Hindiba Özellikleri

Hindiba Özellikleri

Latince ismi : Cichorium endiva

Yöresel adları: Radika, arslandişi

Bitki özellikleri: Her tür toprakta yetişebilir Bahçe çimlerinin arasında bile görülebilir Uzun yapraklar rozet biçiminde, hemen toprağın üstünde toplanmıştır, kenarları derin loplu ve dişlidir İçi boş olan uzun sapın ucunda sarı bir çiçeği vardır Çiçek solduğunda, yerine oluşan tohum başağı, beyaz ve yuvarlak bir tüy topunu andırır Mart-mayıs aylarında çiçeklenir Sap ve yaprakların hafif acımsı bir tadı vardır

Bileşim: Vitaminler, acı maddeler, triterpen, sterol, carotin, flavon, tanen, mineraller(bolca kalsiyum), uçucu yağlar, inulin

Toplama ve hazırlama: Nisan-mayıs aylarında, köküyle birlikte çıkarılır Gölgelik ve havadar bir yere asılarak kurutulur Daha sonra, kök ve yapraklar ince kıyılarak kullanıma hazırlanır Ama o her mevsimde taze olarak da toplanarak, salatalarda kullanılır

Kullanım alanları ve biçimleri: Hindiba, genel anlamda böbreklerin ve karaciğerin çalışma kapasitesini fevkalade yükseltir

Katılgandokuyu(bağdoku) çok olumlu etkileyerek, yeterli oranda kanın tüm hücrelere ulaşmasına yardımcı olur İçerdiği etkin maddelerin birlikte oluşturduğu etki sayesinde, güçsüz kişilerin güçlenmesini sağlar Romatizma ve gut hastaları, ilkbahar ve sonbaharda mutlaka 2-4 haftalık bir hindiba kürü yapmalıdırlar Şikayetleri kesinlikle azalacaktır Ayrıca, şeker hastaları için de bazı rahatlıklar sağlayabilir Hindiba ayrıca, safrakesesi taşlarının oluşumunu ve irileşmesini önler Oluşmuş olan taşları eritemez, ama ağrıları ve öteki rahatsızlıkları azaltabilir Safra azlığı, mide ve bağırsaklarda oluşan şişkinlik ve sindirim bozukluklarında çok başarılıdır Hindiba değişik biçimlerde kullanılabilir

Hindiba salatası: Bitki ayıklanıp yıkandıktan sonra, bir süre de sirkeli suda bekletilerek iyice temizlenmelidir Bütün veya kıyılmış yapraklar, üstüne zeytinyağı ve limon eklenerek, yemeklerden önce yenir Hafif acımsı bir tadı vardır, ama kesinlikle rahatsız edici değildir

Hindiba özsuyu: Taze bitki iyice yıkandıktan sonra, henüz ıslakken mutfak robotuna atılarak suyu sıkılır Yemeklerden önce 1-3 kahve fincanı dolusu içilebilir Özsu uzun süre saklanamaz

Hindiba çayı: Kök ve yaprak karışımı ince kıyılmış olarak, 1-2 tatlı kaşığı dolusu 1 bardak suya eklenir, hafif ısıda kaynama derecesine geldikten sonra, 1 dakika kadar kaynatılır ve ocaktan çekilir 8-10 dakika demlendikten sonra süzülür Günde 2-3 bardak çay, tatlandırılmadan, yemeklerden önce içilir

Yan etkiler: Bilinen hiçbir yan etkisi yoktur

Kara Hindiba (Taraxacum officinale), Arslandişi ve Radika adlarıyla da tanınır Nisan ve Mayısta tüm tarla kıyılarında, çayırlarda ve çimenlerde çiçeklenir Her yıl bu çiçek halısını büyük bir zevkle izleriz Bu tür, sarı çiçekli, çok yıllık, süt taşıyan küçük bitkilerdir Yapraklar rozet halinde tabanda toplanmış olup, kenarları derin loblu ve dişlidirRozet yaprakları bazı kentlerimizde ilkbaharda sebze olarak satılmaktadırBitki çok ıslak yerleri sevmez Yapraklar çiğnenmeden önce, kökler, ilkbaharda veya sonbaharda, çiçek sapları ise, çiçeklenme sırasında toplanır Bitkinin tümü şifalıdır Her ilkbaharda bitkinin tümü toplanarak ve haşlanmış patates ve haşlanmış yumurta ile karıştırılarak güzel bir yemek hazırlanabilir (Referans1: MTreben)

