İslam'da Ana-Baba Ve Evlad Hakkı

İslam'da Ana-Baba ve Evlad hakkı
ANA-BABA HAKKI

Ana-babaya iyilik ve ihsan evlât üzerine farzdır, onlara isyan etmek haramdır Hadîs-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Cennet kokusu beşyüz yıllık mesafeden duyulur Ana-babasını Üzenler ve sılâ-l rahmi terk edenlerbunu duyamaz) [Taberânî]
(Ömrünün uzun, rızkının bereketli olmasını istiyen, ana-babasına iyilik etsin, sıla-ı rahmde bulunsun!) [İ Ahmed]
[Sılâ-i rahm, ana-baba ve yakın akrabayı ziyaret etmek demektir}
(Hanımını anasından Üstün tutana ALLAH la'net etsin!) [M Cinan]
(ALLAH indinde en faziletli amel, vaktinde kılınan namazdır, sonra ana-babaya iyiliktir) [Müslim]
(Ana-babasından biri hayatta olup da, onun rızâsını almıyan, onu küstüren, Cehenneme girmeye müstehak olur)

Eshâb-ı kiramdan biri Ya Resûlallah, ana-baba, evlâtlarına zulmetseler de rızâlarını alamıyan yine Cehenneme gider mi?) diye sorunca, Peygamber aleyhisselâm, üç defa (Evet zulmetseler de) buyurdu (Beyhekî)
Şu hâlde ana-baba zâlim olup, evlâda zulmetseler de, günah işlemeyi emretseler de, yine onları üzmemeye, küstürmemeye çalışmalıdır! Günah olan emirleri yapılmaz ama, yine de onları üzücü söz söylemek caiz olmaz Ana-baba kötü bile olsa, yine onlarla iyi geçinmelidir! Ziyaretlerini terk etmek büyük günahtır Hiç olmazsa, selâm göndererek, tatlı mektup yazarak, telefon ederek, bu günahtan kurtulmalıdır!

Çocuğun da ana-baba üzerinde hakları
1- Evlâdın annesini iyi yerden almalıdır! Ya'nî çocuğun annesi olacak kız,sâliha ve iyi bir aileden olmalıdır! ileride, çocuk, annesiyle kötülenmemelidir!
2- Çocuğa iyi isim koymalıdır! Hadîs-i şerifte buyuruldu kiÜç oğlu olup da, birine benim adımı vermlyen, cahillik etmiş olur) [Taberânî]
Ahmed, Mehmed, Mahmûd gibi Peygamber efendimizin isimlerini koymalıdır! Çünkü ALLAHü teâlâ, (Hatibimin-isminde olan müslümana azâb etmeye haya ederim) buyurdu
3- Çocuğuna Kur'ân-ı kerîmi öğretmelidir!
4- Çocukları helâl lokma ile beslemelidir! Böyle yapmazsa, haram gıdaların,yemeklerin te'sîri, çocuğun özüne işler çocukta uygunsuz işlerin meydana
gelmesine sebep olur Hadîs-i şerifte,(Yiyip içtikleriniz helâl, temiz olsun!Çocuklarınız, bunlardan hâsıl olmaktadır) buyuruldu
5- Çocuğu yedi yaşından itibâren namaz kılmaya alıştırmalıdır!
6- Çocuğuna ilim öğretmelidir!Dünya ve âhırette kurtuluş ilimledir
7- Çocuklara iyilik etmelidir! Hadîs-i Şeriflerde buyuruldu kiEvlâdınıza ikram edin, ana-babanın sizde hakkı olduğu gibi, evlâdınızın da sizde hakkı vardır) [Taberânî](Hediye verirken çocuklarınızın arasında eşitliğe riâyet edin!) [Taberânî]
8- Çocuğu güzel terbiye etmelidir!Hadîs-i şeriflerde buyuruldu kiÇocuğu güzel terbiye etmek, evlâdın baba üzerindeki haklanndandır) [Beyhekî]
(Hepiniz, bir sürünün çobanı gibisiniz Çoban sürüsünü koruduğu gibi, siz de evinizde ve emriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara müslümanlığı öğretmelisiniz! öğretmezseniz, mes'ûl olursunuz) [Müslim]

EVLAD HAKKI

(Bir mü'min vefât edince bütün amelleri kesilir Yalnız üç amelinin sevâbı amel defterine yazılmaya devam eder Bu üç amel, sadaka-i câriye, faydalı kitapları ve kendisine hayırlı duâ eden sâlih çocuklarıdır)
Evlâdın, ana-baba üzerinde hakları vardır Bazıları şöyledir:

1- İleride, çocuk annesiyle kötülenmemesi için, evlâdına anne olacak kızı, iyi yerden seçmelidir Sâliha olmasına dikkat etmelidir! Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(Kadın, malı, güzelliği, asâleti ve dindarlığı için nikâh edilir Sen dindar olanı seç ki, maddî ve ma'nevî ni'mete kavuşasın!) [Buhârî]

(Kadını güzelliği için alma, güzelliği onu helâke sürükleyebilir Sırf malı için de alma, malı onu zarara sokabilir Dindar olanla evlen!) [İbni Mâce]

2- Çocuğa iyi isim koymalıdır! Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(Siz kıyâmette, kendinizin ve babanızın ismiyle çağrılırsınız Bu bakımdan çocuklara güzel isim koyunuz!) [Ebû Dâvud]

(Çocuğu güzel terbiye etmek ve ona güzel bir isim koymak, evlâdın babası üzerindeki haklarındandır) [Beyhekî]

(ALLAHü teâlânın indinde isimlerin en sevgili olanı Abdullah ve Abdurrahman'dır) [Müslim]

(Üç oğlu olup da, birine benim ismimi vermiyen, câhillik etmiş olur) [Taberânî]

(MUHAMMED ismi verdiğiniz çocuğa karşı hürmetli olun, toplantılarda ona yer verin ve hiç bir şekilde onu azarlamayın!) [Hatîb]

(MUHAMMED isimli kimseyi hakir görmeyin, onu mahrûm etmeyin! MUHAMMED isimli kimsenin bulunduğu bir evde veya bir yerde bereket vardır) [Deylemî]

(ALLAHü teâlâ buyurur ki: İsmi, Ahmed, MUHAMMED, Mahmûd gibi habîbimin isminden olan mü'mine azâb etmekten hayâ ederim) [RNâsihîn]

[Ecdâdımız, MUHAMMED ismine hürmetsizlik olmasın diye Mehmed ismi koymuşlardır]

Çocuğa Reşid, Emin gibi övücü isimler koymak câiz ise de koymamak iyi olur Çünkü böyle isimleri söyliyerek, o isim sâhibine hakaret etmek, isme de hakaret olur Meselâ Tembel Emin yerine, bu çocuk tembeldir demelidir (Şir'a)

Kıyamet günü günahları, sevâblarından daha çok olan bir kimse, Cehenneme götürülür ALLAHü teâlâ, Cebrâil aleyhisselâma buyurur:

-Yâ Cebrâil, bu kimseye sor ki, hayatında hiçbir âlimin sohbetinde bulundu mu?

