Tarihte Kadın Ressamlar ...

Kadın Ressamlar



Tarihte kadın ressamlar

Müfide Kadri
1889'da doğan Müfide Kadri, küçük yaşta resim ve musikide gösterdiği kabiliyetle dönemin sanat üstadlarını hayrete düşürmüştür Bu arada meşhur Osman Hamdi Bey resimlerini görünce gözlerine inanamamış ve gözü önünde resim yaptırarak Müfide Kadri'nin kabiliyetini görmüş ve ikna olmuştur

Müfide Kadri, Osman Hamdi'nin tavsiyesi ile bir süre Halil Paşa'dan ders almıştır Çok genç yaşta ilk kadın resim öğretmeni olmuştur Resim çalışmalarının yanısıra beste çalışmaları da vardır Ancak çok genç yaşta (22 yaşında) 1911'de aramızdan ayrılmıştır Yakın akrabası, ünlü müzisyen Rauf Yekta Bey tarafından Karacaahmet'teki mezarına özel bir mezar taşı yaptırılmıştır

Ölümünden sonra Müfide Kadri'nin güzel resimleri satışa çıkarılmış, bazıları da Almanlar tarafından satın alınmıştır

Türk resminde önemli bir yere sahip olan sanatçı 1889 yılında Üsküdar’da doğdu Çok küçük yaşta anne ve babasını yitirdi Kadri bey tarafından evlatlık olarak alındı Anne ve Babası da muhtemelen Kadri Bey’in yakın çevresindendir Kadri Bey, o yıllarda dini bilgisi ve büyük serveti ile tanınan Altunizade’nin bütün mal varlığının gelir ve gider hesap işlerine bakan ünlü bir zattır

Müfide Kadri’nin iyi bir eğitimden geçmesi için çok çaba sarf edildiBu durum o yılların varlıklı ailelerin başvurduğu bir yöntemdir Bu yüzden Müfide hanımın hiç okula gitmesine gerek kalmazDaha 7-8 yaşlarından itibaren güzel sanatların her alanında olağanüstü bir yeteneği bulunduğu ortaya çıkan Müfide Kadri’nin bu yetenekleri çevresinde dikkat çeker Aldığı özel eğitimin ardından 10 yaşına geldiğinde yaptığı resim çalışmaları resim yeteneğinin de ortaya çıkıp anlaşılmasını sağlarSuluboya ile yaptığı ilk eserler görenleri bir hayli şaşırttı

Müfide Kadri hanım,dönemin ressamları içinde öne çıkan ve Malik Aksel tarafından ilk kadın ressam olarak değerlendirilen bir sanatçıdır Kısa süren hayatına baktığımızda Müfide Kadrinin yoğun bir resim hayatı olduğu görülmektedir Bu durumda anne ve babasını bebek yaşta kaybetmesinin sonucunda adeta resme sığındığını gösterir

Bir rastlantı sonucu Müfide Kadri’nin resimlerini gören dönemin müze müdürü ve büyük ressam Osman Hamdi bey gördüklerine inanamaz ve ona yanında resim yaptırırOsman Hamdi bey Kadri beyinde aile dostu olduğundan ona özel der vermeye başlar ve kendi tavsiyesi ile bir sürede Halil paşadan ders alır Osman Hamdi çok başarılı bulduğu Müfide hanımın bu yeteneği akademinin İtalyan asıllı profesörü Valeri tarafından da taktir edilir Müfide hanım bir süre prof, Valeri’den de suluboya ve kara kalem desen dersleri alır Müfide’nin bir resmine karma bir sergide yer verir Resim görenlerin ilgisini çeker Daha sonra Osman Hamdi bey teşvikleri sonucu bir başka resmi Almanya’da sergilenir, orada ilgi görür ve bir ödül kazanır Ödül olarak kazanılan altın madalya Maarif Nezareti kanalıyla eve kadar gönderilir ve bu olay büyük ilgi uyandırır Bu sergiden kazandığı altın madalya resim sanatında daha büyük bir tutkuyla yönelmesine yol açar

Müfide Kadri’nin resim alanındaki başarıları ve üstün yeteneği ona resim öğretmenliği yolunu açar Fransızca konuşan doğu ve batı edebiyatı üzerinde zengin bilgisi bulunan ve resim yapan Müfide Kadri Nümune mekteplerine bir yıl kadar resim dersleri verir Daha sonrada Süleymaniye de Nümune-i İnas adlı kız okullarında resim, nakış ve musiki hocalığı yapar (Resminde olduğu kadar müziktede başarılı olmuştur Ud, keman ve kemençe çalmanın yanı sıra bestelerde yapmıştır Sözleri Selahattin Bey’e ait olan “Tenan-i Şebap” adındaki bestesi döneminde ünlü sanat dergilerinde yayınlanmıştır) Bu sırada IIAbdulhamit’in kızı Adile Sultan’a sarayda resim derleri verilir

