&Quot;Korsan Yazılım Kullanımı Yüzde 10 Düşecek&Quot;

"Korsan Yazılım Kullanımı Yüzde 10 Düşecek"
Business Software Alliance (BSA) tarafından PC yazılım ürünleri üzerinde yaptırılan ve 42 ülkeyi kapsayan International Data Corporation (IDC) araştırmasının sonuçlarına göre, Türkiye'deki BT sektörü istihdama, vergi gelirlerine ve GSYİH'ya büyük katkısı bulunuyor
Türkiye'de korsan kullanım oranında gerçekleşecek 10 puanlık bir düşüşün, 2008 - 2011 yılları arasında GSYİH'ya 625 milyon dolar ilave kaynak oluşturacağı ve vergi gelirlerinde de 80 milyon dolar artışa olanak sağlayacağı tahmin ediliyor
IDC'nin verilerine göre, Türkiye'de yüzde 64 oranında olan korsan yazılım kullanımının yüzde 10 oranında düşürülmesinin, 4 yıllık bir süreçte ekonomiye sağlayacağı faydaların çarpan etkisi yaratması, bilişim teknolojileri sektöründe yerel endüstri gelirlerinde 500 milyon dolar ek kaynak sağlanmasına ve vergi gelirlerinde 80 milyon dolarlık ek kazancın elde edilmesine katkıda bulunması bekleniyor
BSA Türkiye Sözcüsü Elçim Barkay konuya ilişkin değerlendirmesinde, ülkelerin korsan yazılım kullanımını önlemeye ve düşürmeye yönelik adımlar attığında, bundan herkesin fayda göreceğini kaydetti
Barkay, "Korsan yazılım kullanım oranının düşürülmesi, daha fazla sayıda ve daha iyi koşullarda iş fırsatları, daha güçlü ve daha güvenli iş ortamı ve güçlü BT sektöründen ekonomiye çok daha fazla katkı anlamına geliyor Korsan yazılım kullanımını düşürmek hükümetler ve yerel ekonomiler için önemli ölçüde maddi yararlar sağlayacaktır" dedi
"Her 1 dolar için 1,25 dolar daha fazla bütçe"
IDC verilerine göre, yasal yazılım için harcanan her 1 dolar sayesinde, yazılımın kurulması, personelin eğitilmesi ve bakım servisleri gibi ilgili hizmetler için 1,25 dolar daha fazla bütçe ayrılıyor Bu faydaların birçoğu, yerel yazılım hizmetlerine ve kanal tedarikçisi şirketlere katkı sağlıyor, bu da korsan yazılım oranının azaltılmasının faydalarının doğrudan o ülkeye yarar getirdiğini gösteriyor
2007 yılı Mayıs ayında BSA tarafından açıklanan IDC Araştırmasının sonuçlarına göre 2006'da Türkiye'de kişisel bilgisayarlara yüklenen yazılımların yüzde 64'ünün lisanssız olduğu belirlendi

Türkiye'de korsan yazılım

Korsan Kültürünün Oluşumu [değiştir]

Türkiye'de korsan olgusu başlangıçta bilişim alanında faaliyet gösteren genç ama yasalardan bağımsız ve uzak olanların eliyle başlatılmıştır Bilgisayar kullanımı ve sahibi olma durumu kamu ve özel sektör şirketlerinden tabana doğru hızla yayılmaya başladığı 1995 yılı ve sonrasında da yasa dışı ticari bir faaliyet alanı haline gelmiştir Uluslararası anlaşmalarda ve ikili anlaşmalarda onayı ve katkısı olan devletin iligili kolluk örgütleri, yargı birimleri ve kaçakçılık ile ilgili birimleri hem vergi kayıplarını önlemek hem de kullanımda adaleti ve üreticinin haklarını güvence altına alabilmek amacıyla çalışmalara da 2000'den itibaren etkin biçimde başlamıştır

Türkiyede özelde başta büyük yerleşimlerde korsan satışı üzerine uzmanlaşmış ve bunu bir ticari faaliyet olarak yürüten kişiler vardır İstanbul'da yoğun olarak Kadıköy, Beşiktaş, Aksaray, Tahtakale gibi yerler öncelikli olmak üzere tümüyle bilişim faaliyetlerine dönük işletmelerin yanında ve yakınında yan sanayi durumuna gelmişlerdir Ankara'da Kızılay çevresinde özelde Maltepe Pazarı'nda 200'ü aşkın tezgah ile Karanfil sokak ile Yüksel caddesi üzerinde faaliyette bulunan kişiler vardır Maltepe Pazarı'ndaki dükkânlarda, her ne kadar son yıllarda yapılan uygulamalarla korsan CD ve DVD tezgahları kaldırılsa da bu uygulama sadece sembolik olarak kalmıştır Tezgah sahipleri halen satışlarını yapmaktadır, tek fark satışların açıkta değil tezgahaltı tabir edilen gizli şekilde yapılmasıdır İstenilen yazılım, müzik, oyun vb CD veya DVD'si, korsan satıcıların gizli küçük depolarından anında getirttilirmektedir