Yabani Hindiba (Cichorium intybus L) 1 m'ye kadar yükselebilen çok yıllık otsu bir bitki olup, yaprakları parçalı ve tüylüdür Çiçekleri açık mavi ve nadiren beyaz renklidir Anadolu'da yaygın bir bitkidir Özellikle boş tarlalarda ve yol kenarlarında yetişir Inülin, uçucu yağ, acı maddeler ve glikozitler taşımaktadır Kavrulmuş köklerinin toz elde edilmesiyle elde edilen ürün Avrupa'da kahve yerine kullanılmaktadır Hindiba-i berri adıyla da bilinir (Referans2: TBaytop) Hindiba'nın bir de sebze olarak kullanılan (Cichorium endivia L-Compositae) türü vardır Bu tür 50-100 cm boyunda, 1-2 yıllık, yaprakları parçalı ve tüysüz otsu bir bitkidir Türkiye'de yabani olarak bulunmaz Bahçe ve bostanlarda (İstanbul, Bursa) sebze olarak yetiştirilmektedir İbn-i Sina bu bitkinin yapraklarının yıkanmadan ve soğuk su ile yapılan ekstrelerinin kullanılmasının gerektiğini savunan özel bir kitapçık hazırlamıştır "Hindiba Risalesi" denilen bu kitapçıktan yazmalar İstanbul kütüphanelerinde bulunur "Bostan Hindibası, , Frenk Salatası, ve Göynek adlarıyla da bilinir (Referans2: TBaytop)

Kara Hindiba'nın en önemli iki özelliği, safra kesesi ve karaciğer hastalıklarında oldukça başarılı oluşudur Karaciğeri en olumlu etkileyebilen bitkilerden biridir Günde yenilen 5-6 çiçek sapının, kronik karaciğer iltihaplarında iyileşme sağlayabilir Bu saplar şeker hastalığına da iyi gelebilir Şeker hastaları bu saplardan günde 10 tane kadar, bitki çiçekli olduğu sürece yiyebilirler Saplar çiçekleri ile birlikte yıkandıktan sonra çiçekler koparılır ve saplar yavaş yavaş çiğnenerek yenir Bunlar acımsı, gevrek ve suludur ve kıvırcık salatanın tadını andırırlar Sık sık hastalanan ve kendilerini kötü hisseden kişiler, 14 günlük bir hindiba çiçek sapı kürü uygulayabilirler Bu kürün etkisi sizi şaşırtacaktır Ama bu saplar daha başka hastalıklarda da yardımcı olurlar Deri kaşıntılarını, egzamaları ve temriyeleri iyileştirebilirler Mide sıvılarını düzene sokar ve mide de birikmiş maddeleri temizler Taze çiçek sapları karaciğer ve safrakesesinin çalışmalarını düzenler Hindiba, içerdiği mineral tuzların yanı sıra, metabolizma hastalıklarına karşı çok önemli maddeleri de içerir Kan temizleyici etkisi sayesinde, romatizma ve gut hastalıklarında da yardımcı olabilir Eğer taze çiçek sapı kürü 4 hafta sürdürülecek olursa, beze şişkinlikleri de yok olabilir Sarılık ve dalak hastalıklarında da hindiba başarıyla kullanılabilir Hindiba kökü, çiğ yenildiğinde veya kurutulup çay biçiminde kullanıldığında, kan temizleyici, sindirim kolaylaştırıcı, ter ve idrar söktürücü ve canlandırıcı etkilere sahiptir Bu kökler kanı inceltir ve kanın koyu olması halinde başarıyla kullanılabilir Eski bitki kitapları, hindiba yapraklarının ve köklerinin kaynatılarak, suyunun kozmetik olarak kullanıldığını yazıyorlar

Kadınlar gözlerini ve yüzlerini onunla yıkıyor ve böylece saf bir görünüm kazanabileceklerine inanıyorlardı Bu bitki, kış dinlenmesine çekilen bitkilerden değildir ve yaprakları kar altında bile gelişir Her yıl ilkbaharda, hindiba çiçeklerinden, çok lezzetli sağlığa yararlı bir pekmez yapılabilir (Referans1: MTreben) Bu değerli bitki eskiden beri çok önemli bir yere sahip olmasına rağmen ne yazık ki, pek çok kişi tarafından tanınmaz ve zararlı bir ot olarak bilinir ergenlik sivilceleri ısırgan otunun ve hindibanın kan temizleyici özelliklerini sayesinde iyileştirilebilirler