Dağ Turizminin Ülke İçindeki Yeri Ve Önemi

ÖNSÖZ

Türk turizmi,500000 yatak kapasitesine doğru yol alırken,ülkemizde yıl boyu turizm yapılması ve turizm çeşitliğinin artırılması kaçınılmaz hale gelmektedir

Özellikle kıyı yörelerimizde yıl boyu turizmin geliştirilmesi için Deniz termal kürleri,yat kışlama tesis ve hizmetlerinin artırılması,Kongre ve Golf turizmi önem taşırken, iç bölgelerde ise Dağ ve Kış turizmi,Yayla turizmi ve Kaplıca turizmi gibi turizm hareketleri ön plana çıkmaktadır

Dağ ve Kış turizmine elverişli zengin kaynak alanlara sahip olan Türkiye’nin bu doğal turizm değerlerinin titizlikle korunması ve bir an önce değerlendirilmesi gerekmektedir Bu yolla;
- Kıyı yörelerimiz üzerinde yoğunlaşmış bulunan turizm yatırımlarının iç bölgelerdeki dağlık, ormanlık ve yayla yörelerine kaydırılması,
- İç ve dışgöç ile karşı karşıya bulunan bu yörelerin turizm yoluyla geliştirilmesi mümkün olabilecektir
Bu amaçlar doğrultusunda Turizm Bakanlığınca programlanan işlerin bir bölümü de orta ve yüksek dağlık yörelerimiz ile yaylalarımızı tespit etme, öncelik belirleme , planlı olarak yatırımlara açma ve tanıtma çalışmaları oluşturmaktadır

DAĞ TURİZMİNİN ÜLKE İÇİNDEKİ YERİ VE ÖNEMİ

Türkiye’ye yönelik Dış turizm hareketlerinin, ağırlıklı olarak Kıyı ve Ören turizmi ile İstanbul olgusuna dayandığı bir gerçektir Türkiye’de varolan İç turizm hareketlerinin ise, yine ağırlıklı olarak Deniz turizmine, ikinci olarak ta Kaplıca ve Kış turizmine bağlı olarak geliştiği görülmektedir

Ülke düzeyinde yaygın ve geleneksel olarak sürdürülen YAYLACILIK hareketleri ise İç turizm yapılması ve sağlıklı iklimde bulunmanın yanı sıra, daha çok tarım ve hayvancılık üretimine yönelik ekonomik bir uğraşıyı kapsamaktadır

Türkiye için dağ turizminin önemi, başta Ağrı dağı olmak üzere Hakkari-Cilo ve Sat Dağları, Rize-Kaçkar, Kayseri-Erciyes ve Niğde-Aladağlarına yönelik Dış turizm talebinin varlığından ileri gelmektedir Kış turizminde ise Avrupa ülkeleriyle rekabet etmemiz genel olarak mümkün gözükmemektedir

Ancak bu uygulamadan beklenilen yaraların elde edilebilmesi için yukarıda anılan merkezlerin İç ve Dış turizme dönük olarak, diğer öncelikli kış sporları merkezlerinin ise daha uzun bir süre, İç turizme dönük olarak, planlı ve düzenli olarak geliştirilmesi gerekmektedir

Türkiye’de Dağ turizminin ve onun en etkin kolu olan Kış turizminin dışa dönük bu özelliklerinin yanı sıra, İç turizmin dönük boyutlarının giderek daha çok önem kazanmaya başladığı her geçen yıl görülmektedir

Yaz mevsiminde tatil yapma ve dinlenme alışkanlığı kazanan insanlar, ağır kent yaşamı ve kış koşullarından kurtulmak, çevre sorunları ve kirli hava ortamını değiştirmek amacı ile kış mevsimi de tatil yapma ve dinlenme gereksinmesi duymaya başlamış ve bu hareketlerin yöneldiği odak noktalarını ise dünyada olduğu gibi Türkiye’de de “Kış turizmi” ve “Kış sporları” merkezleri olmaya başlamıştır

Özellikle son yıllarda Türkiye’de özel arabalı insan sayısının artması, hafta sonu tatillerinin 2 gün olması ve tüketim gücündeki artışlar nedeniyle Yaz turizminin yanında Kış turizmine de katılımlar hızlanmaktadır

Ülkemizde görülen hızlı kentleşme yaylacılık hareketlerine de önem kazandırmaktadır Türkiye, bu tür turizm hareketlerinin gelişimi yönünden henüz yeni deneyimlere sahip bir ülke görünümündedir

DAĞ TURİZMİNDE ULUSAL POLİTİKA

“Amaçlar ve Yararlar”

Amaçlar:
-Sosyal ve ekonomik açıdan yeterince kalkınmamış olan dağlık ve ormanlık yörelerin kalkınmasına katkıda bulunmak ve hızlandırmak
-Bu yörelerdeki doğal değerleri ve doğal çevreyi koruyarak kullanmak
-Turizm mevsimini yazdan kışa aktararak uzatmak ve turizm çeşitliliği sağlamak
-Kışın işsiz kalan vasıflı turizm personelinin yıl boyu ve sürekli olarak bulunmasını sağlamak
Yararlar:
-Sanayileşme ve kentleşme sürecine bağlı olarak oluşan iç turizm talebinin karşılanması,
-Alt ve üst yapı yetersizliği nedeniyle bu konuda yurt dışına yönelen talebin karşılanması,
-Yurt dışında ülkemiz dağlarına yönelik dağcı turist talebinin karşılanması,
-Bu yörelerden yararlanarak halk sağlığının ve işgücü veriminin korunması

Dağ sporları ve Dağ turizmi bakımından önem taşıyan bu yörelerin tanıtımı için aşağıdaki başlıklar altında incelenmesi gerekir
- Yer ve konum
- Jeolojik yapı ve yer şekillenmesi
- Hidroloji
- İklim durumu
- Ulaşım durumu
- Gezi ve tırmanışlar

DAĞ VE KIŞ SPORLARI İÇİN ELVERİŞLİ ALANLARIN YER SEÇİMİ VE ÖNCELİKLERİNİN BELİRLENMESİ

-Dağ sporları için-
 Deniz seviyesinden yüksek veya yersel olarak değişken bir topografya sunan ve yükseklik farkı gösteren yerler
 Dağcılık uygulamalarına olanak veren yapısal oluşum ve özelliklere sahip, manzara güzellikleri olan yerler
 Ulaşılabilir durumda ve can güvenliği bulunan yöreler

