Bilimsel Makale Nasıl Yazılır? (Özet)

Bilimsel Makale nasıl yazılır?

I-ÇALIŞMA PROTOKOLÜNÜN YAZIMI

Çalışma konusu
Esas araştırma konusu okuyucu için önemli ve ilginç mi?
Bu soruya cevap vermek için elinizde yeterli literatür var mı?
Araştırma ekibinizi kurdunuz mu?
Çalışmanın danışmanı var mı?
Literatür taraması
Çalışmak istediğiniz konuda sizden daha önce yapılmış çalışmaların saptanması oldukça önemlidir
Benzer çalışmaların varlığı araştırmacının hevesini kırmamalıdır
Eskiden yapılmış çalışmaların metodolojik hataları ve konunun gündemden düşmüş olması aksine sizi aynı konuda daha iyi bir çalışma yapmaya yöneltmelidir
Ancak tüm bunların saptanması için geniş bir literatür taraması vazgeçilmez bir unsurdur
Diğer yandan herhangi bir medline taraması ile elde edilen bilgilerle bir makalenin metodolojik zaaflarının saptanamayacağı unutulmamalı ve makalenin kendisine ulaşmadan sadece medline taraması ile elde edilen özetlerle o makale hakkında herhangi bir yorum yapılamıyacağı unutulmamalıdır

Metodoloji
Problemin tanımı: Çalışmanın ana amacının belirlenmesi
Hipotezin tanımı: H0 (farksızlık, null) hipotezi: Örnek: sigara içimi ile akciğer kanseri arasında bir ilişki yoktur HA (farklılık, alternatif) hipotezi: Örnek: sigara içimi ile akciğer kanseri arasında bir ilişki vardır
Çalışma düzeni: Çalışmanın amacı ve hipotezine en uygun çalışma düzeni bulunmalıdır
Çalışma örneği (evren, hastalar, vb)
Araştırmanın amacına cevap verecek büyüklükte,
Araştırmanın amacına uygun,
Evreni temsil edebilen,
Tercihen birçok merkezden seçilmiş olmalıdır
Müdahele
Randomize,
Plasebo-kontrollü,
Doz-cevap ilişkisinin ortaya konabileceği,
Kör (hasta, klinisyen ve hatta istatistik analizi yapan kişinin müdahale türünden bilgisinin olmadığı) olmalıdır
Ölçüm
İyi tanımlanmış,
Özgün,
Tarafsız,
Bağımsız bir gözlemci tarafından ölçülebilen,
Tercihen prospektif olarak ölçülmüş,
İyi hazırlanmış ve karıştırıcı faktörleri de dikkate alan geniş bir veri tabanı içinde değerlendirilmelidir
Çalışmaların reddedilmesinin en önemli sebebi metodolojik hatalardır

II-VERİLERİN TOPLANMASI VE İSTATİSTİK ANALİZ

İyi bir anket/araştırma formu iyi veri toplanmasının garantisidir
Veri toplama
Düzenli ve gelişmiş bir veri formu hazırlanması
Soruların açık uçlu ve yansız olması
Cevap oranlarının arttırılması
Gözlemciler arası (inter-observer) ve gözlemci içi (intra-observer) güvenilirlik (reliability) analizi
Geçerlilik (validity) analizi
Standart referanslar ile teşhis ve prosedürlerin kodlanması (ör: ICD)
Denek büyüklüğü ve güç (sample size ve power) hesaplamaları
Randomizasyon/Körleme/Gizlilik
Hedef (end point/outcome) ölçümü
Analiz birimlerinin seçilmesi
Karıştırıcı (confounding) faktörlerin kestirimi, ve buna göre ayarlamalar
Değişkenlerin sınıflaması, bağımsız ve bağımlı değişkenlerin tanımı
Değişkenlerin mümkün olduğunca ölçülebilir olmasının sağlanması
Verinin tipine göre (numerik, nominal, ordinal) uygun istatistik yöntemler
Bias: Çalışılan örneğin temsil edilebilirliğini azaltır