Cebrâil aleyhisselâm, o kimseye sorar O da, (Ne yazık ki, hiç bir âlimle bir arada bulunmadım) der ALLAHü teâlâ, tekrar buyurur

- Yâ Cebrâil, bu kula sor ki, hiçbir âlimi ilminden dolayı sevdi mi?

Cebrâil aleyhisselâm, ona sorar O da, (Hayır sevdiğim bir âlim yoktu) der

ALLAHü teâlâ buyurur ki:

- Yâ Cebrâil, bu kimse, tesâdüfen de olsa bir âlimle yemek yemiş midir?

Cebrâil aleyhisselâm sorar O kimse de (Hayır hiç bir âlimle bir sofrada bulunmadım) der ALLAHü teâlâ buyurur ki:

- Yâ Cebrâil, bu kulun ismi, bir âlimin ismine benziyor mu?

Cebrâil aleyhisselâm sorar O kimse de (Hayır ismim hiçbir âlimin ismine benzemiyor) der ALLAHü etâlâ buyurur ki:

- Bu kulumu Cennete götürün Çünkü o, âlimi seven bir kimseyi severdi (El-Envâr)

Gürüldüğü gibi, ismi bir âlimin ismine benzemek, hattâ âlimi seven kimseyi sevmek bile insanın kurtuluşuna sebep olmaktadır Tabiî her şeyden önce mü'min olmak şartı vardır Mü'min olmadıktan sonra güzel ismin ve hiç bir ibâdetin kıymeti olmaz

Eğer bir kimsenin ismi kötü ise, bunu değiştirmelidir! Hadîs-i şerîfte (Kötü ismi olan bunu güzel isme çevirsin) buyuruldu (Berîka)

Avrupa'da ba'zı gençler kendilerine kâfir ismi takıyorlarmış İmâm-ı Rabbânî hazretleri buyuruyor ki: (Bir müslümanın, bir kâfir ismini almaktan, korkunç arslanlardan kaçmaktan daha çok kaçması lâzımdır Bu isimlerin sâhibleri, ALLAHü teâlânın düşmanlarıdır Hadîs-i şerîfte (Kötü zan altında kalınacak yerlerden kaçınız) buyuruldu Dinsizlik alâmeti olan ve bu zannı uyandıran isimleri koymaktan, [sözleri söylemekten ve alâmetleri kullanmaktan ve işleri yapmaktan] kaçınmak her müslümanın vazîfesidir) [Müj Mektûblar]

Çocuk doğar doğmaz, hemen isim konabilir, bir hafta kadar geciktirmekte de mahzûr yoktur Mühim olan çocuğa güzel isim koymalıdır! Bir ismin güzel olması için mutlaka Kur'ân-ı kerîmde bulunması lâzım değildir Yüz binden fazla Eshâb-ı kirâmdan Hz Zeyd hâriç, hiç birinin ismi Kur'ân-ı kerîmde yoktur Güzel isimler çoktur Değişik isim olsun diye, Kur'ân- kerîmde geçen her kelimeyi, sırf Kur'ân-ı kerîmde geçtiği için çocuğa isim olarak koymak, çok yanlış olur Çünkü Kur'ân-ı kerîmde güzel isimlerin yanında çirkin isimler de vardır En başta şeytân var, iblis var, Hannâs vardır Kâfirlerden Kârûn, Hâmân vardır Peygamber efendimizin düşmanı Ebû Leheb'in ismi vardır Kurân-ı kerîmde geçiyor diye yıldırım, şimşek, gelmek, gitmek gibi kelimelerin arabîsini isim olarak koyanlar oluyor Bu kelimelerden en meşhûrlarından biri Esrâ'dır Esrâ, gece yürümek ma'nâsına gelir Ünzile, indirildi, indirilmiş demektir Böyle isimleri koymak câiz ve güzel ise de, enbiyânın, ulemânın, evliyânın ismini tercîh etmek elbette iyi olur

Peygamber efendimiz de, Hz Hasan doğduğu zaman kulağına ezân okumuştur (Tirmizî)

Bir hadîs-i şerîfte de buyuruldu ki:

(Yeni doğan çocucunun sağ kulağına ezân, sol kulağına da ikâmet okunursa, "ümmü sıbyân" denilen hastalıktan korunmuş olur) [Beyhekî]

[Ezân okuyacak kimse, çocuğu yastık gibi yumuşak bir şey üstüne koyarak kucağına alyr, yavaşça sağ kulağına ezân, sol kulağına da ikâmet okur Sonra kulağına ismini söyler Çocuğu birisi kucağına alıp, ezânı bir başkası da okuyabilir] Hadîs-i şerîflerde de buyuruldu ki:

(Çocuğa güzel isim vermek, dinini öğretmek ve vakti gelince evlendirmek, evlâdın babası üzerindeki haklarındandır) [Ebû Nuaym]

Fakir baba çocuğunu evlendirmeye mecbur değildir

3- Çocuğu güzel terbiye etmelidir! Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Çocuğu güzel terbiye, evlâdın babasındaki haklarındandır) [Beyhekî]

4- Çocuğa karşı şefkatli davranmalıdır! Peygamber aleyhisselâm, torunu HzHasan'ı öperken birisi görüp, (Yâ Resûlallah, benim on çocuğum var, hiç birini öpmem) dedi Resûlullah efendimiz, (Merhamet etmiyen merhamet bulamaz) buyurdu (Buhârî)

5- Çocuklara bedduâ etmemelidir Abdullah bin Mübârek hazretleri, çocuğunu şikâyet eden birisine, (Çocuğuna hiç bedduâ ettin mi?) diye sordu O kimse, evet diye cevap verince, (Çocuğun ahlâkını sen bozmuşsun) buyurdu

6- Çocuklara iyilik etmelidir! Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Evlâdınıza ikrâm edin, ana-babanın sizde hakkı olduğu gibi, evlâdınızın da sizde hakkı vardır) [Taberânî]

a) Bir kimse, malının hepsini çocuğunun birine verip diğerlerine vermese, câiz olur Bu mal, çocuğun mülkü olur Diğer çocukların, bundan birşey istemeye hakları olmaz Fakat babası, sâlih çocukları arasında ayırım yaptığı için günâha girer (Hindiyye)

b) Sâlih ve ilim tahsîlinde olan çocuklarına, diğerlerinden daha çok mal vermek câizdir Salâhları eşit ise, eşit vermelidir! Çocukları fâsık olanın, mîrâs bırakmayıp, sâlihlere, hayrata vermesi efdâldir Çünkü, günâha yardım etmemiş olur (Fetâvâyı Bezzâziyye)

c) Fâsık çocuğa nafakadan fazla yardım yapmamalıdır!