-Kış sporları için-
 Alp disiplini kayak uygulamaları için 3000 metreden, Kuzey disiplini için 1650 metreden yüksek olmayan, yeterli uzunluk, yükseklik farkı, eğim ve genişliklere sahip alanlar ve yamaçlar
 Karın yerde kalma süresinin uzun olduğu yerler
 Bağıl nem oranı düşük, güneşli günleri çok olan iklim yörelerinde, Türkiye için dağların kuzeye bakışlı yamaçları üzerinde yer alan alanlar
 Manzara güzelliği bulunan ve çevresi tercihen ormanla kaplı bulunan alanlar
 Heyelan ve çığ tehlikesi bulunmayan alanlar, içme ve kullanma suyu ihtiyacı için yeterli kaynaklara sahip alanlar
 Ulaşım sorunu bulunmayan ve herhangi bir yerleşim merkezine ulaşılabilir durumda olan yerler

GENEL SONUÇLAR VE ÖNERİLER

Ciddi bir planlama, doğal çevreye ve mimariye uygun bir yapılanmayla oluşturulan Dağ turizmi ve Kış sporları merkezleri, dünya turizm hareketleri içinde önemli çekim noktalarını teşkil etmeye başlamışlardır Örneğin 1990 yılında dünya turizm hareketlerine katılmış olan yaklaşık 400 milyon insanın 100 milyona yakın kısmını “Dağ ve Kış turizmi” yapanlar teşkil etmiştir

Bu rakamın yaklaşık 50 milyonunu Avrupa ülkeleri, 50 milyonunu ise Amerika, Kanada ve Japonya gibi ülkeler kapsamaktadır

Türkiye ise,hızlı kentleşme ve sanayileşme süreci içerisine girmiş, turizmde önemli beklentileri olan, Dağ turizmi ve Kış sporlarına elverişli, zengin doğal çevre ve kaynak değerlere sahip bir ülkedir Oysa bu elverişli koşullara rağmen, Türkiye’de “Dağ ve Kış turizmi” ile bu tür turizm hareketlerinin itici gücü olan”Dağ ve Kış sporlarının” yeterince geliştirilmediği görülmektedir

Türkiye’de son yıllarda içe ve dışa dönük Dağ turizmi hareketlerinde önemli gelişmeler görünmektedir

Türkiye’de, uzun yıllar kıyı turizmine önem ve ağırlık verildiği için, kıyı yörelerimiz yoğun ve hızlı yapılaşmaya sahne olmuştur Oysa Türkiye’de yıl boyu turizm yapılması ve vasıflı turizm personelinin yıl boyu dengeli istihdamı için turizm çeşitliliğinin artırılması gerekmektedirBu nedenlerle gerek kıyı bölgelerinde yoğunlaşan turizm hareketlerinin iç bölgelere kaydırılması, gerekse yıl boyu turizm yapılması ve turizm çeşitliliğinin sağlanması için, Türkiye’de Dağ ve Kış turizmi ile onun itici kolu olan Dağ ve Kış sporlarının ciddi ve planlı olarak ele alınması ve geliştirilmesi gerekmektedir

Türkiye, dağ turizmi ve dağ sporlarına elverişli zengin kaynaklara sahip bulunmaktadır Bu nedenle ülke ve bölge ölçeğinde önem taşıyan başlıca kış turizm merkezleri ile uluslar arası önem taşıyan dağlık yörelerimizin öncelikle ele alınması ve planlı olarak yatırımlara açılması kaçınılmaz gözükmektedir

DAĞ TURİZMİ DAĞCILIK SPORUNA İLİŞKİN ÖNERİLER

1 Başta Ağrı dağı olmak üzere Rize-Kaçkar, Kayseri-Erciyes ve Niğde-Aladağlar, öncelikli yüksek dağlık yöreler olarak ele alınmalı ve değerlendirilmelidir
2 Yukarıda adı belirtilen dağlık yörelerin ana konaklama noktalarında karakol ve sportif amaçlı hizmetlerle birlikte konaklama olanağı da verecek şekilde ÇADIRLI KAMP ve DAĞ EVLERİ kurulması sağlanmalıdır
3 Rize-Kaçkar dağlarında Ayder ılıcasının güneyinde kalan KAVRON vadisi ve havzası MİLLİ PARK olarak ele alınmalı ve değerlendirilmelidir
4 Turizm Bakanlığı ve Dağcılık Federasyonu işbirliği ile DAĞ REHBERLERİ yetiştirme kursları açılarak dağ rehberleri yetiştirilmeli, mevcut rehberler ise kısa süreli yabancı dil kurslarına alınmalıdır
5 Turizm Bakanlığı ile TÜRSAB işbirliği halinde, en az 5 yılda bir, yüksek dağlarımızı tanıtıcı DAĞCILIK broşürü, kitap ve renkli film gibi yayınlar hazırlanmalı ve yurt dışında dağıtımı yapılmalıdır

KIŞ TURİZMİ VE KIŞ SPORLARINA DÖNÜK ÖNERİLER

1 Bu merkezlerden özellikle Burs-Uludağ, Bolu-Köroğlu dağı, Kayseri-Erciyes, Kastamonu-Ilgaz dağı, Erzincan-Munzur dağı, Erzurum-Palandöken ve Kars-Sarıkamış öncelikli “Kış turizmi ve Kış sporları” merkezleri olarak ele alınmalı ve geliştirilmelidir
2 Yukarıda isimleri belirtilen orta yükseklikteki dağlık ve ormanlık yörelerin planlı olarak ele alınması ve buralarda gerçekleştirilecek yatırımların doğal çevreye ve yöresel mimariye uygun olmasına özen gösterilmelidir Bu merkezlerle ilgili uzman kişilerce hazırlanmış yerleşim planları hazırlanıp onaylanmadan, gelişi güzel yapılanmalara izin verilmemelidir
3 Turizm Bakanlığı ve GSGM işbirliği ile kayak merkezlerinde her düzeyde sporcunun can güvenliği içinde spor yapması, yeterli sayıda mekanik tesis kurulması, serbest kayak pistlerinin hazırlanması, diplomalı kayak öğretmeninin yetiştirilmesi esas alınmalıdır
4 Ayrıca Ağrı, Süphan dağı, Palandöken dağları, Erzincan Munzur dağı, Bolkar dağı, Hasandağı ve Erciyes dağının kuzey yamaçları ile Uludağ’ın doğu kesimleri HELİKOPTERLE kayak uygulamaları için çekici özelliklere sahiptir Türkiye’de bu tür kayak uygulama alanlarını değerlendirilmesi için ön hazırlıklara başlanması yerinde olacaktır

DAĞ VE KIŞ TURİZMİ İLE İLGİLİ TANIMLAR

Dağ Turizmi:

Dağlık ortamda bulunma, dinlenme ve tatil ile dağ sporları yapma uğraşılarını kapsayan bir turizm hareketidir

Dağ Sporları:

Dağlık yörelerde sürdürülen sportif amaçlı gezi, yürüyüş, tırmanma ve kayaklı uygulamaları kapsayan, bireysel veya toplu olarak yapılan, belirli araç ve gereçlerin doğa koşularına ve yazılı kurallara uygun olarak kullanıldığı bir spor dalıdır

