Doğum Sonrası Depresyon Ve Korunma Yolları

Doğum Sonrası Depresyon ve Korunma Yolları

Bir kadının hayatındaki en mutlu ve en büyük olaylardan biri bir bebek sahibi olmaktır Yeni bir bebek ile hayatınız heyecan verici ve keyifli hale dönebilir; ancak aynı zamanda zor ve stresli anları da yanında getirir Hamilelik süresince ve sonrasında yaşanan psikolojik ve fizyolojik değişimler yeni annelerin duygularında da karmaşaya yol açabilir Yeni anneler kendilerini zaman zaman mutsuz, kaygılı, korkmuş veya sinirli hissedebilirler Bir çok yeni annede bu duygular kısa süre sonra kaybolur Ancak bu duygular uzun süre devam eder ya da daha kötü hale dönerse, kişinin doğum sonrası depresyon yaşama ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır Doğum sonrası depresyon anne için olduğu kadar çocuk için de olumsuz sonuçlar doğurabileceğinden en kısa sürede profesyonel yardım alınmalıdır

Doğum sonrası depresyon nedir? (Postpartum depresyon)

Doğum sonrası depresyon bir çok kadının bebek sahibi olduktan hemen sonra yaşadığı fiziksel ve duygusal değişimleri tanımlayan bir durumdur Üç tip doğum sonrası depresyon vardır:

1- Baby blues:

Doğum yapan kadınların % 40 ila % 85’inde görülür Doğum sonrası depresyonunun en hafif çeşididir ve doğumdan hemen sonra gözlenir Anne ani duygusal değişimler yaşar, bir an çok mutluyken hemen sonrasında üzüntülü olur Hiç sebep yokken ağlar Kaygılı, sabırsız, yalnız ve üzüntülü hisseder

Doğum sonrasındaki birkaç saat içinde ya da en geç 1-2 hafta sonrasında kendiliğinden geçer

2- Postpartum Depresyon

Doğumdan birkaç gün sonra başlayabileceği gibi aylar sonra da başlayabilir Doğum yapan kadınları % 10 ila % 15’i arasında görülür Baby blues’da hissedilen duygular daha yoğun şekilde yaşanır Kadın yapması geren şeyleri yapamaz hale geldiğinde ve bu durum günlük hayatı sekteye uğradığında profesyonel yardım almalıdır Aksi takdirde belirtiler artarak, en az 6 ay ila bir yıl arasında sürer

3- Doğum sonrası psikoz

Yeni anneleri etkileyebilecek çok ciddi bir hastalıktır Başlangıcı doğum sonrasındadır İlk üç ay içinde kendini gösterebilir Bazı durumlarda doğumdan sonraki 18-24 ayda da çıkabilir Kadın gerçekle bağlantısını yitirebilir Halüsünasyonlar görebilir ve işitebilir Nesneleri veya kişileri olduğundan farklı algılamaya başlayabilir Diğer belirtileri uyumama (insomnia), ajite ve öfkeli olmaktır Doğum sonrası psikoz yaşayan hemen psikiyatrik yardım alması gerekir Çoğu durumda ilaç kullanması gerekir Diğer iki çeşide göre daha az rastlanır Her 1000 doğumdan 1 ya da 2’sinde gözlenir

Doğum sonrası depresyon belirtileri nelerdir?

1- Huzursuz ya da sinirli olma

2- Aşırı üzgün hissetme ya da çok sık ağlama

3- Enerji eksikliği

4- Baş ve göğüs ağrıları, kalbin çok hızlı ve düzensiz çarpması, uyuşukluk ya da hızlı ve kesik nefes alma

5- Uyuyamama ya da çok yorgun hissetme ya da ikisi birden

6- Yemek yiyememe ve kilo kaybetme

7- Aşırı yemek yeme ve kilo alma

8- Dikkatini toplamada, hatırlamada ya da karar vermekte zorlanma

9- Bebek için aşırı endişelenme

10- Bebeğe ilgi duymama

11- Değersiz ve suçlu hissetme

12- Kendine ya da bebeğe zarar vermekten endişelenme

13- Cinsellik de dahil eski aktivitelerden zevk almama

Bu belirtilerin pek çoğu doğum sonrasında her kadında görülebilir Ancak uzun sürdüyse (1 aydan fazla), günlük hayatı ve bebek bakımını etkilemeye başladıysa profesyonel yardım alınmasında fayda vardır

Kimler doğum sonrası depresyon riski altındadır?

