İstanbul Efendisi – İstanbul Şehir Tiyatroları

İstanbul Efendisi – İstanbul Şehir Tiyatroları

Şehir Tiyatroları’nın bu sezonki şenlikli oyunu İstanbul Efendisi !
Musahipzade Celal’in yazdığı Engin Alkan’ın yönettiği oyun 1800lerin Osmanlısı’nın kozmopolit hayatından anekdotlar, alaturka parçalardan tadımlık sunuşlar, dönemin kültürel yapısından izler ve yaratıcı kadronun ince zekasına hayranlık duymanız için örnekler barındırıyor

Ben Engin Alkan’ın hayranıyım Gerek rejisinde gerek sahne performansında hem yaratıcı zeka hem de büyük bilgi birikimi açıkça görülüyor
İstanbul Efendisi de bu birikimin, zekanın açık bir ifadesi
Oyunda işlenmemiş hiçbir replik, hiçbir hareket yok Şarkıların yorumundan koreografiye iyi planlanmış bir oyun Ellerine sağlık diyorum
Türk Tiyatrosu’nun önemli yazarlarından Musahipzade Celal’e ait oyun metni dönemin sosyal hayatı ve kültürel yapısına dair önemli örnekler verse de bence doyurucu bir tekst değil Oyuna bu eğlenceyi, coşkuyu veren biraz da ekip olmuş

Efendim, oyundan kısaca bahsetmek gerekirse İstanbul Efendisi (burada efendi yönetici manasında) Savleti Efendi (Sezai Aydın) kızını evlendirmek istemektedir Büyü ve astrolojiye büyük ilgi duyan Efendi, ebced hesabından istihare uykusuna kadar pek çok yol denemiş ve karar vermeye çalışmıştır Son olarak “rasgele yöntemini” denemeye karar verir ve damadını seçer Kızı Esma Hanım (Derya Çetinel) ise Safi Çelebi’yi (Arda Aydın) sevmektedir Safi Çelebi, Çengi Afet’ten (Sevil Akı) yardım ister

Oyunun geniş ve başarılı bir kadrosu var Öne çıkan isimlerin başında Çağlar Çorumlu geliyor, harika bir karakter çıkarmış ortaya, işlemiş de işlemiş İyi bir komedi oyuncusu; reaksiyon almasını, seyircinin beğendiği yerleri parlatmasını çok iyi biliyor Reaksiyon alan bir espriyi de seyirciyi eğlendirdiği sürece tekrar ediyor Geçtiğimiz sezon Tiyatro Kılçık’ta 2 farklı oyunda izlemiştim Onda daha ne güzel tiplemeler var Old City Comedy Club’daki birbirinden eğlenceli farklı performanslarını da izlemenizi tavsiye ederim
Sevinç Erbulak (Dilaram) ve Derya Çetinel (Esma Hanım) birbiriyle uyumlu ve eğlenceli bir ikili olmuşlar Özellikle sandık sahnesinde çok başarılılar Tekrar Çal Sam’de yine birlikte oynarken izlediğimiz ikiliyi çok beğendim Tekrar Çal Sam’in bir diğer oyuncusu Arda Aydın’a “Leyla Bir Özge Candır” şarkısında eşlik ederken de üçlü arasındaki uyum kendini belli ediyor, eğlenceli bir sahne ortaya çıkıyor
Usta oyuncular Sezai Aydın ve Sevil Akı’yı sahnede izlemek keyif veriyor İyi oyuncu konuşmasından sahne duruşuna kadar kendini belli ediyor Bu oyunda da rollerinin hakkını fazlasıyla veriyorlar
Kalabalık ekibin tamamı başarılı bir oyun çıkardı diyebilirim, her birini kutlamak lazım Elinin ucu ile oynayan birini görmedim sahnede, herkesin prova sürecinde karakteri üzerine düşündüğü ve sahnede de elindekinin tamamını seyirciye sunmaya gayret ettiği aşikar Normal bir tiyatro oyunundan çok daha yorucu bir oyun kurgulanmış, herkes dans ediyor, şarkı söylüyor, rolünü oynuyor vs Bol bol terletmiş Engin Alkan sahnedekileri, ama o kadar güzel bir oyun çıkmış ki ortaya, seyirci uzun uzun alkışlayarak terin karşılığını ödüyor