Kış Turizmi:

Genellikle karlı ortamlarda yapılan ve kış sporları uygulamalarının ağırlıklı olarak geliştirildiği merkez ve alanlar üzerinde yoğunlaşan bir turizm hareketidir

Kış Sporları:

Belirli araç ve gereçler kullanılarak, belirli kurallara uyularak, belirli özelliklere sahip karlı ve buzlu ortamlar üzerinde bireysel veya toplu olarak yapılan serbest ve yarışma amaçlı spor uygulamalarıdır

Kayak Sporu:

Farklı yükseklik, uzunluk ve eğimlere sahip karlı yamaçlar veya yüzeylere sahip ortamlarda, farklı özellikte kayaklar, kayak araç ve gereçleri kullanılarak yapılan spor dalıdır

Kayak Mekanik Tesisleri:

Kayak alanları veya kış sporları merkezlerine özgü taşıma veya ulaşım araçlarıdır Bunlar;
1 Teleski (askılı taşıyıcı)
2 Telesiyej (sandalyeli taşıyıcı)
3 Teleferik
4 Tele kabin
5 Dağ trenidir

DÜNYA TURİZM PAZARINDA DAĞ VE KIŞ TURİZMİ

Günümüz dünyasında, turizmde aşama yapmış ülkeler kıyı, ören ve kültürel kaynaklara dayalı turizm hareketlerinin yanı sıra, ayrıca turizm çeşitliliğini artırmak, turizm mevsimini uzatmak ve vasıflı turizm personel istihdamını yıl boyu sürekli kılmak amacıyla ülkelerinin sahip olduğu Dağ ve Kış turizmi olanaklarından da etkin bir şekilde yararlanma yoluna girmişlerdir

ABD, Kanada, Avusturya, İsviçre, Almanya, İspanya, Fransa, İtalya, Yugoslavya ve Romanya gibi ülkeler, kış turizminin gelişimi konusunda büyük aşamalar yapmışlardırkış turizmine elverişli kayak alanları sınırlı kullanım verdiği halde, Yunanistan bile bu konuda geniş kapsamlı bir yatırım ve tanıtma çalışması içerisine girmiştir

Ancak Kış turizminde aşama yapmış olan bu ülkelerdeki turizm hareketleri incelendiğinde Dağ ve Kış turizmi ile Kış Sporlarının büyük bir önem taşıdığı ve Kış turizmi uygulama alanlarını Kış Sporları merkezlerinin oluşturduğu görülür

Şimdi bazı Batı Avrupa ülkelerinde (Avusturya, Fransa, İsviçre)* Dağ ve Kış turizminde yapılan atılımları değerlendirelim

Avusturya:
Avusturya’da kış turizmi yapılan merkez sayısı 325 adettir Bunlardan 82 tanesi uluslararası nitelikte olup, 1987 yılını kapsayan araştırma ve tespit çalışmalarına göre, sadece uluslararası nitelikte olan yerlerdeki toplam yatak sayısı 447100 olarak belirlenmiştir Bu merkezleri yılda yaklaşıl 4milyon yabancı turist ziyaret etmektedir, ortalama kalış süresi ise 7 gün olarak tespit edilmiştir
Avusturya’yı yılda yaklaşık 16 milyon yabancı turist ziyaret etmektedir ve bu oranın % 22-25’ini Dağ ve Kış turizmi yapanlar teşkil etmektedir Yukarıda değinilen 82 merkezde toplam 2083 mekanik tesis bulunmaktadır

Fransa:
Fransa’da uluslar arası nitelikte 20 Kış sporları merkezinde toplam 33 ana istasyon bulunmaktadır Bu merkezlerde yer alan yatak sayısı 546490, mekanik tesis sayısı ise 1176’dır
Fransa’da yer alan Kış turizm merkezlerini yılda yaklaşık 1 milyon yabancı turist ziyaret etmektedir ve 4 milyona yakın da yerli turist ziyaret etmektedir

İsviçre:
Dağ turizmi ve Kış sporlarının bir başka vatanı olan İsviçre’de ise hem genel turizm hem de Dağ turizmi hareketlerinin en ileri uygulamalarının yapıldığı dünyaca bilinen bir gerçektir
İsviçre’de uluslar arası nitelikte 53 Dağ turizmi ve Kış sporları merkezi bulunmaktadırBu merkezlerde toplam 448390 yatak, 1519 adet mekanik tesis yer almaktadır

TÜRKİYE’NİN DAĞCILIK VE KAYAK MERKEZLERİ

Kayak Merkezleri

Manisa-İzmir, Bozdağ
Aksaray, Hasan Dağı
Bursa, Uludağ Dağları
Kayseri, Erciyes Dağı
Kocaeli, Kartepe
Gümüşhane, Zigana Dağı
Antalya, Saklıkent
Bayburt, Kop Dağı
Isparta, Davraz
Bingöl, Bingöl Dağı
Bolu, Kartalya
Erzurum, Palandöken Dağı
Antalya-Alanya, Akdağ
Bitlis, Sapgör Dağı
Ankara, Elmadağ
Kars, Sarıkamış-Cıbıltepe
Kastamonu, Ilgaz Dağı
Ağrı,Bubi Dağı
Erzincan, Bolkar
Elazığ- Sivrice, Hazarbaba

Dağcılık Merkezleri

Antalya, Bey Dağları
Isparta, Dedegöl
Antalya-Alanya, Akdağ
Aksaray, Hasandağı
Niğde, Bolkar Dağları
Niğde, Aladağlar
Kayseri, Erciyes Dağı
Tunceli, Munzur Dağı
Rize, Kaçkar Dağları
Ağrı, Ağrı Dağları
Hakkari, Cilo-Sat Dağları

AĞRI-BUBİ DAĞI KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Kafeterya 60 kişilik (Kafeterya hizmete açık değil Kışın yolun açılması çok zor)
Teleski: Uzunluğu: 1227 m
Kişi/saat kapasitesi: 600
Konaklama tesisi yok
Günübirlik tesis yok
1 adet teleski: 1227 metre uzunluğunda, 600 kişi/saat kapasiteli, 1 adet alt istasyon binası içinde oturma salonu bulunmaktadır Orta ve zor pistlere sahip Kayak alanında otel yok, eğlence yok, Gezi olarak Doğu Beyazıt Ishak Paşa Sarayı ile dağ olarak Ağrı dağıKayak alanı uzunluğu 1200 metre, genişliği ise 250 metredirKışın kayak sporundan başka kış sporları yapılmamaktadır Sağlık merkezi, ambulans bulunmamaktadır1 adet kar aracı mevcuttur
ANKARA-ELMADAĞ KAYAK MERKEZİ
KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:
ODTÜ, Hacettepe, AÜ, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait kayak evi ile Turban OtelX ve şahıslara ait iki adet et mangal restaurant bulunmaktadır
1 adet teleski tesisi 548 m uzunluğunda 720 kişi/saat kapasiteli Kayak alanı uzunluğu 900 m genişliği ise 200-250 m dir Sağlık ocağı, ambulans, helikopter alanı ve kar aracı yok, kayak sporundan başka kış sporları yapılmamaktadır

