Kimya Dersinde Mol Kavramı |
10-21-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Kimya Dersinde Mol KavramıKimya dersinde mol kavramı Önce işe günlük hayatta kullanılan ve sayma işlerimizi kolaylaştıran bazı kavramlarla başlayalım ÇİFT = 2 tane DESTE = 10 tane DÜZİNE = 12 TANE ------------ MOL = 6,02 x 1023 tane Yani ---------- 602000000000000000000000 Bu olayı şöyle de şematize edebiliriz Büyüklükleri karşılaştırmak için çift, deste, düzine ve mol ifadelerinin büyüklüğüne dikkat ediniz Mol ifadesi; Saf maddeler için kullanıldığına göre, "mol" kelimesiyle eş anlamlı olan şu bağıntılar da kullanılabilir ATOMİK KÜTLE BİRİMİ (akb) Atomlar çok küçük tanecikler olduğundan tek bir atomu tartmak, kütlesini bu yolla bulmak mümkün değildir Bu nedenle ilim adamları atom kütlelerini karşılaştırmayı ve uygun yöntemlerle kütlelerini bulmayı başarmışlardır Bu işi yaparken bir atomu başlangıç olarak seçmişler Diğer atomları bu kontrol atomu ile kıyaslayarak, bütün atomlar arasında değişik oransal büyüklükler bulmuşlar İlk önce kontrol atomu olarak, H atomunu seçmişler Hidrojen atomunun kütlesi 1 BİRİM kabul edilmiş ve diğer atomlar bununla kıyaslanmış Bu durumda kütle olarak 1 C atomu 12 tane H atomu 1 O atomu 16 tane H atomu 1 Mg atomu 24 tane H atomu gibi eşitlikler bulunmuştur Yeni elementler bulundukça bu oranlarda sapmalar görülmüş Bilim adamları bu durumu düzeltmek için kontrol atomunu değiştirmişler ve H yerine O = 16 kullanılmış ve en son olarak da 12C izotopu kullanmışlar Karbon 12 (12C) izotopunun 1 atomunun kütlesi 12,000 kabul edilmiş Diğer elementlerin kütleleri 12C izotopuna bağlı olarak belirlenmiş ve bu kütlelere BAĞIL ATOM KÜTLELERİ denir ATOMİK KÜTLE BİRİMİ (akb) AVOGADRO HİPOTEZİ Günlük hayatta bir insandan beklemediğimiz bir davranış şeklini görürsek; hemen yargılamadan önce o kişinin bu davranışı hangi ortamda ve hangi şartlar altında gösterdiğini iyice anlamalıyız Yoksa o kişi hakkında yapacağımız yargılar yanlış olabilir Kimyada da işler böyledir Bir maddenin, bir madde karşısında, ya da bir olay karşısında nasıl davrandığına bakarken; bulunduğu ortam ve şartlar nasıldır bunu iyi anlamamız gerekir Kimyada çokça kullanılan üç tane koşul vardır Aynı koşullar ( AK ) "Basınç ve sıcaklık sabit" Normal Koşullar ( NK ya da N ŞA ) "Sıcaklık = 0 0C =273 K ve Basınç = 1 atm = 760 mm-Hg Oda koşulları ( OK ) "Sıcaklık = 25 0C = 298 K ve Basınç = 1 atm = 760 mm-Hg" ________________________________________ Bu durumun farkına ilk önce AVOGADRO varmış ve kendi hipotezini ileri sürmüştür "Aynı koşullarda bütün gazların eşit mollerinin hacimleri de eşittir" MOL HESAPLARI Mol ile ilgili hesaplara geçmeden önce konuda kullanılan terimleri önce tanımlayalım n = mol sayısı (mol) m = kütle (gram, g) MA = bir molün kütlesi (g / mol) V = hacim 22,4 L = NK'da 1 molün hacmi V = hacim 24,5 L = OK''da 1 molün hacmi N = tanecik sayısı ( atom, molekül, iyon elektron) N0 = NA = Avogadro sayısı = 6,02x1023 Yukarıdaki formüllerden daha ziyade oran ve orantı yöntemiyle soruları çözmeye çalışacağız Çünki formülleri akılda tutmak biraz zor alıntı |
|