7- Çocukları helâl lokma ile beslemelidir! Böyle yapılmazsa, haram gıdâların, yemeklerin te'sîri, çocuğun özüne işler çocukta uygunsuz işlerin meydana gelmesine sebep olur Hadîs-i şerîfte, (Yiyip içtikleriniz helâl, temiz olsun! Çocuklarınız, bunlardan hâsıl olmaktadır) buyuruldu (RNâsıhîn)

8- Çocuğa Kur'ân-ı kerîm öğretmeli, yedi yaşından i'tibâren de namaz kılmaya alıştırmalıdır! Çocuğa ilim öğretmelidir Çünkü dünya ve âhirette kurtuluş ilimledir

9- Çocuk âkıl bâlig olup evlendikten sonra hadîs-i şerîfte bildirildiği gibi böyle demelidir:

(Evlâdım, seni terbiye ettim Okuttup evlendirdim Dünyada bir felâkete, âhirette azâba uğramaktan ALLAHü teâlâya sığınırım Aklını başına topla, buna göre çalış!) [İ Hibban]

Babanın, çocuklarına ilim, edeb ve san'at öğretmesi farzdır Önce, Kur'ân-ı kerîm okumasını öğretmelidir Sonra îmânın ve islâmın şartlarını öğretmelidir Yedi yaşından i'tibâren namaz kılmaya alıştırmalıdır! Dünya ve âhirette kurtuluş ilimledir Çocuğu, din bilgilerini öğrendikten sonra, okula göndermeli, lise ve üniversite tahsîli yaptırmalıdır Dinini öğrenmeden mektebe gönderilirse, artık bunlary öğrenecek vakit bulamaz Din düşmanlarının tuzaklarına düşüp, onların yalanlarına aldanır Dinsiz ve islâm ahlâkından mahrûm olarak yetişir Dünya ve âhirette felâketlere sürüklenir Millete zararlı olur Kendine ve başkasına yapacağı kötülüklerin günâhları, ana-babasına da yazılır Çocuğunu, din bilgilerini öğretmeden önce, kâfir ve hıristiyanların mekteplerine göndermenin büyük zararları, (İrşâd-ül-hiyâra) kitabında yazılıdır

10- Ahnef bin Kays hazretleri buyurdu ki:

(Evlâd için zorluklara katlanmalıyız Onların ayakları altında yumuşak yer, bağları üstünde gölge olmalıyız! Onlara sert davranmıyalım ki bizden uzaklaşmasınlar Bizden usanıp ölümümüzü beklemesinler Uygun isteklerini yerine getirmeliyiz! Öfkelenirlerse teskîne çalışmalıyız!)

11- Çocuklar arasında adâlete riâyet etmeli,ayrım yapmamalıdır Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Hediyede, ihsânda çocuklarınız arasında eşitliğe riâyet ediniz! Eğer onlardan birini tercih etseydim, kız evlâda öncülük tanırdım) [Taberânî]

12- Fudayl bin İyâd hazretleri buyurdu ki:

(Şunları yapan mürüvvet ehlidir Anasına, babasına iyilik eden, akrabâsını ziyâret eden, din kardeşine ikrâmda bulunan, çoluğu, çocuğu ve hizmetçisi ile iyi geçinen, dinini koruyan, malını iyi yerlerde harcıyan, dilini tutan, gözünü haramlardan koruyan, fuzûlî işlerden uzak duran ve Rabbine ibâdet eden kimse)

13- Baba, yapmıyacağını zannettiği emri çocuğuna söylememelidir Söyleyip de onu itâ'atsizliğe sürüklememelidir Sâlih zatın birisi, oğlundan hiç bir şey istemezdi Sebebi suâl edilince, (Bir şey istediğim zaman, oğlumun bana karşı gelmesinden korkarım Bana karşı gelince Cehennem ateşine müstehak olur Ben de çocuğumun ateşte yanmasına râzı olamam) buyurdu Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Şunlar, insanın saâdetinin alâmetidir: Sâliha hanım, itâ'at eden çocuklar, sâlih arkadaş) [Hâkim]

14- Çocuğun akîkasını kesmelidir Akîka, çocuk ni'metine karşılık, ALLAHü teâlâya şükür etmek niyyeti ile hayvan kesmektir Hadîs-i şerîfte, (Akîka, erkek çocuk için iki, kız çocuğu için bir koyun kesmektir) buyuruldu (Taberânî)

Çocuğa nafaka vermesi vâcib olan kimsenin, yedinci günü isim koyması ve bağını tıraş ettirip, saçının ağırlığı kadar, erkek için altın veya gümüş, kız için gümüş sadaka vermesi ve kendi malından, erkek için iki, kız için bir akîka hayvanı kesmesi müstehabdır

15- Çocuğu doğuran kadının emzirmesi faydalıdır Hadîs-i şerîfte, (Çocuğa, annesinin sütünden iyisi yoktur) buyuruldu (Şir'a)

Annenin sütü yoksa çocuğu sâliha, soylu olan bir kadın emzirmelidir Çünkü kadınların sütü, çocukta te'sîrini gösterir ve eserleri bir gün ortaya çıkar Bugün modern tıb da yaptığı araştırmalarda, anne sütü yerini alacak bir gıdanın olmadığını bildirmektedir

16- Çocuğun ağlamasından sıkılmamalıdır Çünkü çocuğun ağlaması, zikir, tehlîl ve ALLAHü teâlâ için hamddir Ana-babası için ise duâ ve istigfârdır Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Mü'minin çocuğu 4 ay lâ ilâhe illâllah, 4 ay MUHAMMEDün Resûlullah, 4 ay da, ALLAHümmagfir lî ve livâlideyye [yâ rabbî, beni ve ana-babamı magfiret eyle] der) [RNâsıhîn]

17- Çocuk konuşmaya başlayınca, en önce Lâ ilâhe illâllah kelimesini ona öğretmelidir Bunu yedi defa ona telkîn etmelidir Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Çocuklarınız konuşmaya başlayınca onlara Lâ ilâhe illallah'ı öğretin) [İSünnî]

