Fazla Vitamin Zarar Verir Mi?

Fazla vitamin zarar verir mi?

VİTAMİNLER

Koruyucu hekimlik alanında aşamalar katedilmesi,
vitaminlerin de giderek daha çok kullanılmasına
neden oluyor Özellikle Amerika Birleşik Devletleri gibi gelişmiş ülkelerde vitamin kullanımı bir çılgınlık halini aldı Bu moda giderek tüm dünyayı, bu arada ülkemizi de sarıyor
Vitamin sözcüğündeki, Vita hecesi hayat anlamına gelmektedir Gerçekten de yaşayabilmek için bazı vitaminlerin bulunması şart, ayrıca bazılarının da yüksek dozlarının yararlar sağlayabileceği yolundaki görüşler, bu modanın süratle yayılmasına neden oluyor Hemen herkes eşin, dostun tavsiyeleriyle bazı vitaminleri kullanıyor Kullanıyor da, acaba doğru mu yapıyor? Bunları kullanması gerekli mi? Gereksiz yere kullanmak zarar verir mi? Ne kadar vitamine gerek var? Gıdalardan alınmıyor mu?
Bundan sonraki satırlarda, sık kullanılan bazı vitamin ve minerallerle ilgili olarak bu soruların cevaplarını arayacağız
VİTAMİN A:Kadınların günde 4 bin, erkeklerin 5 bin ünite A vitaminine ihtiyaçları var Süt ve yumurta en iyi kaynak, sık sık süt ve yumurtalı yiyecekler yiyen birisi A vitaminini yeterince ve hazır olarak almaktadır Gereğinden fazla alınmasının bir yararı olmadığı gibi tehlikeleri de vardır 50 bin ünitenin üstünde alındığında bulantı, kusma, başağrısı, iştahsızlık, görme bozukluğu ve eklem ağrıları gibi şikayetlere neden olur Gebelik sırasında, birkez 20 bin ünite A vitamini bebekte sakatlıklara neden olabilir Normal koşullarda günde 10 bin üniteye kadar güvenli kabul edilmektedir
BETA KAROTEN:A vitamininin yapı taşıdır Vücutta A vitamini haline dönüştürülür Ispanak, lahana gibi yeşil yapraklı sebzeler, kavun, şeftali, kayısı gibi meyveler ve havuç en önemli kaynaklarıdır Yüksek dozda alınmasının yararları konusunda çalışmalar halen sürmekle birlikte, kanser, damar sertliği ve katarakt gibi hastalıkları önlediği yolunda önemli bulgular elde edilmiştir Yüksek dozda alınmasının toksik (zehirleyici) etkisi olmamakla birlikte günde 50 mg(83 bin ünite) den fazla alınması tavsiye edilmez
VİTAMİN B6: Günlük ihtiyaç, kadınlarda 16 mg, erkeklerde ise 2 mgdır Tavuk, balık, ıspanak, patates, muz, kepekli ekmek, kuruyemiş en önemli kaynaklarıdır Bunların dışında, birçok gıdada B6 vitamini bulunduğu için, eksikliği konusunda endişeye düşmemek gerekir Fazla dozda alınması, yaşlılarda bağışıklık sistemini güçlendirmek ve bazı sinir sorunlarını tedavi etmekte kullanılırsa da, 6 ay süreyle günde 100 mgdan fazla kullanmak sinirleri tahrip edebilir Günde 2 bin mg üstündeki dozlarda, sinir sistemi tahripleri çok daha kısa sürede olabilmektedir
VİTAMİN B12: Kadınlarda ve erkeklerde günlük ihtiyaç 2 mikrogramdır En önemli kaynakları et, tavuk, balık ve süt gibi hayvansal ürünlerdir B12 vitamini eksikliğinin, iyileşmesi mümkün olmayan sinir tahribatlarına neden olması dolayısıyla, hayvansal ürünlerin hiçbirini yemeyen vejetaryanların, mutlaka ayrıca B12 vitamini alması gerekir Günlük 100 mikrograma kadar alınmasının güvenli olduğu bilinmesine rağmen aşırı dozlarının zararlı etkileri konusunda da bir bilgi yoktur
VİTAMİN C: Kadınlarda ve erkeklerde her gün alınması gereken en az miktarı, 60 miligramdır Sigara içenlerin en az 100 mg C vitamini almaları gerekir Her gün taze sebze ve meyve, özellikle narenciye, lahana, ıspanak, kıvırcık salata gibi yeşil yapraklı sebzeler, yeşil biber yiyen kişiler, tavsiye edilen en düşük günlük dozun üzerinde C vitamini aldıklarından emin olabilirler Yüksek dozda alınması halinde ne gibi yararlar getireceği yolunda çalışmalar sürmekle birlikte, beta karoten gibi antioksidan etki nedeniyle, kanser, kalp-damar hastalıkları ve katarakta yakalanma ihtimalini azalttığı belirlenmiştir Ayrıca, soğuk algınlığı gibi hastalıklara karşı da direnci arttırmaktadır Günde 1 grama kadar güvenle alınabileceği belirlenmiştir Daha yüksek dozları sindirim sisteminde tahrişlere neden olabilir Uzun süre yüksek dozda kullanılmasının, böbrek taşı ihtimalini arttırdığı da bilinmektedir
VİTAMİN D:Kadın ve erkeklerde her gün alınması gereken en az doz 200 ünitedir Düzenli süt içenler ya da süt ürünleri tüketenlerin yeterince D vitamini aldığı söylenebilir Ayrıca vücut güneş ışınlarına maruz kaldığında, kendisi de D vitamini üretir Yaşlılıkta kemiklerin zayıflamasına (osteoporoz) karşı, günde 400-800 ünite kadar D vitamini takviyesi alınması yararlı olmaktadır Günde bir litreden fazla süt içen ya da buna yakın süt ürünü tüketen kişilerin ayrıca D vitamini almaları risk yaratabilir Günde 1000 üniteye kadar D vitamini alınması güvenli olarak nitelendirilirken, günde 5 bin üniteden fazla alınınca böbrekler ve kalpte hasar riski doğabilir
VİTAMİN E: Kadınların her gün 12 ünite, erkeklerin de 15 ünite almaları gerekir Bitkisel yağlar, kuruyemiş, etler ve yeşil yapraklı sebzelerde bol miktarda bulunur A ve C vitamini gibi bunun da antioksidan etkisi bulunmaktadır Kalp-damar hastalıkları, kanser ve katarakta karşı koruyucu olduğu bilinmektedir Diğer ilaçlarla birlikte kullanıdığında Parkinson hastalığında olumlu etkiler gösterdiği, kalp krizlerinde hasarın azaltılmasında yararlı olduğu ve yaşlılarda bağışıklığı arttırdığı ileri sürülmektedir Günde 1000 üniteye kadar güvenli olduğu bilinmektedir

