İlk Türk Hava Şehitleri

İlk türk hava şehitleri



Osmanlı İmparatorluğu Balkan Savaşı yenilgisini unutturmak ve hızla gelişen havacılık dünyasında Türk Milletinin de saygın bir yer almasını sağlamak amacıyla 1914 yılında İstanbul – Kahire hava yolculuğunu başlatma kararı almıştı Bu zor görev için Fethi ve Nuri Beyler pilot, Sadık ve İsmail Hakkı beyler ise rasıt (gözlemci) olarak görevlendirilmişlerdi Uçuş rotası İstanbul – Eskişehir – Afyon – Konya – Ulukışla – Adana – Halep – Humus – Beyrut – Şam – Kudüs – El Ariş – Port Said – Kahire şeklinde öngörülmüştü Yolculuğun uzunluğu bu haliyle 2400 kilometreyi buluyordu

8 Şubat 1914 günü Fethi ve Sadık Beyler Bleriot XI tipindeki Muavenet-i Milliye, Nuri ve İsmail Hakkı Beyler ise Deperdussin tipindeki Prens Celaleddin uçağıyla yolculuğa başladılar Birlikte yapılması düşünülen uçuşta daha en baştan yaşanan sorunlar nedeniyle iki uçak ayrı ayrı uçmak zorunda kaldılar Nuri ve İsmail Hakkı Beylerin uçağı yaşadığı sorunlar nedeniyle Fethi ve Sadık Beylerin uçağına göre geride kaldı Göreceli olarak daha az sorun yaşayan Fethi ve Sadık Beyler Şam’a kadar ulaşabildiler Ne yazık ki uçakları Golan Tepelerini geçtikten sonra Taberiye Gölü yakınlarında düştü Kazada Fethi ve Sadık Beyler şehit oldular Kazanın nedeni yüksek türbülans nedeniyle kanat-gövde bağlantısının kırılması olarak düşünülmekteyse de bu görüş hiçbir zaman kanıtlanamamıştır Nuri ve İsmail Hakkı Beyler Şam’a ulaştıklarında arkadaşlarının cenazeleriyle karşılaştılar Yüzbini wwwfrmsinsinet aşkın kişinin katıldığı cenaze töreninin ardından Nuri ve İsmail Hakkı Beyler artık bitirilmesi daha da önem kazanan yolculuğu tamamlamak üzere havalandılar Ancak onların da uçakları Yafa yakınlarında ters rüzgar nedeniyle denize düştü İsmail Hakkı Bey kurtarıldıysa da Nuri Bey şehit düştü Fethi, Sadık ve Nuri Beyler ilk hava şehitlerimiz olarak tarihe geçtiler Bugün Şam’da bulunan Emeviye Camiinin avlusunda Selahaddin Eyyübi’nin yanında yatmaktadırlar



Tayyareci Nuri Bey, 1914 İstanbul-İskenderiye hava seferi sırasında Şubat 1914’de Halep’te bu fotoğrafın çekilmesinden kısa bir süre sonra, 11 Mart 1914’de Yafa’da düşerek hayatını kaybedince adı ilk hava şehitlerimiz arasına yazıldı (Bülent Yılmazer)

İstanbul – Kahire seferi Beyrut’a kadar gemi ile getirilen Bleriot XI tipindeki Edremit uçağıyla Salim ve Kemal Beyler tarafından tamamlandı



15 Mayıs 1914, Salim (İlkuçan) ve rasıdı Kemal Bey “Edremid” isimli Bleriot tayyaresi ile İskenderiye’de (Bülent Yılmazer)

1914 Uçuşunun Ayrıntıları

I UÇAK (Tayyareci Fethi ve Sadık Bey ) Muavenet-i Milliye isimli BLERIOT uçağı



• 8 Şubat 1914 İstanbul’dan II Uçak ile aynı gün hareket

• 8 Şubat 1914 Eskişehir’e varış

• 10 Şubat 1914 Eskişehir - Afyon - Konya

• 11 Şubat 1914 Konya - Toros Dağları aşılarak Tarsus’a iniş

• 12 Şubat 1914 Tarsus - Adana

• 13 Şubat 1914 Adana - Halep

• 15 Şubat 1914 Halep - Humus - Beyrut

• 19 Şubat 1914 Beyrut - Beyrut Nehri (zorunlu iniş; karbüratör arızası, pervane ve tekerlekler kırılır)

