Yatsı Namazının Sünnetleri Terk Edilebilir Mi?

Yatsı namazının sünnetleri terk edilebilir mi?
Hakkında Yatsı namazının sünnetleri terk edilebilir mi?




Yatsı namazının sünnetleri terk edilebilir mi?

Beş vakit namazdan önce ve sonra kılınan nâfilelerin bir kısmı sünnet-i müekkede, bir kısmı da sünnet-i gayr-ı müekkededir İkinci kısma aynı zamanda müstehap ve mendup da denir Bu nâfileler içinde en kuvvetli sünnet olan sabah namazından önce kılınan iki rekâttır Bundan sonraki sünnetler efdaliyet sırasına göre şöyle zikredilmektedir:

Akşam namazının iki rekât sünneti, öğlenin farzından sonra kılınan iki rekât sün sünnet ve yatsının farzından önce kılınan dört rekâtlık ilk sünnet

Bu sünnetlerin kılınmasını teşvik eden Peygamber Efendimiz (asm) bazılarının terki halinde de ikaz edici beyanlarda bulunmuşlardır Meselâ sabah namazının sünneti hakkında, “Atın çiftesine maruz kalsanız da bu sünneti terk etmeyin” tarzında ikazda bulunmaktadır

Peygamber Efendimiz öğle namazının ilk sünneti hakkında, “Öğle namazının farzından önce dert rekâtı terk eden kimse şefaatime nâil olmaz” buyurmuştur

Hakkında ikazlar bulunan sünnetler müekked sünnetlerdir Peygamber Efendimiz bu namazları hep kılmışlardır Fakat aynı şeyler ikindi namazının sünneti ve yatsı namazının ilk sünneti için vâki değildir

İkindi namazının sünnetinin kılınması hakkında Peygamber Efendimizin teşvik edici mübarek sözleri mevcuttur

Fakat diğer sünnetlerde olduğu gibi, ikindi namazının sünnetinin terki halinde bir ikaz bulunmamaktadır Sadece teşvik bulunmaktadır Zaten ikindi namazının sünneti ile yatsı namazının ilk dört rekâtlık sünneti menduptur Sünnet-i gayr-ı müekkede ve müstehap olarak da bilinen mendup, Peygamber Efendimizin ibadet maksadıyla ara sıra yaptığı, bazan yapıp, bazan terk ettiği işleridir Sevabı çok olup işlenmesi teşvik edildiğinden de mendup denmiştir

Peygamber Efendimizin (asm) ikindi ve yatsının sünnetini kılış şekline gelince; Ebû Dâvud’ta rivayet edilen bir hadis-i şerife göre, Resul-i Ekrem Efendimiz ikindinin sünnetini dört rekât kılar, her iki rekâtın arasını da selâmla ayırırdı Yine Hazret-i Âişe’nin rivayetine göre, “Resul-i Ekrem (asm) yatsının farzından önce dört rekât, farzından sonra da dört rekât kılar, sonra yatarlardı”

Peygamberimizin (asm) ikindi namazının sünnetini sadece iki rekât kıldığına dair rivayetler de mevcuttur Neseî’nin Hz Ali’den rivayetine göre, “Resulullah (asm) ikindi namazının farzından önce iki rekât kılardı”

Bu hadislere göre, ikindi ve yatsı namazından önce dörder rekât kılmak menduptur Sevabı ve fazileti yüksek bir ibadettir İmam Muhammed, ikindiden ve yatsıdan sonra kılınan sünnetlerde iki rekâtla dört rekât arasında serbest kalmıştır Yani ikindi namazının sünneti iki rekât olarak da kılınabilir Fakat Hanefi mezhebinin diğer imamları dört kılmayı efdal görmüşlerdir

Muhît isimli fıkıh kitabında yer aldığına göre Peygamber Efendimiz, ikindinin sünneti ile yatsının ilk dört rekât sünnetini devamlı olarak kılmamışlardır Bazan dört kılmış, bazan iki kılmış, bazan da terk etmiş, hiç tkılmamışlardır Buna göre sevabı hatırı için her zaman kılmak mümkündür Fakat gerek vaktin müsait olduğu, gerekse müsaadesizliği zamanında hem ikindinin, hem de yatsının ilk sünnetini kılmamak insana bir mes’uliyet getirmez Kılmayan günaha girmez, mes’ul olmaz Bununla beraber 4-5 dakikalık bir zamanı da böyle sevaplı bir sünnet için her zaman ayırabiliriz, kılabiliriz

Gayr-i müekked sünnetleri terketmek sünnettir denilmez Yani terkeden terkettiği için sünnet sevabı bekleyemez

Hz Peygamber (sas)'in bazen yapıp bazen de terkettiği ameller Bu gruba giren sünnetleri yerine getirmek sevap kazandırır Terkeden ise ceza, kınama ve azarlamaya müstahak olmaz (Seyyid Şerif el-Cürcânî, et-Ta'rifât, Beyrut 1403/1983, s 122; İbn Nüceym, el-Bahru'r-Râik, Kahire 1311, I, 17-18)

Yatsı namazı ve ikindi namazlarının ilk sünnetleri sünnet-i gayr-ı müekkede dir Hz Peygamber (sas)'in giyinişi, oturup kalkması, taranması ve ayakkabı giymesi vb hareket ve tavırlarını ifade eden sünnet-i zevaidlerde bu gruba girer (İbn Âbidin, Reddül-Muhtâr, Kahire 1272-1324, I, 321)

Mehmed Paksu