10-19-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Çocuklarda Burun Tikanikligi
Burun içi hava yolu yeni doganda ve çocukta eriskine göre oldukça dardir Bu yüzden burada olusan herhangi bir anormal gelisim, sikayetlerin bir anda gürültülü sekilde ortaya çikmasina neden olur Burun alt solunum yollarinin bekçisi görevini görür ve havanin burundan nemlendirilerek akcigerlere verilmesi vücudun solunum dengesi açisindan oldukça önemlidir
Burun içindeki sümük burundan solunan havanin nemlenmesini, yabanci cisimlerin tutulmasini, burun içini döseyen örtünün korunmasini saglar Bu sümügün ritmik bir siklüsü bulunmaktadir Bu siklüs burun içindeki burun etlerinin (konka), dolgunluklarinin artmasi ve azalmasina bagli olarak, her iki burun arasinda dönüsümlü olarak degisir Bu günlük hayatimizda tam olarak farkedilmez, ancak burunda tikaniklik oldugu hallerde belirginlesir
Ayrica, burun ve akciger arasinda beyinde önemli bir merkez tarafindan yönetilen bir iliski bulunmaktadir Burnun tikali oldugu tarafta, akciger solunum kapasitesi düsük olur Bu tarafta burun içinde direncin fazla olmasi, akciger direncini de artttirir ve akcigere giden hava azalir
Burunda tikaniklik nedenleri
Dogumsal nedenler:
En sik görülen koanal atrezidir Burun arkasi ile geniz arasinin zar veya kemik doku ile kapali olmasidir Bu durum çocuk dogdugu günden itibaren kendini belli eder Tek tarafli veya çift tarafli olabilir
Dogum esnasinda veya sonradan düsmelere bagli septumda (iki burun deligini burun içinde ayiran yapi), deformasyon , deviasyon(egrilik) ve hematom (kan birikmesi) olusabilir Burun içine yabanci cisim kaçmalari, birtakim kist ve tümörler yine burun tikanikligi nedenleridir
Sonradan burun tikanikligi yapan nedenler: En sik nedenlerden biri geniz etidir Dogumda oldukça küçüktür 1-2 yaslarinda, çocugun kendi bagisiklik sistemi olustukça büyümeye baslar Ergenlik döneminde ise küçülür Genizde solunan hava ile temas eder ve devamli sümük ile yikanir Dolayisi ile çesitli mikrobik ajanlar(antijen) ile temas halindedir Aktif bagisiklik sistemini devreye sokarak antikor üretir Bu aktivitenin fazla olmasi, fazla antijen ile temas ve allerjide büyüme daha fazla olur Fazla büyümeden dolayi kronik iltihapli bir akinti ve tikaniklik olusur Bademciklerin büyüklügünden bagimsiz olarak geniz etinde fazla büyüme burunda çok ciddi solunum güçlügü yaratir Daha önce belirttigim gibi burundaki direncin artmasi, akciger solunumun azalmasina neden olur Bu da genelde olarak vücutta oksijen azalmasi ve buna bagli kalbin fazla çalismasi sonucunu dogurur
Geniz eti, ayrica mikroplarin tutuldugu bölge oldugundan, sik orta kulak enfeksiyonlarinin ve üst solunum yolu infeksiyonlarinin nedenini olusturabilir Sigara içilen ortamlarda sigara dumani bu doku tarafindan tutulur ve kulagin havalanmasini saglayan östaki tüplerinde ödem yapar ve kulakta agri, sivi birikimi ve iltihabi reaksiyona neden olur
Burun tikanikliginda allerji faktörünü unutmamak gerekir Normal kisilerde bazi dogal maddelere karsi reaksiyon gelismezken, bazi kisiler bu maddelere karsi istilayi önlemek için asiri bagisiklik cevabi verir Bunlara allerjik bünyeler denir Allerjenler bu yanit sonunda kisinin vücudunda, istenmeyen etkilere yol açan bazi kimyasal maddeler salgilar Bu maddeler burunda tikaniklik, sisme, kasinti, asiri sümük olusumuna neden olur
Sinüzit, burun tikanikliginin bir diger nedenidir Çocuklarda sinüzit genellikle uzun süren nezle ile birlikte olusur Fazla burun salgisinin olmasi ve salgi kivaminin yogun olmasi burun drenajinin azalmasina ve burun içinde sümügün birikmesine neden olur Bunun sonucunda burun içi örtüsünde kronik degisiklikler ve enfeksiyonlar olusur
Sinüzit dogru bir medikal tedavi ile tamamiyle iyilesir Ancak bazi sistemik hastaliklarda veya dogumsal hastaliklarla beraber olursa iyilesmesi zordur ve bazen sinüslerden kaynanaklanan polip degdigimiz etler olusabilir Bu durumda cerrahi tedaviye gerek duyulur Muayene endoskopik sistem ile yapilir
Geniz eti
Burun gerisinde, östaki (kulak ile burun arasindaki kanal) tüplerinin yaninda nazofarenks (geniz)dedigimiz bölgede küme halinde bulunan lenf dokusudur BELIRTILER
Agizda kuruluk, kötü koku
Horlama
Burun gerisine akinti
Uyku bozukluklari
Uykuda nefes durmalari
Sik uyanmalar
Beslenme bozukluklari
Gelisme geriligi
Konsantrasyon bozuklugu
NE YAPILIR ?
Tetkiklerde rutin kulakburunbogaz muayenesi, endoskopik muayene, gerekire radyografi ve akintidan kültür almak, allerji tetkikleri uygulanir Nedene göre, uygun medikal veya cerrahi tedavi yapilir
|
|
|