Hafızayı Canlı Tutmanın Yöntemleri

Anadolu Sağlık Merkezi Nöroloji Uzmanı Prof Dr Türker Şahiner, 9 basit ipucuyla hafızayı canlı tutmanın yöntemlerini paylaşıyor

İpucu 1: Anahtarlık, gözlük gibi yerini hatırlamakta zorlandığınız nesneler için, kullanmadığınız zamanlarda koymak üzere bir yer belirleyin

İpucu 2: Not alın Telefon numaraları veya randevuları hatırlamakta zorlanıyorsanız, bunları listeleyerek görebileceğiniz bir yere asın Listeniz önemli görevlerinizi size hatırlatacaktır

İpucu 3: Yüksek sesle kelimeler söyleyin Örneğin kendi kendinize "Ocağı kapattım" deyin Bu size daha sonra ocağı kapatıp kapatmadığınızı hatırlatır Bu yöntem insanlarla tanışırken de isimlerini hatırlama konusunda faydalı olur

İpucu 4: Hafıza yardımcılarını kullanın Cep telefonunun anımsatıcılarını, kol saatinin alarmını, ses kaydedicileri kullanabilirsiniz

İpucu 5: Görsel imgelerden faydalanın Bir kişinin ismi gibi yeni bir bilgi öğrendiğinizde aklınızda bir görüntü oluşturun Bu görüntüler, bilginin unutulmasını önlemeye yardımcı olur

İpucu 6: Anımsatıcıları gruplayarak kullanın Anımsatıcılar hatırlamakta kullanılan bir tekniktir Örneğin; listeleri, isimleri bir kısaltma haline getirin ve böyle ezberleyin Başka bir anımsatıcı tekniği de bir akrostiştir Hatırlamak istediğiniz her öğenin ilk harfini kullanarak akrostiş yaratabilirsiniz Tekerlemeler veya hatırlanması gereken her öğeyi bağlayan hikayeler yararlı olur

İpucu 7: Konsantre olun ve rahatlayın Birçok çevresel etken, dikkatinizi dağıtabilir Bir şey hatırlamak istediğinizde, hatırlanması gereken öğeler üzerinde konsantre olun Yeni bir bilgi öğrenirken o bilgiye yoğunlaşın ve dikkat dağıtıcı faktörleri önleyin Anksiyete ve stres de hatırlamayı engeller Derin nefes alma ya da kas gevşetici egzersizleri gibi rahatlama tekniklerini öğrenin

İpucu 8: Uykunuzu alın Uyku esnasında beyin yeni bilgileri pekiştirir Araştırmalar, iyi bir gece uykusunun ardından daha önce öğrenilen bilgilerin daha iyi hatırlandığını gösteriyor

İpucu 9: Hatırlama güçlükleri yaşadığınızdan şüpheleniyorsanız, doktorunuza danışın Depresyon, işitme veya görme kaybı, tiroid fonksiyon bozukluğu, bazı ilaçlar, vitamin eksiklikleri ve stres, düzeltilebilir hafıza sorunlarına neden olabilir

Hafıza Yöntemleri

Gizemli Bilgisayarınızı İyi Kullanın

En büyük görevimiz, harika beynimizi en iyi şekilde kullanmaktır Zaten insanları hayvanlardan ayıran en önemli faktör de budur, bugün insanların başına gelen belaların çoğu; aklın yanlış ve eksik kullanılmasından kaynaklanmaktadır Peri düşünme, anlama ve kavrama gücü olan aklımızı daha iyi kullanmak için neler yapmalıyız?
Evet, beyin gücünüzü arttıran ve dolayısıyla başarı hedefine ulaşmanızı kolaylaştıran bu anahtar niteliğindeki kuralları şu şekilde özetleyebiliriz

Düşünmek

Aklı harekete geçirmenin en etkin yöntemi düşünmektir Ne kadar çok iyi düşünüyorsanız, o kadar iyi bir insansınız demektir Beyninizdeki gizli cevheri düşünme tekniği ile altına dönüştürmek sizin elinizde, düşünmeyen bir insan yerde duran bir uçağa benzer, ancak düşünkele herkesi hayrette bırakacak derecede göklere doğru yükselir, kısacası beyninizdeki o sınırsız gücün tek anahtarı düşünmektir, diyebiliriz

