Osmanlı Müziği

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-10-2012

Osmanlı müzik tarihi
Osmanlıda müzik kültürü, Osmanlı müziği
OSMANLI MEHTER MARŞLARI SÖZLERİ ve TARİHÇESİ

MEHTERİN TARİHÇESİ

Osmanlı Devletinde, askeri musikiyi icra eden topluluk

Mehter, bölüklere ayrılır, aynı çalgı aletini çalanlar, alemdarlar birer bölük şekil ederlerdi

Her bölüğün ''ağa'' olarak tabir edilen bir amiri olurdu

Davulcubaşına ise ''Baş Mehteren Ağa'' denilirdi

Ayrıca Mehterbaşı vardı

İkinci bir mehterbaşı daha vardır ki,bundan ayrı olup, '' Mehterân-ı Hayme'' denilen Saray Çadırlarının başıdır

Mehter teşkilatı, ''emir-i alem'' e tâbiydi

Türkiye Selçukluları sultanı İkinci Gıyaseddin Mesud 1284 yılında gönderdiği bir fermanla Osman Gaziye; Eskişehir'den Yenişehir'e kadar bütün Söğüt bölgesi ve havalisini sancak olarak verdi

Fermanla birlikte Osman Gaziye emirlik alâmeti olan ''tuğ'' , ''alem'' , ''Tabl'' ve ''nakkâre'' de gönderilmişti

Ferman, Osman Gâziye Eskişehir'de bir ikindi vakti takdim edildi

Osman Gâzi ayakta durarak nevbet vurdurdu (çaldırdı)

Fâtih sultan Mehmed Han zamanına kadar nevbet vurulurken padişahların ayakta dinlemesi adetti

Mehter teşkilâtına bağlı iki türlü mehterhâne vardı

Biri resmi teşkilata bağlı olan çalıcı mehterler, diğerleri esnaf mehterleriydi

Resmi mehter, padişah mehteriydi ki, buna ''Mehterhâne-i Tabli Âlem-i Hassa'' denirdi

Sonraları, mehter sâdece padişah ve orduya âit olmaktan çıktı

Her vezir dâiresinde bir mehterhâne bulundurulması âdet oldu

Fâtih devrindeki mehterhânede dokuz zilzen (zil çalan), dokuz nâkkârezen (kudum çalan), dokuz boruzen (boru çalan), dokuz tablzen (davul çalan), dokuz çavuş ve bir iç oğlan vardı

Altmış dört kişilik mehterhâne takımına ''dokuz kat mehter'' adı verilirdi

Padişahın mehterleri on iki kat olurdu

On iki kat mehterhânede her çalgıdan on ikişer adet bulunurdu

Padişah sefere çıktığı zaman mehter takımı on iki misline çıkarılırdı

Sefer ve harp esnâsında padişâh mehterhânesi, saltanat sancaklarının altında durup, nevbet vururdu

Bundan başka ikindi vakti, otağ-ı Hümâyûn önünde nevbet vurmak âdetti

Hükümdâr mehterleri beş vakit vururlardı

Bundan başka padişah cüluslarında, kılıç alaylarında, harplerde zafer haberi geldiği zaman ve arife divânlarında nevbet vurulurdu

Mehterler, harp meydanlarında gece karanlığında bile ordugâh nöbetçilerinin uyumaması için devamlı çalar ve aynı zamanda da ''yektir Allah!'' diye bağırırlardı

Harp esnâsında ise, padişahın veya seraskerin yanında durup, harp boyunca askerin cesâretini arttırmak ve düşmana dehşet vermek için çalardı

Vezir mehterleri, ikindi ve yatsı namazları kılındıktan sonra olmak üzere, günde iki defâ vururdu

Bunlardan birincisi akşam yemeğinin ikincisi de uykunun işaretini verirdi

Sivil mehterler, kendilerine mahsus nevbet yerlerinde yatsı namazından sonra ve sabahleyin nevbet vururlardı

DEVLET MARŞI

Askerlerin hâzır silah
Kuvvetlenir sûlh u salâh
Devlet bulur feyz ü felah
Meşhur olur bu istilâh

Askerlerin kişver-küşâ
Türk devleti sen çok yaşa

Orduların etse sefer
Yol gösterir avn ü zafer
Mansûr olur her bir nefer
Düşman kalır bî-tâb-fer

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-10-2012

Osmanlı Devleti Marşları

Osmanlı Devleti Marşları Osmanlı Devleti'nin kuruluduğu 1299 yılından itibaren kullanmaktadır

