Deniz Suyundan Tuz Nasıl Elde Edilir?

Deniz Suyundan Tuz Nasıl Elde Edilir


Tuz, denizlerde göllerde, yer altı sularında eriyik olarak ve yer altında kayatuzu şeklinde oluşur Yemek tuzu dediğimiz klor do sodyum ülkemizin belirli yerlerinde çıkarılmaktadır Senede iki yüz altmış bin ton kadar olan umumî istihsalin 157000 tonu yani % 60 dan fazlası denizlerden, 39000 ton ve % 15 i göllerden ve kalanı da kaya ve kaynak tuzlarından elde edilmektedir En büyük tuzlamız İzmir civarındaki Çamaltı tuzlasıdır

Deniz Tuzları Bitmez ve tükenmez tuz kaynağı olan denizler dünyamızın en büyük tuz rezervlerini oluşturmaktadır Denizlerdeki tuzluluk derecesi, tatlı su alıp almadıklarına, coğrafik durumlarına ve iklim koşullarına göre değişik miktarlardadır

Yağmur yağdığında toprağa çöken su, farklı kayaç ve toprak tabakalarına karışarak belli maddeleri çözer Özellikle tuz ve kireci beraberinde götürür İyice biriken yağmur suyu akarsu yataklarına, derelere, ırmaklara ve en sonunda da denizlere akar Yağmur suyu ırmakta aktığı zaman taşların ve kayaların üzerinden geçer ya da nehir yatağına gömülür

Yanardağ faktörü Suyun bu yolculuğu sırasında nehrin tabanı, sodyum (tuz), kalsiyum veya alüminyumdan arınır ve bunlar tıpkı yürüyen bantta taşınır gibi denize akar Ama denizdeki tuzdan, nehirler dışında yanardağlar da sorumludur Büyük okyanus diplerinden fışkırın sıvı lavlar deniz suyuyla reaksiyona girer ve tuzlar çözülür

Denizin üzerine yansıyan güçlü güneş ışını yüzünden önemli ölçüde su buharlaşmakta Fakat sadece tatlı su buharlaşır ve gaz halinde göğe yükselerek bulutları oluşturur Bulutlar iyice ağırlaştığı zaman minik damlacıklar, yağmur olarak yere düşer ve yeniden ırmaklara akar

Ne kadar tuz var? Dibe çöken tuz, kumla örtülür ve deniz canlılarına besin kaynağı oluşturur Ancak deniz diplerine, yoğun tuz içerikli suyla birlikte tortul malzemesi de çöker Deniz suyundaki ortalama tuz oranı %3,5’tur Bir litre deniz suyu buharlaştırıldığında, yaklaşık olarak 35g çözülmüş mineral tuzlar elde edilir Bunun büyük bir kısmı ise bildik yemeklik tuzdur ve aşağı yukarı üç yemek kaşığına eşittir

150 metre tuz tabakası Tüm okyanuslardaki toplam tuz oranı o kadar çoktur ki dünyadaki karalar üzerinde 150 m kalınlığında tuz tabakası meydana getirebilir Tuz oranı buharlaşmanın yoğun olduğu denizlerde daha fazladır

En tuzlu denizler En tuzlu denizler, çölle çevrili olan ve yüksek sıcaklıklar yüzünden durmadan buharlaşanlardır Örneğin Ölü Deniz (Lut Gölü) ve Kızıldeniz gibi Kızıldeniz’in bir litrelik suyundan 41g tuz elde etmek mümkün Yoğun tuz oranı nedeniyle Ölü Deniz’in özel bir taşıyıcı etkisi vardır, suyun üzerine yattığınızda neredeyse hiç batmıyorsunuz

Kaya tuzları Denizler kuruduklarında tuz kristalleşir, tuz denizleri ve kupkuru tuz çölleri oluşur Ve bu tuz birikimlerinden de milyonlarca yıl içinde kilometre kalınlığında kayalar büyür Kaya tuz dediğimiz tuz işte bu tür tuz kayalarından elde edilir

Deniz tuzu elde etmek için deniz bilinçli olarak kurutulur Bu amaçta deniz kıyısında oluşturulan küçük yapay havuzlardaki su buharlaştığında geriye tuz kalır Kuruduğu zamansa toplanmaya hazırdır