Plastik Ve Köpük Bardaklarda Kanser Riski&Quot;

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'nden Prof Dr Selma Metintaş, plastik ve köpük bardakların kansere neden olabileceğini söylerken, PAGEV iddiaları ''komplo'' olarak değerlendirdi

Çay ve kahve gibi içeceklerin konulduğu plastik ve köpükten yapılan bardakların sıcak bir maddeyle temas ettiğinde sıvı içerisine kanserojen madde bıraktığı bildirildi

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Başkanı Prof Dr Selma Metintaş, Türkiye'nin, anayasasında da yer aldığı gibi çevre sağlığına önem veren ülkeler arasında olduğunu belirterek, günlük uygulamalarda bilinen ya da bilinmeyen birçok madde veya uygulamanın insan sağlığına zarar verebildiğini kaydetti

Plastik bardaklar ve bu bardaklarda tüketilen çay, kahve veya sıcak içecekler konusunun üzerinde ciddi olarak durulması gereken konulardan biri olduğunu anlatan Prof Dr Metintaş, şöyle konuştu:

"Plastiklerin aslında gıda ambalajı ve sunuş aracı olması günümüzde geniş bir kullanım alanı bulmuştur Gıdanın, kimyasal ve bakteriyolojik bulaşmaması çok önemlidir Temizlik ve kolay uygulanımı nedeniyle plastik bardaklar geniş kullanım alanı bulmuştur Ayrıca plastik bardakların kolay taşıma ve tüketim kolaylıkları da bulunmaktadır

Ancak, herhangi bir saklama veya servis kabının, yiyeceğin kalite ve tadını değiştirmemesi, insan sağlığı açısından toksik bir tehlike yaratmamış ve gıda ile temasta bulunacak nitelikte olmaması gerekir"

Kanser tehlikesi

Prof Dr Metintaş, plastik bardaklar içerisine konulan 70 - 90 derece sıcaklığındaki içeceklerin, içinde bulunduğu plastik malzemeyi ısı ekisiyle çözüp monomerlerine ayırdığını belirterek, bunun tehlikeli sonuçlara yol açtığını bildirdi

Monomerlerin insan sağlığına zararlarının bulunduğunu anlatan Prof Dr Metintaş, şöyle devam etti:

"Bu monomerler tehlikeli kanserojen malzemelerdir Köpük bardakların ısıya dayanıklılığı daha yüksektir Ancak, daha yüksek ısıdaki sıvılar bu materyalin de çözünmesini sağlayabilir

Bu durumda yine monomerik gruplar sıvıya geçecek ve oral (ağız) yolla bünyeye toksik madde alımı gerçekleşir Şu anda plastik bardaklardaki sıcak içeceklerin bazı kimyasal reaksiyonlara yol açtığını biliyoruz

Plastik ve köpükten imal edilen bardaklardan uzun süre sıcak sıvı içenler kanser tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir"

Kağıt bardak kullanımı

Prof Dr Metintaş, plastik ambalaj maddesinin diğer bir zararının da meydana getirdikleri katı atık olduğunu ifade ederek, nüfus artışı, sanayileşme ve tüketim alışkanlıklarının değişmesi gibi faktörlerin "kullan-at" türü ambalajların aşırı tüketimine yol açtığını bildirdi

Plastik maddelerin çevreden yok olması için uzun yıllar gerektiğini kaydeden Prof Dr Metintaş, "Bu da gerek çöp alanlarında artık hacminin artmasına gerekse ham madde ve kaynak israfına neden olmaktadır

Plastik bardakların insana verdikleri zararı bu açıdan da ele almak gerekir Plastik bardaklar yerine kağıt bardak uygulaması önerilebilir Kağıt bardaklar, sağlık ve atık maddenin geri dönüşümü açısından insan sağlığına daha uygundur" dedi

Prof Dr Metintaş, plastik ve köpük bardakların insan sağlığına zararları konusunda yaptıkları çalışmayı Doç Dr Burhanettin Işıklı ile gerçekleştirdiklerini sözlerine ekledi

"Çok sıcak ve gazlı içeceklerle kullanılmamalı"

Sağlık Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanı Prof Dr Murat Tuncer de poliklor ve etilen içeren plastik kapların 70 dereceden fazla sıcak ve asitli sıvılarla temas etmeleri halinde bazı kimyasal ürünlere dönüşebildiklerini söyledi

Bunların içinde nitrozaminin de bulunması nedeniyle muhtemel karsinojenlerden (kansere neden olan kimyasal madde) bahsedilebileceğini ifade eden Tuncer, "Bu kanser etkeni muhtemel olan maddeler hiçbir zaman kesin kanser yapar denemez Ancak, bu olasılık nedeniyle çok sıcak ve gazlı içeceklerin bu bardaklarda sunulması sakıncalıdır Ancak su için kullanılabilir" uyarısını dile getirdi

Bu konuda çok detaylı çalışma olmadığını belirten Tuncer, köpük bardaklar için de ciddi bir tehlikeden bahsetmenin şu andaki bilgilerle doğru olmayacağının altını çizdi

PAGEV: "Bu iddialar tamamen komplo teorisi"

Türk Plastik Sanayicileri Araştırma, Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Selçuk Aksoy ise yapılan araştırmaların plastiğin insana ve çevreye zarar vermeyen, ayrıca tamamen geri dönüştürülebilir bir malzeme olduğunu kanıtladığını söyledi

Ekonomik ve kolay uygulanabilir olması nedeniyle plastiğin bütün dünyada kağıt, çelik, alüminyum, ahşap ve cam gibi malzemelerin yerine alternatif olarak kullanıldığını anlatan Aksoy, şöyle konuştu:

"Plastik tüketimi giderek tüm dünyada artıyor Yaşamımızın her alanında karşımıza çıkan plastiğin tüketim oranının fazlalığı, ülkelerin gelişmişliğinin bir göstergesi olarak değerlendiriliyor

Çevre bilinci çok daha gelişmiş toplumlarda plastik malzemeler diğer malzemelere tercih ediliyor Çünkü plastikler üretim, işleme ve geri dönüşüm aşamalarında en az fosil kaynaklı enerji tüketen ve çevresel etkisi en az malzemedir

Plastik bardakların kansere yol açtığı konusunda ise öne sürülen iddiaların bilimsel dayanakları bulunmuyor Eğer plastik bardaklar kansere yol açsaydı tüm dünyada bu bardaklarla sıcak veya soğuk içecek tüketimi olmazdı

Bütün dünyada özellikle Avrupa'da sıcak içecek (kahve ve çay) otomat makinelerinde yıllardır plastik bardaklar kullanılıyor PAGEV olarak bu iddiaları tamamen komplo teorisi olarak değerlendiriyoruz

Bilimsel araştırmalarla bu iddiaların doğruluğu ispatlanmadan konuşmak, binlerce kişiye istihdam sağlayan büyük bir sektörün tümünü zan altında bırakır ki bunu kabul etmek mümkün değil"

Aksoy, PAGEV olarak numuneleri testlerden geçirilmiş ve ilgili direktiflere uyumluluğu kontrol edilmiş hiçbir plastik maddenin kanser yapmadığını vurgulayarak "Usulüne uygun olarak üretilmiş ve gerekli denetimleri yapılmış plastik bardakları gönül rahatlığıyla kullanmakta hiçbir sakınca yoktur" diye konuştu