Hata: Random, Sistematik

Bias

Seçilme (selection): Çalışmaya alınanlar ile alınmayanların aynı özellikte olmamasına bağlı bias
Cevap (response): Çalışma anketine cevap verenler ile vermeyenlerin aynı özellikte olmamasına bağlı bias
Bilgi (information): Risk faktörü olanların daha dikkatli takip edilmesine bağlı bias
Hatırlama (recall): Maruziyet (exposure) öyküsünün hatırlanmasındaki farka bağlı bias
Karıştırıcı (confounding): Karıştırıcı faktörün varlığına bağlı bias
Aşınma (attrition): Çalışmadan ayrılanlar ile çalışmayı tamamlayanların aynı özelliklerde olmamasına bağlı bias
Berkson's: Hastaneye yatırılanlar ile toplumun geneli arasındaki farklardan kaynaklanan bias
Neyman's: Prevalansı insidansa göre yüksek olan kronik hastalarda hastalığı uzatan ancak hastalığa sebep olmayan faktörlerin sayısının çok bulunması
Diğer bias tipleri:
Örnekleme
Çalışmaya alınma
Veri toplanması
Basım (pozitif sonuçların, negatif sonuçlara göre basıma daha fazla kabul edilmesi)
Hakem (tanınmayan yazar ve tanınmayan ülkeden gelen yazıların yayınlanma şansının daha düşük oluşu)
Destekleyici (sponsor)
Tanınmayan/bilinmeyen
III-YAZIM

Yazının Şekillenmesi

Araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve sonlandırılması aşamalarına katkıda bulunan araştırmacılar, araştırmanın sonunda doğal olarak makalenin yazarı olmaya hak kazanırlar Araştırma ile doğrudan ilgisi ve/veya sorumluluğu olmayan kişiler makaleye yazar olarak yazılmamalıdır Bazı yazılarda çalışmaya alınan hasta sayısından daha fazla sayıda yazar olmakta ve bu da yazının güvenilirliğini azaltmaktadır
Araştırmanın bitimini takiben, yazarların makaledeki isim hakkı ve sırası, tüm yazarların görüşünün ve onayının alındığı bir toplantıda belirlenmelidir
Makaleye konulacak yazar isimleri ve sıralarının önceden belirlenmesinin ve kesinleştirilmesinin önemi büyüktür Yazının kabul edilmesi sonrasında, yazıdan yazar ismi çıkarma, ilk halinde yer almayan bir yazar ismi ekleme ve/veya isim sırası üzerinde değişiklik şansınız yoktur Bu konudaki ısrarcı tutum, isteğinizin kabul edilmemesinin yanında, editörün etik açıdan sorumluluk altına girmeyerek yazınızı geri iade etme tehlikesini de beraberinde getirebilir

Yazının her bölümü (Başlık sayfası / Özet / Giriş / Materyel-Metod / Sonuçlar / Tartışma /Kaynaklar vb) ayrı sayfada başlamalıdır
Yazı kısa yazılmalıdır

Giriş/Tartışma bölümleri gerektiğinden uzun yazılmaya, Materyel-Metod, Sonuç bölümleri de gerektiğinden kısa yazılmaya meyillidir Bundan kaçınılmalıdır
Bunun önlenmesi ve standardizasyon sağlanması amacıyla, belli başlı dergiler yollanan makaleler için kelime sayısını kısıtlamaktadır (ör: NEJM <3000, BMJ <2000)
Yazıyı gereğinden uzun tutmanın bir tehlikesi de bazı dergilerde basım sınırının üzerindeki her sayfa için alınan fazla sayfa ücretidir

Sayfa sayısı

Üst mektup (Cover letter)
1

Telif hakkı devir formu (Copyright transfer form)
1

Başlık sayfası (Title page)
1

Özet-Anahtar kelimeler (Abstract-Key words)
1

Yazı (Text)

Giriş (Introduction)
1

Materyel-Metod (Material and Method)
3-4

Sonuçlar (Results)
2-3

Tartışma-Çıkarımlar (Discussion-Conclusions)
2-3

Bilgilendirme (Acknowledgement)
1

Kaynaklar (References)
3

Tablolar (Tables)
3

Şekil başlıkları (Figure legends)
1

Şekiller (Figures)
2-3

Toplam
25-30

Başlık

Basit, kısa, ilginç olmalıdır
10-12 kelimeyi geçmemelidir
Göz alıcı olmalıdır
Gramer olarak doğru olmalıdır
Hedef derginin okuyucusuna doğru hitap etmelidir
Buyurucu olmamalıdır
Çalışma amacı ile uyumlu olmalıdır
Çalışma düzenine işaret etmelidir
Makalenin konusunu (sonuçlarını değil) yansıtmalıdır
Genelde kabul görmeyen kısaltma içermemelidir
Özet

