Geri Git   ForumSinsi - 2006 Yılından Beri > Eğitim - Öğretim - Dersler - Genel Bilgiler > Eğitim & Öğretim > Edebiyat / Dil Bilgisi

Yeni Konu Gönder Yanıtla
 
Konu Araçları
anlatım, bozuklukları, cümle, örnekleri

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri

Eski 10-21-2012   #1
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri




Anlatım Bozuklukları ve Cümle Örnekleri

# Dilin en önemli görevi onu kullanan insanlar arasındaki anlaşmayı sağlamaktır
# Söylenmek istenen her şey, açık, yalın ve anlaşılır biçimde dile getirilmelidir
# İyi bir cümlede sözcükler yerli yerinde kullanılmalı, gereksiz sözcüklere yer verilmemeli, anlatılmak istenenin dışında bir anlam çıkarılmasına mahal verilmemelidir
# Eğer konuşmada ve yazmada açıklık, yalınlık ve anlaşılırlık yoksa ortada bir anlatım bozukluğu var demektir
# Anlatım bozuklukları ile ilgili soruların doğru çözülebilmesi için kelimelerin anlamları, ekler, kelime türleri, cümlenin öğeleri, cümle çeşitleri konuları iyi bilinmelidir
# Dil yanlışlarının önemli sebeplerinden biri gramer (dil bilgisi) bilgisinin eksikliğidir
# Günlük konuşmalarımızda hâliyle anlatım bozuklukları yapılacaktır Bunlar toplumdaki yerimize ve aldığımız eğitime bakılarak hoş görülür ya da görülmez
# Her insan yeterli dil eğitimi almadığı için gerek konuşurken gerek yazarken birçok yanlışlık yapmaktadırlar
# Ama yazılı anlatımda bu bozukluklar asla affedilemez Çünkü yazı dili kültür dilidir Kültür, bu ifade sayesinde kalıcılaşır Eğer bu ifadede de bozukluklara yer verilirse insanlar arasında anlaşma eksikliği ortaya çıkar
# Anlatım bozukluğu olan bazı cümleler sesli okunduğu zaman yanlışı bulmak daha kolay olmaktadır
# "Anlatım bozuklukları" konusuna ÖSS'de önem verilmesi yazı dilimizi olumlu yönde etkilemiştir
# Cümlelerde ne gibi yanlışlıklar yapıldığı konusunda bilgi sahibi olmak bozukluğu kısa sürede bulmamızı sağlar
# İnsan kendi yazdıklarında ne gibi yanlışlık yaptığını kolay kolay bulamaz
# Konunun zorluklarından diğeri de bozukluk sayısının hayli fazla olmasıdır Her cümlede bu hatalardan herhangi biri söz konusu olabilir
# Aşağıdaki cümlelerdeki bazı yanlışlıklar altı çizilerek belirtilmiştir Üzerinde düşünmeniz halinde konuyu çok daha iyi öğreneceğinize inanıyorum

ÖRNEKLER

a) Eş anlamlı sözcüklerin bir arada kullanılması

Bu konuda herkesin fikir ve görüşünü almalısınız

Hava sıcaklığı sıfırın altında eksi sekiz derece imiş

Yirmi dakika geçmesine rağmen program henüz, hâlâ başlamadı

Güç ve müşkül zamanlarda üstüne düşeni yerine getirir

Ben çok varlıklı, zengin biri değilim

Neşeli, sağlıklı, şen bir görünüşü vardı

b) Anlamı zaten diğer sözcüklerde bulunan kelimelerin gereksiz yere kullanılması

Yaşanmış deneyimlerinden hareketle bu sonuca varıyor

Millî maçın oynanacağı gün yaklaştıkça, ülkedeki heyecan gittikçe artıyor

Yanına gidiniz, konuşarak derdinizi anlatınız

Problemi çözmek için iki arkadaş üç saat süre ile uğraştılar

Az kalsın merdivenlerden düşeyazdı

Çocukların davranış biçimlerinde gariplikler görüldü

Takımın, boyu en kısa oyuncusu bendim

c) Bir sözcüğün yerine yanlış anlam verecek şekilde başka bir sözcük kullanılması