ANTALYA-SAKLIKENT KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Elektrik, su, telefon, kooperatife ait telsiz, kır kahvesi, 80 kişilik restoran, kafeterya, 14 yatak kapasiteli pansiyon mevcuttur 1 adet teleski mevcuttur Saklı kent yapı kooperatifi tarafından 480 adet villa tipi konut yapılmıştır

BİNGÖL-YOLÇATI(KURUCADAĞ) KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

1 adet 50 yatak kapasiteli ve 1 adet 100 yataklı kayak evi, 1 adet 925 m uzunluğunda 499 kişi/saat kapasiteli teleski tesisi vardır Kayakla yürüyüş alanı ve kar aracı var, ambulans ve helikopter alanı yoktur Kayak sporundan başka kış sporları yapılmamaktadır Bingöl devlet hastanesinden yararlanılmaktadır

BİTLİS-MERKEZ KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİLER:

1 adet 40 yatak kapasiteli kayak evi, 1 adet 726 m Uzunluğunda 710 kişi/saat kapasiteli teleski tesisi vardır Kayak sporundan başka kış sporları yapılmamaktadır Kayaklı yürüyüş alanı bulunmamaktadır, şehir hastanesi ve ambulans mevcut olup kar aracı yoktur
BOLU-KATALKAYA KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Bolu Karatalkaya’da iki adet otel bulunmaktadır(1005 yatak kapasiteli) 9 adet teleski ile 2 adet telesiyej tesisi mevcuttur Oteller ve tesisler özel teşebbüse aittir Mekanik tesislerin toplam taşıma kapasitesi 7000 kişi/saattir, 13 adet pist vardır2 adet restoran ve yüzme havuzu, diskotek, oyun salonu, snack bar mevcuttur Kayak sporundan başka kış sporları yapılmamaktadır, helikopter alanı, sağlık ocağı ve ambulans yok, hastane olarak Bolu’daki hastanelerden yararlanılmaktadır
Kartalkaya kayak merkezine Mahzar Murtazaoğlu tarafından yeni bir otel yapılmıştır yatak kapasitesi bilinmemektedir
Mevcut içme suyu kapasitesinin dikkate alınması sonucunda bu bölge için gelen yeni yatırım taleplerinin diğer kayak merkezlerinde değerlendirilmesine çalışılmaktadır

BURSA-ULUDAĞ KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Kamu kuruluşu niteliğimde 12 adet konaklama tesisi ile özel sektöre ait 15 adet otel bulunmaktadır Potansiyel yatak kapasitesi 2300’dür Mekanik tesis sayısı 11 adet, 7 adet telesiyej ile 4 adet teleski tesisi vardır Toplam 11000 kişi/saat kapasiteli
Uludağ Milli Park sınırları içerisinde bulunan Uludağ kayak merkezi iki ayrı bölgeden oluşmaktadır Toplam 2300 yatak kapasiteli ve 14 adet konaklama tesisi I Gelişim bölgesinde bulunmaktadır 581986 tarihinde turizm merkezi ilan edilen II Gelişim bölgesinde 3300 yatak kapasiteli 11 adet turistik tesis parseli düzenlenmiş olup yatırımcıya tahsis edilmiştir

ERZİNCAN-BOLKAR KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Kayak merkezinde Gençlik ve Spor Müdürlüğüne ait 1050 m uzunluğunda 1200 kişi/saat kapasiteli teleski tesisi, 300 metre uzunluğunda Baby-Lift tesisi ile kayak evi bulunmaktadır Hastane, ambulans, kar aracı ve helikopter alana yoktur 1 adet kar üstü pist hazırlama vasıtası alınmıştır

ERZURUM-PALANDÖKEN KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Gençlik ve Spor Müdürlüğüne ait bir kayak evi ile Özel İdareye ait bir otel bulunmaktadır ASKA firması tarafından Kızılay binası yanına PALAN Otel yapılmış ve hizmete açılmıştır POLAT firması tarafından yaptırılmakta olan otel inşaatları devam etmektedir Dedeman AŞ ve Aska AŞ tarafından hizmette olan yatak sayıssı1150 yataktır POLDEM AŞ tarafından yaptırılmakta olan otel inşaatı devam etmektedir Ayrıca aynı bölgede yer alan Konaklı istasyonunun yatırıma açılma çalışmaları devam etmektedir
Kayak merkezinde 1 adet telesiyej ile Özel İdareye ait bir teleski tesisi bulunmaktadır
Kayak sporundan başka kış sporları yapılmamaktadır
Şehirdeki hastanelerden yararlanılmaktadır Helikopter alanı yoktur, kar aracı mevcuttur
Erzurum-Palandöken kayak merkezinde Slalom ve Büyük Slalom yarışmaları için 2 adet tescilli kayak pisti mevcuttur Bunlar;
a) Ejder Pisti
b) Kapıkaya Pisti’dir

ISPARTA-DAVRAZ KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Isparta-Davraz Kış Sporları Merkezi kapsamında 6 adet turistik tesis parseli ve 2 adet günübirlik tesis parseli Turizm Bakanlığınca yatırımcıya tahsis edilmiş olup, 3 adet kamping alanı, 11 adet günübirlik tesis alanı ve 5 adet turistik tesis parseli Turizm Bakanlığınca tahsise çıkarılmıştır Merkez kapsamında mekanik tesis tamamlanmış olup, elektrik ,su ve ulaşım imkanları sağlanmıştır
Isparta İl Özel İdare Müdürlüğünce yaptırılan Kayak Evi Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne devredilmiştirTesis Faal Durumdadır
300 metre uzunluğunda Baby-Lıft Tesisi Monte Edilmiştir Yeni bir Baby-lift tesisi alınarak bu bitime monte edilmiştir

İZMİR- ÖDEMİŞ-BOZDAĞ KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

İzmir-Ödemiş-Bozdağ Kış Sporları Merkezi kapsamında Özel İdare tarafından 3 adet mekanik tesis tamamlanmıştır Ancak günübirlik hizmet verebilecek tesislerin ve yatak ünitelerinin inşaatı devam etmektedir