Çoğu kişi bir makalenin önce (veya sadece) özetini okur
İyi bir özet, özgün, makaleyi temsil eden ve hedef dergi için uygun bir şekilde düzenlenmiş olmalıdır
Birinci cümlede problemin tanımı yapılır Amaçlar yeterince ve basitçe tanımlanır Sonra çalışmanın nasıl yürütüldüğü ve son olarak da önemli sonuçlar ve en önemli olarak da çıkarımlar tanımlanır
Hedef derginin kurallarına uygun olarak "Structured" (Background / Aim / Methods / Results / Discussion / Conclusion, alt başlıklarından oluşan) veya "Unstructured" (alt başlıksız) olabilir
Kısa olmalıdır: <250 kelime (Structured), <150 kelime (Unstructured)
Özette makale içinde kullanılan cümleleri aynen kullanmaktan kaçınmalıdır
Özetin içine kısaltma, referans, şekil, tablo ve sitasyon konulmamalıdır
Sonuna İndeks Medikus'un Medical Subject Headings (MESH) başlığı altında yer alan 3-10 adet anahtar kelime (key words) eklenmelidir

Giriş

İyi bir araştırma makalesinin giriş bölümü, hakemi uyandırmayı hedefleyen "gökgürültüsü" şiddetinde olmalıdır (çoğu hakemin yazınızı en uygunsuz saatte, bir iş gününün sonunda, canı sıkkın, ön yargılı ve hatta uykulu olarak okuduğunu unutmayın)
Tarz olarak hayalperest, duygusal ve heyecanlı olunmalı ancak abartılı ve taklitçi olunmamalıdır
İlk cümle çok önemlidir Okuyucuyu kavramalıdır
Önce, makalenin işaret edeceği problemin tanımına genel ama kısa bir yaklaşım yapılmalıdır
Sonraki cümlelerde problemi ele almaya yardımcı olacak daha önceki çalışmalar tanımlanmalıdır

Materyel ve Metod

Materyel ve Metod, yazılması en kolay bölümdür, çünkü araştırma protokolü kapsamında, çalışma süresince ne yapıldıysa o yazılacaktır
Ancak ilginçtir ki, bir yazının reddinin en önemli sebebi de zayıf ve/veya yetersiz bir Material ve Metod bölümüdür
Alt başlıklar

Çalışma türü: Retrospektif-Prospektif, Değişkenlerin tanımlanması, Veri toplanması, Çalışma yeri ayrıntılı olarak verilmelidir
Çalışmaya alınma kriterleri (Eligibility): Hasta kaynağı, Çalışmaya alınma ve çalışma dışı bırakılma kriterleri (inclusion-exclusion criteria), Çalışmanın başlama ve bitiş tarihi detaylı olarak yazılmalıdır
Randomizasyon ve Körleme (Randomization & Blinding): Randomizasyon ve körleme uygulandıysa detaylı açıklama yapılmalı, bilgilendirilmiş olurun (informed consent) alınıp alınmadığı belirtilmelidir
Müdahele ve Uyum: İlaç-müdahalenin detayları, ilaç üretici firmanın detayları, klinik testlerin detayları verilmelidir
Hedeflerin tanımı ve değerlendirilme yöntemleri açıkça yazılmalıdır
Denek büyüklüğü ve Güç (sample size ve power) hesaplamaları açıkça belirtilmelidir
İstatistik analiz: Uygun analiz kullanılmalı, bias'dan kaçınılmalı, tüm istatistik yöntemler açıkça yazılmalı, yeterince detaylı ancak uzun olmadan, tekrarlanabilen (reproducible) ayrıntılar verilmelidir