Müfide Kadri hiç evlenmemiştir Bir ara asker ressamlardan Sami Yetik ile evlendirilmek istenmişsede ileri derecede tüberkiloz olması nedeniyle bu olay gerçekleşmemiştir Müfide Kadri, 1912 yılında 22 yaşında yaşamını yitirir Ölümü üzerine devrin kültür ağırlıklı gazete ve dergilerinde duygusal yazılar yayınlanır Yakın akrabası, ünlü müzisyen Rauf Yekta bey tarafından Karacaahmet’deki mezarına özel bir mezar taşı yaptırılır

Ölümünden sonra yakınları Müfide Kardi’nin geride kalan 40 dolayındaki resmini, sergilenip satılmak üzere Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’ne verdi Resimler 1912’de sergilendi elde edilen gelir cemiyete bağışlandı Resimlerin bazıları Almanlar tarafından satın alındı Müfide Kadri’den kalan pek az resim de özellikle kadın portrelerinde modelin fizik yapısı kadar iç dünyasını dışa vurmakta başarılı bir yol izlediği görülür
Click here to view the original image of 700x486px





BELKIS MUSTAFA

1896'da İstanbul'da doğdu İnas Sanayi-i Nefise Mektebi'nin ilk öğrencilerindendi Okuldaki başarısı farkedilince eğitim için Berlin'e yollandı Oradaki eğitimini tamamladıktan sonra Türkiye'ye döndü Ancak üstün yeteneği nedeniyle ikinci kez Berlin'e yollandı 1925 yılında orada öldü














MELEK CELAL





Tepedelenli Ailesi'nin kültürlü kızlarından biri olan Melek Ziya, 1896 yılında İstanbul'da doğdu Sanayi-i Nefise'de ve yurtdışındaki Güzel Sanatlar Okulları'nda eğitimini tamamladı Kıbrıs'ın tanınmış kişilerinden Celal Sofu ile evlilik yaptı uzun yıllar İstanbulda Moda'da oturdu İkinci evliliğini Almanya'nın ünlü doktorlarından Lampe ile yaptı Melek Celal son yıllarını yerleştiği Münih kentinde geçirdi ve 1976 yılında orada öldü Eski eserlere derin tutkusu dolayısıyla el işlemelerinden ve giysilerden oluşan geniş bir koleksiyonu vardı Kitaplar ise, bir diğer merakıydı, Fransızca, İngilizce ve Almanca yayınlanmış kitapları da vardır



EMİNE FUAT TUGAY



Geniş kültür bilgisi ve İngilizce yazdığı Oxford tarafından basılan kitabı ile tanınan Emine Fuat, meşhur Mareşal Gazi Ahmed Muhtar Paşa'nın torunu ve ünlü Kumandan, Bakan ve Büyükelçilerden Mahmud Muhtar Paşa'nın kızıdır 1897 yılında İstanbul'da doğdu Resim eğitimini Zürih'te ve Almanya'da yaptı Eşi, ünlü elçilerimizden Ahmet Hulusi Tugay'dı Emine Fuat hayırseverliği ve özellikle de hayvanlara olan düşkünlüğü ile de tanınmıştı Tarih ve sanat bilgisi, değişik kültürler ve insanlara olan alakası ile devletimizi de muhtelif ülkelerde olgunlukta temsil etmiş, değerli sefirelerimizdendi 1975 yılında vefat etti

GÜZİN DURAN





Güzin Duran'ın Portresi, Kağıt Üzerine Pastel, 385x28 cm

Musiki ve hat sanatkârlarının soyundan gelen Güzin Hanım, 1898 yılında İstanbul'da doğdu İnas Sanayi-i nefise mektebinin ilk öğrencilerindendi Burada tanıştığı hocası Prof Feyhaman Duran'la evlendi

Az sayıda resim çalışması olmasına rağmen el işlemeleri ve Karagöz malzemelerinin koleksiyonu ile de tanınır Güzin ve Feyhaman Duran çifti evlerini ve eserlerini müze olarak bağışladılar 1981 yılında Güzin Duran aramızdan ayrıldı

NAZLI ECEVİT

Asker kökenli bir aileden gelen Nazlı Ecevit, 1900 yılında İstanbul'da doğdu Babası Albay Emin Bey, büyükbabası Ferik Salih Paşa'dır Annesinin babası ise padişah yaverlerinden Kirat Paşa'dır

