Tortul Kayaç Nedir, Tortul Kayaçların Özellikleri

Tortul Kayaç nedir, Tortul Kayaç hakkında, Tortul Kayaç ne demek, Tortul Kayaçlar hakkında, Tortul Kayaçların özellikleri, Tortul Kayaçlar ile ilgili bilgi, Tortul Kayaç çeşitleri, Tortul Kayaç türleri, Tortul Kayaçlara örnekler,

Tortul kayaçlar yeryüzünde çok görülen kayaçlardır Yer yüzeyinin yaklaşık olarak % 75′i tortul kayaçlardan müteşekkildir Yerkabuğunun ise % 8 kadarını oluştururlar Bunlar genellikle tabakalı olarak bulunurlar ve içerlerinde organizma kalıntıları (fosil) ihtiva ederlerTortul kayaçların büyük bir kısmı dış etmen ve süreçler tarafından yeryüzünün aşındırılması ve meydana gelen çeşitli büyüklükteki unsurların taşınarak çukur sahalarda (göl, deniz ve okyanus tabanları gibi) biriktirilmesi sonucu oluşmuşlardır Bu olaya genel anlamda tortullaşma (sedimentasyon) denir Biriken unsurlar önceleri boşluklu gevşek bir yapıya sahiptirler Fakat zamanla sıkışıp sertleşirler Diajenez adı verilen bu olayda basınç ve çimentolaşma esas rolü oynarlar Gerçekten, bir birikme sahasında, sonradan biriken unsurlar öncekiler üzerinde ağırlıkları vasıtasıyla basınç yaparlar Bu basınç sonucu unsurlar, aralarındaki boşlukların küçülmesi ve büyük ölçüde ortadan kalkmasıyla sıkışır ve sertleşirler

Çimentolaşmada ise, unsurlar arasındaki boşlukları dolduran suların içinde bulunan erimiş veya asılı haldeki maddeler kristalleşerek veya çökelerek unsurları birbirine bağlarlarTortul depoların veya kayaçların oluştukları ortamlar yerden yere farklılıklar gösterirler Bir tortul kayacın oluştuğu ortam şartlarının bütününe fasiyes denir Tortul kayaçlar bu ortam şartlarını gerek fiziksel ve kimyasal özellikleri ile ve gerekse içerdikleri hayvan ve bitki fosilleriyle aksettirirler Bu ise onların oluştukları devredeki ortam şartları hakkında bilgi edinmemizi sağlar

BAŞLICA TORTUL KAYAÇLAR

1- MEKANİK (KIRINTILI) TORTUL KAYAÇLAR

a- Çimentosuz Tortul Kayaçlar

- Bloklar ve Çakıllar

- Kumlar

- Siltler

- Killer

- Lös

b- Çimentolu Tortul Kayaçlar

- Konglomera

- Kumtaşı

- Silttaşı

- Kiltaşı

- Çamurtaşı

- Arjilit

- Şeyl

- Arkoz

- Grovak

- Detritik Kalker

2- ORGANİK TORTUL KAYAÇLAR

a- Silisli Organik Kayaçlar

- Diatomit

- Radyolarit

- Spongolit

b- Karbonatlı Organik Kayaçlar

- Tebeşir

- Resif Kalkeri

- Foraminiferli Kalker

- Lümaşel

c- Bitümlü Organik Kayaçlar

- Turba

- Linyit

- Taş Kömürü

- Antrasit

- Asfaltit

3- KİMYASAL TORTUL KAYAÇLAR

a- Karbonatlı Kimyasal Kayaçlar

- Kalker

- Dolomit

- Marn

- Traverten

- Oolitik Kalker

b- Evaporitler

- Jips

- Anhidrit

- Kaya Tuzu

c- Silisli Kimyasal Kayaçlar

- Sileks

- Gayzerit

- Çört

- Filint

- Jasp