Mü'minûn sûresinin 116 âyetini, Âyet-el-kürsî'yi ve Haşr sûresinin sonu olan Hüvallahüllezî'yi okuyup öğretmelidir Böyle yapana, ALLAHü teâlâ, kıyâmette hesap sormaz Çocuk sağını solundan ayırdığı zaman, ona iyi işler yaptırmalıdır Yaptığı iyi işlerin sevâbı, onu yetiştiren, terbiye eden babasına da verilir, kötülükleri ise verilmez

18- Çoluk çocuğu terbiye etmek için dövmek doğru değildir Ancak yanlış bir iş yapınca, cezâlanabileceği hissini vermek lâzımdır Peygamberimiz, ev halkının dövülmemesini emrettiği halde, terbiye edilmeleri için cezâlanacakları, dövülecekleri hissini taşımaları gerektiğini bildirmiştir Bu husustaki hadîs-i şerîflerden biri şöyle:

(Ev halkınızı terbiye için bastonunuzu onların göreceği yere asın!) [Taberânî]

Çocuk, ana baba elinde bir emânettir Çocukların temiz kalbleri kıymetli bir cevher olup, mum gibi, her şekli alabilir Küçük iken, hiçbir şekle girmemiştir Temiz bir toprak gibidir Temiz toprağa hangi tohum ekilirse, onun mahsûlü alınır Bunun gibi çocuk da neye meylettirilirse, oraya yönelir Eğer hayrı âdet eder, öğrenirse hayır üzerine büyür Çocuklara îmân, Kur'ân ve ALLAHü teâlânın emirleri öğretilir ve yapmaya alıştırılırsa, din ve dünya saâdetine ererler Bu saâdete ana-baba ve hocaları da ortak olur Eğer bunlar öğretilmez ve alıştırılmaz ise, bedbaht olurlar Yapacakları her fenâlığın günâhı, ana-baba ve hocalarına da verilir Her müslüman, emri altInda bulunanlardan mes'ûldür Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(Hepiniz, bir sürünün çobanı gibisiniz Çoban, sürüsünü koruduğu gibi, siz de evinizde ve emriniz altında olanları Cehennemden korumalısınız! Onlara müslümanlığı öğretmezseniz, mes'ûl olursunuz) [Müslim]

(Çocuklarına Kur'ân-ı kerîm öğretenlere veya Kur'ân-ı kerîm hocasına gönderenlere, öğretilen Kur'ân'ın her harfi için, on kere Kâ'be-i mu'azzama ziyâreti sevâbı verilir ve kıyâmette, başına devlet tâcı konur Bütün insanlar görüp imrenir) [SEbediyye]

(Çok müslüman evlâdı, babaları yüzünden Veyl ismindeki Cehenneme gidecektir Çünkü bunların babaları, yalnız para kazanmak ve keyf sürmek hırsına düşüp ve yalnız dünya işleri arkasında koşup, evlâdlarına müslümanlığı ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmediler Ben böyle babalardan uzağım Onlar da benden uzaktır Çocuklarına dînlerini öğretmiyenler Cehenneme gidecektir) [SEbediyye]

Kendinin yapması harâm olan şeyi çocuğa yaptıran kimse, harâm işlemiş olur Çocuklarına içki içiren, kumara alıştıran, müstehcen neşriyatı okumasına sebep olan, yalancılık, hırsızlık gibi kötü huylara alıştıran, kıbleye karşı ayak uzatmasına sebep olan kimse, günâh işlemiş olur

Dînimizin temeli, îmânı, farzları ve harâmları öğrenmek ve öğretmektir ALLAHü teâlâ, Peygamberleri bunun için göndermiştir Gençlere bunlar öğretilmediği zaman, İslâmiyet yıkılır, yok olur ALLAHü teâlâ, müslümanlara (Emr-i ma'rûf) yapmayı emrediyor Ya'nî, benim emirlerimi, bildiriniz, öğretiniz buyuruyor (Nehy-i münker) yapmayı da emrederek, yasak ettiğini bildirdiği harâmların yapılmasına râzı olmamamızı istiyor Kur'ân-ı kerîmde buyuruluyor ki:

(Kendinizi ve âile efrâdınızı Cehennem ateşinden koruyun!) [Tahrim 6]

Kur'ân-ı kerîmde, nefslerimizi ve aile efradımızı, yakıtı insan ve taş olan Cehennem ateşinden korumamız emredilmektedir Elli-yüz senelik kısa bir hayat için evlâdımızı dünya felâketlerinden korumaya çalıştığımız gibi, ebedî felâkete düçâr olmaması için âhıretini de korumamız lâzımdır Bir babanın, evlâdını Cehennem ateşinden koruması, dünya ateşinden korumasından daha mühimdir Cehennem ateşinden korumak da, îmânı ve farzları ve harâmları öğretmekle ve ibâdete alıştırmakla ve kötü arkadaşlardan ve zararlı neşriyattan korumakla olur Bütün fenâlıkların bağı, kötü arkadaştır Kötü arkadaşları, onun, küstah, yalancı, hırsız, saygısız ve korkusuz olmasına sebep olabilir Senelerce de bu kötü huylardan kurtulamaz

Ne zaman çocukta iyi bir hareket görülürse, onu takdir etmeli, mükâfatlandırmalıdır! İnsanların yanında ba'zan onu övmelidir (Amcası benim çocuğum böyle yaptı) diyerek iyiye teşvik etmelidir Bir kabahat işler veya kötü bir söz söylerse birkaç defa görmezlikten gelmeli, (onu yapma) dememeli, azarlamamalıdır Sık sık azarlanan çocuk, cesâretlenir, gizli yaptıklarını açıktan yapmaya başlar Yaptığı kötü işlerin zararı, kendisine tatlı dil ile anlatılmalı, ikâz edilmelidir! Yapılan iş, dîne aykırı ise işin zararı, fenâlığı ve neticesi anlatılarak, o kötü işe mâni olmalıdır Baba, baba olduğunu, büyük olduğunu hissettirmelidir! Anne, çocuğu babası ile korkutmalıdır!