Fakat devletin 19

yüzyıla kadar resmi ya da ulusal bir marşı olmamıştır

Padişah II

Mahmut döneminde yani ordu ve bandonun yeniden yapılandırıldığı sırada Guiezeppe Donizetti Osmanlı Devlet'ne çağırılmıştır

Donizetti Paşa olarak da bilinen Guiezeppe Donizetti tarafından batı müziği türünde bestelenen Mahmudiye Marşı Osmanlı Devleti'nin ilk resmi marşı olmuştur

Fakat bu marş aynı dönemdeki diğer monarşi devletlerin marşı gibi ulusal bir marş değil de kraliyet marşı olmuştur

Tanzimat Devri sırasında ilk ulusal marş olan Mecidiye Marşı bestelenmiş ve bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin kullandığı "Beyaz ay yıldızlı al bayrak" resmi bayrak olarak kabul edilmiştir

Osmanlı Devleti resmi olarak şu marşları kullanmıştır:

* Mahmudiye Marşı - 1808-1839 yılları arası kllanıldı

Guiezeppe Donizetti ve kardeşi Gaetano Donizetti marşı II

Mahmut için besteledi

* Mecidiye Marşı - 1839-1861 yılları arası kullanıldı

Giuseppe Donizetti tarafından Abdülmecit için bestelendi

* Aziziye Marşı - 1861-1876 yılları arası kullanıldı

Callisto Guatelli tarafından Abdülaziz için bestelendi

* Mecidiye Marşı - 1876 yılında V

Murat döneminde kullanıldı

COLOR="Red"]* Hamidiye Marşı - [/COLOR]1876-1909 yılları arası kullanıldı

Necip Paşa tarafından II

Abdülhamit için bestelendi

* Reşadiye Marşı - 1909-1918 yılları arası kullanıldı

Italo Selvelli tarafından Mehmet Reşat için bestelendi

ORDUNUN DUASI

Yılmam ölümden yaradan askerim
Orduma gazi dedi Peygamberim

Bir dileğim var ölürüm isterim
Yurduma tek düşman ayak basmasın
Amin desin hep birden yiğitler
Allahü ekber gökten şehitler

Amin amin amin Allahü ekber
Amin amin amin Allahü ekber

10-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlı Müziği Osmanlı müzik tarihi Osmanlıda müzik kültürü, Osmanlı müziği OSMANLI MEHTER MARŞLARI SÖZLERİ ve TARİHÇESİ MEHTERİN TARİHÇESİ Osmanlı Devletinde, askeri musikiyi icra eden topluluk Mehter, bölüklere ayrılır, aynı çalgı aletini çalanlar, alemdarlar birer bölük şekil ederlerdi Her bölüğün ''ağa'' olarak tabir edilen bir amiri olurdu Davulcubaşına ise ''Baş Mehteren Ağa'' denilirdiAyrıca Mehterbaşı vardı İkinci bir mehterbaşı daha vardır ki,bundan ayrı olup, '' Mehterân-ı Hayme'' denilen Saray Çadırlarının başıdır Mehter teşkilatı, ''emir-i alem'' e tâbiydi Türkiye Selçukluları sultanı İkinci Gıyaseddin Mesud 1284 yılında gönderdiği bir fermanla Osman Gaziye; Eskişehir'den Yenişehir'e kadar bütün Söğüt bölgesi ve havalisini sancak olarak verdi Fermanla birlikte Osman Gaziye emirlik alâmeti olan ''tuğ'' , ''alem'' , ''Tabl'' ve ''nakkâre'' de gönderilmişti Ferman, Osman Gâziye Eskişehir'de bir ikindi vakti takdim edildi Osman Gâzi ayakta durarak nevbet vurdurdu (çaldırdı) Fâtih sultan Mehmed Han zamanına kadar nevbet vurulurken padişahların ayakta dinlemesi adetti Mehter teşkilâtına bağlı iki türlü mehterhâne vardı Biri resmi teşkilata bağlı olan çalıcı mehterler, diğerleri esnaf mehterleriydi Resmi mehter, padişah mehteriydi ki, buna ''Mehterhâne-i Tabli Âlem-i Hassa'' denirdi Sonraları, mehter sâdece padişah ve orduya âit olmaktan çıktı Her vezir dâiresinde bir mehterhâne bulundurulması âdet oldu Fâtih devrindeki mehterhânede dokuz zilzen (zil çalan), dokuz nâkkârezen (kudum çalan), dokuz boruzen (boru çalan), dokuz tablzen (davul çalan), dokuz çavuş ve bir iç oğlan vardı Altmış dört kişilik mehterhâne takımına ''dokuz kat mehter'' adı verilirdi Padişahın mehterleri on iki kat olurdu On iki kat mehterhânede her çalgıdan on ikişer adet bulunurdu Padişah sefere çıktığı zaman mehter takımı on iki misline çıkarılırdı Sefer ve harp esnâsında padişâh mehterhânesi, saltanat sancaklarının altında durup, nevbet vururdu Bundan başka ikindi vakti, otağ-ı Hümâyûn önünde nevbet vurmak âdetti Hükümdâr mehterleri beş vakit vururlardı Bundan başka padişah cüluslarında, kılıç alaylarında, harplerde zafer haberi geldiği zaman ve arife divânlarında nevbet vurulurdu Mehterler, harp meydanlarında gece karanlığında bile ordugâh nöbetçilerinin uyumaması için devamlı çalar ve aynı zamanda da ''yektir Allah!'' diye bağırırlardı Harp esnâsında ise, padişahın veya seraskerin yanında durup, harp boyunca askerin cesâretini arttırmak ve düşmana dehşet vermek için çalardı Vezir mehterleri, ikindi ve yatsı namazları kılındıktan sonra olmak üzere, günde iki defâ vururdu Bunlardan birincisi akşam yemeğinin ikincisi de uykunun işaretini verirdi Sivil mehterler, kendilerine mahsus nevbet yerlerinde yatsı namazından sonra ve sabahleyin nevbet vururlardı DEVLET MARŞI Askerlerin hâzır silah Kuvvetlenir sûlh u salâh Devlet bulur feyz ü felah Meşhur olur bu istilâh Askerlerin kişver-küşâ Türk devleti sen çok yaşa Orduların etse sefer Yol gösterir avn ü zafer Mansûr olur her bir nefer Düşman kalır bî-tâb-fer