B-2 vitamini
Bu vitamin sadece yiyeceğin enerjiye dönüşmesini sağlamakla kalmaz, aynı zamanda kanda alyuvarların oluşmasını, derinin ve gözlerin sağlıklı olmalarını sağlar Aşırı derecede alkol tüketimi vücuttaki B-2 vitaminini azaltır Ayrıca antibiyotikler, yatıştırıcılar da vücuttaki B-2 vitaminini azaltır Et, tavuk eti, balık, süt ve süt ürünleri, turp,ıspanak, yumurta, mısır ve beyaz undan yapılmış ekmek bol miktarda B-2 vitamini içerir

B-6 vitamini
Vücudun protein ve yağı öğütmesini sağlar, ayrıca bağışıklık ve sinir sistemlerinin düzenli çalışmalarına yardım eder Kanda hemoglobin oluşmasını sağlar Hemoglobin bildiğiniz gibi vücuda oksijen taşır Beyinde depresyonla savaşan kimyasal madde olarak bilinen serotoninin oluşmasına yardım eder Aşırı derecede alkol kullanmak, sigara alışkanlığı ve kan basıncını düşüren ilaçlar bu vitamin için zararlıdır Tavuğun göğüs eti, böbrek, karaciğer, domuzeti, yumurta, pirinç, soya fasulyesi, yulaf, fındık, fıstık, muz, patates, avokado ve somon balığı en fazla B-6 vitamini içeren besinlerdir

Folik asit
Vücutta hücrelerin gelişmelerini folik asit sağlar Yaşlılık, alkollü içki kullanmak, doğum kontrol hapları vücudun folik asit rezervlerini azaltır Çok uzun bir süre düzenli olarak aspirin almak kolesterol miktarını düşüren ilaçlar, sara ilaçları da vücuttaki folik asit miktarını azaltır Folik asidin azalması, kanser riskini artırır, kansızlık yaratabilir Hamile kadınlarda yeterli miktarda folik asidin bulunmaması, doğacak bebeklerin özürlü olmalarına yolaçabilir Karaciğer, yumurta sarısı, ıspanak, yeşil yapraklı sebzeler, brokkoli, portakal ve portakal suyu bol miktarda folik asit içerir

Kalsiyum
Dişlerin ve kemiklerin güçlü olmaları için öncelikle kalsiyum gereklidir Kalsiyum aynı zamanda kalp atışlarını düzenler, kanın gerektiği gibi pıhtılaşmasını sağlar, kaslar ve sinirler için yararlıdır Kalsiyum kan basıncının yükselmesini ve kalın bağırsak kanserini önleyebilir Ancak yapılan araştırmalara göre her on kadından sekizi, bol miktarda kalsiyum içeren yiyeceklerle beslenmek istemiyor Hamilelik, bebeği anne sütüyle emzirme, menopoz, kafeinli içecekler vücuttaki kalsiyum miktarını azaltır süt ve sütlü besinler, mısır, sardalya balığı, kalamar, ıstakoz ve brokkoli bol miktarda kalsiyum içeren besinlerdir