Her gün bir müddet oynamasına izin vermelidir ki, çocuk sıkılmasın Sıkılmak ve üzülmekten kötü huy hâsıl olur ve kalbi körleşir Hiç kimseden para istemesine müsaade etmemeli, fazla konuşmamasını, büyüklere saygıyı öğretmelidir İyi insanların güzel hâllerini anlatıp, onlar gibi olmaya, kötü insanların kötülüklerini anlatıp, onlar gibi olmamaya dikkat etmesi öğretilmelidir

Çocuğa her istediğini almak ve lüks içinde yaşatmak uygun değildir Büyüyünce de her istedişini ele geçirmeye çalışır; fakat bunda muvaffak olamayınca sukutu hayâle uşrar, isyânkâr olur Kendimiz helâl yediğimiz gibi çocuklarımıza da helâl yedirmeliyiz Harâmla beslenen çocuğun bedeni, necasetle yoğrulmuş çamur gibi olur Böyle çocuklar da pisliğe, kötülüğe meylederler

Çocuğa, israf etmemesini, kanaatkâr olmasını öğetmelidir Ba'zan da yavan ekmek yemeğe alıştırmalıdır Çocuğun kötü yerlere gitmesine mâni olmalıdır Çocuk kötülerin yanında ahlâksız, yalancı, hırsız ve hayâsız olur

Baba, ne devamlı asık suratlı durmalı, ne de çocukla fazla yüz göz olmalı, konuşmasının heybetini korumalıdır Çocuğa babasının malı ile, rütbesi ile övünmemesi tenbih edilmelidir! Tevâzu sâhibi ve kibar olması öğretilmelidir! Başkalarından birşey almanın zillet olduğu, veren elin alan elden üstünlüğü bildirilmelidir! Cimriliğin çirkinliği öğretilmelidir! Başkalarının yanında edebli oturması, ayak ayak üstüne atmaması, lâubâli hareketlerden uzak durması telkin edilmelidir!

Fazla konuşmaktan çocuğu men etmelidir! Fazla konuşmanın hayâsızlığa yol açtığı, çenesi düşüklüğün kötülüğü belirtilmelidir! Çocuk nasıl olsa konuşmasını öğrenecektir Maksat, ona icâb edince susmasını ve büyüklerin sözünü dinlemesini öğretmektir

Doğru da olsa, çokça yemin etmesine izin vermemelidir! Vara yoğa yemin, kötü bir alışkanlıktır Büyüklere hürmetin, yerini onlara vermenin ve herkesle iyi geçinmenin önemi anlatılmalıdırı

Çocuğu daha küçükken namaza alıştırmalıdır Büyüyünce namaz kılması zor gelebilir Başkasının malını çalmayı, harâm yemeyi, yalan söylemeyi gözünde çirkin gösterecek şekilde anlatmalıdır! Böyle yetiştirip bülûğa erince, bu edeblerin sırlarını, inceliklerini ona söylemelidir Her işi âdet olarak yapmaması, niyetle, şuurla yapmasının lüzûmu anlatılmalıdır Meselâ, yemekten maksat, kulun Rabbine ibâdet etmesi, insanlara, vatanına, milletine faydalı hizmetlerde bulunması, insanların saâdeti için çalışması olduğu öğretilmelidir Dünyadan maksadın, âhıret için azık toplamak olduğu, zîrâ dünyanın kimseye kalmadığı, ölümün çabuk ve ansızın gelebileceği anlatılmalı, (ne mutlu o kimseye ki, dünyada iken âhıret azığı elde eder, Cennete ve ALLAHü teâlâya kavuşur) demelidir Küçük yaşında böyle terbiye edilirse, taş üzerine yazılan yazı gibi olur ve kolay kolay silinmez Peygamber Efendimiz buyurdu ki:

(Bütün çocuklar, müslümanlığa elverişli olarak dünyaya gelir Daha sonra bunları, ana-babaları hıristiyan, yahûdî ve dinsiz yapar) [Taberânî]

Hadîs-i şerîfte müslümanlığın yerleştirilmesinde ve yok edilmesinde en mühim işin, çocuklukta ve gençlikte olduğu bildirilmektedir O hâlde, her müslümanın birinci vazîfesi, evlâdına İslâmiyeti ve Kur'ân-ı kerîmi öğretmektir Evlâd ni'metinin kıymeti bilinmezse, elden gider Bunun için (Pedagoji), ya'nî çocuk terbiyesi, dînimizde çok kıymetli bir ilimdir

İslâm dînine karşı olanlar, bu mühim noktayı anladıkları içindir ki, (Gençliğin ele alınması birinci hedefimizdir Çocukları dinsiz olarak yetiştirmeliyiz) diyorlar İslâmiyeti yok etmek ve ALLAHü teâlânın emirlerinin öğretilmesini ve yaptırılmasını engellemek için, (Gençlerin kafalarını yormamalıdır Din bilgilerini büyüyünce kendileri öğrenirler) diyorlar

Bugün, bütün hıristiyan ülkelerinde, bir çocuk dünyaya gelince, buna bozuk dinlerinin icâblarını yapıyorlar Her yaştaki insanlara, hıristiyanlığı titizlikle ağılıyorlar Müslümanların îmânlarını, dinlerini çalmak ve yok etmek ve onları da, hıristiyan yapmak için, İslâm ülkelerine paket paket kitap, broşür ve kaset gönderiyorlar O hâlde, müslümanlar din câhillerinin hîlelerine, yalanlarına aldanmamalı, çocuklarımıza sahip olmalıyız Onlara sahip olmak da, dînimizin emirlerine uygun olarak yetiştirmekle olur Ahlâkı değiştirmek mümkün olduğu için Peygamber efendimiz, (Ahlâkınızı güzelleştirin) buyurmuştur Zaten din, güzel ahlâk demektir Şu hâlde dînin emrine uyup yasak ettiğinden kaçan, huyunu değiştirip güzel ahlâklı olur Güzel ahlâklı olan da iki cihânda rahat olur

En vahşî hayvan bile terbiye ile ehlileştiriliyor Hiçbir zaman elma çekirdeğinden portakal olmaz Fakat elma fidanını büyüterek, lüzûmlu ağı ve kültürel tedbirlerle kaliteli elma veren bir ağaç olarak yetiştirmek mümkündür Bunun gibi insan tabiatında bulunan ba'zı arzûlar yok edilemez, fakat terbiye edilebilir Terbiyede dayak atılmaz

a) Çocuğu dövmek ahlâkının bozulmasına, hırçınlaşmasına sebep olur

b) Dayakla büyüyen çocuk esnek olmaz, katı olur

c) Dövülmek, çocukta ana-babaya karşı kızgınlığa yol açar Çocuk kendi yaptığanın kötü bir şey olduğunu düşünmez, kendini suçlu görmez, kendini döveni suçlar

d) Dövülen çocuk, kızdığı zaman, o da şiddete başvurur, bir başkasını döver Böylece dayak vicdanlı olmaya değil, saldırganlığa sebep olur Çocuğun hareketli olmasına üzülmemelidir! Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

