Asker Uğurlamanın Kültürümüzdeki Yeri

Asker uğurlamanın kültürümüzdeki yeri

Ülkemizde, erkeklerin yaşamlarında son derece önemli bir yeri olan geçiş dönemlerinden biri de, askerlik ile ilgilidir Askerliğini yapmamış, “vatan borcunu ödememiş” erkek, toplumda tam bir yetişkin, sayılmaz ve günümüzde bile, pek çok yörede kendisine kız verilmez, evlendirilmez Bu kadar önem verilmesi nedeniyle, kültürümüzde asker olanı, “asker ocağına” uğurlama ve askerlikten “ata, baba ocağına” dönüşünü karşılama törenleri düzenlenmektedir



Askere gidenlerin uğurlama ve karşılama törenleri yöreden yöreye değişir Ancak şu şekilde özetlenebilir: Askerlik şubesinden çağrı geldikten sonra köyden veya oturduğu yerden ayrılış gününe kadar geçen on-onbeş gün içinde, asker adaylarına, komşular sıra ile ziyafetler verir; yemekten sonra, gece yarısına kadar süren türkülü, oyunlu eğlenceler yapılır Askere gidiş günü, adaylar yaşlı kadınların ellerini öpmeye gider; eli öpülen her yaşlı kadın delikanlının cebine gizlice, bozuk para koyar; bu, “uğur parası”dır Sonra, köy meydanında toplantı yapılır, hoca dua eder asker adayları, gençlerle helâlleşir, yaşlıların ellerini öperler Eli öpülen yaşlı erkekler de adayın cebine para koyar: vatan için nöbet tutmanın, mukaddes bir görev olduğunu ifade ederler ve ardından da, “Benim için de nöbet tut, buna karşılık” derler Adaylar, köy dışına kadar uğurlanırlar; onları, yakınları, azık ve çamaşırları ile köyün dışında beklerler; yolcularını, helâlleşip uğurladıktan sonra dönerler O gün, askere genç gönderen evlere komşuları “sağlıkla varsın, sağlıkla gelsin”, “Allah kavuştursun” demeye gelir, ağırlanır ve sohbetler edilir Bazı yörelerde, uğurlayıcı kadınlar ve kızlar, uğurlamadan sonra pınarbaşı veya benzeri uygun bir yerde toplanıp topluca yemek yerler ve def çalıp oynayarak eğlenirler; inanca göre, askerin arkasından göz yaşı dökmemek gerekir

Askerliğini tamamlayıp dönen gençler, giderken olduğu gibi, gelirken de şenlikle karşılanır Askerden dönenler, bir müddet çalışmaz, dinlenir ve yakınlarını ziyaret eder Askerliğini tamamlayıp dönenler, yeni statüleriyle toplumda daha fazla saygı ve hürmet görürler Günümüzde bu tür törenler, değişime uğramış olsa da yaşamayı sürdürmektedir