Bu iki sınıf arasındaki ayrıcalık tespit edilemedi

Yeni kaydolan öğrenciler bu kadar çekimser davranması normaldir

Petrol fiyatlarının ucuzlamasına halk olumlu tepki gösterdi

Olayların gerçek yüzü araştırmalar sonucunda ortaya çıkacak

Küçük kızın saçları hayli büyümüş

Ormanda yetişen bir çam fidanını salonunuzdaki saksıya ekemezsiniz

Başarısızlığını düzensiz çalışmasına borçludur

Böyle hareketler ülkede demokrasinin işlememesini sağlayacaktır

Yarın İzmir’e gidecek; buna zorunlu

Elindeki bıçağı vücuduna batırmış

Bu, Türkiye’ye özel bir durumdur

Buradan gidersek yakalanma şansımız nedir?

d) Birbiriyle çelişen sözlerin bir arada kullanılması

Kesinlikle yarın gelebilirler

Şüphesiz bu sözleri bütün öğrenciler duymuş olmalı

Aşağı yukarı bundan tam yirmi yıl önceydi

Sözünü ettiğiniz şairin herhâlde on altıncı asırda yaşadığını zannediyorum

Eminim bu saatlerde eve gelmiş olmalı

Mutlaka bir gün çocukluk arkadaşlarını belki yine arayacak

Yanılmıyorsam, bu ikisinin aynı şey olduğunu tahmin ediyorum

e) Eklerin yanlış kullanımı

Öğrencilerin başarısına ilgilenmek gerekir

Bizi en çok sevindiren onun bu sınavı kazandığıdır

Bazı yolcuların giriş işlemleri yapmaya başlandı

Dünkü toplantıda Ali bize sınıf arkadaşlarını tanıştırdı

Biricik arzumuz sınavı kazanmak ve iyi bir bölüme girmemizdir

Bu çocuklar, fakir bir ülkenin, savaş nedeniyle kendileriyle ilgilenilmeyen, gerekli eğitimi alamayan çocuklardır

Yazarlarımızın köy yaşantısına ilgilenmeleri toplumumuz açısından çok yararlıdır


Alıntı Yaparak Cevapla

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri

Eski 10-21-2012   #2
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri




f) Özne-yüklem uyumsuzluğu: Farklı yüklemlerin aynı özneye bağlanması

Herkes ondan nefret ediyor, yüzünü görmek istemiyordu

İkinci cümlenin öznesi eksik İlk özne yanlış anlam verecek şekilde ortak olarak kullanılmış

Ben ve sen balığa çıktınız

Hiçbiri anlatılanlara inanmıyor, kendi fikrinden ısrar ediyordu

İkinci cümlenin öznesi eksik İlk özne yanlış anlam verecek şekilde ortak olarak kullanılmış

g) Nesne-yüklem uyumsuzluğu: Nesne eksikliği

Bu konuda öğrenciler aralarında anlaşıp karar verecekler ve uygulayacaklar

Söylenenlere hemen inanıyor ve her yerde savunuyordu

Kendisine bütün sınıf adına teşekkür eder ve tebrik ederim

Onlara niçin bu kadar yardım ediyor ve destekliyorsun?

Büyüklere gereken saygıyı göstermeli, incitmemeliyiz

Bize yardım edeceklerine inanıyor ve bekliyoruz

h) Tümleç yanlışları

Kayaya yaklaşıyor muyuz, yoksa uzaklaşıyor muyuz?

Öğrencileri teşvik etmeli, yüreklendirmeli, destek olmalıyız

Olanları böyle değerlendirmek, bu gözle bakmak gerekir

Öğrencileri rahat edecekleri odalara yerleştirmiş, bütün imkânları sağlamıştı

Duvarları kirletmek,yazı yazmak kesinlikle yasaktır

Bu güçlüklere nasıl göğüs gerdi, nasıl başa çıktı?

