10-20-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Bilgi Termometre Nasıl Yapılır?
Termometre nasıl yapılır?
1 Digital termometre
2 Civalı termometre
3 Alkollü termometre
Digital termometre
Digital termometre vücut sıcaklığını ölçer Ancak dijital olduğu için uzun zamanda ölçüm sonucunu bildirirler Ama aralarında en hızlı ölçebilen termometredir
Cıvalı Termometre
Cıvalı termometre de vücut ısımızı ölçer ancak digital termometrenin ölçtüğü süreden daha fazla sürede bu işi görmektedir en fazla beş ya da on dakikada ölçer ama digital termometre ise bir ya da iki dakikada ölçebilir Aynı zamanda vücut termometresi şeklinde de söylenmektedir
Alkollü Termometre
Alkollü termometre ise bulunduğu asıldığı odanın sıcaklığını ölçer Duvar ve oda termometresi adını da almaktadır Sadece oda da değil bulunduğumuz ortamdada geçebilir
Termometreler ince cam borudan yapılır Borunun alt ucu şişkincedir, buraya alkol ya da civa doldurulur Üzerinde derece çizgileri bulunan ince uzun kısmın içindeki hava boşaltılır, sonra ağzı kapatılır Böylece ısı arttığı zaman tüpün içindeki sıvı genleşir ve yavaş yavaş yükselir MeteorolojideCelsius, Fahrenheit veya Kelvin gibi değişik ölçekler termometrelerde kullanılmaktadır Termometreler, değişen sıcaklık karşısında sıvıların hacim değiştirmesi mantığına dayanır En fazla kullanılan termometreler civalı termometrelerdir Sıcaklığın çok düşük olduğu yerlerde ise donma sıcaklığı daha düşük olan alkollü termometreler tercih edilir
En sık rastlananı cıvalı termometredir Bu çok küçük kesite sahip ve üst ucu kapalı bir tüpten ibarettir Alt ucundaysa içinde cıva bulunan küresel veya silindirik bir hazne bulunur Isıtılmasıyla, cıva genişler ve tüpte yükselir Tüpün kesitinin küçük olmasından dolayı az bir hacim büyümesinde cıvanın yükselmesi oldukça fazladır Termometre iki sabit nokta arasında kalibre edilir Bunlar suyun donma noktasıyla kaynama noktasıdır Normal atmosferbasıncında (760 mm cıva basıncı) bu iki nokta arasındaki mesafe Celsius termometresinde 100 eşit parçaya bölünür Bunların her biri bir Centigrad’ı (1°C) gösterir Fahrenheit ölçüsündeyse bu 180 eşit parçaya bölünür Bunların her biriyse Fahrenheit’i (1°F) gösterir Bu ölçümde, suyun donma ve kaynama noktası sırayla 32°F ve 212°F olarak belirlenir Réaumur ölçümündeyse bu noktalar 0°R ve 80°R olarak isimlendirilir Ara da 80 parçaya bölünür Cıva -39°C’de donduğu için çok düşük sıcaklıkların ölçümü için uygun değildir Bu tür olanlar donma noktası düşük olan renkli alkolle doldurulmuştur Ulaşılabilecek en düşük sıcaklık mutlak sıfır olup, 273,16°C’dir Mutlak sıfırdan başlayan bir ölçü de Kelvin’dir, yani -273,16°C = 0°K’dır
TERMOMETRENİN YAPILIŞI ;
1 - Yapılacak Projenin Adı:
Basit bir Gazlı Termometrenin Yapılması ve Çalışması
2 - Malzeme :
ü Bir deney tüpü veya ilaç tüpü,
ü 1 - 2 mm çaplı ince,
ü Tüp boyutunda cam boru,
ü Mantar tıpa
3 - Yapılışı:
Ø Tüp içerisinde 4 - 5 cm renkli su konur
Ø İnce boru üzerinde kağıt şerit veya bölmeli karton yapıştırılır
Ø İnce boru mantar arasından geçirilir
Ø Tüpe yerleştirilir
Ø Bu havalı veya gazlı bir termometredir
Ø Derecelemek için mantara kadar buza batırılır
Ø 3 - 5 dakika beklenir, renkli sıvının ince boruda geldiği yere (0° C) yazılır
Ø Sonra tüp su buharına 3 - 5 dakika tutulur, renkli suyun geldiği yere (100° C) yazılır
Ø Bu sıcaklık böyle bir termometre için çok olabilir
Ø Bu nedenle buhar yerine sıcaklığı 25° C - 30° C olan suya diğer bir termometre ile birlikte daldırılır
Ø Diğer termometreden okunan rakam, yapılan tüp termometreye de yazılır
Ø Diğer termometre 30 rakamını göstermiş ise 0° C ile bu rakam arası 30 eşit bölmeye ayrılır
Ø Bir kağıt veya kartona çizilerek ince boru üzerine yapıştırılır
4 - Çalışması ve Bilgi:
Bütün cisimler ısı ile genişler ve hacimlerini artırırlar Soğuma ile de büzülür ve hacimlerini küçültürler Termometreler çoğunlukla metallerin ve sıvıların sıcaklıkla orantılı olarak genleşmelerinden yararlanılarak yapılır AB arasındaki hava ısınma ile genleşir Tüpteki su yüzeyine basınç yapar Bu basınç, renkli sıvıyı ince boruda yükseltir veya tam tersi hava soğursa, tüpteki hava da büzülür su yüzeyine basıncı azalır ve ince borudaki renkli su seviyesi düşer, termometre küçük rakamlar gösterir Burada havanın (gazın) genleşme ve büzülme miktarları sıcaklıkla orantılıdır
Malzemeler
1 adet şişe
1 adet cok ince cam tüp
1 az renklendirilmiş su
1 adet Mantar
1 adet fabrikasyon termometre
1 adet ince cam tüp ün içerisine %40 hacmen renkli su konulur, cam tüpün dip kısmına bombelik verir biraz sıvı depolanmasını sağlarsanız hassasiyet artacaktır Bombe genişliği ile hassasiyet doğru orantilidir cam tüpün 2 ucuda kapatılır, mantara saplanır Mantara saplı şekilde üzerine şişe geçirilir ve fabrikasyon termometreyle birlikte ölçüm yapılır Isınan su genleşir soğuyan daralır Mantık gayet basit 2 termometreyi önce buz parcası bulunup 2-3 dak bekletilir Birlikte ölçüm yapılıp şişeye gösterilen hizaya fabrikasyon olanın derecesi yazılır Daha sonra biraz ısıtılmış su bulunur, gene ölçüm yapılarak işaretlenir Fazla ısıda fazla genleşme olacağından baskıyla tüpünüz patlayacaktır, ısıya dikkat!!! Fazla ısıtıp sogutmadan 3-5 aralık bulunur,işaretlenir
|
|
|