Sonuçlar

Birinci cümlede "çalışmaya alınma kriterlerine" uyan ve çalışmaya alınan hasta sayısı hakkında bilgi verilmelidir Çalışma dışı kalan hastaların sayısı ve nedenleri verilmelidir Çalışmaya alınan hastaların müdahele öncesi demografik (yaş, cins, vb) ve klinik (boy, kilo, BMI vb) özellikleri bir tabloda verilmelidir
Bulguların heyecanı olmalı, düz ve sıkıcı olmamalıdır
Okuma kolaylığı açısından Sonuç bölümü alt başlıkları içermelidir
Sonuçların verilme yeri Sonuç bölümüdür Sonuçlarda bahsedilmeyen bir bulgu kesinlikle Tartışma da veya Özette verilmemelidir
Önemli bulgular yazıya, sıkıcı ve yığın rakamlar, detaylar tabloya konmalıdır
Basit, kolay okunabilen Tablo-Şekil kullanımı önemlidir
Rakam yığınları, tablolarda, ve ustaca düzenlenmiş, şık, anlaşılması kolay grafiklerde verilmelidir
Odds oranı ve rölatif risk oranı ile %95 güven aralığı (95% confidence interval) verilmelidir Ortalama ile standart deviasyon (SD) veya ortalamanın standart hatası (SEM), ortanca ile range ve/veya çeyrekler arası aralık (IQR) belirtilmelidir Eğer sadece dağılımı belirtilen sayı verilecekse rakamın yanında yüzde değeri de [ n(%)] verilmelidir
P değerlerinin mutlak değerleri verilmelidir (ör: p=0043), p<005 ifadesini kullanmaktan kaçınılmalıdır Eğer p değeri 0001'den küçük ise p<0001 olarak yazılabilir
Kişi tanımlamaları diplomatik olmalıdır (ör: diabetics® patients with diabetes)
Sayısal ifadelerde virgülden sonra yazılacak anlamlı rakam sayısı belirlenmeli (1, 2 veya 3) ve tüm yazı boyunca aynı olmasına dikkat edilmelidir (ör: 74, 743 veya 7429)

Bilimsel Makale nasıl yazılır? (özet)

Tablolar

Hakemler sıklıkla ilk olarak Tablo ve Şekillere bakarlar
Yüksek kaliteli bir tablo yazının yayınlanma şansını arttırır
Tablolar sayılarla dolu ve karışık olmamalı, basit ve kolay anlaşılır olmalıdır
Yazı içinde ve Tablodaki veriler birbirini tekrarlamamalıdır
Tablo açıklamaları uygun olmalıdır
Bağımlı değişkenler sütunlarda, bağımsız değişkenler satırlarda yer almalıdır
Her değişken için birim tanımlanmış olmalıdır
Değerler±SD (veya SEM), range (veya IQR) veya %95 güven aralığı ile ifade edilmiş olmalıdır
Değerlerin yuvarlanması (anlamlı rakam) uygun yapılmış olmalıdır
Kesin p değerlerini içermelidir
Tabloda kısaltma kullanmakdan kaçınılmalı, eğer muhakkak kullanılması gerekiyorsa dipnotta belirtilmelidir
Dipnotlara işaretler belirli sırada konulmalıdır: *, †, ‡, §, ¦, , **, ††, ‡‡, §§, ¦¦,
Stili, hedef dergi formatına uygun olmalıdır
Çift aralıklı olmalıdır
Vertikal çizgi olmamalıdır
Pattern boyaması olmamalıdır
Şekil-Grafik

Çoğu okuyucu, sayfalarca yazı yerine öncelikle ve sadece Şekillere bakmayı tercih eder
Şekiller de, Tablo'da olduğu gibi yazının içinde verilmemiş bilgiyi göstermelidir
Hangi tip veriye hangi grafiğin uygun olacağının seçilmesi kritiktir Sanatçı titizliği gerektirir
Birçok çeşitli şekil vardır: Grafik, Diagram, Akış şeması, Fotoğraf, Radyolojik görüntü, Mikrografi, Anatomik çizimler, Aile ağacı vb
Grafik çizimler: Bar, Pie, Çizgi, Scatterplot, Histogram Multivariate analizler için 2 boyutlu bar grafik, Etkileşim grafiği için 3 boyutlu etkileşim grafiği
Akış şeması (flow-chart) çalışmanın yürütülmesini anlaşılır kılmak için yapılır
Dağılım (scatter) grafiği iki sürekli değişkenin ilişkisini gösterir
Histogram tek bir değişkenin dağılımını gösterir
X axis'de bağımsız, Y axis'de bağımlı değişken olmalıdır
Kesin p değerleri verilmelidir
Her alt grubun içindeki denek sayısı gösterilmelidir
Kolay okunabilir olması için çizgiler kalın ve yazılar büyük puntoda olmalıdır
Aks etiketi (axis label) anlaşılması kolay olmalıdır
Şekil başlığı (figure legend) ayrıntılı, kolay anlaşılabilir olmalıdır
Şekillerin arka sayfasına üst tarafı işaret eden "­ Top" ifadesi eklenmelidir