• 24 Şubat 1914 Beyrut - Şam (Merce Meydanı)

• 27 Şubat 1914 Şam - Taberiye Gölü (Semre Bucağı yakınları) düşerek şehit olurlar

• 28 Şubat 1914 Cenazeler Şam’a gönderilir (Selahattin Eyyubi Türbesi)

II UÇAK (Tayyareci Nuri ve İsmail Hakkı Beyler) prens celalettin isimli DEPERDUSSIN uçağı



• 8 Şubat 1914 İstanbul’dan I Uçak ile aynı gün hareket

• 8 Şubat 1914 İstanbul’a geri dönüş

• 8 Şubat 1914 İstanbul - Lefke (zorunlu iniş)

• 9 Şubat 1914 Lefke - Bilecik (ilk Türk postası) - Poyra Köyü (zorunlu iniş)

• 12 Şubat 1914 Poyra Köyü - Eskişehir

• 13 Şubat 1914 Eskişehir’den kalkamazlarPiston arızasını Makinist Cemal ve Murat Beyler tamir eder

• 14 Şubat 1914 Eskişehir - Bolvodin (Afyon) - Akşehir

• 15 Şubat 1914 Akşehir - Aziziye - Osmaniye - Karakaya Köyü - Konya

• 18 Şubat 1914 Konya - Karaman (Toroslar aşılamayınca geri dönülüyor)

• 19 Şubat 1914 Karaman - Tarsus

• 20 Şubat 1914 Tarsus - Adana

• 21 Şubat 1914 Adana - Misis

• 22 Şubat 1914 Misis - Artak

• 23 Şubat 1914 Artak - Halep (Sebil Meydanı)

• 24 Şubat 1914 Halep - Hazm Köyü (yağmurdan dolayı mecburi iniş)

• 26 Şubat 1914 Hazm - Hama

• 27 Şubat 1914 Hama - Humus - Şam (Fethi ve Sadık Beyler’in cenazeleriyle karşılaşırlar)

• 9 Mart 1914 Beyrut - Yafa

• 11 Mart 1914 Kudüs’e hareket (Yafa’da düşerlerNuri Bey şehit olurİsmail Hakkı Bey kurtulur)

• 13 Mart 1914 wwwfrmsinsinet Nuri Bey’in cenazesi Şam’a gönderilir

• 14 Mart 1914 Fethi Bey ile aynı yere (Selahattin Eyyubi Türbesi’ne gömülür)

III UÇAK (Tayyareci Salim ve Kemal Beyler) ERTUĞRUL isimli BLERIOT uçağı

• 6 Mart 1914 İstanbul’dan hareket

• 6 Mart 1914 Çanakkale

• 7 Mart 1914 Halili Köyü (Erenköy-Çanakkale; zorunlu iniş)

• 9 Mart 1914 Halili Köyü - Kemer Deresi

• 13 Mart 1914 Küçükkuyu Bucağı (Edremit) düşer

TÜRK’ÜN KARARLILIĞI ; BU UÇUŞ SEFERİ TAMAMLANACAK !



IV UÇAK (Tayyareci Salim ve Kemal Beyler ) EDREMİT isimli BLERIOT



• Edremit Belediye Başkanı Yazıcızade İsmail Hakkı Beyin Katkılarıyla sayesinde uçak alınır

• 7 Nisan 1914 Marsilya yolu ile İstanbul’a uçak getirildi

• 11 Nisan 1914 Galata Rıhtımı’ndan Beyrut’a hareket

• 19 Nisan 1914 Beyrut

• 1 Mayıs 1914 wwwfrmsinsinet Beyrut - Kudüs

• 4 Mayıs 1914 Kudüs - El Ariş (Gazze postası ile birlikte)

• 6 Mayıs 1914 El Ariş - Port Said

• 8 Mayıs 1914 Port Said - TelelKebir’e zorunlu iniş (yağmur)

• 9 Mayıs 1914 Kahire Heliopolis’e iniş

• 15 Mayıs 1914 Kahire - Tanta - İskenderiye

• 22 Mayıs 1914 İskenderiye’den Romen bandıralı Daçya Vapuru ile İstanbul’a hareket

PLANLANAN UÇUŞ TAMAMLANMIŞTIR…