KARS-SARIKAMIŞ/CIBILTEPE KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Kayak merkezinde 844 metre uzunluğunda 800 kişi/saat kapasiteli bir teleski tesisi ile Gençlik ve Spor Müdürlüğü ve Silahlı Kuvvetlere ait iki adet kayak evi bulunmaktadır Sarıkamış ilçesinde Sartur otel ile Turistik otelde ikamet edilebilir Ayrıca Sarıkamış’tan, Cibiltepe’ye Turizm Bakanlığınca 4’lü telesiyej tesisi yapılmıştır Konaklama tesisleri henüz hizmete açılmamıştır
Sarıkamış’taki hastanelerden istifade edilmekte, kar aracı var, helikopter pisti olarak askeriyeden yararlanılmaktadır
Çamurludağ yöresinde ise Gençlik ve Spor Müdürlüğüne ait kayak evi 748 kişi/saat kapasiteli teleksi mevcuttur
Turizm bakanlığınca yaptırılan 250 kişilik günübirlik tesis valiliğe devredilmiştir Ayrıca 1 adet günübirlik tesis ve 1200 yatak kapasiteli 2 adet turistik tesis parseli yatırımcıya tahsis edilmiştir
Kayak merkezinde 90 yataklı pansiyon hizmete açılmıştır Cıbıltepe kayak merkezine 132 yataklı ÇAMKAR oteli yapılarak hizmete açılmıştır

KASTAMONU-ILGAZ KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Kayak Merkezinde Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait 1 adet çift iskemleli telesiej tesisi vardırTesisin uzunluğu 693 metre kapasitesi ise 688 kişi/saattir Tesise 3 km mesafede özel teşebbüsün işlettiği Doruk Otel ile bu otele ait 300 metre uzunluğunda Baby-Lift tesisi bulunmaktadır
Telesyiej alt istasyonunda şimdilik hizmet veren Milli Parklara ve Köy Hizmetlerine ait iki tane kamuya ait konaklama tesisi ile inşaat halinde PTT ve Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü ile Özel İdareye ait 3 adet konaklama tesisi bulunmaktadır Hastane, ambulans ve helikopter pisti yokturKayak sporundan başka spor yapılmamaktadır
Ilgaz Kayak Merkezinde 107 yatak kapasiteli bir adet konaklama tesisi mevcuttur
Ilgaz kayak merkezine 1996 yılında hizmete açılan teleski tesisi Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü tarafından yaptırılmıştır Hat boyu uzunluğu 950 metre kapasitesi 800-1000 kişi/saattir
Ilgaz Kayak Merkezindeki Gençlik Spora ait Teleski,Telesiyej tesisi ile Kayak evi ve Milli Parklara ait Eğitim Merkezi Kastamonu Holding ile Bayındır Holding tarafından kiralanmış ve işletmesi bu şirket tarafından yapılmaktadır

KAYSERİ-ERCİYES KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Halen kullanılan 3 adet pist mevcutturGeniş bir kayak alanına sahip bu alanda Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait 2 adet mekanik tesis bulunmaktadır 1 adedi teleski tesisi 1450 metre uzunluğunda 900 kişi/saat, diğeri ise 2575 metre uzunluğunda 370 kişi/saat kapasiteli telesiyej tesisidir Yine Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait 300 metre uzunluğunda Baby-Lift ile DSİ’ye ait 300 metre uzunluğunda Baby-Lift tesisi hizmet vermektedir DSİ Karayolları, Silahlı Kuvvetler ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait kayak evi ile Turban otel mevcuttur (Kapalı yüzme havuzu var) Sağlık merkezi, ambulans ve kar aracı vardır
Plana göre toplam 3240 yatak kapasitesi önerilmiştir 140 yatak kapasiteli bir adet konaklama tesisinin bulunduğu kayak merkezinde, imar planına göre 9 adet konaklama tesis parseli yatırımcılara tahsis edilmiştir
Kayak merkezinde toplam 1905 kişi/saat 2 adet teleski ve 1 adet telesiyej olmak üzere 3 adet mekanik tesis mevcuttur

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce 1963 yılında yaptırılan tek kişilik iskemleli telesiyej tesisi aradan zaman zarfında kapasitesinin yetersiz kalması ve can güvenliği açısından tehlike arz ettiğinden Yap-İşlet-Devret modeli ile ZÜMRÜT AŞ’ye ihale edilmiş ve bu firmaca eski tesisin aynı güzergahına 2 etaplı 4 kişilik iskemleli telesiyej tesisi yaptırılarak hizmete açılmıştır
Özel İdareye ait otel; Dedeman tarafından ihale edilmiş olup Dedeman tarafından işletilmektedir
Kayseri-Erciyes Kış Sporları Merkezi kapsamında Turizm Bakanlığınca 10 adet turistik tesis parseli yatırımcıya tahsis edilmiş olup, 800 yatak kapasiteli 5 adet turistik tesis parseli Turizm Bakanlığınca tahsise çıkarılmıştır
Erciyes Kayak Merkezinde iki adet tescilli kayak pisti vardır Bunlar;
a)Coşkun Pisti b)Bedük Pisti’dir
GÜMÜŞHANE-ZİGANA KAYAK MERKEZİ

KONAKLAMA VE MEKANİK TESİSLER:

Kayak merkezinde 1 adet teleski, 1 adet Baby-Lift tesisi ile 1 kayak evi bulunmaktadır Tesisin uzunluğu 661 metre, 843 kişi/saat kapasitedir Hastane, ambulans ve helikopter alanı yoktur
Gümüşhane-Zigana kış sporları merkezi kapsamında planlarla oluşturulan 4 adet günübirlik ve 630 yatak kapasiteli turistik tesis parseli Turizm Bakanlığınca tahsise çıkarılmıştır

TÜRKİYE’DE YAYLACILIK HAREKETLERİ VE BAŞLICA YAYLALARIMIZ

Türkiye’de geleneksel olarak sürdürülen “Yaylacılık hareketleri” özellikle yaz mevsimi içerisinde yoğunlaşmıştır

Doğal, sosyal ve ekonomik boyutları bulunan bu yer değiştirme olayının temeli doğal ve coğrafi koşullara dayanmaktadır Anadolu yarımadası, “Yaylaya çıkma ve yaylacılık hareketlerine” elverişli bir ortam sunar

Özellikle yaz mevsimini sıcak ve nemli kıyı bölgelerinde yaşayan insanlarımız, bu ağır iklim koşullarından kurtulmak için tatil ve dinlenme amacıyla geçici olarak yaylalara çıkarken, ovalık ve sıcak vadi yerleşmelerinde yaşayan kırsal alan insanları ise daha çok hayvancılık amacıyla yaylacılık hareketlerinde bulunurlar

Yaz mevsimi ile sınırlı bulunan bu geçici yer değiştirme ve yerleşme olayı doğal, sosyal ve ekonomik boyutunun yanında Yayla turizmi hareketlerine de sebep olur

Bir başka deyişle yaylacılık hareketlerinin yapılma sebebini maddeler halinde toparlamak gerekirse, bunlar;

1- Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesinde yaşayan ve bugün göçer durumda olan aşiretler hayvanlarını otlatmak için yaylalara göç ederek yaylalar kiralamaktadırlar
2- Akdeniz, İç Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgelerinde yaşayan ve hayvancılıkla uğraşanlar hem hayvanlarını otlatmak
ve hayvanlarının kışın yiyecekleri otları toplamak için hem de yaz şartların göre daha serin ve uygun şartlarda yaşamak için yaylaya çıkmaktadırlar
3- Akdeniz ve Ege Bölgelerinde yaşayanlar sıcak havadan, sivri sinek ve benzeri haşerelerden kurtulmak, doğa ile baş başa olmak ve sağlıklı bir yaşam için yaylayı tercih etmektedirler
Bu insanların bulundukları yerden ayrılarak yaylalara gitmeleri ve orada konaklayarak tüm ihtiyaçlarını temin etmeleri bir turizm hareketi oluşturmaktadır Ayrıca yayla etkinlikleri, yayla kültürü ve bozulmamış doğada yaşamak, diğer insanların da ilgisini çekmiş ve bu yaşama tarzına katılmalarını sağlamış, sonuç olarak da "yayla turizmi" şeklinde bir turizm çeşidini meydana çıkartmıştır

Türkiye düzeyinde geniş bir dağılış gösteren yayla yörelerinin kullanımını üç şekle ayırtmak mümkündür

Tatil ve Dinlence Amacı ile Kullanılan Yayla Yerleri

1) Bursa-Uludağ KADIYAYLA
2) Bursa-Uludağ SARIALAN
3) Bolu-Merkez ABANT gölü
4) Bolu-Merkez GÖLCÜK gölü
5) Balıkesir-Edremit KAZDAĞI yaylası
6) İzmir-Ödemiş GÖLCÜK yaylası
7) İzmir-Ödemiş BOZDAĞ yaylası
8) Antalya-Merkez SAKLI yaylası
9) Antalya-Kemer BEYCİK yaylası
10) Antalya-Alanya TÜRBELİNAZ yaylası
11) Adana-Pozantı BÖRÜCEK yaylası
12) Hatay-İskenderun SOĞUKOLUK yaylası
13) Artvin-Yusufeli YAYLALAR
14) Rize-Çamlıhemşin AYDER yaylası
15) Giresun-Dereli KULAKKAYA yaylası
16) Giresun-Dereli BOĞAZOBASI yaylası
17) Kütahya-Gediz MURATDAĞI
18) Sivas-Yıldızeli SICAKÇERMİK
19) Mersin-Anamur ABANOZ yaylası
20) Mersin-Merkez GÖZNE yaylası

Hem Tatil Yapma Hem Hayvancılık Amacı ile Kullanılan Yaylalar

1) Bilecik-Domaniç DOMANİÇ yaylası
2) Bolu-Köroğludağı ALADAĞ yaylası
3) Bolu-Köroğludağı SARIALAN yaylası
4) Bolu-Köroğludağı KARACASU yaylası
5) Antalya-Korkuteli YAZIR yaylası
6) Antalya-Merkez KARÇUKURU yaylası
7) Ankara-Çamlıdere AKYARMA yaylası
8) Mersin-Tarsus NAMRUN yaylası
9) Adana-Osmaniye ZORKUN yaylası
10) Tokat-Niksar ÇAMİÇİ yaylası
11) İzmir-Bergama KOZAK yaylası
12) Ordu-Fatsa PERŞEMBE yaylası
13) Ordu-Merkez ÇAMBAŞI yaylası
14) Giresun-Dereli GÜMBET yaylası
15) Giresun-Dereli BEKTAŞ yaylası
16) Rize-Çamlıhemşin AKAVRON yaylası
17) Rize-İkizdere ANZER yaylası
18) Trabzon-Akçabat DÜZKÖY yaylası
19) Trabzon-Maçka KADIRGA yaylası
20) Artvin-Şavşat SAHARA yaylası

Yalnız Hayvancılık Amacı ile Kullanılan Yaylalar

1) Bolu-Köroğlu dağı KINDIRA yaylası
2) Bolu-Köroğlu dağı TENBEL yaylası
3) Kastamonu-Ilgazdağı ÇAKLI yaylası
4) Afyon-Emirdağ YAĞLIPINAR yaylası
5) Antalya-Korkuteli YAZIR yaylası
6) Niğde-Aladağlar EZNEVİT yaylası
7) Kayseri-Erciyes TEKİR yaylası
8) Kayseri-Erciyes BEYYURDU yaylası
9) Aksaray-Hasandağı HASANDAĞI yaylası
10) Aksaray-Melendizdağı MELENDİZ yaylası
11) Tunceli-Ovacık MERCAN yaylası
12) Bingöl Şerafettindağı BİNGÖL yaylası
13) Van-Çatak TIRIŞIN yaylası
14) Hakkari-Cilo dağı MERGAN yaylası
15) Hakkari-Sat dağı GEVARUK yaylası
16) Hakkari-Cilo dağı GELYANO yaylası
17) Hakkari-Cilo dağı ORAMAR yaylası
18) Hakkari-Sat dağı BAY GÖLÜ yaylası
19) Diyarbakır-Karacadağ BERİTAN yaylası
20) Kars-Ağrı dağı SERDARBULAK yaylası
21) Kars-Ağrı dağı ÇİLLİ yaylası
22) Ağrı-Doğubeyazıt KARA İBRAHİM yaylası
23) Kars-Ardahan BÜLBÜLAN yaylası
24) Rize-Çamlıhemşin KAÇKAR yaylası
25) Rize-Çamlıhemşin AĞVEÇOR yaylası
26) Rize-Çamlıhemşin PALAKÇUR yaylası
27) Rize-Çamlıhemşin YKAVRON yaylası
28) Rize-Çamlıhemşin SAMİSTAL yaylası
29) Rize-Çamlıhemşin ELEVİT yaylası
30) Artvin-Yusufeli SARIBULUT yaylası
31) Erzurum-Soğanlıdağı BARDIR yaylası
32) Kars-AEkberdağları SARIÇİÇEK yaylası

TURİZM BAKANLIĞININ YAYLA TURİZMİNE İLİŞKİN PROJELERİ

Turizmin çeşitlendirilmesi, tüm yıla ve ülke sathına yaygınlaştırılması, değişik yörelerin mevcut turizm potansiyelinin geliştirilerek harekete geçirilmesi yönünde başlatılan çalışmaların önemli bir bölümünü; yaylaların turizme kazandırılması amacı ile 1990'da başlatılan "Yayla Turizmi Projesi" kapsamındaki araştırma planlama ve altyapı uygulamaları oluşturmaktadır
Proje ile; Yaylalarımızın doğal güzellikleri, etnolojik ve diğer çekicilik yaratan özellikleri ile eko turizme yönelik sundukları çok çeşitli ve eşsiz olanakların;koruma-kullanma dengesi içerisinde turizm amaçlı değerlendirilmesi hedeflenmektedir
Bu kapsamda, uzun yıllar öncesinden süregelmekte olan yayla geleneğine bağlı birçok sosyal etkinliğin yoğunlaştığı, değişik özellikli yayla şenliklerinin tertiplendiği Doğu Karadeniz Yaylalarından (62 yayla incelenerek) başlatılmış olup, Batı Karadeniz, Orta Anadolu Bölgeleri ile Batı, Orta ve Doğu Toroslar'da belirgin özellikleri olan yaylalarda halen sürdürülmektedir
Çalışma bütünü içinde bugüne kadar;
Sinop: Ayancık-Akgöl, Gerze-Kozfındık-Bozarmut, Türkeli Kurugöl Yaylaları
Ordu: Çambaşı, Akkuş-Argın, Aybastı Perşembe Yaylaları

