2-7 Yaş Çocuklar

2-7 yaş çocuklar

Çocuk doğduğu andan itibaren belli yaş aralıklarında farklı gelişim özellikleri gösterir Bu konuda değişik yaklaşımlarda bulunan kuramcılar çocukların gelişimini zihinsel, bilişsel, sosyal, ahlaki ve seksüel olarak incelemişlerdir Piaget, Freud, Erikson, Kolhberg çocuk gelişimine önemli katkı sağlamış ünlü kuramcılardır Anne babalar olarak çocuklarınızın bu alanlardaki gelişimlerini iyi biliyorsanız onun sağlıklı bir büyüme geçirmesini sağlayabilirsiniz Çocuğun kişiliğinin şekillendiği dönemler özellikle eğitim açısından çok önemli Çünkü çocuklar geçirdikleri her dönemde farklı öğrenmelere açık oluyorlar
Piaget çocuğun okul öncesi yaşamını kapsayan 2 – 7 yaş arasını iki dönemde inceliyor Bunlar; sembolik dönem ya da kavram öncesi dönem (2 – 4 yaş), sezgisel dönem (4 – 7 yaş) Çocukların bu dönemde sergilediği davranışları ebeveynler olarak ne kadar iyi bilirseniz onların eğitimine ve gelişimine o kadar yardımcı olursunuz Örneğin bu dönemlerde çocuğun animistik düşünce biçimine sahip olması ve böyle davranışlar sergilemesi gayet normaldir Ve anne babaya düşen görev çocuğun yaratıcılığına ve hayal dünyasına ket vurmamaktır Bu dönemleri daha detaylı incelememiz gerekirse;
Sembolik Dönem (2 – 4 yaş)
Özellikle bu dönemde çocukların dili hızlı gelişir Ancak geliştirdikleri kavramlar kendilerine özgü bir yapı sergiler Kavramlar arası karmaşık ilişkileri anlayamazlar Çocuk ile iletişim kurarken bu konuya özen göstermek gerekir Örneğin bir pastayı kardeşi ile paylaştırırken “yarısı sana yarısı kardeşine” demeniz onun için bir şey ifade etmez çünkü yarı kavramı oluşmamıştır
Yine 2 – 4 yaşlarındaki çocuk gözünün önünde bulunmayan nesne, olay ve kişiyi temsil eden semboller geliştirir Hayal gücünü sonuna kadar kullanan çocuğunuza engel olmanız yerine onunla sağlıklı iletişim kurmanız gerekir Hayal gücüne ket vurulan çocuk eğitim hayatında da yaratıcı düşünme gerektiren alanlarda zorlanabilir Bu dönemde gözlenebilecek en belirgin davranışlar; bir kız çocuğunun herhangi bir kumaşı kendine elbise yapması veya bir erkek çocuğunun bir ağaç dalını at olarak görmesi olabilir Gözlenen diğer bir davranış şekli de animistik düşünceye dayalı davranışlardır Örneğin; bir kız çocuğu oyuncak bebeğini canlı olarak hayal ederek onunla konuşur, ona yemek verir, hastalanabileceğini düşünerek onunla ilgilenir
Bu dönemin en belirgin özelliği çocuğun benmerkezci oluşudur Yaşantıların merkezinde kendisi olduğunu düşünür Yolda yürürken gökyüzündeki ayın sürekli onu takip ettiğini, karın onun kartopu oynaması için yağdığını düşünür
Sezgisel Dönem (4 – 7 yaş)
Bu dönemin en çok gözlenebilen özellikleri; dönemin sonunda çocuğun benmerkezcilikten uzaklaşması ve korunumun henüz kazanılmamış olmasıdır Korunum; herhangi bir nesnenin ya da nesne grubunun fiziksel biçimi ya da mekandaki konumu değiştiğinde nensin miktar, sayı, şekil, alan özelliklerinin değişmeyeceği ilkesidir Örneğin bir çikolatayı ikiye böldünüz bir yarıyı 5 yaşındaki çocuğunuza, bir yarıyı da 3 yaşındaki çocuğunuza verdiniz 3 yaşındaki çocuğunuz küçük olduğu için ona verdiğiniz yarıyı daha küçük parçalara bölerseniz bir parça aynı olduğu halde birkaç parça haline gelir Bunun sonucunda 5 yaşındaki çocuğunuz kardeşine daha fazla çikolata verdiğinizi düşünür
Mantıkları yerine sezgisel akıl yürüten bu dönemin çocukları parça bütün ilişkisi kuramamanın yanında üst düzey sınıflama da yapamazlar Örneğin birbirleriyle ilişkisi olan nesneleri eşleştirebilirler ama aralarındaki ilişkiyi tam olarak açıklayamazlar Kalem ve defteri eşleştirebilen çocuk bunlar arasındaki ilişkiyi açıklayamaz
4 – 7 yaş arası çocuklarda görülen diğer bir davranış şekli de çocukların işlemleri tersine çevirememeleridir Markete nasıl gidileceğini öğrenmiş olan çocuk markete tek başına sorunsuz gidebilir ama tersine çevirim kazanılmadığı için aynı yoldan geri döneceğini düşünemez Bunu yapması için dönüşü de ayrı bir öğrenme olarak algılaması gerekir
Çocukların farklı alanlarda geçirdikleri gelişim dönemleri onların ileriki hayatlarına yansımaktadır Eğer onların hangi dönemde ne gibi yaşantılar sergilediklerini anne babalar iyi bilirlerse çocuk normal bir gelişim gösterir 3 yaşında bebeğiyle veya hayali bir kahramanıyla konuşan çocuğa bu davranışı için ceza verilirse çocuğun hayal gücü engellenir ama onunla bu konuda iletişim kurulursa ileride yaratıcı bir birey olur
Çocukların gelişimini doğru tamamlamaları özellikle siz anne babaların elinde, onları tanımayı ihmal etmeyin…