Semercilik Mesleği Malzemeleri

Semercilik mesleği malzemeleri

Berdi bir bataklık bitkisidir Kamış gibi bataklıkta yetişir İçi süngere benzer Sıkıldığında tekrar eski haline döner Bu özelliğinden dolayı semer yapımında dolgu malzemesi olarak kullanılır Semerin gövdesinin esnek olmasını sağlar Berdi Anadolu’da hasır, kürsü, sepet ve açkı malzemelerinin yapımında kullanılırdı Sağlıklı, doğal bir malzemedir Bataklıkların kurutulması ve sulak yerlerin kalmaması bu bitkinin de yok olmasına sebep olmuştur Günümüzde ise yurdumuzda yok denecek kadar az yetişmektedir

Sicim (Kınnap) keten, kenevir gibi bitkilerin liflerinden yapılan ince ve sağlam ip, “İngiliz sicimiyle asın” deyimi, sicimin ne kadar sağlam olduğunu anlatır



Sırım, sahtiyanın ıslatıldıktan sonra makasla ince ince kesilmesiyle elde edilir

Sahtiyan tabaklanmış ve cilalanmış teke derisidir “Tabak sevdiği deriyi taştan taşa vurur” deyimi buradan gelir

Keçe koyun yapağısından dövülerek ve sıkılarak dokuma işlevi yapılmadan elde edilen bir çeşit kaba kumaştır

Telis, bitkisel liflerden dokunmuş kaba örgülü kumaştır

Berdi bıçağı ahşap saplı olup içe doğru eğimlidir, bıçağın kesen tarafı testere ağzına benzer

Üdürgü, Orta Asya’dan beri günümüze kadar gelmiş eski bir delme aleti olup, günümüz matkabının ilkel şeklidir İki parçadan oluşur: Birinci parça keman yayına benzeyen kısımdır Yarım ay şeklindeki bir çubuk ve bu çubuğun iki ucuna bağlanmış iki santimetre kalınlığında deriden oluşur İkinci kısım ise delme işlemini kemane yardımıyla sağa ve sola dönerek yapan bölümdür Bu kısmın ucunda demir bir matkap ucu çakılıdır Dört-beş santimetre kalınlığında ağaç tornacıları tarafından özel olarak imal edilir ve ucu sivri ince bir silindir şeklindedir Bir ucu elle tutulan parçası gövdeden ayrı döner Eskiden, elektrikli matkapların olmadığı dönemlerde, marangozlar tarafından da delme işlerinde kullanılırdı Yayı olduğu için adına kemane üdürgü de denilmektedirYay bu ikinci parçayı sağa-sola çevirme işlemini gerçekleştirir

Balmumu sicimin mumlama işleminde kullanılır Sicimi dış etkenlerden koruduğundan semerin dikişlerinin uzun ömürlü olmasını sağlar

Çuvaldız yaklaşık otuz ila kırk santimetre uzunluğunda oldukça büyük bir dikiş iğnesidir “İğneyi kendine çuvaldızı ele batır” deyimine konu olmuştur Çuvaldız demirciler tarafından üretilirdir

Semerci makası: 35-40 santimetre boyunda bir makas olup keçe ve deri kesmek için kullanılır Demirciler tarafından semercilere özel olarak yapılırdı

Tarak: 50, 20 ve 4 cm ölçülerinde olan bir tahtanın kenarına yakın bölümüne, yan yana çakılan, bıçak şeklinde demirlerden ibaret bir alettir Berdilerin dilimlenmesine yarar

Semerci demiri: Boyu yaklaşık bir metredir El tutulan bölümü vardır, ucu yarıktır Bu yarık bölüme sıkıştırılan berdiler semerin elle ulaşılamayacak bölümlerine berdilerin ulaşmasını ve semere şekil verilmesini sağlar

Keçi boynuzu: Boynuzun içine keçe parçaları sokulur Zeytin yağıyla bu keçeler iyice yağlanır Semerci semerin deri bölümünü dikerken çuvaldızını bu keçi boynuzuna sokar ve yağlanan çuvaldızın deriyi daha kolay delmesini sağlar

Avuç demiri: Dikim esnasında kullanılan çuvaldızın semercinin avuç içini yaralamasını engelleyen, sarı bakırdan dökülmüş yassı bir alettir Terzilerin kullandığı, dikiş dikerken parmaklarına taktıkları yüzüklerin avuç içine takılanıdır

Semerin yapımında kullanılan malzemeler kısaca böyledir