Mozambiğin Genel Özellikleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-14-2012

Mozambiğin genel özellikleriTemel Özellikleri

Coğrafi Verileri

Konum: Kuzey Afrika, Mozambik Kanalı kıyısında, Güney Afrika ve Tanzanya arasında yer alır

Coğrafi konumu: 18 15 Güney enlemi, 35 00 Doğu boylamı

Haritadaki konumu: Afrika

Yüzölçümü: 801,590 km²

Sınırları: toplam: 4,571 km

sınır komşuları: Malavi 1,569 km, Güney Afrika 491 km, Svaziland 105 km, Tanzanya 756 km, Zambiya 419 km, Zimbabve 1,231 km

Sahil şeridi: 2,470 km

İklimi: tropikalden subtropikale geçiş iklimi

Arazi yapısı: Kıyı ovaları, merkezde yüksek araziler, kuzeybatıda yüksek platolar, batıda dağlar yer alır

Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Hint Okyanusu 0 m

en yüksek noktası: Monte Binga 2,436 m

Doğal kaynakları: Kömür, titanyum, doğal gaz, hidro enerji, tantal, grafit

Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %4

daimi ekinler: %0

otlaklar: %56

ormanlık arazi: %18

diğer: %22 (1993 verileri)

Sulanan arazi: 1,200 km² (2000 verileri)

Doğal afetler: Kuraklıklar, su baskınları, yok edici siklonlar

Nüfus Bilgileri

Nüfus: 19,371,057 (Temmuz 2001 verileri)

Nüfus artış oranı: %1

3 (2001 verileri)

Mülteci oranı: 0 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)

Bebek ölüm oranı: 139

2 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)

Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 36

45 yıl

erkeklerde: 37

25 yıl

kadınlarda: 35

62 yıl (2001 verileri)

Ortalama çocuk sayısı: 4

82 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)

HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %13

22 (1999 verileri)

HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 1

2 milyon(1999 verileri)

HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 98,000 (1999 verileri)

Ulus: Mozambikli

Nüfusun etnik dağılımı: Yerel kabile grupları %99

66 (Shangaan, Chokwe, Manyika, Sena, Makua ve diğerleri), Avrupalılar %0

06, Avrupa-Afrikalı karışımı %0

2, Hintliler %0

08

Din: Yerel inançlar %50, Hıristiyan %30, Müslümanlar %20

Diller: Portekizce (resmi), yerel lehçeler

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler

toplam nüfusta: %42

3

erkekler: %58

4

kadınlar: %27 (1998 verileri)

Yönetimi

Ülke adı: Resmi tam adı: Mozambik Cumhuriyeti

kısa şekli : Mozambik Yerel tam adı: Republica de Mocambique

yerel kısa şekli: Mocambique

eski adı: Portekiz Doğu Afrikası

Yönetim biçimi: Cumhuriyet

Başkent: Maputo

İdari bölümler: 10 bölge; Cabo Delgado, Gaza, Inhambane, Manica, Maputo, Nampula, Niassa, Sofala, Tete, Zambezia

Bağımsızlık günü: 25 Haziran 1975 (Portekiz'den)

Milli bayram: Bağımsızlık günü, 25 Haziran (1975)

Anayasa: 30 Kasım 1990

Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ülkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), C, CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OAU (Afrika Birliği Teşkilatı), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), SADC, UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü)

Ekonomik Göstergeler

GSYİH: Satınalma Gücü paritesi 19

1 milyar $ (2000 verileri)

GSYİH - reel büyüme: %3

8 (2000 verileri)

GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %44

endüstri: %19

hizmet: %37 (1999 verileri)

Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %11

4 (2000 verileri)

İş gücü: 7

4 milyon (1997 verileri)

İşsizlik oranı: tarım %81, endüstri %6, hizmet %13 (1997 verileri)

Endüstri artış oranı: %21 (1997 verileri)

Endüstri: Gıda, içecek, kimyasallar, petrol ürünleri, tekstil, çimento, cam, asbest, tütün

Endüstrinin büyüme oranı: %7

2 (1999)

Elektrik üretimi: 2

3 milyar kWh (1999)

Elektrik tüketimi: 307 milyon kWh (1999)

Elektrik ihracatı: 1

9 milyar kWh (1999)

Elektrik ithalatı: 68 milyon kWh (1999)

Tarım ürünleri: Pamuk, fındık, şekerkamışı, çay, manyok, mısır, hindistancevizi, tropikal meyveler, sığır eti, kümes hayvanı