Düşünme ve mantık hataları Problemleri karşılıklı anlayış ve birlik içinde çözeceğiz

Yiyecek bir lokma ekmeğimiz hatta yemeğimiz bile yok

Yarının mutlu günlerine özlem duyuyorum

i) Fiilin veya yardımcı fiilin yanlış kullanılmasıBen ona ağabey ( ), o da bana kardeşim derdi

Bazı yiyecekler sağlı yerinde ve yaşlı olmayan kişilerce özellikle yenmelidir

Kitap için kendisine verilen paranın eksik ( ) ve yeterli olmadığını söyledi

Gerekli yerlere başvuruda bulunmuş, ama bir sonuç almış değiliz

Çorbaya biraz acı ( ), biraz da tuz ve limon sıkılabilirdi

Boyu kısa, bedeni de pek biçimli değildi

Hangisinin başarılı, hangisinin başarılı olmadığını öğreneceğiz

Çok az ( ) veya hiç çalışmadan çok para kazananlar var

j) Tamlama yanlışları

Bu ülkeye teknik ve bilgi yardımında bulunulacak

Son derste belgisiz ve sayı sıfatlarını öğrendik

Siyasî ve ekonomi ilişkileri çıkmaza girdi

Bu bölge coğrafî ve iklim açısından ilgi çekici özelliklere sahiptir

Kar yüzünden tüm özel ve devlet okulları tatil edildi

Ülkemiz Bosna’ya askerî ve gıda yardımı yaptı

Şehrimizde çeşitli kültürel ve sanat etkinlikleri gerçekleştirildi

k) Kelimelerin yanlış yerde kullanılması

Yeni durağa gelmiştik ki otobüs de hemen geldi

Bu toplantıda çekinmeden düşünceler dile getirilmeli

Her yolda kalan insana yardım etmeliyiz

İdare, henüz yarın ders yapılıp yapılmayacağını bildirmedi

İzinsiz inşaata girilmez

l) Birleşik cümlelerde yüklemler arasındaki uyumsuzluk

Her ne kadar iyi hazırlanılmışsa da istenilen sonucu alamadı

Bir yıl boyunca devamlı çalışarak kazanıldı

Her ne kadar şehir dışına taşınmışsa da beklenen huzur bulunamamıştı

m) Deyim yanlışları

Ona ayak bağı oluyor, işini çabuk bitirmesini sağlıyordu

Ona yardım et, elinden geleni ardına koyma


Alıntı Yaparak Cevapla

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri

Eski 10-21-2012   #3
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri




yazım yanlışları

YAZIM YANLIŞLARI

Yazım Kuralları ve Türkçe’nin Doğru Kullanımı

Bir yazı ile okuyucuya mesajı doğru iletmede kaynağın önemli bir rolü ve sorumluluğu bulunmaktadır Bu yüzden mesajı ileten kişi mesajını yazılı olarak iletirken birtakım yazım kurallarına uyması gereklidir Özellikle öğrencilerin yazı yazarken yaptıkları en önemli hata, noktalama işaretlerine uymamalarıdır

* Yazılarda noktalama işaretleri bazen hiç kullanılmamakta bazen de yerinde kullanılmamaktadır İfadelerin doğru anlaşılması için bu kurallara özenle uyulmalıdır

* Bir bilgisayar programı kullanılarak yazılan yazılarda ise boşluk konusuna dikkat edilmelidir Örneğin,

Noktadan ve virgülden önce boşluk bırakılmamalıdır

Noktadan ve virgülden sonra boşluk bırakılmalıdır Boşluk bırakılması unutulduğunda noktanın öncesinde ve sonrasındaki sözcükler tek bir sözcük olarak algılanmaktadır Bu da yazıların kağıt üzerindeki düzenlemesini olumsuz etkilemektedir

Parantezler açılırken parantez öncesinde boşluk bırakılmalı, açılan parantezle metin arasında boşluk olmamalıdır Parantezler kapatılırken parantez öncesinde boşluk olmamalı, sonrasında ise olmalıdır

* Diğer bir hata türü yazım yanlışlarıdır Sözcükler Türk Dil Kurumu’nun belirlediği kurallar göz önünde bulundurularak yazılmalıdır

* Yaygın olarak yapılan bir başka hata da sözcüklerin yanlış kullanımlarıdır Örneğin “neden olmak”, “yol açmak” ve “sağlamak” gibi sözcükler çok farklı anlamları verebiliyorken aynı anlamda kullanılmaktadırlar

* Ayrıca bazı sözcüklerin Türkçe karşılıkları varken (genelde) farkında olunmadan yabancı karşılığı kullanılmaktadır

Genel Yazım Yanlışları

Yanlış (!)