(Çocuğun, hareketli olması, büyüyünce aklının çok olacağını gösterir) [Hakîm]

e) Sözden anlayacak yaştaki çocuğa dayak atılmaz Sözden anlamayan çocuğuna hafifçe vurmak yeter Başa, yüze tokat atmak, sopa ile dövmek çok zararlıdır Bu ancak işkenceciye yaraşır

Bir şeyi, zıddı kırar Kötü huyları, iyi huylar yok eder Bu bakımdan kendini zorla da olsa, iyi işler yapmaya alıştırmalı, onları âdet hâline getirmelidir! Çocuk, ahlâkı iyi olan insanlarla arkadaşlık ettirilirse, güzel huylar kendiliğinden onun tabiatı olur Çocuklar böyle yetiştirilirse, dünya ve âhıret saâdeti elde edilir

19- Çocuk yedi yaşına gelince, ona namaz kılmasını emretmelidir Peygamber efendimiz, (Çocuklarınız yedi yaşına gelince, onlara namaz kılmalarını emredin, on yaşına gelince, kılmazsa, zorlıyarak kıldırın) buyurdu (İSünnî)

20- Çocuklar on yaşına gelince, yataklarını ayırmalıdır! Erkek ve kız çocukların odalarını ayırmalıdır 21- Sünnet ettirmek mühim sünnettir İslâmiyyetin şi'ârıdır, alâmetidir Çocuk, âkıl bâlig olmadan önce her yaşta sünnet edilebilir 7-12 arası daha uygun olabilir Sünnet ederken, topluca yüksek sesle bayram tekbîri söylenir

22- Çocuğu cömertliğe alıştırmalı, mal ve mülk sevgisini gözünden düşürmelidir Çünkü para ve mal sevgisinin zararı, zehirden çoktur Çünkü bütün kötülüklerin menşei, kaynağı; parayı, dünyayı sevmektir

23- Çocuğa önce yemek yemenin edeblerini öğretmelidir Yemek yemekten maksat, bedenin sıhhatini korumaktır, lezzet almak değildir demelidir

24- Kapalı ve gizli işlerden onu men etmeli ki, kabahate karşı cesâreti kırılsın Gündüz ve gece çok uyutmamalı, yumuşak elbiselere alıştırmamalı, yaya yürümesini de öğrenmeli, oturma, kalkma ve konuşmanın edeblerini anlatmalı, kadınlar gibi süslenmemesini, babasıyla ve dünya malı ile arkadaşlarına övünmekten menetmeli, yalan söylemekten sıkı men etmeli, doğru veya yalan yere yemîn etmemesini tembih etmelidir

25- Çocuğun neye kabiliyeti olduğunu sezmeli, kabiliyetinin hangi ilim ve san'ata daha yatkın olduğunu anlayıp, o tahsîl ve san'ata vermelidir! Hadîs-i şerîfte; (Herkese dünyalıktan nasibi neyse, o şeyler ona kolaylaştırılır) buyuruldu (Hâkim)

Çocuk ilim öğrenmeye yatkın ise, önce ilim tahsîli için gerekli terbiye verilmelidir San'at sahibi olacaksa, dînî vecîbeleri öğrenip yaptıktan sonra, o san'atla meşgûl etmelidir Burada en iyisi, çocuğun tabiatine, ya'nî kabiliyetine bakmalı, durumunu incelemeli, neye istidâdı olduğunu sezmeli, kabiliyetinin hangi ilim ve san'ata daha yatkın olduğunu anlayıp, o tahsîl ve san'ata vermelidir

26- Kötülüğe sebep olacak alışkanlıkları veren oyunlardan sakındırmalıdır!

27- Dinimizde, kadının ve kız çocuklarının fazîleti büyüktür Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(Kızlarınızı altın ve gümüş ile süsleyin! Elbiseleri güzel olsun! İ'tibâr kazanmaları için en güzel hediyelerle ihsânda bulunun!) [Hâkim]

(Kız çocuğunu güzelce terbiye edip, ALLAHü teâlânın verdiği ni'metlerle bolluk içinde yedirir giydirirse, o kız çocuğu onun için bir bereket olur, Cehennemden kurtulup kolayca Cennete girmesine vesîle olur) [Taberânî]

(İki kız evlâdına güzel muâmele eden, mutlaka Cennete girer) [ibni Mâce]

(İki kızı veya iki kız kardeşi olup da, mâişetlerini güzelce sağlayanla Cennette beraber oluruz) [Tirmizî]

(Çarşıdan aldığı şeyleri, erkek çocuklardan önce kız çocuklarına verene ALLAH, rahmetle nazar eder ALLAH, rahmetle nazar ettiğine de azâb etmez) [Harâitî]

(Çarşıdan turfanda meyva alıp evine getiren, sadaka sevâbı alır Getirdiği meyvayı, erkek çocuklarından önce kız çocuklarına versin! Kadınları, kızları sevindiren, ALLAH korkusundan ağlayanlar gibi sevâb kazanır ALLAH korkusundan ağlıyanın bedeni de Cehenneme harâm olur) [İbni Adîn]

(Üç kızına, ihtiyâçtan kurtulana kadar iyi bakan, yedirip giydiren, elbette Cenneti kazanır) [Ebû Dâvüd]

(Üç kız veya kız kardeşinin geçim veya başka sıkıntılarına katlananı, ALLAHü teâlâ Cennete koyar) Eshâb-ı kirâmdan biri, (iki tane olursa da aynı mıdır?) diye suâl edince, Peygamber efendimiz (Evet, iki tane olursa da aınıdır) buyurdu Başka birisi, (Ya bir tane olursa?) diye suâl etti Cevabında buyurdu ki: (Bir tane de olsa gene aınıdır) [Hâkim, Harâitî]

Görüldüğü gibi, kız ve kadınlara değer vermiyenler, müslümanlığı bilmiyen kimselerdir Müslüman, dinini iyi öğrenip kadına lâyık olduğu değeri vermelidir!

