Devletler Coğrafyası - Lesotho

Devletler Coğrafyası - Lesotho

DEVLETİN ADI: Lesotho Krallığı

BAŞŞEHRİ: Maseru

NÜFUSU: 1854000

YÜZÖLÇÜMÜ: 30355 km2

RESMİ DİLİ: İngilizce-Sesotho

DİNİ: Hıristiyan, Animist

PARA BİRİMİ: Güney Afrika Randı

Afrika kıtasında etrafı tamamen Güney Afrika Cumhuriyeti ile çevrili bağımsız bir krallık Güney Afrika Cumhuriyeti topraklarının ortasında kurulmuştur Güney-kuzey doğrultusunda en geniş yeri ortalama 515 km, batı-doğu doğrultusunda en geniş yeri ise 432 kilometredir

Tarihi

Lesotho ilk olarak 19 yüzyıl başlarında, Zulu ve Matabete kabilelerinin akınlarıyla dağıtılan kabilelerin geri kalanlarını birleştirmeyi başaran, Moshesh isimli bir başkanın liderliğinde tarih sahnesinde göründü Boer çiftçilerinin 1868 yılındaki korkunç saldırısı üzerine, Moshesh İngiliz himayesini kabul etti 1884 tarihinden itibaren İngiltere tarafından Basutholand ismiyle idare edildi 1959 yılında ülke, içişlerinde bağımsız oldu Bu yıldan sonra ülkenin büyük politik grupları, şiddetli bir bağımsızlık mücadelesine başladılar Bu mücadelelerin sonunda, 4 Ekim 1966’da Lesotho, istiklale kavuştu Aynı sene 17 Ekim’de Birleşmiş Milletlere kabul edildi Lesotho ayrıca, İngiliz Milletler Cemiyetinin de bir üyesidir Güney Afrika Cumhuriyeti kendi toprakları içindeki ülkenin kontrolünü kolaylıkla sağlayacağı için, Lesotho’nun bağımsızlığını tanıdı 1986 Ocağında askeri bir darbe ile Tümgeneral Justin Metsinolekhaya ülkenin yönetimini elegeçirdi Askeri yönetim hala iş başındadır Askeri yönetim demokrasiye dönüşün ilk adamı olan genel seçimleri Kasım 1993’te yapılmasını kararlaştırdı

Fiziki Yapı

30355 km2 lik bir yüzölçüme sahip olan Lesotho, iki bölgeye ayrılır: Batıdaki düz araziler bölgesi ve doğudaki engebeli dağlık bölge

Batı kesimindeki düz araziler, deniz seviyesinden yaklaşık 1200 m yüksekliktedir Buradaki topraklar, erozyonla ciddi bir şekilde aşınmıştır

Doğudaki engebeli dağlık bölgede, 3350 metreye kadar yükselen Drakensberg Sıradağları uzanır Bu dağlardan, Güney Afrika’nın en büyük nehirleri olan Tugela ve Orange nehirleri doğar Bu nehirler, ülkenin sınırlarını aştıktan sonra Güney Afrika Cumhuriyeti topraklarını sulayarak, Atlas Okyanusuna dökülür

Ülkenin Kuzeydoğu kesimindeki yüksek yaylada, ülkenin en yüksek dağı olan Thabana Nitlenyana (3482 m) vardır

İklim

Düz arazilerde sıcaklık yazın 32°C ile kışın -7°C arasında değişir Dağlık bölgede sıcaklık farkı daha da büyük olup, kışın sıcaklık ekseriya -16°C’a kadar düşer ve şiddetli kar yağışları görülür En çok ekim ve nisan ayları arasında yağmur yağar Değişiklikler arz eden yağış miktarı ortalaması, yılda yaklaşık 700 mm’dir Ülkede arasıra vaki olan kuraklıklar, bazı bölgelerde ağaçların tamamen kesilmesinin sonucudur