Doğru (!)

hergün

her gün

heryer

her yer

herşey

her şey

harhangibiri

herhangi biri

herbiri

her biri

birgün

bir gün

birşey

bir şey

bir çok şey

birçok şey

bir kaç şey

birkaç şey

hiç bir şey

hiçbir şey

pekçok

pek çok

pekaz

pek az

arasıra

ara sıra

yanısıra

yanı sıra

peşisıra

peşi sıra

ardısıra

ardı sıra

akşam üstü

akşamüstü

suç üstü

suçüstü

ayak üstü

ayaküstü

terketmek

terk etmek

ayırdetmek

ayırt etmek

farketmek

fark etmek

arzetmek

arz etmek

vaadetmek

vaat etmek

haketmek

hak etmek

muhtacolmak

muhtaç olmak

şehidolmak

şehit olmak

vaz geçmek

vazgeçmek

baş vurma

başvurmak

ön görmek

öngörmek

var saymak

varsaymak

ya hut

yahut

ve ya

veya

yada

ya da

laboratuar

laboratuvar

antreman

antrenman

eşortman

eşofman

orjinal

orijinal

yalnış

yanlış

yanlız

yalnız

kiprik

kirpik

kirbit

kibrit

anbar

ambar

canbaz

cambaz

çenber

çember

makina

makine

meyva

meyve

zatüre

zatürree

matba

matbaa

deynek

değnek

süpriz

sürpriz

poaça

poğaça

kordalye

kurdele

sandoviç

sandviç

eksoz

egzoz

pardesü

pardösü

ayidat

aidat

pilaj

plaj

tazik

tazyik

traş

tıraş

metod

metot

arasöz

ara söz

arayön

ara yön

Türkçe Karşılığı Varken Kullanılan Sözcükler ve Yanlış Kullanımlar

Sözcüğün yanlış kullanımı

Doğrusu (!)

Türkçesi

çok mersi

merci beaucoup

Çok teşekkür ederim

Teşekkür ederim

detay

detail

ayrıntı

fonksiyon

function

işlev

fonksiyonel

functional

işlevsel

avantaj

advantage

üstünlük

kriter

criterion

ölçüt

kriterler

criteria

ölçütler

test sınavı

???

çoktan seçmeli sınav

layt (light)

light

hafif

fest fud

fast food

hazır yiyecek

hard disk

hard disc

sabit disk

imeyıl (e-mail)

e-mail

e-posta, elmek

meyil (mail)

mail

e-posta mesajı, ileti

meyil çekmek

sending a mail

e-posta mesajı yollamak

maus (mouse)

mause

fare

ran etmek (run etmek)

running

çalıştırmak

tekrardan

???

tekrar veya yeniden

Asıl sorun Türkçeyi doğru konuşabilmekte!

