Yer Yuvarlağinin Hareketleri Ve Sonuçlari Nelerdir?

Yer YuvarlaĞinin Hareketlerİ Ve SonuÇlari

Yer YuvarlaĞinin Hareketlerİ Ve SonuÇlari Nelerdir?

Yerel saat farkları oluşur YERYUVARLAĞININ HAREKETLERİ VE SONUÇLARI

Dünyanın Kendi Ekseni Etrafında Dönmesi (Günlük Hareket)

Kuzey ve güney kutuplarını Dünyanın merkezinden geçerek birleştiren hayali çizgiye yer ekseni denir Yer ekseni ile Ekvator arasında 90°lik açı vardır Bu açı hiçbir zaman değişmez

Dünya kendi ekseni etrafındaki dönüşünü, batıdan doğuya doğru 24 saatte tamamlar Buna 1 gün denir

• Kutuplar, Dünyanın merkezine (Ekvatora göre) daha yakındır Bunun sonucu olarak, yerçekimi Ekvatorda az, kutuplarda daha fazladır

• Dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüş hızı Ekvatordan kutuplara gidildikçe azalır

• Ekvatordan kutuplara gidildikçe, paralel boyları ve meridyenler arası mesafe azalır

• Kutup yıldızının görünüm açısı bulunduğumuz yerin enlem derecesini verir Çünkü kutup yıldızı, Kuzey kutbuna 90° lik açı ile düşer Örneğin, 40° Kuzey enlemindeki Ankaradan kutup yıldızı 40° lik açı ile görülür,

• Merkez kaç kuvveti meydana gelir Bunun sonucunda;

• Sürekli rüzgarların (Alize, Batı, Kutup) yönlerinde sapmalar meydana gelir Bu rüzgarlar Kuzey Yarımkürede sağa, Güney Yarımkürede sola saparlar

• Okyanus akıntıları (Gulf - stream, Labrador, vs) halkalar oluşturur ve yönlerinde sapmalar olur

• Yerel saat farkları meydana gelir

• Cisimlerin gün içindeki gölge uzunlukları değişir

• Güneş doğuda erken doğar, batar ve batıda geç doğar, batar

• Dinamik basınç kuşakları meydana gelir

• Dinamik basınç kuşaklarının nasıl oluştuğu iklim konusunda geniş bir şekilde anlatılacaktır

Dünyanın Güneş Etrafında Dönmesi (Yıllık Hareket)

Dünya, kendi ekseni etrafındaki günlük dönüşünü sürdürürken, bir yandan da Güneşin çevresinde dolanır Dünya, Güneş etrafındaki dönüşünü elips şeklindeki bir yörünge üzerinde 365 gün 6 saatte tamamlar Buna 1 yıl denir Dünya, 939 milyon km lik yörüngesi üzerinde saatte 108 bin km hızla hareket eder

Dünyanın Güneşe olan uzaklığı sabit değildir Bazen yaklaşırken, bazen uzaklaşır Bunun sebebi, Dünya yörüngesinin elips şeklinde olmasıdır Dünyanın Güneşe en yakın olduğu 3 Ocak tarihine Perihel (Günberi) denir Dünyanın Güneşten en uzak olduğu 4 Temmuz tarihine ise Afel (Günöte) denir

Dünyanın Güneşe yaklaşıp uzaklaşması, Dünya üzerindeki sıcaklık dağılışını belirgin olarak etkilemez Sıcaklık dağılışını etkileyen temel faktör güneş ışınlarının geliş açısıdır

Dünyanın hızı sabit değildir Hız, günberi tarihinde artarken, günöte tarihinde azalır

Bunun sonucunda; ,

- Mevsim süreleri farklıdır

- Eylül ekinoksu iki günlük gecikmeyle gerçekleşir

- Şubat ayı iki gün kısa sürer

Eğer, p_dünya’nın yörüngesi tam daire biçiminde olsaydı, Dünya ile Güneş arasındaki mesafe hep aynı olacağından hız ve mevsim süreleri değişmezdi

Dünyanın Güneş Etrafındaki Dönüşünün Sonuçları

1 Mevsimlerin oluşmasına ve değişmesine sebep olur

2 Mevsimlik sıcaklık farkları meydana gelir

3 Kara ve denizler arası sıcaklık farkları oluşur

4 Muson rüzgarları meydana gelir

5 Gece - gündüz uzunlukları değişir

6 Güneşin ufuk üzerinde doğduğu yer ve saat ile, Güneşin ufukta battığı yer ve saat değişir

7 Güneş ışınlarının yeryüzüne düşme açıları değişir

8 Cisimlerin gölge boyları değişir

9 Aydınlanma çemberi mevsimlere göre yer değiştirir

10 Güneş ışınları yıl boyunca dönencelere bir kez, dönenceler arasına iki kez dik düşer

Dünyanın Ekseni Çevresindeki Dönüşünden Doğan Hızlar

1)ÇİZGİSEL HIZ VE SONUÇLARI (Enleme bağlı)

Çizgisel hız en fazla Ekvator üzerindedir (1670 km/h) Bu hız kutuplara doğru azalır Bunun sonucunda;

Güneşin doğuş ve batış süresi kutuplara doğru uzar

Atmosferin kalınlığı Ekvatorda fazla , kutuplarda azdır

Ekvatorda yerçekimi az , kutuplarda fazladır

2)AÇISAL HIZ VE SONUÇLARI (Boylama bağlı)

Dünyanın açısal hızı ;

24 saatte: 360°

1 saatte : 15°

4 dakikada :1° dir

*** Açısal hız her enlemde aynıdır Açısal hız sonucunda yerel saat farkları oluşur