Diğer ülkelerde ve kültürlerde de olduğu gibi bu süreç sadece yazılım alanında değildir Oyun, sinema, televizyon gibi etkileşimli ortama geçirilebilen her türlü kültür tüketim ürününüde kapsar haldedir Yazılımın bunlardan farkı tüketim ürünü olmayıp varlığıyla katma değer yaratabilir olmasındadır

Korsan Yazılımın Olumlu Etkileri [değiştir]

Türkiye'de 1995 yılı ve izleyen süreçte öne çıkan olumlu konularda korsan kapsamında göze çarpmaktadır Yazılımların kolay ve ucuz olarak hemen her yerde bulunabilir olması iki açıdan olumlu olmuştur Bilgisayara alışkanlık ve yazılımların öğrenilme kolaylığı

1990'lı yıllarda özelde grafik yazılımlarını kullanabilme yeteneğine sahip yetkin insanları bulmak o denli zordu ki bulunabilenlerinde ücretleri bile oldukça yüksekti Korsan yazılımın bu anlamda iç piyasa girdi maliyetlerinin düşmesinde olumlu katkısı olmuştur 1995 sonrası büyük kentlerde yasal durumun belirsizliği altında ortaya çıkan korsan yazılım satışı öncelikle dar gelirli ailelerin çocuklarına bilgisayar alımında yan katkılar sağlamıştır Bilgisayar edinme ve yazılım bulmadaki kolaylık her genç insanın ilgi alanına göre kendini deneme yanılma yoluyla yetiştiribelmisini ve ilgi alanında derinlik kazanılmasını sağlamıştır Bu birikim ve yetkinlik kısa sürede yazılım kullanımına gereksinim duyan büyük ve küçük ölçekli işletmelerin ara eleman ihtiyaçlarının hızla ve daha ucuza karşılanabilmesini sağlamıştır

1- İşletmelerin istihdam girdi maliyetlerinin düşmesi

2- Her alanda yetkin ve kendini yetiştirmiş nitelikli ara elemanların ortaya çıkması

3- Yazılım alanında daha fazla sayıda insanın kaynaklara erişebilmesi ve kullanabilmesi

4- İşletmelerin ürün girdi maliyetlerinin düşürülmesi, iç ve dış piyasa koşullarında rekabet imkânlarının artması

5- Yazılım döngü süreçlerinin akademik ve ticari olmaktan çıkması

6- Yazılım kültürünün ülkenin en küçük yerleşimine kadar ulaşması

7- Uzmanlaşma kültürünün kolayca oluşması

Korsan Yazılımın Olumsuz Etkileri [değiştir]

Özelde yerli yazılım üreten kişi ve şirketlerin katma değer üretip bunları yeni yazılımlar üretmeye akatarabilmesinin ilk günden bu yana yazılım alanında istihdam edileceği varsayılan bilgisayar mühendislerinin beyin göçü olarak iç pazarda yer ve iş alanı bulamamsı nedeniyle beyin göçü olarak diğer ülkelere gidişlerine neden olunmuştur Halen 6000'i aşkın sayıda bilgisayar mühendisine sahip bir ülke için bu etki çevresi ve kaybedilen katma değer açısından da önemlidir

1- Bilişim alanında beyin göçünün hızlanması

2- Yazılım üretiminde büyük sermaye kullanımının gerekliliğine süreci zorlaması

3- Devletin vergi kayıplarının oluşması

4- İşlemlerinde yasal süreçlerin dışına çıkmayan üreticilerin rekabet güçlerinin zayıflaması

5- Nitelikli eğitim almış insan gücünün kullanım maliyetlerinin düşmesi

6- Yazılım eğitimi veren kurumların gelişiminin engellenmesi

7- Bilginin değersizleşip ucuzlaşması ve önemsizleşmesi kültürünün ortaya çıkması

8- Yazılım danışmanlık kültürünün gelişememesi

9- Oyunlarda türkçe dil desteği olamaması

Gözlemlenen Korsan Süreçleri [değiştir]

Yapılan yasal takip ve süreçlerin sonucunda Türkiyede dört değişik yol ve yöntem yasadışı olarak tespit edilmiştir