Sözcüğün yanlış kullanımı

Türkçesi

start almak

center

relax olmak

e-mail

komunikasyon

cv

okey

trend

spontane

link

exit

check etmek

feedback

full-time

koordinasyon

absurt

adapte olmak

laptop

provoke etmek

jenerasyon

objektif

deklare etmek

star

perspektif

entegre olmak

nick name

partner

okeylemek

antipatik

mantalite

illegal

timing

catering

departman

revize etmek

global

sempatik

security

printer

elimine etmek

izolasyon

data

prezantasyon

finish

download etmek

monoton

konsensus

full

emergency

ambiyans

versiyon

ekstra

imitasyon

optimist

save etmek

adisyon

print out

anons etmek

bodyguard

dokuman

dizayn

analiz

online

kriter

part-time

pesimist

slayt

empoze etmek

driver

bye bye

başlamak

merkez

rahatlamak

e-posta

iletişim

özgeçmiş

tamam

eğilim

kendiliğinden

bağlantı

çıkış

kontrol etmek

geribildirim

tam gün

eşgüdüm

saçma

uyum sağlamak

dizüstü bilgisayar

kışkırtmak

nesil, kuşak

nesnel, tarafsız

bildirmek

yıldız

bakış açısı

bütünleşmek

takma ad



onaylamak

sevimsiz, itici

anlayış, zihniyet

yasadışı

zamanlama

yemek hizmeti

bölüm

yenilemek

küresel

sevimli, cana yakın

güvenlik

yazıcı

elemek

yalıtım

veri

sunum

bitiş, varış

indirmek

tekdüze

uzlaşma

tam, dolu

acil

hava, ortam

sürüm, uyarlama

fazladan

taklit

iyimser

kaydetmek

hesap fişi

çıktı

duyurmak

koruma

belge

tasarım

çözümleme

çevrim-içi

ölçüt

yarı zamanlı

karamsar

yansı

dayatmak

sürücü

hoşça kal






Alıntı Yaparak Cevapla

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri

Eski 10-21-2012   #4
Prof. Dr. Sinsi
Varsayılan

Anlatım Bozuklukları Ve Cümle Örnekleri




Yanlış Cümle 1:Arkadaşlarımızın sorununa sahip çıkarak desteklemeliyiz

Yanlışın Nedeni: Cümlede, destekleme işinin kimi etkilediği belli değildir; yani nesne eksikliği vardır

Cümlenin Doğru Yazılışı: Arkadaşlarımızın sorunlarına sahip çıkarak onları desteklemeliyiz

Yanlış Cümle 2:İş konusunda ben onu, o da beni etkilemek istemez

Yanlışın Nedeni: Bu cümledeki "ben" öznesinin yüklemi yoktur

Cümlenin Doğru Yazılışı: İş konusunda ben etkilemek istemem, o da beni etkilemek istemez

Yanlış Cümle 3:Bu tutumu ile ailesine zarar mı ediyor yarar mı anlayamadık

Yanlışın Nedeni: Bu cümlede "ediyor" fiili;

"zarar" ve "yarar" kelimeleri için ortak olarak kullanılmış olup bu kelimeler ile uyuşmazlık içindedir Atılıp yerine uygun fiiller konulmalıdır

Cümlenin Doğru Yazılışı: Bu tutumu ile ailesine zarar mı veriyor, yarar mı sağlıyor; anlayamadım

Yanlış Cümle 4: Özel zevklerim arasında kitap okumayı severim

Yanlışın Nedeni: Bu cümlede dolaylı tümleç, yüklemle uyuşmamaktadır Ayrıca bu sorun giderildiği zaman cümlenin belirtili nesnesi özneye dönüşür

Cümlenin Doğru Yazılışı: Özel zevklerim arasında kitap okumak vardır

Yanlış Cümle 5:Anne ve babalar çocuklarıyla sürekli ilgilenmeli, öğretmenine durumunu sormalıdır

Yanlışın Nedeni: Bu cümlede, durumu sorulacak olan öğrenci midir, yoksa öğretmen midir; belli olmamaktadır

Cümlenin Doğru Yazılışı: Anne ve babalar, çocukları ile sürekli ilgilenmeli; onların durumunu öğretmenlerine sormalıdır






Alıntı Yaparak Cevapla
 
Üye olmanıza kesinlikle gerek yok !

Konuya yorum yazmak için sadece buraya tıklayınız.

Bu sitede 1 günde 10.000 kişiye sesinizi duyurma fırsatınız var.

IP adresleri kayıt altında tutulmaktadır. Aşağılama, hakaret, küfür vb. kötü içerikli mesaj yazan şahıslar IP adreslerinden tespit edilerek haklarında suç duyurusunda bulunulabilir.

« Önceki Konu   |   Sonraki Konu »


forumsinsi.com
Powered by vBulletin®
Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
ForumSinsi.com hakkında yapılacak tüm şikayetlerde ilgili adresimizle iletişime geçilmesi halinde kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde en geç 1 (Bir) Hafta içerisinde gereken işlemler yapılacaktır. İletişime geçmek için buraya tıklayınız.