Canlilarin Çeşitliliği Ve Siniflandirilmasi

**Prof. Dr. Sinsi** · 10-09-2012

Canlıların Sınıflandırılması : Canlıların belirli Özellikleri göz önüne alınarak yapılan gruplandırmaya sınıflandırma veya biyosistematik denir

Sınıflandırmayı inceleyen bilim dalına sistematik ( Taksonomi) denir

Sınıflandırma ikiye ayrılır:

1) Ampirik (yapay = suni) sınıflandırma : Canlıları dış görünüş, yaşayış ve birkaç yüzeysel özelliğine göre bakarak sınıflandırmaktır

İlk defa Aristo tarafından yapılmıştır

Aristo canlıları ikiye ayırmıştır

1

Bitkiler -> Otlar ,Çalılar ,Ağaçlar

2

Hayvanlar -> Suda, Karada, Havada yaşayanlar

2) Filogenetik (Doğal = Tabii) Sınıflandırma : Canlıların orjin ( köken ) benzerliğine bakılarak yapılan sınıflandırmadır

Anatomik benzerlik, protein benzerliği, akrabalık dereceleri gibi özelliklere dikkat edilir

Analog organ : Kökenleri farklı, görevleri aynı olan organlardır

ÖRN : Yarasanın kanadı ile kelebeğin kanadı

Homolog organ : Kökenleri aynı, görevleri farklı olan organlardır

ÖRN : İnsan kolu, atın ön bacağı, yarasanın kanadı, balina yüzgeci

Canlıların İsimlendirilmesi : İsimlendirme ilk kez Kari Linne tarafından yapılmıştır

Linne tür tanımını geliştirmiştir

Tür : Ortak atalardan gelen, ortak özelliklere sahip, birbirleriyle çiftleşip verimli döller (Kısır olmayan ) meydana getiren en küçük sistematik gruptur

Örneğin At ile eşek çiftleşir, döl verir verdikleri döl yani katır kısır olduğundan, at farklı bir tür, eşek farklı bir tür, katır ise bilimsel anlamda tür değildir

Dikkat: Bu kurala sadece kurt köpeği uymaz

Tür Linne'nin bulduğu ikili isimlendirme ( çift isimlendirme = Binominal ) ile adlandırılır

Bu isimlendirmeye göre; bir canlıya ait, cins ismi ve özel tanıtıcı ismi bulunur

Cins ismi daima büyük harfle, özel tanıtıcı isimi ise küçük harfle başlar

Örnek:

Cins ismi

Felis

Felis

Allium

Homo

Apis

Canis

Canis

Özel tanıtıcı ismi

Leo

domesticus

Cepa

Sapiens

mellifica

Lupus

familaris Türkçe adı

Aslan

Ev kedisi

Soğan

İnsan

Bal ansı

Kurt

Ev köpeği

Sistematik Birimler:

Alem = Regnum = Animalia = Hayvanlar Alemi

Şube = Filum = Chordata = Omurgalılar

Sınıf = Clasis = Mamalia = Memeliler

Takım = Ordo = Karnivora = Etçiller

Aile = Familya = Felidae = Kedigiller

Cins = Genus = Felis = Kedi

Tür = Species = Felis domesticus = Ev kedisi

? Alemden türe doğru birey sayısı azalır, fakat benzerlik artar

? Türden aleme doğru, birey sayısı artar, fakat benzerlik azalır

? Aynı tür içerisindeki canlılarda protein ve gen yapıları benzerdir

Ancak aynı değildir

? Aynı türdeki bireylerin kromozom sayıları aynıdır

ÖRN : İnsan 2n = 46 kromozom bulunur

Bitkiler alemine örnek verirsek; Çiçekli bitkiler- kapalı tohumlular çift çenekliler- menekşegiller - menekşe - kokulu menekşe ( Viola odarata )

10-09-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Canlilarin Çeşitliliği Ve Siniflandirilmasi Canlıların Sınıflandırılması : Canlıların belirli Özellikleri göz önüne alınarak yapılan gruplandırmaya sınıflandırma veya biyosistematik denir Sınıflandırmayı inceleyen bilim dalına sistematik ( Taksonomi) denir Sınıflandırma ikiye ayrılır: 1) Ampirik (yapay = suni) sınıflandırma : Canlıları dış görünüş, yaşayış ve birkaç yüzeysel özelliğine göre bakarak sınıflandırmaktır İlk defa Aristo tarafından yapılmıştır Aristo canlıları ikiye ayırmıştır 1 Bitkiler -> Otlar ,Çalılar ,Ağaçlar 2 Hayvanlar -> Suda, Karada, Havada yaşayanlar 2) Filogenetik (Doğal = Tabii) Sınıflandırma : Canlıların orjin ( köken ) benzerliğine bakılarak yapılan sınıflandırmadır Anatomik benzerlik, protein benzerliği, akrabalık dereceleri gibi özelliklere dikkat edilir Analog organ : Kökenleri farklı, görevleri aynı olan organlardır ÖRN : Yarasanın kanadı ile kelebeğin kanadı Homolog organ : Kökenleri aynı, görevleri farklı olan organlardır ÖRN : İnsan kolu, atın ön bacağı, yarasanın kanadı, balina yüzgeci Canlıların İsimlendirilmesi : İsimlendirme ilk kez Kari Linne tarafından yapılmıştır Linne tür tanımını geliştirmiştir Tür : Ortak atalardan gelen, ortak özelliklere sahip, birbirleriyle çiftleşip verimli döller (Kısır olmayan ) meydana getiren en küçük sistematik gruptur Örneğin At ile eşek çiftleşir, döl verir verdikleri döl yani katır kısır olduğundan, at farklı bir tür, eşek farklı bir tür, katır ise bilimsel anlamda tür değildir Dikkat: Bu kurala sadece kurt köpeği uymaz Tür Linne'nin bulduğu ikili isimlendirme ( çift isimlendirme = Binominal ) ile adlandırılır Bu isimlendirmeye göre; bir canlıya ait, cins ismi ve özel tanıtıcı ismi bulunur Cins ismi daima büyük harfle, özel tanıtıcı isimi ise küçük harfle başlar Örnek: Cins ismi Felis Felis Allium Homo Apis Canis Canis Özel tanıtıcı ismi Leo domesticus Cepa Sapiens mellifica Lupus familaris Türkçe adı Aslan Ev kedisi Soğan İnsan Bal ansı Kurt Ev köpeği Sistematik Birimler: Alem = Regnum = Animalia = Hayvanlar Alemi Şube = Filum = Chordata = Omurgalılar Sınıf = Clasis = Mamalia = Memeliler Takım = Ordo = Karnivora = Etçiller Aile = Familya = Felidae = Kedigiller Cins = Genus = Felis = Kedi Tür = Species = Felis domesticus = Ev kedisi ? Alemden türe doğru birey sayısı azalır, fakat benzerlik artar ? Türden aleme doğru, birey sayısı artar, fakat benzerlik azalır ? Aynı tür içerisindeki canlılarda protein ve gen yapıları benzerdir Ancak aynı değildir ? Aynı türdeki bireylerin kromozom sayıları aynıdır ÖRN : İnsan 2n = 46 kromozom bulunur Bitkiler alemine örnek verirsek; Çiçekli bitkiler- kapalı tohumlular çift çenekliler- menekşegiller - menekşe - kokulu menekşe ( Viola odarata )