Oyun sadece eğlence vaad etmiyor, geçmişimiz ile ilgili unuttuklarımızı da hatırlatıyor Örneğin dört farklı etnik kökenden gelen esnafların sohbeti dikkate değer Türklerin “şinanay nay” şeklinde söylediği şarkının Yunan ve Ermenice söylenmesi ve tüm ırkların bununla dans edip eğlenebilmesi artık unutmaya başladığımız güzelliklerden değil mi?
Bu sahnenin başında esnafın atışması daha anlaşılır olsa, aralarındaki gülüşmeye seyirci de katılabilse daha etkili olacaktır

Oyunda canlı müzikler dinliyoruz Müzisyenler için arkada bir yer olsa bile onları da pek çok sahnede oyunun içinde görüyoruz, bazen enstrümanları ile eşlik ediyorlar bazen de bizzat oyunun içine girip destek veriyorlar sahneye Ben müzisyenleri çok beğendim Arkada iyi bir orkestra olsına rağmen şarkılar bilindik şekilde icra edilmiyor Dedik ya yaratıcı zeka kendini belli ediyor diye, her şarkı için farklı bir sürpriz hazırlamış ekip bize Bazen Arda Aydın’ın şarkısında olduğu gibi iyi bir icra ve ona uyumlu bir sahne şovu izliyoruz, bazen de işçilerin ortak sesi oluyor şarkılar Ben en çok Çile Bülbülüm yorumunu beğendim ekibin, süprizi bozulmasın diye üzerinde fazla konuşmayacağım
Ancak, oyuncuların yorumu Alaturka müzik için çok uygun değildi, birkaç şarkıda bu bilinen yorumu aradım, ama bu da benim kişisel müzik zevki olarak beklentim, ekibin tercihleri kötüydü diyemem 2 perdenin coşkulu açılışı da güzel olmuş

Oyunun detaylı ve güzel bir dekoru var Ancak, detaylarla fazla ilgilenildiğinden olsa gerek, gerekli gereksiz fazla eşya var sahnede Özellikle sahnenin sağ ve sol tarafı daha fark edilir parçalardan oluşsaydı daha iyi olabilirdi diye düşünüyorum Oyunda fazla karanlık alan yaratılmış, bence böyle eğlenceli bir oyunda bu kadar karanlığa gerek yok Kostümler son derece başarılı Dans edenlerin, evde çalışanların, ağaların, esnafın kostümleri birbirinden ayrı ve kişinin toplumsal statüsünü iyi yansıtıyor, kişiler kıyafetleriyle birbirinden ayırt edilebiliyor Ama aydınlatmadaki karanlığa kostümler de destek vermiş, fark edilir renkler az kullanıldığından iyi ışık almayan oyuncu yeterince fark edilemiyor Daha görünür bir sahne tasarlanabilirdi

Oyunun arka planında çok fazla çalışma, bilgi olduğu belli oluyor Engin Alkan, pek çok bilgiyi oyunun içine yerleştirmeye çalışmış, dolu dolu bir oyun olmuş Ancak yer yer bu kadar yoğun bir anlatımın seyirciyi yorduğunu, oyundan düşürdüğünü de söylemek gerek

İstanbul Efendisi sezonun çok konuşulan oyunlarından biri olacağa benziyor İyi bir reji, uyumlu ve başarılı oyuncular, müzik, eğlence ve dansların güzel buluşmasını siz de kaçırmayın

İsmail Can Törtop