Uyurgezerler Dikkat!

Uyurgezerler DİKKAT!

Gaziantep Üniversitesi (GAZÜ) Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Doç Dr Abdurrahman Altındağ, uyurgezerliğin, bilinmeyen nedenlerle genetik yatkınlıktan ya da gündüz yaşanan sorunların geceye yansımasından dolayı ortaya çıkabildiğini söyledi

Altındağ, yaptığı açıklamada, uyurgezerliğin bir uyku bozukluğu durumu olduğunu ve bu sorunu yaşayan kişilerin uykuda normalde beklenmeyen, amaçsız hareketler yaptığını belirtti

Uyurgezer kişilerin uykuda amaçsız bir şekilde yürüdüğünü, dolaştığını, başka bir odaya geçebildiğini ve nadir de olsa sorunla ilgili, dışarı çıkıp arabayla dolaşma gibi daha karışık olguların da ortaya çıktığını ifade eden Altındağ, şöyle konuştu:

''Uyurgezerlik, bilinmeyen nedenlerle, genetik yatkınlıktan ya da gündüz yaşanan sorunların geceye yansımasından dolayı ortaya çıkabiliyor Nedenleri konusunda henüz netleşmiş bir bilgi yok Ancak bazı olgularda tam açıklanamayan genetik bir yatkınlık var Ailede bir kişide uyurgezerlik varsa onun çocuğunda ya da aynı soydan gelen bir kişide uyurgezerlik görülebiliyor

Bazı hastalarda ise gündüz yaşanan sıkıntılar geceye yansıyabiliyor Ancak bu durum, çoğunlukla tek başına bir neden olmuyor''

Altındağ, uyurgezer bir kişinin uykuda hareket ederken yarı uykulu bir durumda olduğunu ve bu kişideki uyku durumunun devam ettiğini ifade etti

Bir kişiyle uyurgezerlik halindeyken iletişim kurulmaya çalışıldığında, genellikle ya cevap alınmadığını ya da basit cevaplar alınabildiğini ve uyurgezer kişinin yaptıklarının farkında olmadığını bildiren Altındağ, şunları anlattı:

''Uyurgezer kişiler telkine yatkındır Onlardan yatağına dönmesini istediğinizde olumlu yanıt verirler Taşkınlık ve sert bir cevap söz konusu değildir Uyandıklarında ise ne yaptıklarını hatırlamazlar Genellikle hastalar kendilerince güvenli hareket ederler Çok nadir durumlarda hastanın bir şekilde yaralanması ya da zarar görmesi söz konusu olabilir''

-TEDAVİ VE AİLELERE DÜŞEN GÖREV-
Altındağ, çoğunlukla 4-8 yaş arasında başlayan ve çocuklarda yüzde 10, erişkinlerde ise yüzde 1 oranında görülen uyurgezerliğin tedavisi mümkün bir rahatsızlık olduğunu ifade etti

Bu rahatsızlığın erişkin yaşlarda kendiliğinden azalabildiğini, bu yaşlar sonrasında da nadiren devam eden olgulara rastlandığını dile getiren Altındağ, uyurgezerlik sorununun tedavisinde yüz güldürücü sonuçlar alındığını bildirdi

Uyku ve uykuyla ilgili sorunlarla pek çok disiplinin ilgilendiğini, bunlar arasında başta psikiyatri olmak üzere nöroloji, kulak burun boğaz, göğüs hastalıkları, endokrinoloji ve kardiyolojinin geldiğini belirten Altındağ, açıklamasını şöyle sürdürdü:

''Ama temelde uykuyla ilgili problemler psikiyatri ve nörolojinin alanı ve genellikle hastalar bu konudaki sorunlarıyla ilgili olarak psikiyatra başvurur

Uyurgezerlik, uykunun hızlı göz hareketlerinin olmadığı fazın 3 ve 4 evresinde görülüyor Tedavide, bu dönemi baskılayacak, süresini ve yoğunluğunu azaltacak ilaçlar kullanılıyor Hastanın günlük sorunlarından kaynaklanan ya da psikiyatrik bir sorun söz konusu ise buna yönelik bir tedavi ve ilaç tedavisiyle hastaların önemli bir kısmı bu sorununundan kurtuluyor''

Altındağ, yakınları uyurgezerlik problemi yaşayan ailelerin, bu kişilerin kendilerine zarar verecek bir ortam oluşmasının önüne geçmek için tedbir alması gerektiğini belirterek, ''Özellikle sıcak bölgelerde birçok kişinin damlarda ya da evlerinin balkonlarında yattığı biliniyor Bu durum, uyurgezerler açısından risk oluşturabilmektedir'' dedi

Uyurgezerlik nedenleri nelerdir uyurgezerlik belirtileri uyurgezerlik tedavisi

Uyurgezerlikteki temel özellik uyku sırasında ortaya çıkan ve yineleyici nitelikteki yatakta doğrulmak, yataktan çıkmak ve ev içinde dolaşmak gibi davranışlarda bulunulmasıdır Uyurgezerlik atağı sırasında kişi kesinlikle bu durumun farkında değildir

Uyurgezerlik sırasında çok çeşitli davranışlar görülebilir Bozukluğun hafif şekillerinde kişi yatakta oturur, çevresine bakınır veya battaniye yada çarşafları kurcalayabilir Ancak tipik uyurgezerlik ataklarında kişi yataktan çıkar, odanın içinde dolaşır, örneğin iki katlı bir evde alt kata inebilir hatta evden dahi çıkabilir Uyurgezerlik atağı sırasında kişi belirgin şekilde tehdit edici şeylerden kaçınmak veya korunmak için koşturabilir

Uyurgezerlik atakları genellikle birkaç dakika ile 1/2 saat arasında sürmektedir

Genellikle uykunun ilk devresinde ortaya çıkmaktadır Uyku sırasında yataktan kalkma ve gezinme olarak tanımlanabilir

• Kişi uyurgezerken boş boş ve gözünü dikerek bakar Başkalarıyla iletişime geçmez, tepkisizdir

• Uyurgezer çok zor uyandırılır

• Uyurgezerin uyandıktan sonra davranışlarında bir anarmallik olmaz

• Uyurgezerlik belli bir fizyolojik rahatsızlığa bağlı değildir

• Uyurgezerlik bir madde kullanımına ve ya ilaç kullanımına bağlı değildir

• Uyurgezerlik kişinin toplumsal ve mesleki yaşantısını zorlaştırır

Uyurgezerlik bir dizi kompleks davranıştan oluşur Uyurgezerlik bilinçsizce ve hatırlamadan yatağı terk etme ve yürümeye başlamadır Hasta ayağa kalkar, yürüme, banyoya gitme, giyinme, konuşma, çığlık atma hatta araba kullanma gibi hareketler yapar Davranış bazen uyanarak sonuçlanırken, genellikle yatağa geri dönmeyle son bulur

Çocuklarda daha sık görülen uyurgezerlik; 5-8 yaşlarında ortaya çıkar ve erkek çocuklarda kızlardan daha yaygındır Uyurgezerlik nörolojik tabanlı da olabilir Stresli dönemlerde artmaktadır Aşırı yorgunluk uyurgezerliğin şiddetini arttırır Uyurgezerlik önemli bir rahatsızlıktır çünkü kaza, yaralanma, camdan düşme… ile sonuçlanması çok tehlikelidir

Tedavisi

En başarılı tedavi ilaç tedavisi olup stres kaynağıyla ilgili psikoterapi de faydalı sonuç verir