Giresun: Bektaş, Kümbet, Yavuzkemal Yaylaları

Trabzon: Çaykara-Uzungöl, Akçaabat Karadağ, Tonya-Erikbeli, Maçka-Şolma, Araklı-Pazarcık Yaylaları

Rize: Anzer, Ayder (Kaplıcası) Yaylaları

Artvin: Kafkasör, Kaçkar Yaylaları

Gümüşhane: Zigana (Kayak Merkezi)

Bayburt: Kop Dağı (Kayak Merkezi) olmak üzere toplam 20 adet yayla turizm merkezi ilan edilmiştir

Turizm merkezi ilan edilen yaylaların eksik altyapılarının tamamlanabilmesi için "Gerçekleşme Programı" hazırlanarak ilgili Valiliklerde toplantılar yapılmış, bu toplantılarda, Bakanlığımızca bütçe olanakları ölçüsünde yapılacak katkılara ek olarak diğer yatırımcı Bakanlıkların ve kuruluşların olanaklarının bu yöne kanalize edilmesine çalışılmıştırRekreatif amaçlı kullanımın giderek artmasına bağlı olarak yoğun bir yapılaşma baskısı altında bulunan yaylalarda, yapılaşmayı kontrol altında tutmak ve planlı bir gelişmeyi sağlamak amacıyla, hazırlanan Gerçekleşme Programları ile Bakanlığımıza bir görev olarak verilen planlama çalışmalarına başlanmıştır
Bu çerçevede;
Ordu: Çambaşı

Giresun: Kümbet ve Bektaş

Trabzon: Şolma, Karadağ ve Erikbeli

Rize: Ayder, Yukarı Kavron ve Anzer

Artvin: Kaçkar

Gümüşhane: Zigana

Bayburt: Kop Dağı

olmak üzere öncelikli 10 yayla 2 kayak merkezinin 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı, İller Bankası ile Bakanlığımız arasında imzalanan bir protokol çerçevesinde birlikte hazırlanmıştırÇalışma kapsamındaki yaylaların ortak özellikleri; temiz havası, her mevsimde değişik renk kompozisyonları oluşturan zengin florası ve faunası, yer aldıkları kota göre ormanları veya ağaç yetiştirme sınırının üzerinde ise çayırları, sürekli akan yüzey suları; kısaca özgün peyzajı ve mikro-kliması ile birlikte geleneksel mimari dokusudur Bu doğal-kültürel oluşumun veya eko sistemin ve yöresel mimari tarzın korunması turizmin geliştirilmesi açısından da temel belirleyici olmak durumundadırDolayısı ile, yaylaların doğal bitki örtüsünün, topografya ve silüet etkisi ile korunarak, geleneksel yapı tarzının sürdürülmesini sağlayıcı önlemlerin getirilmesi planlama çalışmaların esasını oluşturmuştur Geleneksel kullanış biçimiyle yaylalar, o yaylayı köy/köylerin sakinlerinin ortak kararları ile gidiş ve dönüş tarihleri belirlenen, zaman zaman şenlik ya da festivallere dönüşen geniş bir katılımla, yılın belirli dönemlerinde kullanılan yörelerdir Oysa, proje kapsamındaki yaylaların, turizme yönelik olarak daha geniş sürelerde kullanımının sağlanması için, belirli işlevlerle de desteklenmesi gerekecektir Hazırlanan çevre düzeni planlarında, bu husus dikkate alınarak, yaylaların niteliğine göre dağcılık ya da kayak sporları, uzun doğa yürüyüşleri, trekking vb aktivitelerin geliştirilmesi öngörülmüştür
Ayrıca,
Yöre halkının geleneksel yayla kullanımına kısıtlama getirilmemiş, planlama alanının büyük bir bölümü için doğal karakteri korunacak alanlar, yeşil alanlar hükümleri getirilmiştir Mevcut yayla yerleşim alanı içinde mevcut yapı dokusuna uygun geleneksel yapı malzemesi olan taş ve ahşaptan pansiyon olarak da kullanılabilecek konut yapımına olanak sağlanmış, en çok iki katlı yapı öngörülmüştür Yayla yerleşim alanlarında yapılacak bu yapılar yürürlükte bulunan mevzuata uygun olarak yapılabileceğinden yalnızca o yaylanın kullanma hakkına sahip kişilerce gerçekleştirilebilecektir
Diğer yandan turistlerin ve yöre halkının zorunlu ihtiyaçlarını karşılayacak ölçüde PTT, sağlık ve güvenlik tesisleri ile acil durumlar için helikopter pisti önerilmiştir Onanlı 1/25000 ölçekli Rize-Ayder-Kaçkar Çevre Düzeni Planı kararı uyarınca, Ayder Yerleşmesinin 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı çalışmaları İller Bankası'nca yürütülmekte, Ayder'de Bakanlığımızca kamulaştırılan bir bölümde inşa ettirilecek örnek yayla evi projesi, Kalkınma Holding AŞ'ne yaptırılmaktadır
Belediyesi olması nedeniyle Trabzon-Uzungöl Turizm Merkezinin, 1/25000 ölçekli Çevre Düzeni Planı ve 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı İller Bankası'nca hazırlanmış ve 1/5000’lik plan onay için Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'na iletilmiştir Planlama çalışmalarında, yerel halkın beklentilerinin neler olduğunun araştırılması amacı ile "Uzungöl'de yaşayan Yetişkinlerin Plan Kararlarına Katılımı" konusunda bir çalışma yaptırılmış, öneriler doğrultusunda mahallinde isteklerinin plana yansıtılmasına çalışılmıştır Uzungöl Nazım İmar Planında "Özel Planlama Alanı" olarak ayrılan kesimin peyzaj projeleri, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi'ne hazırlatılmaktadır
Diğer yandan, Turizm Merkezi ilanı ile ilgili çalışmaların sürdürüldüğü;
-Gaziantep-İslahiye-Hızır Yaylası ile, Ordu-Mesudiye-Keyfalan Yaylası 1/25000 ölçekli Turizm ve Rekreasyon Alanı Planları ilgili Yerel İdarelerce onaylanmıştırYöre mimari karakterine sahip öneri yayla evi projesi, plan ekini oluşturmaktadır