İhracat: 390 milyon $ (f

o

b

, 2000 verileri)

İhracat ürünleri: karidesler %40, maun, pamuk, şeker, narenciye, kereste (2000)

İhracat ortakları: AB %27, Güney Afrika %26, Zimbabve 1%5, Hindistan %12, ABD %5, Japonya %4 (1999 verileri)

İthalat: 1

4 milyar $ (2000 verileri)

İthalat ürünleri: Makine ve parça, mineral ürünler, kimyasallar, metaller, gıda maddeleri, tekstil (2000)

İthalat ortakları: Güney Afrika %44, AB %16, ABD %6

5, Japonya %6

5, Pakistan %3, Hindistan %3 (1999 verileri)

Dış borç tutarı: 1

4 milyar $ (2000 verileri)

Para birimi: Metical (MZM)

Para birimi kodu: MZM

Mali yıl: Takvim yılı

İletişim Bilgileri

Kullanılan telefon hatları: 65,354 (2000)

Telefon kodu: 258

Radyo yayın istasyonları: AM 13, FM 16, kısa dalga 12 (2000)

Radyolar: 730,000 (1997)

Televizyon yayını yapan istasyonlar: 1 (2000)

Televizyonlar: 67,600 (2000)

Internet kısaltması:

mz

Internet servis sağlayıcıları: 8 (2000)

Internet kullanıcıları: 6,250 (2000)

Ulaşım ve Taşımacılık

Demiryolları: 3,131 km (1994)

Karayolları: 30,400 km (1996)

Su yolları: 3,750 km

Boru hatları: Ham petrol 306 km; petrol ürünleri 289 km

Limanları: Beira, Inhambane, Maputo, Nacala, Pemba, Quelimane

Hava alanları: 168 (2000 verileri)

