Etli Ekmek - Sac Ekmeği Tarifleri

Etli Ekmek

Önce ekmeğin pişirileceği sac hazırlanır Sacın üstü güzelce silinir, altı, çukur tarafı ıslatılarak külle yarım santim kalınlığında kaplanır Sacın altının küllenmesinin sebebi çok kızıp ekmeği yakmaması içindir

Sonra el hazırlanır Soyulmuş iki baş kuru soğan, yarım demet maydanoz, arzu edilirse yeşil biber ince ince doğranır Bir tencere içindeki kıymanın üzerine dökülür Karabiber, kimyon, tuz da katılır Biraz suyla birlikte kıyma ve lezzet vericiler karıştırılır Tahta kaşıklı karıştırılarak et, macun gibi hamura sürülecek hale getirilir Bu malzeme ekmeğin içine konulacak kısımdır Hazırlanan karışım beklemeye alınır Bu sırada soğan, baharat, maydanoz etle iyice karışır, Et, terbiye olur Eskiden kıyma, et kündesi üzerinde eti satırla İnce ince kıyılmasıyla hazırlanıyordu

Sıra hamuru hazırlanmasına gelmiştir Hamur teknesi veya hamur leğeninde böreklik undan mayasız hamur yoğrulur Hamurun içine iki de yumurta karıştırılır

Hamur yoğrulurken veya et hazırlanırken bir kişi de ekmekle beraber yenecek veya içecek "soğukluk" u hazırlar Etli ekmeğin yanında mutlaka soğuk bir yiyecek veya içecek bulunur Ayran, cacık, pestil ezmesi, kızılcık ekşisi, üryani eriği hoşafı, komposto çeşitleri başlıca soğukluklardır Bunların hiçbiri bulunmazsa yoğurt aynı görevi yapar

Etli ekmek, evlerde ocak önünde pişirilir Evin hanımı ocağın önüne temiz bir örtü serer Oturacağı minderi ve yufkayı açacağı yuvarlak tablayı üzerine koyar İnce meşe ve çam dallarından odunlarını ocağın uzanabileceği köşesine yerleştirilir Küçük bir yağ tavasının içine bir parlak kadar sıvı yağ döker Küçük bir sopanın ucuna bağlanmış bez parçalarından oluşan yağ süreceğini (sürgü denir) tavanın içine daldırır Oklavasını, ekmeği çevireceği bişleğenini, hamuru keseceği eysireni getirir, temizler Terbiye edilip bekleyen et tenceresini getirir Tahta kaşıkla iyice karıştırılır Hamurun üzerine sürülecek kadar cıvık değilse su katıp tekrar karıştırır Ocağı yakar Odunlar biraz tutuşunca üzerine sacayağını koyar Altı küllenmiş sacı, sacayağının üzerine kapatır Bu hazırlıklardan sonra bir de pişmiş ekmekleri koyacağı tepsiyi tablanın yanına koyar ve tablanın önüne oturur Önünde önlüğü vardır

Sıra ekmeğin pişirilmesindedir Hamuru tekrar yoğurup eysirenle yumurtadan biraz büyük bir parça koparır, yuvarlak tablanın üzerine koyar Una bulayıp yapışmasını önleyerek oklava ile 2-3 mm kalınlığında açar Açılan ilk yufkaları ev kadını sacı kontrol bakımından ekmek olarak pişirir Bu ekmeklere "serme" denir Pişen sermeleri ekmek tepsisine altlık olarak koyar Asıl etli ekmekler yağlı olacağından, sermeler tepsinin yağlanmasını önler , Serme ekmeklerden sonra etli ekmeğin yapımına geçilir Hamur, ve 3-4 mm kalınlığında oklava ile açılır Açılan yufkanın yarısına et tenceresinden iki kaşık kıyma alınarak yayılır Tahta kaşıkla yapılan bu işlem sonucunda yufkanın yarısı kıymalı, yarısı kıymasız olarak görünür Yufkanın kıymasız bölümü, kıymalı bölümün üzerine elle kapatılır Kıymanın pişerken dökülme*mesi için kapatılan kısmın uçları parmakla bastırılır Böylece ekmek pişmeye hazır hale getirilir Oklava üzerine alının çiğ ekmek kızgın sacın üstüne serilir Ekmeğin bir yüzü pişerken ev kadını ikinci parça hamuru tablanın üstüne koyup açmaya başlar 2-3 dakika içinde ekmeğin bir yüzü pişer Bişleğeçle ekmeği çevirir Pişen yüze yağ sürgüsüyle yağ sürer Tablanın üzerindeki yufkanın içine kıyma döşer Kapatır İkinci ekmeği de sac üstüne alır Birinci ekmeğin diğer yüzü de pişince bişleğeçle çevirip, bu yüzü de yağlar Sonra iki yüzü de pişmiş ekmeği bişleğeçle tepsiye alır Yağlama işlemi midesi hassas olanlar İçin tepsiye alındıktan sonra margarin yoluyla de yapılmaktadır Ekmeklerin birbiri ardı sıra pişirilmesi böylece sürüp gider Bir başka kişi pişen ekmekleri birer ikişer tabaklara koyarak servis yapar Etli ekmek sıcak sıcak yendiğinden yemek masasında ancak bir kişi bulunur O doyunca başka biri oturur Soğukluk masa veya sofra üzerinde daima hazırdır Masada ekmek yiyen kişinin tabağındaki ekmekler azaldıkça yenileri konulur Yetişmiş insanlar ortalama 3-5 etlik ekmek yiyince doyarlar Etli ekmek öğle üzeri yenir Ağır olur diye akşamları yenmez Cumartesi ve pazar günleri Kastamonulu ailelerin vazgeçilmez öğle yemeğidir Ani bastıran misafirler de etli ekmekle ağırlanır Ev kadınları için etli ekmek pişirmek, diğer yemeklere nazaran daha kolay gelmektedir Yabancı misafirlere baş ikram,etli ekmektir