Doğum sonrası depresyon her yaşta her sosyo-ekonomik düzeydeki kadında görülebilir Hamile, yeni doğum yapmış ya da bebeğini memeden kesmiş her kadın yaşayabilir Kadının kaç çocuk sahibi olduğu önemli değildir Yani ilk doğumda doğum sonrası depresyon yaşamasa da sonraki doğumlarda yaşayabilir Araştırmalarda, doğum sonrası depresyonun; daha önce depresyon geçirmiş kişilerde geçirmemiş olanlara oranla daha sık rastlandığı görülmektedir

Doğum sonrası depresyona yol açan etkiler nelerdir?

Doğum sonrası depresyonun tam olarak neden yaşandığı bilinmemektedir Hamilelik sırasında ve sonrasında yaşanan ani hormonal değişimlerin etkisi olduğu düşünülmektedir

Doğumdan hemen sonra troid düzeyinde ani düşmeler yaşanabilir ve bu da doğum sonrası depresyona benzer belirtiler ortaya çıkarabilir Doğum sonrası depresyonun tanısı konmadan önce troid seviyesinin araştırılması ve gerekiyorsa buna uygun ilaç tedavisi uygulanması gerekmektedir

Doğum sonrası depresyonuna etki eden diğer etkenler şöyle sıralanabilir:

- Doğumdan sonraki yorgunluk, düzensiz ve bölünen uykular, yeterince dinlenememek, annenin eski gücüne kavuşmasını bazen haftalarca geciktirebilir Bu duruma sezeryan doğumlarında daha sık rastlanır

- Yeni bir bebek sahibi olmak ya da yeniden bir çocuk sahibi olmayla birlikte artan sorumluluktan yorgun düşme ve annelik görevini yeterince yerine getirip getirememe konusunda kendini aşırı sorgulama

- Günlük ev ve iş yaşantısındaki değişiklikler konusunda stres yaşama Bazen kadınlar “süper anne” ya da “mükemmel” olma konusunda kendilerini zorunlu hissederler ve bu da streslerini arttırır

- Kayıp duygusu yaşama (bebekten önceki kimliğini kaybetme duygusu), kontrolü kaybetme korkusu, biçimli vücudunu kaybettiğinden daha az çekici hissetme

- Özgür kalabileceği zamanının azalması ve zamanı kontrol edememe Çok daha fazla evin içinde zaman geçirmek zorunda olma ve bebeğin babasıyla daha az zaman geçirebilme

Doğum sonrası depresyon yaşıyorsam neler yapabilirim?

Doğum sonrası depresyonu yaşadığınızı düşünüyorsanız öncelikle bir uzmandan yardım almanızda sizin ve bebeğinizin sağlığı açısından fayda olabilir Bunun yanında yapabilecekleriniz:

- Mümkün olduğu kadar fazla dinlenmeye çalışın Bebek her uyuduğunda sizde kestirin

- Her şeyi kendi başınıza yapamaya çalışmayın Ev işlerinde ve gece beslenmelerinde yardım isteyin

- Nasıl hissettiğinizle ilgili eşinizle, ailenizle ve arkadaşlarınızla konuşun Kendinizi zaman zaman kötü hissetmeniz “kötü” bir anne olduğunuz anlamına gelmez

- Uzun süre yalnız kalmayın Giyinin ve evden çıkın Kısa yürüyüşler iyi gelebilir

- Eşinizle baş başa kalmak ve eskiden yapabildiklerinizi yapmak için fırsat yaratın Unutmayın, karı-kocanın ilişkisi, çocukların içinde yeşerecekleri bahçelerdir Dolayısıyla eşinizle olan bağınızı kaybetmeyin

- Diğer annelerle konuşun Onların deneyimlerini duyduğunuzda yalnız olmadığınızı göreceksiniz