10-14-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Mozambiğin Genel Özellikleri Mozambiğin genel özellikleriTemel Özellikleri Coğrafi Verileri Konum: Kuzey Afrika, Mozambik Kanalı kıyısında, Güney Afrika ve Tanzanya arasında yer alır Coğrafi konumu: 18 15 Güney enlemi, 35 00 Doğu boylamı Haritadaki konumu: Afrika Yüzölçümü: 801,590 km² Sınırları: toplam: 4,571 km sınır komşuları: Malavi 1,569 km, Güney Afrika 491 km, Svaziland 105 km, Tanzanya 756 km, Zambiya 419 km, Zimbabve 1,231 km Sahil şeridi: 2,470 km İklimi: tropikalden subtropikale geçiş iklimi Arazi yapısı: Kıyı ovaları, merkezde yüksek araziler, kuzeybatıda yüksek platolar, batıda dağlar yer alır Deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: Hint Okyanusu 0 m en yüksek noktası: Monte Binga 2,436 m Doğal kaynakları: Kömür, titanyum, doğal gaz, hidro enerji, tantal, grafit Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %4 daimi ekinler: %0 otlaklar: %56 ormanlık arazi: %18 diğer: %22 (1993 verileri) Sulanan arazi: 1,200 km² (2000 verileri) Doğal afetler: Kuraklıklar, su baskınları, yok edici siklonlar Nüfus Bilgileri Nüfus: 19,371,057 (Temmuz 2001 verileri) Nüfus artış oranı: %13 (2001 verileri) Mülteci oranı: 0 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini) Bebek ölüm oranı: 1392 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini) Ortalama hayat süresi: Toplam nüfus: 3645 yıl erkeklerde: 3725 yıl kadınlarda: 3562 yıl (2001 verileri) Ortalama çocuk sayısı: 482 çocuk/1 kadın (2001 tahmini) HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %1322 (1999 verileri) HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 12 milyon(1999 verileri) HIV/AIDS - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 98,000 (1999 verileri) Ulus: Mozambikli Nüfusun etnik dağılımı: Yerel kabile grupları %9966 (Shangaan, Chokwe, Manyika, Sena, Makua ve diğerleri), Avrupalılar %006, Avrupa-Afrikalı karışımı %02, Hintliler %008 Din: Yerel inançlar %50, Hıristiyan %30, Müslümanlar %20 Diller: Portekizce (resmi), yerel lehçeler Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler toplam nüfusta: %423 erkekler: %584 kadınlar: %27 (1998 verileri) Yönetimi Ülke adı: Resmi tam adı: Mozambik Cumhuriyeti kısa şekli : Mozambik Yerel tam adı: Republica de Mocambique yerel kısa şekli: Mocambique eski adı: Portekiz Doğu Afrikası Yönetim biçimi: Cumhuriyet Başkent: Maputo İdari bölümler: 10 bölge; Cabo Delgado, Gaza, Inhambane, Manica, Maputo, Nampula, Niassa, Sofala, Tete, Zambezia Bağımsızlık günü: 25 Haziran 1975 (Portekiz'den) Milli bayram: Bağımsızlık günü, 25 Haziran (1975) Anayasa: 30 Kasım 1990 Üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ülkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), C, CCC (Gümrük İşbirliği Konseyi), ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Örgütü), G-77, IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), IHO (Uluslararası Hidrografi Örgütü), ILO (Uluslarası Çalışma Örgütü), IMF (Uluslararası Para Fonu), IMO (Uluslararası Denizcilik Örgütü), Inmarsat (Uluslararası Denizcilik Uydu Teşkilatı), Intelsat (Uluslararası Telekomünikasyon ve Uydu Örgütü), Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), IOM (Uluslararası Göçmen Teşkilatı), ISO (Uluslararası Standartlar Örgütü), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OAU (Afrika Birliği Teşkilatı), OIC (İslam Konferansı Örgütü), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), SADC, UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kültür Örgütü), UNHCR (BM Mülteciler Yüksek Komiserliği), UNIDO (Endüstriyel Kalkınma Örgütü), UNTAET (BM Doğu Timor Geçiş Yönetimi), UPU (Dünya Posta Birliği), WFTU (Dünya İşçi Sendikaları Federasyonu), WHO (Dünya Sağlık Örgütü), WIPO (Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı), WMO (Dünya Meteoroloji Örgütü), WToO (Dünya Turizm Örgütü), WTrO (Dünya Ticaret Örgütü) Ekonomik Göstergeler GSYİH: Satınalma Gücü paritesi 191 milyar $ (2000 verileri) GSYİH - reel büyüme: %38 (2000 verileri) GSYİH - sektörel bileşim: tarım: %44 endüstri: %19 hizmet: %37 (1999 verileri) Enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %114 (2000 verileri) İş gücü: 74 milyon (1997 verileri) İşsizlik oranı: tarım %81, endüstri %6, hizmet %13 (1997 verileri) Endüstri artış oranı: %21 (1997 verileri) Endüstri: Gıda, içecek, kimyasallar, petrol ürünleri, tekstil, çimento, cam, asbest, tütün Endüstrinin büyüme oranı: %72 (1999) Elektrik üretimi: 23 milyar kWh (1999) Elektrik tüketimi: 307 milyon kWh (1999) Elektrik ihracatı: 19 milyar kWh (1999) Elektrik ithalatı: 68 milyon kWh (1999) Tarım ürünleri: Pamuk, fındık, şekerkamışı, çay, manyok, mısır, hindistancevizi, tropikal meyveler, sığır eti, kümes hayvanı İhracat: 390 milyon $ (fob, 2000 verileri) İhracat ürünleri: karidesler %40, maun, pamuk, şeker, narenciye, kereste (2000) İhracat ortakları: AB %27, Güney Afrika %26, Zimbabve 1%5, Hindistan %12, ABD %5, Japonya %4 (1999 verileri) İthalat: 14 milyar $ (2000 verileri) İthalat ürünleri: Makine ve parça, mineral ürünler, kimyasallar, metaller, gıda maddeleri, tekstil (2000) İthalat ortakları: Güney Afrika %44, AB %16, ABD %65, Japonya %65, Pakistan %3, Hindistan %3 (1999 verileri) Dış borç tutarı: 14 milyar $ (2000 verileri) Para birimi: Metical (MZM) Para birimi kodu: MZM Mali yıl: Takvim yılı İletişim Bilgileri Kullanılan telefon hatları: 65,354 (2000) Telefon kodu: 258 Radyo yayın istasyonları: AM 13, FM 16, kısa dalga 12 (2000) Radyolar: 730,000 (1997) Televizyon yayını yapan istasyonlar: 1 (2000) Televizyonlar: 67,600 (2000) Internet kısaltması: mz Internet servis sağlayıcıları: 8 (2000) Internet kullanıcıları: 6,250 (2000) Ulaşım ve Taşımacılık Demiryolları: 3,131 km (1994) Karayolları: 30,400 km (1996) Su yolları: 3,750 km Boru hatları: Ham petrol 306 km; petrol ürünleri 289 km Limanları: Beira, Inhambane, Maputo, Nacala, Pemba, Quelimane Hava alanları: 168 (2000 verileri)