Afife Jale Kimdir

Afife Jale Kimdir

Afife Jale 1902 yılında İstanbul'da dünyaya geldi İlk Türk kadın tiyatro oyucusudurTiyatro sevgisiyle 1918'de, Türk ve Müslüman kadınlarının sahneye çıkmaları yasak olan bir dönemde Darülbedayi'ye (Şehir Tiyatroları) alınmak üzere açılan sınava girerProf Metin And, Türk Tiyatrosu Tarihi kitabında o dönemi şöyle anlatır "1920 yılında Darülbedayi, Hüseyin Suat'ın "Yamalar" adlı oyununu Kadıköy'deki Apollon Tiyatrosu'nda sahneye koyuyordu Bu oyunda Emel adlı kızı oynayan Eliza Binemeciyan topluluktan ayrılıp yurt dışına gittiği için bu rolü yüklenecek bir bayan aranıyordu, bu rol için seçilen Afife, "Jale" takma ismiyle Kadıköy'de Apollon Tiyatrosu'nda sahneye çıkarO tarihi geceyi, altı yıl sonra Refik Ahmet Sevengil'e anlatırken "Hayatımda mesut olduğum ilk gece" diyordu; "Sanatın, ruhuma verdiği güzel sarhoşluk içinde idim O piyeste güzel bir sahne vardır; ağlama sahnesi Orada taşkın bir saadetle ağladım Sahiden ağladım Alkış, alkış, alkış Perde kapandı; açıldı, bana çiçekler getirdiler Muharrir Hüseyin Suat bey, kuliste bekliyormuş; ben çıkarken durdurdu; alnımdan öptü: "Bizim sahnemize bir sanat fedaisi lazımdı; sen işte o fedaisin" dedi şeklinde konuşmuştu

Afife Jale Nezihe Araz'ın kaleminden şöyle sesleniyor "Beni acıyarak değil, düşünerek severek, kucaklayarak hatırlayın Tiyatro varsa ben varım" inancı ve aşkıyla yaşıyordu Afife, "Olmak ya da olmamak" işte gerçek buydu onun içinO dönemde müslüman kadınların sahneye çıkması yasaktı ve polis baskınları yapılıyordu

Afife Jale bu polis baskınlarının ilkinde arkadaşlarınca kaçırılmışsa da daha sonra sokakta polisce yakalanarak karakola götürülür "Dinini, milliyetini unutan sen misin?" diye hırpalanır Aile içinde babası da onun tiyatrocu olmasına karşıdır Babasının gözünde Afife artık kötü kadındır Evden de ayrı yaşamak zorundadır Bu arada Darülbedayi'deki ücretli görevine de son verilir Güvencesiz ve parasızdır Önüne geçilmeyen şiddetli baş ağrıları başlar Hekimi morfinle tedavi yoluna giderek büyük bir yanlışlık yapar Bunun sonucu Afife artık bir morfin bağımlısıdır Bu nedenle yaşamının son yıllarını Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde geçirir ve 39 yaşındayken burada ölür

Günümüzde, bir şirket tarafından düzenlenen ve gelenekselleşmiş hale gelen Afife Tiyatro Ödülleri, sanatçının anısına her yıl düzenlenmektedir