapilir Tofunun sert ve yumusak olmak üzere iki çesidi bulunur Hemen her tür yemege ilave edilebildigi gibi sadece tofu kullanilarak yapilan yemekler de vardir

Miso;
Buharda haslanmis soya fasulyesi, maya (soya fasulyesi, pirinç ya da bugdaydan yapilmis) ve soya sosu karisimindan elde edilir Özellikle misosiru (miso çorbasi) en basit ve temel Japon yemeklerinden biridir Miso, protein ve amino asitler bakimindan zengindir ancak oldukça fazla miktarda tuz ihtiva eder (%8-15 arasi) Miso birçok yemekte tatlandirici olarak kullanilir

Moçi;
Özel bir tür pirincin buharda haslanip, büyük bir havanda bir ya da bir kaç kisi tarafindan dövülerek hamur kivamina getirilmesi isine Moçi-tsuki, bu yiyecege de Moçi ya da Omoçi deniyor Klasik moçi hazirlanirken haslanmis pirinçten baska herhangi bir baharat ya da ilave malzeme kullanilmiyor Ancak mevsime göre baharatli bitkilerin özleri karistirilarak hazirlanan degisik tatlarda moçiler de yapiliyor Hazirlandiktan sonra küçük parçalara bölünerek çesitli soslarla birlikte yeniyor Sertlestikten sonra firinlanarak, kizartilarak ya da diger yemeklerin içine ilave edilerek de yenebilen oldukça lezzetli bir yiyecek özellikle yil sonunda moçi-tsuki toplantilari hemen her yerde düzenleniyor

Moçi-tsuki gelenegi eski tarihlerde çiftçiler tarafindan gelistirilmis ve günümüze kadar gelebilmis güzel bir gelenek Bugün büyük sehirlerde geleneksel yöntemler yerine, sadece pirinç ve su ilavesiyle Moçi pisiren makineler revaçta olmasina ragmen, köylerde hala eski usül Moçitsuki gelenegi devam ettiriliyor Moçi hakkindaki ilginç bir bilgi de her yil sonu çok sayida yaslinin Moçi yüzünden hastaneye kaldirilmasi ve hatta birçogunun ölmesi Yukarida da belirtildigi gibi,Moçi oldukça elastik bir yapiya sahip Bu yüzden agizda iyi çignenmezse çok zor yutuluyor Yaslilar, çigneme zorlugu çekseler bile, geleneklerinden taviz vermeden Moçi'leri kahramanca götürüyorlar
Bu yüzden yil sonlarinda ''bogaza Moçi tikanmasi'' vakalarina sikça rastlaniyor

Kisa kisa

*Geleneksel Japon sofrasinda ekmek bulunmaz Onun yerine her menüde gohan sunulur
*Ilk yapidiginda oldukça yumusak ve elastik bir yapisi olan Moçi, soguduktan sonra sertlesmesine ragmen, tazeligini uzun süre koruyor