Düz Yazi ( Nesir ) Türleri

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-10-2012

1

ROMAN: Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları yer ve zaman göstererek kişiler aracılığıyla anlatan uzun yazı türüdür

Romanlar edebî akım ve konuya göre adlandırılır

a)Edebî Akıma Göre Romanlar: Klâsik roman ( biçim kusursuzluğuna, akıl ve sağduyuya dayanan romandır), romantik roman ( duyguların ve hayâllerin egemen olduğu romandır ), realist roman ( gerçekçi romandır, yazarlar eserlerinde kişiliklerini yansıtmaz ), natüralist roman ( dünyayı daha da gerçekçi bir anlayışla ele alır )

b)Konuya Göre Romanlar: Sosyal romanlar ( toplumun sorunlarını işleyen romanlardır), tarihî romanlar ( konusunu tarihten alan romanlardır), psikolojik romanlar ( görünen olaylardan çok, olayların kişi üzerindeki etkilerini konu edinen romanlardır), macera( serüven) romanları ( gizemli olayları sürükleyici bir anlatımla ele alan romanlardır, polisiye romanlar ve bilinmeyen ülkelerde geçen egzotik romanlar da macera romanı türüne girer)

İlk çeviri roman: Yusuf Kâmil Paşa’nın Fenelon’dan çevirdiği “Tercümân-ı Telemak”(1859)
İlk roman: Şemsettin Sâmi “ Taaşşuk-ı Tâl’at ve Fitnat” (1872)
İlk edebî roman: Nâmık Kemâl “İntibah” ( Sergüzeşt-i Âli Bey ) (1889)
İlk tarihî roman: Nâmık Kemâl “Cezmi”
İlk köy romanı: Nâbizâde Nâzım “Karabibik”
İlk realist roman: Recâizâde Mahmut Ekrem “Araba Sevdası”
İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf “Eylül”
Batılı tarzda ilk roman: Hâlit Ziyâ Uşaklıgil “Mâi ve Siyah”

2

HİKÂYE ( ÖYKÜ ): Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayları veya durumları yer ve zaman kavramına bağlayarak anlatan kısa yazılardır

Hikâye ( Öykü ) Türleri:
a)Olay Öyküsü ( Klâsik Vak’a Hikâyesi ): Guy de Maupassant tarzı da denilmektedir

10-10-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Düz Yazi ( Nesir ) Türleri 1ROMAN: Yaşanmış ya da yaşanabilecek olayları yer ve zaman göstererek kişiler aracılığıyla anlatan uzun yazı türüdür Romanlar edebî akım ve konuya göre adlandırılır a)Edebî Akıma Göre Romanlar: Klâsik roman ( biçim kusursuzluğuna, akıl ve sağduyuya dayanan romandır), romantik roman ( duyguların ve hayâllerin egemen olduğu romandır ), realist roman ( gerçekçi romandır, yazarlar eserlerinde kişiliklerini yansıtmaz ), natüralist roman ( dünyayı daha da gerçekçi bir anlayışla ele alır ) b)Konuya Göre Romanlar: Sosyal romanlar ( toplumun sorunlarını işleyen romanlardır), tarihî romanlar ( konusunu tarihten alan romanlardır), psikolojik romanlar ( görünen olaylardan çok, olayların kişi üzerindeki etkilerini konu edinen romanlardır), macera( serüven) romanları ( gizemli olayları sürükleyici bir anlatımla ele alan romanlardır, polisiye romanlar ve bilinmeyen ülkelerde geçen egzotik romanlar da macera romanı türüne girer) İlk çeviri roman: Yusuf Kâmil Paşa’nın Fenelon’dan çevirdiği “Tercümân-ı Telemak”(1859) İlk roman: Şemsettin Sâmi “ Taaşşuk-ı Tâl’at ve Fitnat” (1872) İlk edebî roman: Nâmık Kemâl “İntibah” ( Sergüzeşt-i Âli Bey ) (1889) İlk tarihî roman: Nâmık Kemâl “Cezmi” İlk köy romanı: Nâbizâde Nâzım “Karabibik” İlk realist roman: Recâizâde Mahmut Ekrem “Araba Sevdası” İlk psikolojik roman: Mehmet Rauf “Eylül” Batılı tarzda ilk roman: Hâlit Ziyâ Uşaklıgil “Mâi ve Siyah” 2HİKÂYE ( ÖYKÜ ): Yaşanmış ya da yaşanması mümkün olan olayları veya durumları yer ve zaman kavramına bağlayarak anlatan kısa yazılardır Hikâye ( Öykü ) Türleri: a)Olay Öyküsü ( Klâsik Vak’a Hikâyesi ): Guy de Maupassant tarzı da denilmektedir