Bilim

Bilime sarılınız, en büyük düşmanınız olan cehaletle savaşmanın tek çaresi öğrenmektir Öğrenmek için büyük çaba gösteriniz, unutmamak gerekir ki ilmiyle ve bilgisiyle güçlü olan, fiziğiyle güçlü insandan daha güçlüdür Çünkü her yolun rehberi öğrenmekten geçer

Sağlık

Kendinize iyi bir doktor olunuz, sağlığınız için büyük çaba gösteriniz, temiz ve bol oksijenli havada dolayın, yiyecek ve içeceklerinizin temizliğine dikkat ediniz, dengeli besleniniz, yaşınıza göre dengeli spor yapınız, doktora gitmekten çekinmeyiniz, alkol, içki ve sigara gibi kötü alışkanlıklardan uzak durunuz, stresten uzak neşeli bir hayat geçirmeye çalışınız,
Emek çok çalışınız, emek verilmeden hiçbir şey elde edilmez, başarılı insanları görürken, onların emeklerini görmemezlikten gelmeyin, unutmayın en kıymetli şey emek verilerek elde edilendir, en sevdiğiniz insanlara şunu önerin; “çalışın, çalışın ve çok çalışın”

İnanç

İnançlı olunuz Çünkü inanç başarılı ve mutlu olmanızda büyük bir rol oynar, anthan robins “sınırsız güç “ adlı eserinde inançla ilgili şöyle diyor, “inanç yaşama anlam kazandıran ve yön veren yönlendirici bir itikat, yapı, hırs ya da prensiptir
“inançlar amacımıza giden yolda haritamız, pusulamız ve amacımıza ulaşabilmeyi garantileyen aracımızdır”
İnanç, insanı düşünmeye sevk eder İnanç, insanı doğruluğa ve adalete götürür Ve kısacası inanç insana, insani değerler kazandırır

Plan
Planlı ve programlı çalışınız Plansız yapılan her iş, selin akışına kapılan bir sala benzer Plansız yapılan ufak bir iş bile başarısızlıkla sonuçlanır Bu sebeple bütün işlerinizde planı önce çıkartınız Yani yapmadan önce ölçünüz ve biçiniz
Zaman

Başarılı insanlar zaman bakımından çok cimridirler Onun için zamanınızı israf etmeden çok iyi değerlendirin Zaman keskin bir bıçak gibidir kullanmasını bilmezseniz, o sizi keser Zamanlarını israf edenler hep başarısızlık girdabına girmeye mahkum olurlar Bugün insanlığın en kötü hastalığı bu değimlidir? Zamanını iyi değerlendiren fakir olur mu? Zamanını iyi değerlendiren başarısız olur mu?

Kesinlikle hayır!
Mesela, 20 yaşından başlayarak günde 10 sayfa kitap okuyan bir kişi 40 yaşına geldiğinde tam 146000 sayfalık bir okuma potansiyeline eriştir Gördünüz mü zamanın gücünü ve yine 20 yaşında sigara içmeye başlayan bir kişi “sanki sigara içmiş gibi sigaraya vereceği parayla ayda bir adet çeyrek altın alıp biriktirirse, 50 yaşına geldiğinde, neye sahip olur biliyor musunuz? Sağlıklı bir vücuda ve 360 adet çeyrek altına Zamanın yanlış ve israfıyla ilgili bu örnekleri daha da çoğaltabiliriz

Sabır
Aklın ikiz kardeşi sabırdır Onun için kendinizi sabırlı olmaya alıştırınız ve hedefinize sabırla varmaya çalışınız En karışık ve çapraşık işler sabırla başarılır Sabır, yanlış karar almamızı engeller Bilim adamlarının, gösterdikleri başarının temelinde sabır yatmaktadır Sabır aynı zamanda bütün dertleri, sıkıntıları ve kederleri önleyen bir sigorta hükmündedir

Disiplin
Şirketleri devleştiren, kaliteli v süper ürünler elde edilmesine neden olan faktörlerden biride disiplindir Bir bütün teşkil eden elemanlar disiplin içerisinde görevlerini yaparlarsa, o bütün mükemmel olur Unutmayın sizleri başarı hedefine götüren önemli yollardan birisi de disiplindir
Orduları güçlü kılan da disiplindir Bir yerde disiplin varsa orada; huzur, kalite ve güç vardır Kısacası mükemmel bir yaşam için hayatımıza disiplini adapte etmemiz gerekir