Nazlı hanım, meşrutiyet döneminde kızlar için açılan İnas Sanayi-i nefise mektebi'nin ilk öğrencilerindendi Ankara ve İstanbul'da resim öğretmenliği yapmıştır Her tarzı başarı ile fırçasına aktarmıştır Mesleği ile ilgili derneklerde başkanlık yapmıştır 1985 yılında vefat etti

Manzara, portre ve ölü doğaları ile tanınır 1922-1947 yılları arası verdiği aradan sonra tekrar resme başlamış 1948-75 arası Devlet Resim ve Heykel Sergi'lerinin hemen hemen hepsine katılmıştır Eserleri çoğunlukla yağlıboya, suluboya, pastel ve karakalemdir

FAHRÜNNİSA ZEİD



Şakir Paşa ailesinden yetişen ünlü bir sanatkâr da Fahrünnisa Hanım'dır 1901 yılında Büyükada'da Şakir Paşa Konağı'nda doğdu Dame de Sion'dan sonra Sanayi-i nefise mektebi'ne girdi

İlk evliliğini tanınmış yazar Edip İzzet ile yaptı İkinci eşi ise Ürdünlü Prens Zeid'dir Eşinin görevi dolayısıyla Avrupa'nın sanat merkezlerinde yaşama fırsatı bulmuş ve resim çalışmalarına aralıksız devam etmiştir Kendi yaşamı ve sanatını anlatan bir kitabı da bulunmaktadır 1991'de Ürdün'de vefat etti

Lirizm ve romantizme dönük resimleriyle ve son döneminde yoğunlaştığı portreleri ile tanınmıştır






ALİYE BERGER

stanbul'un ünlü ailelerinden Şakir Paşa'nın son kızıdır 1903 yılında İstanbul'da doğdu Küçük yaşta keman çalışması ile musikiye yöneldi Daha sonra resme yönelmesi, belki de yine ressam olan ağabeyinden kaynaklanmıştır Bir konjurda birinciliği alan tablosu ile kendine özgü bir üne kavuştu Eşi İstanbul'un tanınmış ailelerinin çocuklarına ve Osmanlı Sarayı'ndaki müzikseverlere özel dersler veren Macar kökenli virtüöz Berger'di Yaşamlarını daha çok babasının adını taşıyan Büyükada'daki köşkünde sürdürdü Son yıllarını, daha sonra kapısına plaketi konulan, Narmanlı Yurdu'ndaki dairede geçirdi 1974 yılında aramızdan ayrıldı

Dışavurumcu oyma baskıları ile tanınır 1954'de Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Derneğinin açtığı yarışmada "Güneş" adlı kompozisyonu ile birincilik,1955'te de Tahran Biennalinde ikincilik almıştır1951-54 arası oyma baskı tekniğini yaymak amacı ile, İstanbul manzaraları ve tebrik kartları da üretmiştir












SABİHA BOZCALI






1903 yılında geçmişi paşalarla dolu olan bir ailenin kızı olarak dünya'ya geldi Dört ayrı ülkede resim eğitimi alan tek ressamımızdır İlk olarak 16 yaşında Münih'e gönderildi Yurda döndüğünde ise Sanayi-i Nefise mektebine gitti Kazandığı burs ile 1930-33 yılları arasında Paris'te ressam Paul Signac'ın öğrencisi oldu Yurda döndükten sonra Mısır'a davet edilerek sarayın duvarlarını süsleyen tablolar yaptı Daha sonra Roma'da Papalık Müzesi'nde de aynı tarz çalışmalar yaparak ününe ün kattı 1998 yılında aramızdan ayrıldı

HALE ASAF

1905 yılında İstanbul'da doğdu Soylu bir ailenin kızıydı Anne ve babasının şiddetli geçimsizlikleri yüzünden evden uzaklaştırılarak, 16 yaşındayken Almanya'ya gönderildi Annesi'nin İsviçre'de veremden ölümü üzerine bir süre İsviçre'de yaşam sürdü Daha sonra yurda dönerek kısa bir süre istanbul Güzel sanatlar Akademisine devam etti

Kısa yaşamı süresince meydana getirdiği çoğu eseri Fransa'da kaldığı için (eldeki verilerden yola çıkarak) tarzının Matisse görüş ve tekniğine bağlı kaldığını varsayabiliriz Matisse'de olduğu gibi Hale Asaf da şematik, biçimleri fazla belirlenemeyen,kroki, niteliğinde bir desen, boya katları arasında sızan cizgileri örten parlak, az karışımlı renkler belirir Hale Asaf'ın bir süre, Paris'te Jeune Europe Galerisinde çalıştığı da bilinmektedir