1- Kara, hava ve deniz gümrüklerden yasadışı olarak optik disklere fabrika üretimi (replikasyon) olarak basılmış olan ürünler elde edilmiştir Bunlar ülkeye Malezya, Tayvan, Ukrayna üzerinden gelmektedir Bu kapsamda olan yanıyla örgütlü suçlar ve kaçakçılık yasaları ön plana çıkartır

2- Türkiyede özelde büyük üniversitelerin ağ ortamlarını kullanabilen öğrenciler eliyle warez ortamları olarak adlandırılan (scene) ftplerden indirilme ve piyasaya verilmesi Öğrencilerin ek gelir ihtiyaçları Bireysel suçlar ve bilişim suçları

3- Evinde ya da işyerinde makul hızda internet erişimi olanlar eliyle piyasaya çıkarılanlar Bireysel suçlar ve bilişim suçları

4- Yazılıma yasal olarak sahip olan kullanıcının ahlaki olmayan davranışları ile piyasaya çıkarılması Bu noktada iki tür davranış biçimi dikkat çekicidir Yerli yazılımları yasal kullanıcıları kırdırttıp ek lisans bedeli ödemeden kullanmak istemektedirler Eş dost deyip elinde olan lisanslı yazılımı paylaşabilme Bireysel suçlar ve bilişim suçları ile karşı tarafa karşı olan yükümlülüklerin ihmal edilmesi

5- Yukarıda sıralanan süreçlerden süzülerek gelen yasadışı ürün satıcısının eline geçer Burada vasıfsız ve kısmen vasıflı insanların gönüllü farkında olmadan oluşan birlikteliği vardır Kopayalama çekimi yapanlar eğitimli satanlar eğitimsizdir

BSA'ya göre ise korsan çeşitleri şu ana başlıklar altında değerlendirilmektedir: 1- Kullanıcı Kopyalaması, 2- Eşanlı Kullanım, 3- Sabit Disk Yüklemesi, 4- Sahtecilik, 5- İnternet Yoluyla Kopyalama, 6- Yazılım Kiralama

Bu süreçlerin birleştiği aşamada iç piyasa dağıtım kanallarının oluşması ve ürün olarak kullanım talepkarı olan alıcı aşamasında genelde eğitimsiz ama yaşadıkları kentte sosyolojik olarak tutunma çabası ve varolma mücadelesi vererek kente entegre olmaya çalışan bir satıcılar kuşağı oluşmuştur Bu kuşaktan gelenlerin içerisinden süreci iyi değerlendirip bir üst yasal aşamaya geçebilen yeni sektör sermaye grupları da vardır

Satıcılar bakımında da ortaya önemli bulgular çıkmaktadır Ankara ve İstanbul genelinde yapılan çalışmalarda korsan satışıyla ilgili olarak çalışanların köken kentleri önemlidir Ankara'da bulunanlar Kars ve Ağrı kökenliyken, İstanbulda anadolu yakasında Malatya, Diyarbakır ve Ağrı kökenliler, Tahtakale bölgesinde ise Kayseri kökenli olanların bu işleri akrabalık ve aynı köylülük bağlamlarının dayanışmasıyla yaptığı tespit edilmiştir

Türk Korsanmania Kültürü [değiştir]

Korsan erişim kolaylığı sağladığı biçimiyle de birçok tüketicisinde bağımlılık yaratmıştır Kolay bulunabilirlik açısından tüketici analizleri sonucu da:

1- Yeni hangi yazılım çıkarsa çıksın ayrım yapmadan alanlar!

2- Mesleki ve ilgi alanıyla bağlantılı tüketim tercihi kullananlar

3- Okulunda aldığı eğitimin parçası olan yazılımları edinme ve kendi kendine öğrenme isteği

4- Hayatında doyuma ulaşıp değişim arayanların yazılım talepleri

Burada da görüleceği üzere birinci grupta yer alan türk tüketicisi için konu bir saplantılı bağımlılık haline dönüşmüştür Bunlarda korsan bağımlılığı olma durumu olarak psikolojik tedaviler açısından da ele almak kaçınılmaz gözükmektedir Türk korsan yazılım tüketicisi; satıcıların aksine ekonomik ve eğitim düzeyleri bakımından da da ülke ve yaşadıkları kent ortalamalarının çok üzerindedirler BSA'nın yaptığı araştırmalara göre Türkiye'de korsan yazılım kullanma düzeyi %64'ler civarındadır [1]

Kentlere Göre Korsan Yazılım Tüketim Tercihleri [değiştir]

