İsparta'da Nüfus Ve Sosyal Hayat

Nüfus ve Sosyal Hayat

Nüfus ve Sosyal Hayat

Nüfus: 1990 sayımına göre toplam nüfûsu 434771 olup 229574’ü şehirlerde 205197’si köylerde yaşamaktadır Yüzölçümü 8933 km2 olup nüfus yoğunluğu 48’dir Şehire göç nisbeti ve gecekondu sayısı diğer şehirlere göre azdır

Örf ve âdetler:Isparta 1071’den sonra Türklerin eline geçmiştir 1203’ten sonra ise kesin ve devamlı olarak bir Türk beldesi olmuştur Eski kültürlerden sâdece bâzı antik harâbeler kalmıştırIsparta 900 seneye varan bir zamandan beri Türk-İslâm kültürü ile yoğrulmuştur

Kıyâfet:Mahallî kıyâfet köylerde ve mahallî oyunlarda giyilir Sim işlemeli ve sırmalı yandan yırtmaçlı üçetek çapraz düğmeli yelek sırma veya kaytan işlemeli uzun mintan şal kuşak ve pâzenden yapılmış şalvar başa fes ayağa yün çorap ve papuç giyilir Fesin altına ve üstüne inci elmas gümüş ve altın takılır Erkekler boy entarisi mintan yemeni fes ayağa ceviz renginde çorap şayak pantalon giyerlerKadın ve erkek giyiminde geleneğe âit öğeler tamamiyle kalkmış gibidir

Yemekleri:Pekmez üzüm şırası keten helva nokul denilen tahinli ekmek Uluborlu böreği en çok yapılanlardır

El sanatları: Isparta el sanatları bakımından çok ileriye gitmiştirHalıcılık çok yaygın ve ileri seviyededirHalıcılığa ilâveten kilim de dokunur Eskiden heybe ve şalvar da dokunurdu Urgancılık da ileridirKendirden urgan yular kınnap sicim çul çuval ve heybe dokunurTârih boyunca saraçcılık ve semercilikte Isparta çok ileri durumda idiOsmanlı Kırım-Tatar ve Macar eğerleri ve diğer eğerlerin en güzeli bu ilde yapılırdıIsparta asırlardır dericilikte isim yapmıştırKoyun ve keçi derisinden yapılan meşin ve sahtiyanlar ile sığır ve manda derisinden yapılan kösele çizme çetik ve ayakkabılar Türkiye’nin iç pazarlarında aranan mallardır

Halkedebiyâtı: Isparta halk edebiyâtı bakımından çok zengindir Efsâne ağıt hikâye masal atasözü ve mânileri çokturHalk şâirleri olarak ÇapurAliÂşık DilerEsrârî Âşık MehmedDizârîÂşık MehmedIspartalı ÂşıkSeyrânîÂşık Lütfi başlıcalarıdır Oyunlar ve türküleri:Isparta halk müziği ve oyunlar bakımından da zengindir Bunların kaynağı Orta Asya’dan gelen Oğuz boylarıdırOyunlarda zeybek ön sırayı alırOyun ve türkülerAfyon ve Denizli’ye benzer Samah teke oyunları ve okşama başlıca oyunlardırOyunları kadın ve erkek ayrı ayrı oynarlarOyunların bâzıları kıvrak bâzıları içlidirIsparta türküleri bol ve meşhurdur

Eğitim: Isparta ili eğitim bakımından ön sıralarda yer alan bir ilimizdirOkur-yazar nisbeti % 95’tir Okulsuz köyü yoktur İlde 41 anaokulu 329 ilkokul 68 ortaokul 14 meslekî ve teknik orta okul 15 lise 24 meslekî ve teknik lise ve iki yıllıkEğitimEnstitüsü vardır Son olarak Süleyman Demirel Üniversitesi kuruldu ve faaliyete geçti (1992)

Yetişen meşhurlar:Halil Hâmid Paşa (1736-1786) Eğirdir’de Pîrî Halîfe Hamîdî ve Burhâneddîn Eğridirî KemankeşAli Paşa (1624) ve SeyyidAli Paşa (1826) Osmanlı sadrâzamlarındandırSüleymân Demirel son zamanların başbakanlarındandır