|
![]() ![]() |
|
Konu Araçları |
açıklama, arasındaki, farkları, isı, sıcaklık, örneklerle |
![]() |
İsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle Açıklama |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() İsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle AçıklamaIsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle Açıklama Isı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örnekler Isı Ve Sıcaklık Arasındaki Farklar Isı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle Açıklama Isı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örnekler Isı Ve Sıcaklık Arasındaki Farklar Isı ve Sıcaklık Arasındaki Farklar Kainatta ısı ve sıcaklık kavramlarının olmadığı hiçbir olay yok gibidir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Isı Bir maddenin katı,sıvı ve gaz halinde olduğu bilinmektedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sıcaklık Bir maddenin belli bir standarda göre soğukluğunu ve ılıklığını gösteren nicelik,sıcaklık olarak bilinir ![]() Maddeyi oluşturan taneciklerin(moleküllerin)tek tek kinetik enerjileri aynı olabildiği gibi,farklı da olabilir ![]() ![]() ![]() ![]() Bir maddenin ortalama hızda bulunan bir molekülünün (kinetik)hareket enerjisi ile doğru orantılı büyüklüğe sıcaklık denir ![]() Sıcaklığın artması emek,madde moleküllerinin hareket enerjilerinin artması demektir ![]() Not Isı kalorimetre ile ölçülür,sıcaklık ise termometre ile ölçülür ![]() Isı bir enerji çeşididir ![]() ![]() Isı birimi kalori veya joule dür ![]() ![]() Termometreler Sıcaklık ölçmek için kullanılan aletlere termometre denir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() 1)Celcius:Buzun erime sıcaklığını 0 derece suyun kaynama sıcaklığını ise 100 derece olarak kabul eder ![]() 2)Fahrenheit:Buzun erime sıcaklığını 32 derece,suyun kaynama sıcaklığını ise 212 kabul etmiştir ![]() 3)Kelvin ![]() ![]() ![]() Isı Enerjisi Sıcaklık maddenin moleküllerinin hareket enerjisini ifade eden büyüklüktür ![]() ![]() ![]() ![]() Cismin sıcaklığını artırmak için verilmesi gereken enerji çeşidine ısı enerjisi denir ![]() ![]() Isı bir enerji türü olduğu için,enerji birimleri ısı birimi olarak alınabilir ![]() 1 kalori(1 cal):1 gram suyun sıcaklığını 1 derece değiştirmek için verilmesi yada alınması gereken ısı miktarına denir ![]() 1 cal =4,18 joule Isı alıp veren maddelerde şu değişiklikler olur: A ![]() B ![]() C ![]() A)Sıcaklık Değişimi Sıcaklık değişimi sırasında maddenin aldığı ya da verdiği ısı nelere bağlıdır? 1)10 gram suyun sıcaklığını 1 derece artırmak için verilmesi gereken ısı Q kalori ise,20 gram suyun sıcaklığını 1 derece artırmak için gereken ısı 2Q kaloridir ![]() ![]() 2)Bir cismin sıcaklığını 10 derece artırmak için gereken enerji Q kalori ise,aynı cismin sıcaklığını 20 derece artırmak için gereken ısı 2Q kaloridir ![]() ![]() 3)Kütleleri eşit,değişik türden maddelerde farklı sayıda tanecik bulunur ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Öz ısı(c):Bir cismin birim kütlesinin sıcaklığını 1 derece değiştirmek için gerekli ısı miktarına öz ısı denir ![]() ![]() ![]() Sonuç olarak; Bir cismin m gramının sıcaklığını T kadar artırmak için verilmesi gerekli ısı miktarı(veya T kadar azaltmak için cisimden alınması gerekli ısı miktarı) Q= m ![]() ![]() bağıntısı ile hesaplanır ![]() Burada, Q:Cismin sıcaklığını artırmak için veya azaltmak için verilmesi gereken enerji miktarıdır ![]() m:Isınan ya da soğuyan cismin gram cinsinden kütlesi c:Cismin öz ısısı (cal/g ![]() T:Maddenin sıcaklığındaki değişme miktarıdır ![]() ![]() ![]() Formülden de anlaşıldığı gibi,öz ısı maddenin kolay ya da zor ısındığını gösterir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Isı sığası(m ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Isı Alışverişi Isıca yalıtılmış bir ortamda,sıcaklığı yüksek olan madde,sıcaklığı düşük olan maddeye ısı verir ![]() ![]() Q alınan= Q verilen Alınan ısı,verilen ısıya eşit olmasına rağmen ısı sığaları farklı ise sıcaklık değişimleri eşit olmaz ![]() ![]() ![]() *Sıcaklıkları T1 ve T2 olan aynı cins maddeden eşit kütlede karıştırılırsa,karışımın son sıcaklığı, t karışım= T1 + T2 olur ![]() 2 B)Hal Değişimi Katılar ısıtılınca molekülleri hızlanır,aralarındaki bağlar gevşer ve sıvılaşır ![]() ![]() Bu olayların tersi de meydana gelir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Erime ve Donma Olayı Katı haldeki bir maddeye ısı verildiğinde sıcaklığı artar ![]() Q=m ![]() ![]() bağıntısı ile bulunur ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
İsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle Açıklama |
![]() |
![]() |
#2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() İsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle AçıklamaCisme ısı vermeye devam edildiğinde sıcaklığı öyle bir noktaya gelir ki,ısı verilmesine rağmen sıcaklığı değişmez ![]() Isıtılan katıların molekülleri önce hızlanır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Sabit basınç altında bir madde erirken sıcaklığı değişmez,sabit kalır ![]() ![]() Mesela,1 atmosferlik basınç altında 0 derece de bulunan bir buz parçasına ısı verildiğinde buz hemen erimeye başlar ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() O halde bir maddenin donma noktası ile erime noktası aynı sıcaklıktadır ![]() ![]() Bazı elementlerin 1 atmosferlik basınç altındaki erime veya donma sıcaklıkları tabloda verilmiştir ![]() Erime ve Donma Isıları Moleküller arası bağ,bazı maddelerde zayıftır ![]() ![]() ![]() Sonuç olarak diyebiliriz ki:Bir maddenin erimesi sırasında aldığı ısı,maddenin cinsine veya miktarına bağlıdır ve bunlarla doğru orantılıdır ![]() Alınan ya da verilen ısı Q=m ![]() ![]() Burada L maddenin cinsine bağlı bir büyüklük olup adına “hal değiştirme ısısı”denir ![]() ![]() ![]() ![]() Erime Isısı:Erime sıcaklığına gelmiş bir katının 1 gramının sıvı hale geçmesi için gerekli ısıya denir Donma Isısı ![]() Bir maddenin, Erime sıcaklığı=Donma sıcaklığı Erime ısısı=Donma ısısıdır ![]() Erime ve Donma Sıcaklığına Etki Eden Faktörler Erime ve donma noktasına iki faktör etki eder ![]() ![]() 1)Basınç 2)Safsızlık 1)Basıncın Erime ve Donmaya Etkisi Basınç,birim yüzeye etkiyen dik kuvvettir ![]() ![]() Erime sırasında hacmi artan maddelerde,basıncın artması erimeyi zorlaştırır ![]() ![]() Erime sırasında hacmi azalan maddelerde basıncın erimeyi kolaylaştırır ![]() ![]() Örneğin normal şartlarda 0 0C eriyen buz,üzerine basınç uygulandığında –1 0C,-2 0C de eriyebilir ![]() ![]() 2)Safsızlığın Erimeye ve Donmaya Etkisi Yabancı maddeler erimeye ve donmaya basınç gibi etki eder ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Kaynama ve Yoğunlaşma Olayları Maddenin tamamı eridikten sonra cisme ısı vermeye devam edersek sıvının sıcaklığı artar ve bu sıcaklık artışı Q=m ![]() ![]() ![]() ![]() enerji,erimede olduğu gibi,sıvı molekülleri arasındaki bağı koparmaya ve molekülleri birbirinden uzaklaştırmaya harcanır ![]() ![]() Kaynama noktası:Bir sıvının buhar basıncının atmosfer basıncına eşit olduğu andaki sıcaklığa kaynama sıcaklığı denir ![]() ![]() Yoğunlaşma Sıcaklığı:Yoğunlaşma olayı kaynama olayının tersinir durumudur ![]() ![]() ![]() Bu durumda kaynama ve yoğunlaşma noktaları aynı olur ![]() ![]() ![]() Yoğunlaşma Isısı:Yoğunlaşma sıcaklığına gelmiş 1 gram buharın,1 gram sıvı haline gelmesi için dışarıya vermesi gerekli ısıya o buharın yoğunlaşma ısısı denir ![]() Bir maddenin ; Kaynama sıcaklığı =Yoğunlaşma sıcaklığı Kaynama ısısı =Yoğunlaşma ısısıdır ![]() Erime ve buharlaşma olaylarının tersi donma ve yoğunlaşmadır ![]() Sabit bir basınçta erime ve kaynama sıcaklığı,erime ve kaynama ısısı maddeler için ayırt edici bir özelliktir ![]() ![]() Kaynama ve Yoğunlaşma sıcaklıklarına Etki eden faktörler 1)Basınç 2)Safsızlık 1)Basıncın Kaynamaya Etkisi Kaynama olayının gerçekleşmesi için sıvının buhar basıncının,atmosfer basıncına eşit olması gerekir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Basınç azalırsa kaynama noktası düşer ![]() ![]() ![]() ![]() Not:Eğer yeryüzünde atmosfer olmasaydı,bütün sular kaynayarak uzaya yayılırdı ![]() 2)Yabancı maddeler,sıvının kaynama sıcaklığını değiştirir ![]() ![]() Buharlaşma Sıvıların gaz haline geçmesi olayına buharlaşma denir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Buharlaşma Isısı Kaynama sıcaklığındaki 1 gram sıvının buharlaşarak,aynı sıcaklıkta 1 gram buhar haline gelmesi için gerekli ısıya o sıvının buharlaşma ısısı denir ![]() ![]() ![]() Buharlaşma ile kaynama birbirine karıştırılmamalıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Buharlaşma her sıcaklıkta olabilir ![]() Buharlaşma,ısı soğurmayı gerektirir ![]() ![]() ![]() Basıncın artması buharlaşmayı zorlaştırır ![]() ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
İsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle Açıklama |
![]() |
![]() |
#3 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() İsı Ve Sıcaklık Arasındaki Farkları Örneklerle AçıklamaSıvının açık yüzeyinin artması,buharlaşmayı artırır ![]() Buharlaşma hızı sıcaklıkla doğru orantılıdır ![]() C ![]() Genleşmeler ve Büzüşmeler Isı alan cisimlerin(taneciklerin)hareketleri hızlanır ve molekülleri arasındaki uzaklık artar ![]() ![]() Bütün genleşmeler aslında hacimcedir ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Netice olarak diyebiliriz ki,ısıtılan cisimlerin hacimlerinde meydana gelen artışa genleşme denir ![]() Bu olayın tam tersi ise büzülmedir ![]() ![]() Şimdi bu genleşmenin nelere bağlı olduğunu görelim ![]() Genleşme sırasında maddenin molekülleri (tanecikleri) arasındaki uzaklık artıyordu ![]() ![]() Maddelerin ilk hacimleri büyükse,aynı sıcaklık değişiminde genleşme miktarı da artar ![]() ![]() Farklı metallerin molekülleri arasındaki boşluklar da farklıdır ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Netice olarak ısıtılan maddenin,ilk hacmi V0,sıcaklığındaki artma T ise hacmindeki artma miktarı V; V= V0 ![]() ![]() bağıntısından bulunur ![]() a:Maddenin cinsine bağlı sabit bir sayı olup,bu sabit sayıya hacimce genleşme katsayısı denir ![]() Genleşme Katsayısı:Birim hacimdeki bir maddenin 1 0 C sıcaklık değişiminde hacimdeki değişme miktarına denir ![]() ![]() 1)Katılarda Genleşme Olayı Isıtılan metal üç boyutta da uzandığından,boyca,yüzeyce,hacimce genleşmiş olur ![]() a)Boyca Uzama(1 boyutlu) Metal bir çubuğun ısıtılmadan önceki ilk boyutu l olsun ![]() ![]() k=l ![]() ![]() bağıntısı ile bulunur ![]() Burada, k:Metal çubuğun ilk boyu a:Metalin boyca uzama katsayısı T=Tson – Tilk:Metal çubuğun ısıtılmadan önceki sıcaklığı ile ısıtıldıktan sonraki sıcaklığın farkıdır b)Yüzeyce Genleşme(2 boyutlu) Bir levhanın ısıtılmadan önceki yüzeyi S olsun ![]() ![]() D=S ![]() ![]() bağıntısı ile hesap edilir ![]() Burada; S: Metal levhanın ilk yüzey alanı 2a: Yüzeyce genleşme katsayısı (Dikkat edilirse boyca genleşmenin iki katıdır ![]() T=Tson – Tilk: Sıcaklık farkıdır ![]() c)Hacimce Genleşme(3 Boyutlu) Metal bir kürenin ısıtılmadan önceki ilk hacmi V olsun ![]() W=V ![]() ![]() bağıntısı ile hesap edilir ![]() V:Metal kürenin ilk hacmi a:Hacimce genleşme katsayısı(boyca uzama katsayısının üç katına eşittir ![]() ![]() T=Tson – Tilk : Sıcaklık farkıdır ![]() 2)Sıvılarda Genleşme Olayı Sıvılar kaba doldurulduklarında kabın şeklini aldıklarından bir geometrik şekilleri yoktur ![]() ![]() ![]() Bir kapta bulunan sıvıyı ısıttığımızda sıvı seviyesi yükselir ![]() V=V0 ![]() ![]() V0 : Sıvının T0 sıcaklığındaki hacmi a : Hacimsel olarak genleşme katsayısı(Her sıvı için farklıdır ![]() T=T-T0: Sıcaklık değişimidir ![]() Su ise farklı özellik gösterir ![]() ![]() ![]() 3)Gazlarda Genleşme Olayı Gazlarda genleşme olayı sabit bir basınç altında olur ![]() ![]() ![]() ![]() Genel olarak,katıların genleşmesi sıvılarınkinden,sıvılarınki de gazlarındakinden daha küçüktür ![]() ![]() |
![]() |
![]() |
|