28- Çocuk sevgisi Büyük-küçük çocuklarımıza sevgi ve şefkat göstermek, sevip öpmek sünnettir Resûlullah efendimiz, evine gelen küçük çocukları sevip başlarını okşar, evin içinde oynamalarına da izin verirdi Enes bin Mâlik hazretleri anlatır:

Resûlullah, çocuklara karşı da insanların en şefkatlisi idi Oğlu İbrâhim'in süt annesi, Medîne'nin bir kenarında otururdu Kadının kocası demirci idi Resûlullahla bu eve sık sık giderdik Varınca demircinin dumanla dolmuş evine girer, çocuğu kucaklar, öper ve bir müddet sonra dönerdi Bir torunu ve kendi oğlu İbrâhim ölünce de ağlamış, (Şefkatimden ağlıyorum ALLAH ancak merhametli olana rahmet eder) buyurmuştur Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(Çocuklarınızı çok öpün, her öpüşte Cennetteki dereceniz yükselir) [Buhârî]

Çocuk kokusu Cennet kokusudur) [Taberânî]

(Çocuk dünyada nûr, âhırette sürurdur) [Şir'a]

(Çocukları sevip okşayın, onlar gönül meyvesi, göz nûrudur) [Ebû Ya'lâ]

(Çocuklarımız ciğerparelerimizdir) [BArifîn]

(Çocuk sevgisi, cehennem ateşine karşı perdedir Çocuklara iyilik etmek, Sıratı geçmeye sebeptir Onlarla beraber yiyip içmek, Cehennemden kurtuluştur) [Şir'a]

(Cennetteki "Sevinç sarayı"na, ancak çocukları sevindirenler girer) [İAdîy]

(Çocuğuna iyilik etmek için yardımcı olan babaya ALLAH rahmet etsin!) [İ Hibbân]

(Lâ ilâhe illâllah diyene kadar çocuğu terbiye eden, hesâba çekilmez) [Taberânî]

(Çocuksuz bir evin bereketi olmaz) [Ebûşşeyh]

Bir bedevî, (Yâ Resûlallah, siz çocukları sevip öpüyorsunuz Biz hiç öpmeyiz) dediği zaman,ona, (Şefkat ve merhamet duygusu olmıyana ne diyeyim?) buyurdu (Buhârî)

HzÖmer, birini bir göreve ta'yin eder O zat, görev emrini almak üzere Hz Ömer'in huzûruna gelir HzÖmer'in çocuğunu öptüşünü görür (Benim birkaç çocuğum var, ama hiç birini öpmem) der HzÖmer'in şekli değişir (Senin küçüklere, şefkatin, merhametin yok İnsanlara nasıl merhamet edersin? Verilen görevden seni azlediyorum) buyurarak vazife emrini imzalamaz

Torun sevgisi, evlâd sevgisinden daha ileridir Resûlullah efendimiz, namaz kıldırırken secdede, torunu Hz Hasan, mübârek omzuna çıkıp oturdu Resûlullah efendimiz, secdeyi uzatınca, sahabeden, "acaba vefât mı etti" diye düşünenler oldu Namazdan sonra secdeyi niçin uzattığını soranlara buyurdu ki: (Secdede iken torunum omzuma çıktı Gönlü oluncaya kadar indirmediğim için secde uzadı) [Nesâî]

Bir zât, Resûl-i ekremin, Hz Hasan'ı öperken görünce, (On oğlum var, hiçbirini öpmem) dedi Resûlullah efendimiz, (Merhamet etmiyen, merhamete kavuşamaz) buyurdu (Buhârî)

Resûlullah efendimiz, Hz Hasan'ı bir dizine Hz Hüseyn'i de öteki dizine oturtur, bağrına basar, sonra da (Yâ Rabbî, bunlara rahmetini ihsân et, bunlary seviyor, bunlara şefkat duyuyorum) derdi (Buhârî)

Peygamber efendimiz, Hz Hasan'ı öptükten sonra Eshâb-ı kirâma buyurdu ki:

(Çocuk çekingendir, hâli bilinmez, belki üzüntülüdür) [BArifîn]

Kur'ân-ı kerîmde, malın, evlâdın, fitne ya'nî imtihân olduğu bildiriliyor (Tegabün 15)

(Yâ Rabbî, düşmanlarıma çok mal, çok evlâd ver) hadîs-i şerîfi, mal ve evlâd hayırlı olmadığı takdirde belâ olacağın bildirmektedir) (Berîka)

Mal, çocuk ve hanım, cihâd, namaz gibi ibâdetlerden alıkoyabilir Dikkatli olmak lâzımdır Peygamber efendimiz, (Âhır zamanda sizin en iyiniz, çoluk çocuğu olmıyandır) buyuruyor En iyilerden olanlara müjdeler olsun! Bunun için bir İslâm âlimi, (Bu devirde çocuğu olmıyan şükür secdesi yapmalıdır) buyurmuştur

ANAYA — BABAYA İYİLİK

Buhâri —Müslim kaydeder ve îbni Mes'ud'dan rivayet ederler :

İbni Mes'ud :

— Ey Allah'ın Resulü, Allahın indinde hangi amel daha sevimlidir?

Resûlüllah :

— Vaktinde kılınan NAMAZ!

İbni Mes'ud :

— Sonra hangisi ?

Resûlüllah :

— Anaya-babaya İYİLİK!

İbni Mes'ud :

— Sonra hangisi ?

Resûlüllah :

— Allah yolunda CİHAD!

Müslim ve diğer hadis kitapları kaydeder :

— Evlât, babanın hakkını hiçbir suretle ödeyemez, ancak babasını köle olarak bulsa da, onu satın alarak âzât etse, o zaman ödeyebilir

Müslim kaydeder :

Peygamberimize bir adam geldi ve dedi ki:

— Ey Allanın Resulü, hicret ve cihad için senden izin istiyorum Allah'dan sevap diliyorum

Bunları dinleyen Allah Resulü sordu :

— Anandan, babandan hayatta olan var mı?

— Evet, ikisi de hayatta

Resûlüllah :

— Allah'tan ecir mi istiyorsun?

— Evet!

Resûlüllah :

— Git ananın - babanın yanına, onların gönlünü hoş et!

Taberâni kaydeder :

Peygambere bir adam geldi, dedi ki:

— Ben, Allah yolunda cihad yapmak istiyorum, fakat buna gücüm yetmiyor!

Resul sordu :

— Anandan - Babandan hayatta olan var mı?

— Evet, anam sağdır! Resul :

— Git, Allah'dan ananın gönlünü hoş etmeyi talep et Bunu yaptığın zaman sen Hacc, umre ve cihad yapmışça ecir alırsın!

Gene Taberâni kaydeder :

Birisi dedi ki:

— Ey Allanın Resulü, ben Allah yolunda cihad yapmak istiyorum!

Resul sordu :

— Anan hayatta mı?

— Evet!

— Git onun ayaklarına kapan Cennet oradadır!

İbni Mâce kaydeder :

Birisi sordu :

— Ey Allahm Resulü, ananın-babanın evlâdı üzerindeki hakkı nedir?

Buyurdular ki:

— Onlar senin cennetin ve cehennemindir!

