Türkiye Doğal Bitki Toplulukları |
10-19-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Türkiye Doğal Bitki TopluluklarıTürkiye doğal bitki toplulukları Bitki Türlerinin Çeşitlilik Göstermesinde; İklim tiplerinin çok çeşitli olmasıYer şekillerinin ve yükseltinin kısa mesafede çeşitlilik göstermesiMatematik konum olarak orta kuşakta yer alması gibi faktörler etkilidirÜlkemizde III ve IV jeolojik zamanlarda oluşmuş, günümüzdeki iklim şartlarında yetişmesi mümkün olmayan ve relikt (kalıntı) diye adlandırılan bazı bitki türleri mevcutturÖrneğin Karadeniz Bölgesi’nde yer yer görülen kızılçam, sandal ve sedirler aslında Akdeniz bitkileridir Yani bunlar IV Zamandaki iklim değişikliğinde oluşan kalıntı bitkilerdirÜlkemizdeki bitkilerin yaklaşık üçte biri dünyanın hiçbir yerinde görülmeyen endemik bitkilerdir Ülkemizde endemik bitkiler en çok Toros Dağları kuşağında bulunur Köyceğiz Gölü çevresindeki sığla ağacı, Göller Yöresi‘nde kasnak meşesi, Datça ve Teke Yarımadalarındaki Datça hurması, Kazdağı’ndaki Kazdağı köknarı, Yenice (Zonguldak) civarındaki Istranca meşesi, Kastamonu ve Yozgat çevresindeki İspir meşesi endemik bitkilere örnektir AORMAN Ülkemizin yaklaşık % 27,64'ü ormanlarla kaplı olup bu ormanların büyük çoğunluğu kıyı kesimlerinde yer almaktadır Türkiye’de ormanların dağılışında en fazla yağış miktarı etkilidir Yağışların fazla olduğu kıyı bölgeler orman bakımından da zengindir Doğu Karadeniz kıyıları hariç tahrip edilen ormanların kendini yenilemesi yurdumuzun bir çok yerinde zordur AORMAN Ülkemizin yaklaşık % 27,64'ü ormanlarla kaplı olup bu ormanların büyük çoğunluğu kıyı kesimlerinde yer almaktadır Türkiye’de ormanların dağılışında en fazla yağış miktarı etkilidir Yağışların fazla olduğu kıyı bölgeler orman bakımından da zengindir Doğu Karadeniz kıyıları hariç tahrip edilen ormanların kendini yenilemesi yurdumuzun bir çok yerinde zordur Ormanlar, ağaçların oluşturduğu topluluğa denir Ağaçlar yapraklarının özelliğine göre iğne ve geniş yapraklı diye iki gruba ayrılır Sıcaklığın fazla olduğu yerlerde geniş yapraklı ormanlar, sıcaklığın azaldığı yerlerde ise iğne yapraklı ormanlar yer alır Ormanların gelişmesini sınırlayan iklim olayları sıcaklık ve yağıştır Orman üst sınırını sıcaklık belirler Bu sınır ormanların ortadan kalktığı ve ağaçların azaldığı yerlerdir Orman alt sınırını ise yağış belirlerÜlkemizde orman üst sınırının en fazla olduğu yerler Doğu Anadolu Bölgesi’ndedir Burada orman üst sınırı 2800 m dir İç Anadolu’da 2500 m, Akdeniz Bölgesi’nde 2100 m ve Karadeniz Bölgesi’nde 2000 m’dir İĞNE YAPRAKLI AĞAÇLAR KIZILÇAM Kızılçam, ışığı seven hızlı büyüyen bir çam türüdür Dünyadaki en geniş yayılışı Türkiye'dedir Esas olarak Akdeniz ve Ege Bölgelerinde geniş ormanlar oluştururlar FISTIK ÇAMI Tipik bir Akdeniz ağacı olan fıstıkçamı, özellikle Batı ve Güney Anadolu'da ormanlar kurar Tohumları oldukça büyüktürHalk arasında "çam fıstığı" diye adlandırılan tohumları Batı