Denge
Her işi dengesinde bırakın veya dozajını iyi ayarlayın, çünkü denge bozulduğundu; ilaç zehire, ateş yangına dönüşür (dengeli beslenme, engeli çalışma, dengeli spor, dengeli uyumak… gibi ), trafikte bir otomobilin çok hızlı gitmesi tehlikeli olduğu kadar çok yavaş gitmesi de tehlikedir Ve yine çok konuşan bir kişinin herkes tarafından kınandığı gibi hiç konuşmaması da eleştiri konusu olabilir O halde denge dediğimi, her işin orta yolunu bilmemiz gerekir Dengeyi muhafız ederek hedefe koşmayı öğrenmemeliyiz,

Model
Başarılı insanların hayatlarını öğrenin, onları başarılı kılan nedenleri kendinize model olarak seçin Modelleme yöntemiyle hedefe en kestirme yoldan varabilirsiniz Başarılı bir siyasetçiye bakarak ondan siyaseti öğrenmeniz gibi Başarılı bir öğrencinin çalışma şeklini öğrenmeniz veya başarılı bir komutanın uyguladığı taktikleri öğrenmek Yapacağınız yeni bir evin planını, beğendiğiniz bir evin planını alarak yapmanızda bir modelleme yöntemidir

motivasyon/”title=”moral” >Moral
Moralinizi iyi tutmaya çalışınız Moral bozucu çevre ve olaylardan uzak urunuz Moraliniz düşünme, anlama ve kavrama gücünüzle doğru orantılıdır Moraliniz iyiyse; çok düşünebiliyor, çok anlayabiliyor ve aynı zamanda çok iyi kavrayabiliyorsunuz demektir
Stres insanı yiyip bitiren vahşi bir canavar gibidir Hafızanın körelmesine neden olur Beynimizdeki nörotransmitlter adı verilen kimyasal maddeler stres yüzünden azalmaya başlar Bu sebeple hafızanın kopyaladığı sönük bilgilere ulaşmak bir hayli zorlaşır

Güven
Kendinize güvenin “yapamıyorum” dediğiniz anda zaten kendi kendinizi demoralize edip engellemiş oluyorsunuz Bu sebeple kendinize çok güveniniz ve kendi kendinize: “ büyük işleri başaran insanlarda benim gibi bir beyne sahiptiler Onlar çalışarak başardıklarına göre ben de çalışarak başarabilirim” Deyiniz

Muhasebe
Hayatınızın bir bilançosunu yapınız Bu bilançodaki artı ve eksilere bakara, yolunuzun geri kalan bölümünde kendinize bir ders çıkartınız Eğer muhasebe yapmazsanız Tecrübe gücünüzden faydalanamazsınız Muhasebe neticesinde yanlışlıklarınızı fark edip düzeltme yoluna gitmiş olacaksınız

İmkan
Elinizdeki imkanları israf etmeden iyi değerlendirin (gençlik, zenginlik, sağlık, okul, iş, zaman …gibi) elinize geçen her imkan size sunulan bir nimettir Onu yerinde ve zamanında değerlendirmeniz gerekir İnsanların çoğu ellerindeki imkanları değerlendirmediklerinden dolayı pişmandırlar

Tanımak
Kendinizi iyi tanıyın, kendinizi tanımadan hedef seçerseniz, seçtiğiniz hedef yanlış olabilir Yani hedefi kendinize göre ayarlayın

İletişim
İletişim kurmakta ustalaşın Çevrenizle iyi iletişim sağlayınız Başarılı insanları mükemmel yapan şey iletişimlerinin mükemmelliliğidir Unutmayın iyi bir iletişime sahip olmayan bir siyasetçi kitleleri peşinden sürükleyemez