Tabii Kaynaklar

Küçücük bir ülke olan Lesotho, tabii kaynaklar bakımından fakirdir Dağlık arazilerde, kontrolsuz ağaç kesimi ve keçi gibi hayvanların yetiştirilmesi, ülkeyi bitki örtüsünden mahrum bırakmış ve çok ağaçları ve fundalıkları yok etmiştir Elmasın dışında işletilebilecek maden yatağı bilinmemektedir

Nüfus ve Sosyal Hayat

1854000 nüfusa sahib olan Lesotho halkının büyük çoğunluğunu Basotholar (% 99) meydana getirir Ülkede az da olsa bir miktar Avrupalı, melez ve Asyalı bulunmaktadır Nüfus yoğunluğu km2 başına 42 kişidir Lesotho halkının çoğu, yılda 3 ila 9 ay Güney Afrika madenlerinde çalışır Herhangi bir zamanda 120000 ila 200000 Lesotholu ülkesinde değildir İşçilerin dışarıda çalışması gençleri öğretimden mahrum bırakmakta, aile hayatını yıkmaktadır Nüfusun % 75’i Hıristiyan, kalanı Putperesttir

İlkokullardaki çocuk yüzdesi bakımından Afrika’da en yüksek orana sahip olan, okuma-yazma oranı % 50 ila % 55 arasındadır Eğitim ve öğretim, devlet tarafından sağlanır Yüksek tahsil, başşehir Maseru’nun 20 km uzağında bulunan Roma şehrindeki üniversitede yapılır Üniversitede okuyan öğrenci sayısı 300 civarındadır İngilizce ve Lesotho iki resmi dil olup, yerliler Lesotho lisanını konuşur

Siyasi Hayat

4 Ekim 1966’da istiklaline kavuşan Lesotho, kralın geniş yetkilere sahip olduğu anayasal monarşi ile yönetilir Yasama meclisi; kral, senato ve millet meclisinden meydana gelir Senato, 22 tane esas ve 11 tane kral tarafından tayin edilen üyelerden müteşekkildir Millet meclisi genel seçimle beş yıl için seçilen 60 milletvekilinden ibarettir 1986’da bir darbe ile başa geçen askeri yönetim bütün yetkileri elinde tutmaktadır Lesotho, İngiliz Milletler Cemiyetine (Commenwealth) ve Birleşmiş Milletler Teşkilatına üyedir

Ekonomi

Lesotho’nun ekonomisi, tarım ve hayvancılığa dayanır Nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşır Buğday, mısır, süpürgedarısı yetiştirilen belli başlı tarım ürünleridir Ekonomide büyük yeri olan hayvancılık da ülkede yapılmaktadır Hayvan olarak koyun, keçi ve sığır yetiştirilir Ülke topraklarının ancak 2600 km2lik bir kısmı tarıma elverişlidir Toprak erezyonu, devamlı bir problem olmaktadır

Ülkede sanayi yok denecek kadar azdır Mum fabrikası, et konserve fabrikası, soğuk hava depoları gibi küçük sanayi tesisleri vardır Ticaret ve sanayide Amerikan sermayesi önemli bir rol oynar

Lesotho ticaretin büyük çoğunluğunu ekonomik bakımdan bağımlı olduğu Güney Afrika Cumhuriyeti ile yapmaktadır İhraç ürünlerinden darı, elmas ve hayvansal ürünler ya Güney Afrika Cumhuriyetine veya bu ülke yoluyla başka ülkelere satılır İthalatını da aynı şekilde sağlamaktadır

Engebeli arazi ulaşım ve nakliyatı zorlaştırmaktadır Ülkenin büyük kesiminde yük hayvanları, hala tek nakliye vasıtasıdır Atlılara mahsus 2575 km’lik yol vardır Karayollarının uzunluğu 2081 km’dir Havayolu ve demiryolu ile de küçük çapta ulaşım yapılmaktadır