Topraklama Direncinin Azaltılması İçin Alınacak Önlemler

İnsanların ve hayvanların bulunduğu alanlarda toprağa geçiş direncinin mümkün olduğunca küçük tutulması önemli ve hayatidirTopraklama direncinin mümkün olduğu kadar küçük olması, atmosferik elektrik boşalmalarında yıldırımdan korunma tesislerinde meydana gelecek yan atlamaları ve tehlikeleri azaltacağından bu hususa önem verilmelidir

Topraklama direncinin azaltılması için mümkünse aşağıdaki toprak tiplerinden biri seçilmelidir

1 Islak bataklık zemin
2 Kil, balçıklı toprak, sürülebilir toprak, killi toprak, az miktarda kum ile karışık killi toprak veya balçık
3 Değişik oranlarda kum ile karışık kil veya balçık, çakıl ve taşlar
4 Rutubetli ve ıslak kum
5 Kuru kum, çakıllı tebeşir, kireçtaşı,granit ve çok taşlı zeminler ve genç kayaların zemine çok yakın olduğu alanlardan kaçınılmalıdır

NEM MİKTARININ ARTTIRILMASI

Elektrodun etrafındaki toprağın nemi ırmak veya yer altı suları ile arttırılırMaksada en elverişli olanlar rutubet miktarının toprak ağırlığının % 15-25 ine kadar yükseltilmesi ile elde edilir; ve bu halde geçiş direnci yarı yarıya indirilmiş olur

TUZ İLAVESİ

Yukarıda tarif edilmiş maksada en elverişli nemlilik miktarı; su ağırlığının ½ si oranında tuz ilave edilecek olursa (bu tuz ilavesi toprak ağırlığının %01 ‘i oranında olacaktır) geçiş direnci %20 oranında azalmış olurSofra, kaya ve bakır sülfat tuzları için rakamlar geçerlidir Suyun tesiri ile tuz, elektrot civarından akıp gittiğinden yukarıdaki hesaplar neticesinde çıkan tuz miktarının üç misli doğrudan doğruya Elektrodun yanına yedek olarak depo edilmelidirGöz önüne alınan topraktan yağmur veya kar erimesi neticesinde kuvvetli yer altı su akımları geçmesi muhakkak sayılırsa tuz ilavesi hiçbir işe yaramaz

ÇİMLİ HUMUS VE TARLA TOPRAĞI İLAVESİ

Bu usul, taşlı,kayalı,çakıllı zeminlerde kullanılmak için çok elverişlidirKükürtlü olduğu için kok kömürü kok kömürü kullanmak yasaktırOdun kömürü ilavesi çok faydalıdırElektrodun kurşun veya çinko kaplaması gibi tedbirler,toprak direnci üzerinde hiçbir tesir yapmazYalnız paslanma tehlikesine karşı gelir SERBEST SU Göl,nehir,havuz veya su birikintileriBu hallerde Elektrodun doğrudan doğruya suyun içine değil, ıslak zemine (sahile) konması daha uygundur

BİNA İHATASI

Son derece kötü şartlarda izolasyonsuz iletkenlerde korunacak tesis etrafında bir bina ihata topraklama tesisatı yapılır

TOPRAKLAMA ELEKTRODUNUN TESİSATI

Genelde topraklama tesisatı en az iki veya 3 adet, genellikle çapı Q125 mm ile Q40 mm arasında ve en az 120 mt uzunluğunda toprağa dikey olarak çakılan çubuklarla yapılır Özel şartlar dışında, bir tek uzun çubuk yerine çok sayıda paralel çubuk tercih edilir(ki bu en etkili yöntemdir) Bununla birlikte derine çakılan çubuklar, toprağın özdirencinin derine indikçe düştüğü yerlerde veya çubukların boylarından daha büyük derinliklerde düşük özdirenç elde ediliyorsa, normal olarak ekonomik gereklerle çakılmaktadır Topraklama çubukları yapının ve iniş iletkenlerinin dibine veya pratik olarak mümkün olduğu kadar yakınına çakılmalıdırTopraklamanın yapıdan yerleştirilmesi uygulaması gereksiz olduğu gibi ekonomik de değildir Toprak şartlarının çubukların paralel kullanılmalarına uygun olduğu yerlerde, çubuklar arasındaki uzaklık, çakılma uzunluklarından küçük olduğunda, toprak geçiş direncinin düşmesi az olur Çubuğun indirme iletkenlerine ve hata iletkenlerine bağlantısı kaynakla veya pirinç,bakır,kızıl dökümden mamul özel bağlantı klemensleri ile yapılacaktır

Topraklama sistemleri

a Kaz ayağı biçiminde topraklama
b Levha elektrodu kullanarak
c Şerit elektrotlar kullanılarak yapılabilir