10-10-2012	#2
Prof. Dr. Sinsi	Osmanlı Müziği Osmanlı Devleti Marşları Osmanlı Devleti Marşları Osmanlı Devleti'nin kuruluduğu 1299 yılından itibaren kullanmaktadır Fakat devletin 19 yüzyıla kadar resmi ya da ulusal bir marşı olmamıştır Padişah II Mahmut döneminde yani ordu ve bandonun yeniden yapılandırıldığı sırada Guiezeppe Donizetti Osmanlı Devlet'ne çağırılmıştır Donizetti Paşa olarak da bilinen Guiezeppe Donizetti tarafından batı müziği türünde bestelenen Mahmudiye Marşı Osmanlı Devleti'nin ilk resmi marşı olmuştur Fakat bu marş aynı dönemdeki diğer monarşi devletlerin marşı gibi ulusal bir marş değil de kraliyet marşı olmuştur Tanzimat Devri sırasında ilk ulusal marş olan Mecidiye Marşı bestelenmiş ve bugün Türkiye Cumhuriyeti'nin kullandığı "Beyaz ay yıldızlı al bayrak" resmi bayrak olarak kabul edilmiştir Osmanlı Devleti resmi olarak şu marşları kullanmıştır: * Mahmudiye Marşı - 1808-1839 yılları arası kllanıldı Guiezeppe Donizetti ve kardeşi Gaetano Donizetti marşı II Mahmut için besteledi * Mecidiye Marşı - 1839-1861 yılları arası kullanıldı Giuseppe Donizetti tarafından Abdülmecit için bestelendi * Aziziye Marşı - 1861-1876 yılları arası kullanıldı Callisto Guatelli tarafından Abdülaziz için bestelendi * Mecidiye Marşı - 1876 yılında V Murat döneminde kullanıldı COLOR="Red"]* Hamidiye Marşı - [/COLOR]1876-1909 yılları arası kullanıldı Necip Paşa tarafından II Abdülhamit için bestelendi * Reşadiye Marşı - 1909-1918 yılları arası kullanıldı Italo Selvelli tarafından Mehmet Reşat için bestelendi ORDUNUN DUASI Yılmam ölümden yaradan askerim Orduma gazi dedi Peygamberim Bir dileğim var ölürüm isterim Yurduma tek düşman ayak basmasın Amin desin hep birden yiğitler Allahü ekber gökten şehitler Amin amin amin Allahü ekber Amin amin amin Allahü ekber