Birbirinin Acısını Anlamak!

Cinayet bu ayın başında, 1 Temmuz günü, Almanya’nın Dresden kentinde işlenir

Türbanlı genç bir Mısırlı eczacı, mahkemeye verdiği bir Alman tarafından duruşma sırasında on sekiz bıçak darbesiyle öldürülür

Üstelik üç yaşındaki çocuğuyla kocasının gözleri önünde

Bu arada, karısının üstüne kapanan koca da polis tarafından yanlışlıkla vurulur ve bacağından yaralanır

Bu ayın başında işlenen Dresden cinayeti ve cinayetle ilgili bazı gelişmeleri Nilüfer Göle’den dinlerken nedense Sivas’taki o sabahı, Madımak’ı anımsadım

Madımak Katliamı da 16 yıl önce yine sıcak bir temmuz günü ayın başında yaşanmıştı

1993 yılıydı

Katliamın ertesi günü sabaha karşı Ankara’dan Sivas’a arabayla gelmiştim, ortalık aydınlanırken Yangın yerinde tüten dumanlar hâlâ genzimi yakıyordu

Dehşet içindeydim

Aralarında yazarların, ozanların bulunduğu 37 kişi daha saatler önce burada yanarak ölmüştü

Katliamın hedefi Alevi’lerdi

Hatırlıyorum, Sivas’ta o sabah vakti hüküm süren tuhaf sessizliği Aleviler kendi mahallelerine çekilmiş, evlerine kapanmışlardı Katliam konusunda kimsecikler konuşmak istemiyordu

Etrafa korku ve acı çökmüştü

İnsanların yüreği yanıyordu

Sokaklarında in cin top oynayan Alevi mahallesinde dolaşırken, belleğimin derinliklerinden Kahramanmaraş, Çorum katliamları çıkıyor, yakılan Alevi mahallelerinden yükselen dumanların tüyler ürpertici fotoğrafları gözümün önüne geliyordu

Türkiye 12 Eylül’e, darbe ortamına böylesine kanlı tuzaklarla çekilmiş ve darbeyle birlikte her şey bıçak gibi kesilmişti

Bizim memleketin sanki kaderiydi bu acılar

1950’lerden itibaren sağcı-solcu diyerek, ülkücü-devrimci diyerek, Sünni-Alevi diyerek, Türk-Kürt diyerek, Türk-Rum, Ermeni, Yahudi diyerek bu ülkenin istikrarıyla, barışıyla her fırsatta oynanmış, darbeler yapılmıştı

İnsanların aynı çatı altında birbirleriyle çatışmadan, birbirlerine tahammül ederek, tolerans göstererek huzur içinde yaşamalarının her şeyden önce insanlığın bir gereği olduğu bizim ülkenin insanına hep unutturulmak istenmiştir

Farklı inançların, farklı renklerin, farklı kimliklerin, farklı düşüncelerin insanlara insanlığını unutturamayacağı gerçeği sürekli ıskalanmıştı

Madımak katliamı da bunun korkunç bir örneği idi Dresden Cinayeti’ne de bu pencereden bakılabilirdi

Birinde 37 kişinin, ötekinde 1 kişinin öldürülmesi gerçeği değiştirmiyordu Birinde Alevilerin yakılarak, ötekinde türbanlı bir Mısırlının bıçaklanarak öldürülmesi gerçeği değiştirmiyordu

İkisinin geri planında da farklı inançlara duyulan nefret yatıyordu İkisinde de esas mesele, ‘öteki’ne yönelik düşmanca duyguları besleyen zihniyet dünyasından kurtulmaktı

O kadar acılar yaşadık, bunu başarabildik mi? Karşılıklı tahammül, tolerans olmadan huzur ve barış olamayacağını ne kadar öğrenebildik? Bunun yolunun da demokrasiden, özgürlükler düzeninden geçtiğini kavrayabildik mi?

Sanmıyorum

Madımak’tan 16 yıl sonra, Zaman gazetesinde katliamın yıldönümü dolayısıyla, temmuz ayı başında çıkan kısa haberdeki şu satırlar beni bu açıdan birkez daha karamsarlığa itti

“2 Temmuz 1993’te gerçekleştirilen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli’nde yangın çıkmış, aralarında otel görevlilerinin de bulunduğu 37 kişi ölmüştü”

Bu kadarcık mı?

Bu kadarcık duyarlık, bu kadarcık empati mi?

Ne yazık!

16 yıl önce, 3 Temmuz günü sabaha karşı benim Madımak’ta, Sivas’ta gördüklerim, konuştuklarım, hissettiklerim bu kadarcık değildi

Madımak’a adını koyamamak, gereken duyarlığı bunca yıl sonra bile göstermekten kaçınmak

Neden, niçin?

Örneğin, Madımak’la aynı tarihlere rastlayan bir başka cinayet de, Erzurum’un Başbağlar Köyü Katliamı da elbet lanetlecektir, lanetlenmelidir

Acılar mukayese edilemez

Acılar paylaşılır

O acılara yol açan insanlık dışı olaylar herhangi bir ayrım yapılmaksızın kınanır

Evet öyle

Türkiye’de herkesin birbirlerinin acılarına saygı göstermeyi öğrenmesi şart

Türkiye’de herkesin birbirlerinin dertlerine, sorunlarına eğilmesi, ilgi göstermesi şart

Sünnisi, Alevisi, Kürdü, Türkü, Ermenisi, Yahudisi hepsinin karşılıklı olarak birbirlerinin sorunlarıyla uğraşmaları şart

Yoksa herkes kendine dönük yaşarsa, yoksa herkes hak ve özgürlükleri sadece kendisi için isterse bu topraklarda daha çok acılar yaşar, daha çok kanlı tuzaklara düşeriz

Ve daha çok bekleriz demokrasi ve hukuk düzeninin bir hayat tarzı olarak bu topraklara yerleşmesini

Şunu da bir yana yazın:

Bu açılardan Sünnilerin de, Alevilerin de, Kürtlerin de, kendi tutumlarını gözden geçirmeye ihtiyaçları vardır

Peki ya Dresden Cinayeti?

Bu da, Avrupa’daki İslamofobi konusu da yarına

Hasan CEMAL ( Milliyet yazarı)