Kentlere göre yazılım özelinde korsan kullanım türleri ve kültürleri de değişiklikler göstermektedir İstanbul'da endüstriyel yazılımlar (CAD, CAM, CAE, CFA, CNC) öne çıkarken Ankara'da ise daha çok müteahhitlik üzerine olan (hakediş, çelik konstrüksiyon, mimarlık, inşaat,) yabancı ve yerli yazılımlar ile muhasebe üzerine olanlar öne çıkmaktadır

Sosyolojik ve ekonomik açıdan da bu konu önemlidir Yazılım kullanımında korsan tercihleri açısından Ankara kullanıcısının devletle iş yaptığını, İstanbul kullanıcısının ise kendi adına işletme sahibi olduğu anlaşılmaktadır Bu bilgiler bağlamında ülkenin hemen her yerinden kendi adına işletme sahibi olanlarında İstanbul'u korsan yazılım için tercih ettiğini söylemek mümkündür

Yasal Açıdan Mağdur Olma Durumu [değiştir]

Ana hatlarıyla konu kapsamında kaçakçılık, telif hakları ve ceza kanunu kapsamında yer alan bireysel ve veya örgütlü suçlar ile ilgili hükümler uygulanabilmektedir

BSA gibi ticari hak sahibi mağdurların adına hareket eden yapılar ile ABD kökenli film endüstrisinin haklarını koruma amaçlı faaliyet gösteren

MÜYAP, müzik endüstrisi adına üyelerinin haklarının korunmasında çaba harcamaktadır

BSA bağlamında son yıllarda BSA'nın verilerinin dayanakları sorgulanarak Türk kullanıcısına açıktan hakaret ettiği de ileri sürülmeye başlanmış ve bu durumun BSA'nın patronları olan Microsoft'a yaranma girişimi adına etik duyarlılık gösteremediği de ileri sürülerek protesto edilmeye başlanmıştır Bu konuda en açık ve sert açıklamayı da Prof Ethem Derman yapmıştır

Yasal Durum [değiştir]

Türkiyede yasal süreç yasa koyucunun gerek telif hakları gerekse ceza kanunları çerçevesinde ilgili kazanç kayıplarına uğrayan kesimlerinde görüşleri dikkate alınarak düzenlemeler yapılmıştır İlk başlarda şikayete bağlı olarak kolluk örgütü devreye girmekteyken artık tüm kolluk örgütü mensupları resen korsan gördükleri ve buldukları her alan ve her yerde yetki kullanımına ve adli süreci başlatabilme yetkisi ile donatılmıştır Türkiyede diğer batı ülkeleri yasalarından farklı olarak pornografi konusunda da ağır cezalar olması nedeniyle uygulama da batı hukuk ve ceza normlarından daha farklı ve ağır yaptırımları da bünyesinde barındırmaktadır

Yasal süreçte günümüze kadar en çok uygulama yapılan alanlar satıcılar noktasında yoğunlaşırken ortaya yeni yeni bu yasadışı sektörün kendi iç ürün tedarik zinciride açığa çıkarılmaya başlanmış ve onlar üzerindende çalışmalar yapılarak birçok toptancı hakkında da adli süreçler başlatılmıştır En son 2006 yılı başında İstanbul'da bir cd/dvd yasal ve Kültür Bakanlığından izinli replikasyon üretim tesisinin yasadışı üretim yaptığı tespit edilmiş ve sahibi cezaevine konulmuştur

İstanbul, Kadıköy ilçe sınırları içerisinde yer alan ve Salı Pazarı olarak halk arasında bilinen yerde pazar günleri kurulan pazar da sırf korsan cd satışları yüzünden yapılan girişimler ve baskılar sonucu belediyece kapatılmak zorunda kalınmıştır

İnternet Erişiminin Engellemesi [değiştir]

Korsan paylaşımı yapan site ve yazılımların gün geçtikçe artması ve ciddi boyutlarda maddi kayıp getirmesi, ülke hükümetlerinin ve yargı kurumlarının bu konuda yaptırımlarına neden olmuştur Ülkemizde de son yıllarda ticari kayba uğradığını belirten şirketler davalar açmakta ve mahkeme kararları çıkarmaktadır Bu mahkeme kararları sonucunda, Türk Telekom korsan paylaşım yapan internet sitelerine Türkiye içerisinden erişimi engellemektedir Mahkeme kararları ve Turk Telekom'un karar uygulamaları her ne kadar ticari kayba uğradığını belirten şirketleri sevindirse de, internetin ve haberleşmenin özgürlüğünü kısıtladığı için eleştirilmektedir Bazı çevreler yapılan uygulamayı internete sansür uygulaması olarak değerlendirmektedir