Anadolu yöresindeki köylüler için önemli bir gelir kaynağıdır SARIÇAM Sarıçam, Kuzey Anadolu'nun yüksek dağlık kesimlerinde saf yada karışık ormanlar kurmakla birlikte, küçük adacıklar halinde iç ve güney bölgelerimize kadar ulaşır Narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı bir ağaçtır Yetişkin bireylerinin boyu 40 metreyi aşar KARAÇAM İç bölgelerimiz ile bütün kıyı bölgelerimizin dağlık kesimlerinde saf ya da karışık ormanlar kurar ARDIÇ Sürüngen çalılardan büyük ağaçlara kadar çok çeşitli türleri olan ardıç, hemen hemen bütün bölgelerimizin yüksek dağlık kesimlerinde doğal yayılış gösterir SEDİR Batı, Orta Toroslar’da doğal olarak bulunur Toros Sediri’nin dünya üzerindeki en geniş doğal ormanları Türkiye'dedir GÖKNAR(KÖKNAR) 40m'ye kadar boylanabilen göknarlar, kendine özgü formu, gövde kabuğu iğne yaprakları ve hatta kokusu ile Çamgiller familyasının diğer türlerinden ayırt edilebilir Dünya üzerindeki 40 türünden dördü; Doğu Karadeniz göknarı , Batı Karadeniz göknarı , Kazdağı göknarı ,Toros göknarı ülkemizde doğal yayılış alanı gösterir LADİN Kuzey yarıkürenin ılıman ve soğuk bölgelerinde yayılış gösterirÜlkemizde Doğu Karadeniz dağlarının denize bakan yüksek kesimlerinde saf ya da karışık ormanlar kuran türü Doğu ladinidir SERVİ Fıstık çamı ile birlikte Akdeniz'in doğal peyzajını karakterize eder Türkülere konu olmuş inceliği, uzun boyu (30-35 m) ve koyu yeşil yaprak dokusu ile uzaklardan dikkati çeker GENİŞ YAPRAKLI AĞAÇLAR MEŞE Ülkemizin hemen her bölgesinde türlerine bağlı olarak yayılış gösterir 25 m boya ve 2 m çapa erişebilen geniş tepeli ağaçlardan 3-5 m boya sahip çalılara kadar değişen türleri vardır KAYIN Daha çok kuzey bölgelerimizde doğal yayılış göstermekle birlikte kayın ağacı güneydeki Nur dağlarında da yayılış gösterir Saf yada göknar, ladin, çam ve meşelerle karışık geniş ormanlar kurar GÜRGEN Trakya, Ege, Marmara Bölgesi, Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde yayılış gösterir Genellikle kuzey ve güney kıyı bölgelerimizin karışık ormanlarında bulunur KIZILAĞAÇ Trakya, Marmara çevresi, Batı Karadeniz ve Doğu Karadeniz'de saf ve karışık olarak yayılış gösterir AKÇAAĞAÇ Adını, açık renkli odunundan alır Kanatlı meyveleri kelebeğe benzediği için bazı bölgelerde "kelebek ağaçları" olarak da anılmaktadır KESTANE Kuzey Anadolu ve Marmara Bölgesi'nde yayılış gösterir Çiçekleri önemli bir bal kaynağı olan kestanenin meyvesi de ekonomik değere sahiptir DİŞBUDAK Doğu ve Batı Karadeniz Bölümleri ile Marmara ve Ege Bölgesi'nde yayılış gösterir IHLAMUR Kuzey Anadolu Dağlarının denize bakan yamaçlarında 1000 metre yüksekliğe kadar yetişebilmektedirÇok geç açan çiçekleri (Haziran-Temmuz) kurutularak çay gibi içilir ÇINAR Orman bölgelerindeki dere içlerinde ve akarsu yataklarında doğal olarak yetişir KAVAK Türkiye'nin hemen her bölgesinde yayılış gösterir Doğal yayılış gösteren türleri; Karakavak , Akkavak ,Titrek kavak , Fırat kavağıdır BMAKİ |
|