Sorumluluk
Sorumluluk duygusunu taşıyın Hiçbir zaman sorumluluktan kaçmayınız

Eylem
Bütün hazırlıkları son aşamaya getirdikten sonra, içinizdeki olumlu enerjiyi harekete geçiriniz Eğer eyleme geçmekte gecikirseniz çalışmamalarınız boşa gider “sonra yaparım” şeklinde düşünmeyin Tıpkı bir nişancı gibi; göz, gez ve arpacıktan hedefi gördüğünüzde tetiği çekiniz Ertelediğinizde başka engeller ortaya çıkar

Umut
Her zaman umutlu düşünüz Çünkü umut direnme gücünüzü arttırır ve sizi hayata bağlar Umutları yıkılan bir insan ölüden farksızdır Bu sebeple umut; otomobile yakıt, yelkenliye rüzgar misali insana adeta can verir Umutla hayat aynı zamanda mutlu ve enerjik bir hayat demektir

İlgi
İlgi duyulan şey daha çabuk öğrenilir Onun için öğrenmek istediğiniz bilgileri ilgi duyarak çalışınız “ilgi eşittir bilgi “ sözünü unutmayınız Okuduğunuz veya dinlediğiniz her şeye karşı ilgi duyunuz

Okumak
Okumak ve öğrenmek herkese nasip olmayan büyük bir nimettir Cehalet denilen o büyük düşmanla savaşmak için; okumamız gereklidir Bu sebeple en yakın dostumuz kitap olmalıdır ve kitap okumayı, yeme-içme gibi bir zevk haline dönüştürmeliyiz

Alışkanlık
İyi alışkanlıklar edinmelisiniz İyi alışkanlıklar aklınıza düşünme fırsatı verirken, kötü alışkanlıklar ise aklı çok basit işlerle meşgul ederek onu köreltir Eğer düşünme gücünüzü kullanmak istiyorsanız kötü alışkanlıklarınızı bırakın moralen düzelmenizde de iyi alışkanlıkların payı büyüktür Kısacası fizik ve ruhen sıhhatli olmak istiyorsanız kötü alışkanlıklarınız bırakmanız gerekir

Uygulama
Öğrendikleriniz pratiğe dökerek uygulayınız Matematikte öğrendiklerinizi alıştırma ve problem çözerek pekiştiriniz Ve yine bilgisayar ve buna benzer cihazların en iyi öğrenme yöntemi bizzat uygulayarak öğreniniz
Deney ve pratik yapmaya müsait dersleri uygulamalı olarak çalışın Örneğin kimya dersi için; teori ile birlikte yapma fırsatınız varsa laboratuarda deney yaparak öğrenmek daha verimli olacaktır
Tekrar
Öğrendiklerinizi 10 dakika, 1 gün, 1 hafta, 1 ay ve 6 ay aralıklarla sistematik olarak tekrar edin

Başarmanıza Yardımcı Olan Metodolojik Bilgiler
Başarırken
• Kendinize güvenin,
• Pozitif düşünün,
• İyi anlayın,
• Doğru kavrayın,
• Kendinizi tanıyın,
• Kendinize iyi bakın,
• İlme ve bilme aşık olun,
• İnançla çalışın,
• Zamanı çok iyi değerlendirin,
• Doğru hedef belirleyin
• Hedefinize yoğunlaşın,
• Bahaneleri ortadan kaldırın,
• Cesaretli olun,
• Problem çözmek için alternatif yöntemler geliştirin,
• Bulunduğunuz seviye ile yetinmeyin, daha çok çalışın,
• Hedefinize varmak için sabırla ve azimle yürüyün,
• Başarılı insanların çalışmalarını örnek alın
• Başarı stratejinizi iyi belirleyin
• Mükemmelliği arayın,
• İmkanları iyi kullanın,
• Zamanında harekete geçin,

Öğrenirken

• İlgi duyun,
• Çok iyi dinleyin,
• Ön sıralarda oturun,
• Konuşmacıyı görün,
• Ana fikirleri kavrayın,
• Ayrıntıları not alın,
• Uygun bir şekilde soru sorun,
• Çalışma ortamınızı ayarlayın,
• “kolaydan zora doğru” yöntemini uygulayın,
• Yoğunlaşın,
• Öğrendiklerinizi önceki bilgilerinizle bağdaştırın,
• Öğrendiğiniz bilgileri unutmamayı hedefleyin,
• Hatırlatıcı ipuçları kullanın,
• Bilgileri uzun süreli belleğe aktarmak için; hayal gücünüzü kullanın
• Anımsamayı yeme-içme gibi alışkanlık haline getirin,
• Karışık bilgileri küçük parçalara ayırın,
• Özel bellek dosyalarınızı alıştırmalarla geliştirin,
• Teoriyle birlikte çok uygulama yapın,
• Dikkatlice bakın ve inceleyin,
• Değişik öğrenme tekniklerini kullanın,
• Konunun ana hatlarını kendi ifadenizle özetleyin,
• Yeniden gözden geçirin,
• Öğrendiklerinizi sistematik olarak tekrar edin,