FÜRUMET TEKTAŞ

Ünlü diplomat, Büyükelçi Suat Davaz'ın kızıdır 1912 yılında İstanbul'da doğdu Eğitimini Roma ve Paris'te müzik ve resim üzerine yaptı 1938'de Türkiye'ye dönerek Afif Tektaş ile evlendi Türkiye'de ilk Flarmoni Derneğini kurdu ve galeri açtı Fürumet, 1961 yılında genç yaşta hayata veda etti

MİHRİ MÜŞFİK

İstanbul doğumlu-Tahmini 1950 yılında ABD'de ölmüş

İlk Türk kadın ressamlarından olan Mihri Müşfik, Portre ve Figür çalışmaları ile tanınmıştır Önce ressam Zonaro'da ders almış, daha sonra Roma ve Paris'te özel atölye ve sanat okullarına devam etmiştir 1914'te Inas (kız) Sanayi-i Nefise müdürlüğüne getirtilmiştir Daha sonra ABD'ye yerleşen sanatçı,1938-1939-1943 Dünya sergilerine katılmıştırABD'de öldüğü bilinmesine rağmen kesin bir tarih bilinmemektedir

EREN EYÜBOĞLU

1912 Yaş Romanya-1988 İstanbul

Anadolu insanının yaşamını işlediği resimleri ile tanınır Yaş Güzel Sanatlar Akademisinden sonra Paris'e, Julien Akademisi'ne gitmiş, oradan sonra da André Lhote ile 4 sene çalışmıştır Manet ve Cézanne'dan etkilenmiştir 1936'da Bedri Rahmi ile evlenip İstanbul'a yerleşmiştir

Eren Eyüboğlu yapıtlarında foklorik özellikleri plastik değerlerle bütünleştirmiş, biçim olgunluğunu ve anıtsallığı yeğleyerek süslemecilikten kaçınmıştır Eren Eyüboğlu resim yanında Mozaik çalışmaları da yapmıştır Ankara Etibank, Mozaik Pano (1956) 4 Levent Mah Konut duvarları (1956-7) Ankara Cocuk Hastahanesi, Hacettepe (1955) İstanbul Manifaturacılar çarşısı (1963-65) Cerrahpaşa Hastahanesi (1978) Haydarpaşa Göğüs Hastalıkları Hastahanesi için Mozaik Pano Kompozisyonları gerçekleştirmiştir

ŞÜKRİYE DİKMEN

1918-?

Tek figürlü kadın ve genç kız portrecisidir Genellikle kontrplak üzerine çizdiği, sınırları belli, iri gözlü, minyatürleri, Japon estamplarını hatırlatan kadın başları, yüzleri çevreleyen ovalleri, dış dünyaya açılmış birer aydınlık pencere gibi duran gözleri, ince boyunları, kavuşturulmuş elleriyle Şükriye Dikmen'in kadın figürleri, tartışılmaş kişiliğinin ürünleridir (Resim; Portre 54x114cm Kontrplak üstü yağlıboya)

Ayşegül KORA

1956 yılında İstanbul’da dünyaya gelen Ayşegül Kora, biçimlerin ve renklerin uyumlu birlikteliklerini sembolist yaklaşımla betimleyen figüratif bir sanatçıdır Eserlerinde aynı zamanda kavramsal imgeler de bulunmaktadır

Sanata yatkınlığı ilköğrenim döneminde ortaya çıktı ve o yıllardan itibaren resim dersleri almaya başladı Orta ve Lise öğrenimini İstanbul’da Özel Şişli Terakki Lisesinde tamamladı Okul yıllarında resim öğretmeni, şimdinin ünlü heykeltıraşı olan Şermin Güner ile çalışmalarını ilerletti ve sergilere katılmaya başladı Üniversite de İşletme öğrenimi gördü Daha sonra resim ve sanat tarihi dersleri alarak, atölye bazında resim çalışmalarına başladı






Uzun yıllar ressam Gülay Sevsevil'in atölyesinde desen ve yağlı boya çalışmaları yaptı 1990 ve 2000’li yıllarda kişisel sergilerin yanı sıra yurt içi ve yurt dışında birçok karma sergiye ve Sanat Fuarlarına katıldı

Son dönemlerde Prof Süleyman Saim Tekcan’ın baskı atölyesinde gravür ve linol baskı çalışmalarına yaptı

Halen kendi atölyesinde çalışmalarını sürdürüyor