Taberâni kaydeder :

— Analarınıza-babalarınıza iyilik edin ki, evlâtlarınız da size iyilik etsin İffetinizi koruyun ki, kadınlarınız da iffetli olsun!

Müslim kaydeder :

Resûlüllah buyurdular ki :

— Burnu yere sürünsün, burnu yere sürünsün, burnu yere sürünsün!

Soruldu :

— Kimin burnu sürünsün, ey Allahın Resulü?

Buyurdular ki:

— Anasının-babasının veya sâdece birisinin ihtiyarlık ânına yetişip te cennete girmiyenin!

Taberânî kaydeder :

Allah Resûlü Minbere çıktı, dedi ki: «Amin, âmin, âmin!» sonra buyurdu ki:

— Bana Cebrail geldi Dedi ki:

— Ey Muhammed, kim anasından-babasından birine erer de, ona iyilik yapmadan ölürse, cehenneme girer Allah uzak etsin! Amin de!

Dedim :

— Âmin! Dedi :

— Ey Muhammed, kim Ramazana yetişir de ölür, fakat affedilmezse cehenneme girer Allah uzak etsin! Âmin de :

Dedim :

— Âmin ! Dedi ;

— Kim ki, yanında senin ismin zikredilir de sana salâvat ve selâm getirmez ve ölürse cehenneme girer Allah uzak etsin! Âmin de !

Dedim :

— Âmin !

Buhâri — Müslîm kaydeder :

Birisi peygambere sorar ;

— Ey Allanın Resulü, iyilik etmeme en çok lâyık olan kimdir?

Resûlüllah :

— Annen! Sonra kimdir?

— Annen! Sonra kimdir?

— Annen!

Sonra kimdir?

— Baban!

Buhâri — Müslim kaydeder:

Hz Ebûbekir'in kızı Esma anlatır:

— Annem bana geliyordu Fakat O, Resûlullulah'ın zamanında, putperest idi Peygamberden fetva istedim, dedim ki :

— Ey Allah'ın Resulü, annem bana geldi, fakat o İslâmlıktan kaçıyor Annemle akrabalık bağlarını devam ettireyim mi? Buyurdular ki:

— Evet, annenle, akrabalık bağını kesme!

İbni Habbân ve Hâkim kaydeder:

— Allahın rızâsı, ananın-babanın rızâsındadır Allanın kırgınlığı, ananın babanın kırgınlığındadır

Ebû Dâvud ve İbni Mâce kaydeder :

Birisi sordu :

— Ey Allahın Resûlü, anam-babam öldükten sonra onlara iyilik yapacak bir yol var mı?

Resûlüllah buyurdular :

— Evet, onlar için duâ ve istiğfar etmek, vâdedip de yerine getiremedikleri bir şey varsa onu ifâ etmek, akrabalara sıla-i rahim yapmak ve onların dostlarına izzet-i ikramda bulunmak! !

Müslim kaydeder :

— Bir gün Hz Ömerin oğlu Abdullah, Mekke yolunda bir Arabi ile karşılaşır Abdullah ona selâm verir ve kendisinin binmekte olduğu merkebe onu bindirir, ayrıca kendi başındaki sarığı da ona verir Kafilede bulunan Mâlik İbni Dinar der ki:

Biz Abdullah'a dedik ki :

— Allah sana hayırlar versin, onlar Ârâbidir, çok az bir şeye razı olurlar

Hz Ömerin oğlu da dedi ki:

— Bunun babası, Ömer İbni Hattabın (babamın) dostudur, ve ben Resûlüllahtan işittim, şöyle diyordu :

— İyiliklerin en iyisi, evlâdın, babasının dostlarına sıla-i Rahim yapmasıdır

İbni Habbân kaydeder :

Ebû Bürde anlatır :

— Medine'ye gelmiştim Abdullah îbni Ömer bana geldi «Ben sana niçin geldim biliyor musun?» dedi Ben «Hayır!» dedim Dedi ki:

— Ben, Resûlüllahtan işittim Şöyle diyordu «Kim babasına sıla-i Rahim yapmak isterse, o öldükten sonra dostlarını ve ahbaplarım ziyaret etsin!» Halbuki, Ebû Ömer ile senin baban arasında kardeşlik ve dostluk vardı Bunun için ziyarete geldim

Buhâri-Müslim ve diğer hadis kitapları kaydeder :

— Bizden önceki kavimlerden üç kişi ticâret maksadıyle yola çıkarlar Giderken bir ara yağmura tutulurlar ve bir mağaraya sığınırlar Fakat, dağdan düşen bir büyük taş mağaranın ağzını kapar Bu durum karşısında kendi kendilerine şöyle derler :

— Bu taştan bizi ancak bir şey kurtarır! Daha önce işlemiş olduğumuz iyi ameller yüzü-suyu hürmetine bizi kurtarması için Allah'a duâ etmek! Bu arada içlerinden biri şöyle duâ eder :

— Ey Allahım, benim bir yaşlı anam bir de yaşlı babam vardı Ben, onlara akşam sütlerini içirme-den hiç kimseye bulamazdım Bir gün bâzı ihtiyaçların temini için dışarı çıkmış, onların süt içme zamanına yetişememiştim Onlar uyumuşlardı Sütlerini sağdım Onlardan önce başkalarının içmesini saygısızlık saydım Süt bardağı elimde olduğu halde onların uyanmasını bekledim Bu bekleyiş şafak atıncaya kadar devam etti O zaman uyandılar ve sütlerini içtiler Allahım, eğer ben bunu sırf senin rızân için yaptı isem, bu badireden bizi kurtar!

Bu duâ üzerine taş biraz aralandı Fakat henüz çıkacak kadar değildi

İkinci şahıs, halasının kızı ile zina yapmak üzere iken sırf Allah rızâsı için buna yaklaşmadığım söyliyerek Rabbına duâ etti ve taşın aralanmasını istedi Taş biraz daha aralandı, fakat gene çıkacak kadar değildi Üçüncü şahıs şöyle duâ etti :

— Allahım, benim, yevmiyeli bir işçim vardı Ücretinin bir kısmını benden alamadan gitmişti O ayrıldıktan sonra ben o para ile bir koyun almıştım Bu koyun çoğalarak bir sürü olmuştu Yıllar sonra, ücretini almak üzere geldiği zaman onun parasiyle alınıp sürü hâline gelen o koyunları kendisine teslim etmiştim Eğer bunu senin rızân için yaptı isem, bizi bu taştan kurtar! Bundan sonra taş tamamen aralandı ve onlar da oradan kurtuldular