Orhun Uygur Devleti Hakkında Bilgi

Orhun Uygur Devleti Hakkında Bilgi

Karluk ve Basmiller'le birleşerek II Göktürk Devletini yıkan UYGURLAR Orhun bölgesinde UYGUR DEVLETİ'ni kurdular ( 745 )

Kurucuları KUTLUK BİLGE KÜL KAĞAN , merkezleri Ordubalık ( Karabalsagun ) 'dur

NOT: Kutluk Bilge Kül Kağan Türklerin şehir kuran ilk hükümdarıdır İlk Türk şehri Ordubalıkdır

Bilge Kül Kağan'dan sonra MOYENÇUR başa geçmiş , onun döneminde Müslüman Araplar ( Abbasiler ) ile Çinliler arasında Talas Savaşı yaşandığından , Abbasilere yenilen Çinliler güç kaybına uğramışlardı Bu durumdan yararlanan Uygurlar Çinin TARIM havzasını ele geçirdiler Moyençur'dan sonra başa BÖGÜ KAĞAN geçti

BÖGÜ KAĞAN DEVRİ: Bu devirde Uygur Türkleri ile çin arasında iyi ilişkiler kuruldu , ticaret gelişti Bögü Kağan Çine yardım amacıyla Tibet Seferine'' çıktı

Tibet Seferi ve Sonuçları:

Bögü Kağan tibet seferi sırasında iki MANİ ( MANİHEİZM ) rahibini yanına alarak ülkesine geri döndü Bu rahipler Uygur Türkleri arasında Mani dininin yayılmasına sebep oldular Ayrıca Türkler arasında Budizm'de yayılmaya başladı

Mani Dininin Özelliği: Avlanmayı , et yemeyi ve savaşmayı yasaklayan bir dindir

Mani Dininin Uygurlar üzerindeki Etkileri:

1- Uygurlar Savaşçılıklarını kaybettiler

2- Yerleşik hayata geçtiler ( Türklerde ilk defa yerleşik hayata Uygurlar geçmiştir )

3- Yerleşik hayata geçmeleriyle Uygurlar ticaret , bilim , sanat ve edebiyat gibi bir çok alanda geliştiler

UYGUR DEVLETİ'NİN ( ORHUN BÖLGESİ ) YIKILIŞI:

840 yılında bir başka wwwfrmsinsinet/ Türk kavmi olan KIRGIZLAR Uygur Devletine son verdiler Kırgızlar'ın Orhun Bölgesinden kovmalarıyla Uygurlar , Kansu ve Turfan bölgelerine göç etmek zorunda kaldılar

NOT: Kırgızlar , Orhun Bölgesinden Uygurları kovarak , buradaki Türk nüfusunun azalmasına sebep olmuşlardır Bu yüzden bu en eski Türk Yurdu , daha sonra Kırgızları yenen Moğolların eline geçerek kolayca Moğollaşmış , MOĞOLİSTAN olarak anılmıştır

TURFAN ( DOĞU TÜRKİSTAN ) UYGUR DEVLETİ:

Kırgızlar tarafından kovulan Uygurların bir kısmı Turfan Bölgesi'ne gelerek , burada yeni bir devlet kurdular Bu devletleri de Moğollar tarafından 1207'de yıkıldı Uygurlar günümüzde Doğu Türkistan diye anılan bu bölgede Çin'e bağlı özerk bir devlet olarak yaşamaktadır

KANSU ( SARI UYGUR ) DEVLETİ:

Kırgızlardan kaçarak Kansu Bölgesi'ne gelen Uygurlar tarafından kurulan bu devlete Sarı Uygur Devleti de denilmektedir 1209'da Moğolların hakimiyetine girmiştir

UYGURLARLA İLGİLİ DİĞER ÖNEMLİ HUSUSLAR:

* 18 harfli Uygur Alfabesini hazırladılar

* Cengiz Han'ın egemenliğine girmelerine rağmen medeniyette geliştiklerinden Moğollar'ı devlet teşkilatı , ticaret , bilim , sanat , alfabe gibi konularda etkilediler

* Moğolların Türkleşmesinde önemli bir rol oynadılar ( Özbek ve Çağatay Türkleri )

* İlk Müslüman Türk Devleti Karahanlılar'la savaştılar ( Sebep Uygurların Budizmi , Karahanlıların İslamiyeti yaymak istemeleri )

* Tahta harflerden MATBAA'yı oluşturdular , pamuktan KAĞIT yaptılar

* Uygurlar Yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğudur