Epidemiyoloji...

İnsan topluluklarında hastalık ve sakatlıkların dağlımını ve bu dağılımını belirleyen etmenleri inceleyen bilim dalıdır

Bir başka deyişle ;hastaların bir bütün olarak incelenmesi,hastalık ve sağlıkla ilgili olayların dağılım ve nedenlerinin belirlenmesi epidemiyolojinin görev alanı içerisindedir

Epidemiyoloji bulaşıcı hastalıklar ,kronik hastalıklar,kanser,akıl hastalıkları,ve akla gelebilecek pek çok sağlık sorununda önemli temel ilkeler ve uygulama yöntemleri geliştirmiştirKısaca salgınlar bilimi diyebilecegimiz epidemiyoloji,bir toplum için en çok görülen öldüren ve sakat bırakan sağlık sorunları başta olmak üzere hemen bütün sağlık sorunlarının incelenmesinde geçerli bilimsel esaslar getirirBunun için şunları sağlar;

a)Kaynak ve verilerin yönlendirilmesinde bilimsel veriler sağlar

b)Hastalık ve sağlıkla ilgili olayların dağılım ve nedenlerini inceleyen bir bilim dalı olarak tanımladığımız epidemiyoloji,hastalık ve sakatlıkların özellik ve toplumdaki dağılımlarını sağlık sorunu olarak boyutlarını ortaya koyar

c)Bunu yaparken hastalıkları tanımlayan ,hipotez kuran,sonuçları değerlendiren ,deneysel olarak sonucları doğrulayan yöntemler kullanılır

d)Olayların kişi,yer ve zaman bakımından özelliklerini değerlendirirBunlarla ilgili bilgileri sağlar

Çünkü sağlık sorunlarının belirlrnmesinde ve çözümünde kişi yer ve zamana ait bilgiler çok önemlidirYaş,cins,eğitim düzeyi meslek ,sosyo ekonomik durum ,evli olup olmayışı aile özellikleri gibi kişiye ait özellikle sağlık sorunlarına bağlantılıdır

e)Daha sonra nedenlerle ilgili bir varsayım geliştirilerek mantıklı ve sistemli bir şekilde bunların araştırılmasına geçilir

Epidemiyoloji insan topluluklarında hastalık ve sakatlıkların dağılımı ve bu dağılımı belirleyen faktörleri inceleyebilmesi için hastalık ve sakatlıkları ölçebilmesi gerekirEpidemiyoloji hastalığı ve sakatlığı ölçülebilir bir kavram olarak ifade eder Bu durum epidemiyoljinin toplum sağlığı ile ilgili hedeflerin belirlenmesinde en önemli katkıdırSağlık ölçümü ise vakaların görülme hızı olarak ifade ederek yapar

Epidemiyoloji toplumdaki sağlık olaylarını kişi yer ve zaman özellikleri bakımından inceler ve tanımlarBu tanımlayıcı epidemiyolojidirSorular tanımlanmadan çözümüne yönelik önlemler alınmaz

1)Kişi

2)Yer

3)Zaman

1)Kişi faktörü: Sağlık olaylarının kişi özellikleri açısından değerlendirilmesi epidemiyolojik değerlendirmede bu hastalığa yakalananlar kimlerdir sorusunun karşılığıdır

*yaş

*cinsiyet

*ırk ve renk

*sosyo ekonomik durum

*meslek

*evlilik durumu

*aile büyüklüğü

*ailenin kaçıncı çocuğu olduğu

*anne baba yoksunluğu

2)Sağlık olaylarının yer yönünden değerlendirilmesi:

*coğrafi bölge

*ülkeler arası

*iklim

*sular

3)Sağlık olaylarının zaman açısından değerlendirilmesi

*uzun süreli değişiklikler

*kısa süreli değişiklikler

*mevsimlik değişiklikler

*çabuk dalgalanmalar

Zamanın epidemiyolojik önemi

1) Uzun süreli değişiklikler

-kanser ve aterosklerotik kalp hastalarının 20yy da artar

nedenleri: a) teşhis imkanları artması,hava kirliliği,sigara egzost,bedeb faaliyeti,stres,beslenme alışkanlıkları

b)saglık kayıtlarının iyi tutulması ve ortalama insan ömrünün uzaması sonucu dejeneratif hastalık baslama yanına yakın insan sayısı artar

2)Kısa süreli değişiklikler

örneğin; kızamık

hassasların tükenimi:Bu alşkanllığı fazla ve uzun süre bağışıklık bırakan bir hastalık ilk defa bir topluma girdiginde herkesi yakalar ve zaman içinde seyrek vakalar halinde büyük kentlerde devam ederek çocukluk çağı hastalığı haline dönüşürYeni doğumlarla topluma katılan hassaların artması ile hastalık yeniden çoğalır ve hassaslar hastalığı geçirip bağışık olunca hastalık kaybolur işte bu olaya epidemiyolojide de hassaların tükenimi denir

3)mevsimlik değişmeler:

enfeksiyon hastalıklarının da epidemiyolojisi mevsimlere göre değişir

4)point epidemiler

-Alıntı-