Planlama ve altyapının geliştirilmesine yönelik çalışmalar dışında;
Çoğunlukla Belediye sınırları dışında kalan yaylalarda yaşanan yönetim boşluğunun giderilebilmesi amacı ile, Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü'ne hazırlattırılan "Yayla-Dağ-Doğa Yürüyüşü ve Kış Sporları Merkezlerinde Kamu Yönetimi Örgütlenmesi" adlı araştırma sonucunda, yayla ve dağ sporları için yürütülecek hizmetler bağlamında İl Özel İdarelerinin başarılı hizmet üretmelerinin bugünkü koşullarda bile mümkün olduğu ancak merkez ve yerel düzeyde etkili biçimde desteklenmesi gerektiği ortaya çıkmış ve önerilen örgütlenme modeli, 1994 Mayıs ayında Rize ve Trabzon’da ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının da katılımı ile yapılan toplantılarda tanıtılmıştır
Yine, yumuşak turizm kapsamında dağ-doğa yürüyüşü ve akarsu sporları yönünden önemli bir yöre olan ve Karadeniz yaylaları ile fiziki bağlantısı bulunan Çoruh Havzasının, bir bütünlük içinde gelişmesini sağlamak amacı ile, Karadeniz Teknik Üniversitesi'ne " Çoruh Havzası Turizm ve Rekreasyon Geliştirme Planı" hazırlatılmıştır Bu çalışmada, proje alanına ait kaynaklar (topografya, jeoloji, flora ve fauna) analiz edilerek korunması gereken alanlar ile rekreasyon ve turizme açılması önerilen alanlar tespit edilmiştir

DAĞ VE DOĞA YÜRÜYÜŞÜ

Doğanın tüm yönleriyle yaşanmasına olanak veren doğa yürüyüşü (trekking ), ülkemizde giderek yaygınlaşmakta, daha çok ilgi ve talep görmektedir Turizm Bakanlığı, buna bağlı olarak, öncelikli yörelerden başlanarak yürüyüş rotaları ve mola noktaları belirlenmekte, diğer turizm türleri (yayla turizmi, fotosafari, ornitoturizm vb ) ile de ilişkilendirilerek, bu rotalar üzerinde ihtiyaç duyulan kamp alanları, WC, çöp toplama yerleri gibi bazı alt yapı ihtiyaçları karşılanmaktadır

Ülkemizde Doğa Yürüyüşüne ( Trekking ) Elverişli Yerler :
Akdeniz kıyı şeridinde; Akdağlar, Beydağları, Bakırdağları, Hadim-Ermenek Yöresinde Geyik Dağları ve göksu Nehri Yöresi, Anamur’un Yayla Kesimi, Mut ilçesinin dağlık kesimi, Tarsus ile Bolkar Dağları arasında kalan bölge, Adana-Kozan ve Kadirli ilçelerinin yayla kesimleri, Menteşe Dağları, Akçalı Dağları, Tahtalı Dağları, Binboğa Dağları,
Ege Bölgesinde; Bafa Gölü ve Beşparmak Dağları, Kaz Dağları, Boz Dağlar,
Marmara Bölgesinde; Kırklareli ve Istıranca Dağları,
Karadeniz Bölgesinde: Ilgaz ve Küre Dağları, Trabzon-Uzungöl ile Şavşat arasında kalan yaylalık kesim ve özellikle Kaçkar Dağları

Dağ Tırmanışı Yapılan Dağlar :
Türkiye, çeşitli yükseklikteki dağları, dağların yapısal durumları, orman ve manzara güzellikleri av ve yaban hayatının zenginliği ile, Dağcılık sporunu sevenler için olağanüstü çekici ve ilginç güzellikler sunar Türkiye’de her yıl dünyanın çeşitli yerlerinden çok sayıda dağcının ziyaret ettiği tırmanış yapılan dağlar, iki tip oluşum süreci geçirmişlerdir

1) Kıvrılma İle Oluşan Dağlar :
- Batı Toroslar:Beydağları
- Ortan Toroslar:Bolkar Dağları, Aladağlar
- Munzur Dağları
- Cilo-Sat Dağlar
- Kaçkar Dağları : Batı Grubu (Verşembek), Kavran Grubu, Doğu Grubu (Altıparmak)

2) Volkanik Dağlar
-Ağrı Dağı ve Küçük Ağrı
-Süphan Dağı
-Erciyes Dağı
-Hasan Dağı

TURİSTLERİN GELİŞ NEDNLERİ
Toplam turist sayısı içinde%
1998
1997
1996

1993
Tatil 49,79 56,12 50 60
Kültürel 9,86 10,45 13 9
Toplantı/Konferans 2,17 1,49 1,5 1
İş ilişkileri 8,90 5,51 10 6
Alışveriş 5,73 5,94 4,4 11
Sağlık-kaplıcalar 0,55 * * *
Dini 0,25 * * *
Sportif ilişkiler 1,03 * * *
Ticaret 6,10 6,7 4,8 3,5
Yakın ziyaret 5,91 6,28 4,5 4
Eğitim 1,06 * * *
Kamu hizmeti 0,40 * * *
Transit 0,71 * * *
Çalışma 4,81 3,91 4,3 2
Diğer 2,74 * * *
Ek-1

*veri yok

Ek-2

TURİZM BAKANLIĞINDAN BELGELİ KONAKLAMA TESİSLERİNİN
TÜR VE SINIFLARINA GÖRE DAĞILIMI
TÜRÜ SINIFI TURİZM YATIRIMI BELGELİ TURİZM İŞLETMESİ BELGELİ
TESİS SAYISI YATAK SAYISI TESİS SAYISIS YATAK SAYISI
OTELLER 5 YILDIZLI 69 41913 101 59055
4 YILDIZLI 137 46967 176 48463
3 YILDIZLI 332 54062 441 73100
2 YILDIZLI 438 38523 582 48727
TEK YILDIZLI 81 3876 171 10625
MOTELLER 1SINIF 6 402 8 974
2SINIF 17 699 22 1041
TATİL KÖYLERİ 1SINIF 48 27114 71 46813
2SINIF 19 7478 10 2708
PANSİYONLAR 123 4204 163 5549
KAMPİNGLER 10 3353 12 3381
OBERJLER 2 200 7 1306
KAPLICALAR - - - -
APART OTELLER - - 36 2988
ÖZEL BELGELİLER 18 699 68 4727
GOLF 3 1883 2 1058
MOLA TESİSLERİ 1 54 - -
EĞİTİM VE UYGULAMA TESİSİ 4 705 2 163
OTOKARAVAN - - - -
TURİZM KOMPLEKSİ 5 10023 2 802
HOSTEL - - - -
TOPLAM 1313 242155 1874 311480