Okurken
• Okumayı sevin,
• Kitaplarla dost olun,
• Kitaba genel olarak bir göz atın,
• Konu başlıklarını inceleyin,
• Giriş paragraflarını okuyun,
• Son paragrafları okuyun,
• Özet bilgileri okuyun,
• Kelime dizinlerini okuyun,
• Tarih ve sayılara göz atın,
• Resim, şekil, tablo ve grafikleri inceleyin,
• Öğrendiklerinizle ilgili kısa bir özet çıkarın,
• Okuma hızınızı belirleyin,
• Önemli yerleri iyi kavrayın,
• Önemli gördüğünüz bölümlerin altını çiziniz
• Ayrıntıları kaydedin,
• Anahtarları kaydedin,
• Anahtar sözcükleri not alın,
• İlgi duyun,
• İyi kavrayın,
• Dikkatinizi toplayın,
• 35-40 dakika okuduktan sonra dinlenmek için ara verin,
• Yazarla konuşur gibi okuyun,
• Özgür düşünün,
• Öğrendiklerinizi sistematik olarak tekrar edin,

Ders Çalışırken

• Ders çalışacağınız yeri belirleyin,
• Çalışma odanızın ısı ve ışık ayarını iyi yapın,
• Çalışma masanızı iyi düzenleyin,
• Oturduğunuz yeri masaya göre ayarlayın,
• Ders kitaplarınızı, yardımcı ders kitaplarınız ve diğer araç ve gereçlerinizi düzgünce yerleştirebileceğiniz bir yer ayarlayın,
• Ders çalışma anında derse motive olun,
• Bütün gücünüzle derse odaklanın,
• “hangi konuyu ne kadar” çalışacağınızı planlayın,
• Dersin önemine göre zamanınızı ayarlayın, 35-40 dakika çalışma neticesinde 10-15 dakika ara verin,
• Çalışırken bütün duygularınızla derse yoğunlaşın,
• Yapabileceğiniz basit ve tehlikesiz deney ve gözlemler yapınız
• Ders çalışmaya kolaydan, başlayıp zor doğru bir metot uygulayın,
• Çalışırken konu ve ders farklılığına dikkat edin, mesela; sosyal bilgilerden sonra matematik derksine çalışmak gibi,
• Konuyla ilgili resim, şekil grafik çiziniz ve özet çıkartınız,
• Dersi kendi ifade tarzınızla sesli olarak anlatınız
• Sınavda çıkabilecek soruları tahmin edin,
• Uykusuz, yorgun ve aç olarak derse çalışmayınız,
• Bütün öğrendikleriniz tekrar ederek pekiştiriniz,

Sınavlara Hazırlanırken

• Sınavdan önce her gün palanlı olarak çalışınız,
• Sınavdan önceki gece iyi uyuyun,
• İyi bir kahvaltı yapın,
• Soğuk kanlı olun
• Olumlu düşünün,
• Kendinize güvenin,
• Sınav için gerekli olan araç ve gereçlerinizi kontrol edin,
• Sınav yerinizi iyice öğrenin,
• Sınav talimatlarını dikkatlice okuyun,
• Sorulara göre zaman ayarlamasını yapın,
• “kolaydan zora doğru “ yöntemini uygulayarak soruları cevaplandırınız
• Soruları cevaplarını dikkatlice yazın,
• Soruların ince ayrıntılılarına dikkate edin,
• Tekrar için yeterli zaman ayırın,
• Son kontrolünüzü yapın,
• Sınav kağıdına gerekli olan bilgilerinizi tekrar kontrol edin, (adı soyadı, aday numaranız… gibi)