Tartışma

Giriş/Sonuç/Tartışma'da tekrardan kaçınılmalıdır
Çalışmanın ön sonuç mu yoksa kesin sonuç mu olduğu ilk fırsatta belirtilmelidir
Tartışma, yazının yeni bir bulgu sunduğuna dair bir cümle ile başlamalıdır Kesinlikle sıkıcı tarih dersi ile başlamamalıdır
Tartışma, sonuçların yorumlandığı ve daha önce yayımlanan yayınlar ile karşılaştırıldığı yerdir Sonuçlarda verilmeyen hiçbir bulgu Tartışmaya konmamalıdır
Hakemin "bu yazıda yeni bir şey yok" demesine izin verilmemelidir Orijinal olmayan, tahmin edilebilen ve bulgularla desteklenmeyen çıkarımlar, yazının reddedilmesini garanti eder
Daha önceden yayımlanan bulgularla çelişen sonuçlarınız varsa bu çalışmaları aşağılamayın Unutmayın ki sizin yazınızın hakemi bu çalışmaların yazarları olabilir
Okuyucu ile tartışıyor gibi yazılmalıdır Hataları ve eksikleri kabul etmeye hazır olunmalı ve mütevazi olmaya özen gösterilmelidir
Bulguların ve yorumların yenilikler içerdiğini ısrarla söylenmelidir Karıştırıcı (confounding) faktörlerin etkisine dair hakemlerin bu konudaki eleştirileri önceden tahmin edilmeli ve tartışmada bunlar açıklanmalıdır
Bulguların klinik uygulamaya uyarlanabilirliği muhakkak açıklanmalıdır
Tartışma gereğinden fazla uzatılmamalıdır Kelime salatasından kaçılmalıdır Şüpheli ifadeler içeren bölümler yazıdan çıkarılmalı ve başka bir dosya altında saklanmalıdır Sonra, bu bölümlerin çıkarılmış olduğu hali bir daha okunurak yazıya son şekli verilmelidir
Spekülasyondan kaçınılmalı, ancak yapılması gerekiyorsa zekice yapılmalıdır
Sonuçlarına alternatif açıklamalar bulunmalıdır (şeytanın avukatlığı yapılmalıdır) Hakemi kandırmaya çalışmamalı, ve gerekirse itirafda bulunulmalı (çalışmanın kısıtlılığı, henüz açık olmayan problemleri işaret eden yorumlar, vb) ancak teslim bayrağı da çekilmemelidir
En büyük kozlardan biri daha önce yayınlanmış yazılardaki metodolojik hatalar, eksiklikler ve zaaflardır Bunlar dikkatle bulunup tartışılmalıdır
İddialı terimlerden kaçılmalıdır Diplomatik olunmalıdır (ör: "prove" yerine "indicate", "solves the problem" yerine "brings a solution to the problem")
Uzun süreli takip içeren çalışmalarda, takip süresi muhakkak tartışılmalıdır
Kontrol grubu yoksa literatür bilgisi ölçülü ifadelerle kullanılmalıdır
Öngörülmeyen ama bulunan sürpriz sonuçların tartışılması unutulmamalıdır
Çıkarımlar (Conclusions)

İyi bir araştırma makalesi "gökgürültüsü" ile başlayıp "şimşekle" bitmelidir
Böylece, yazının sonunda okuyucunun kafasında ışıklar belirmesi sağlanmalıdır
Çıkarımlar açık, kesin, haddini aşmayan, sonuçlar ile tamamen uyumlu, ve çarpıcı olmalıdır
Ancak unutmayın ki sonuçlar ile desteklenmeyen çıkarımlar, makalenin reddi için en önemli sebeplerinden biridir
Çıkarımların klinik olarak uygulanabilirliği ve kazançları muhakkak vurgulanmalıdır
Hakemin her an "eee nolmuş yani" sorusu ile karşılaşacağınız unutulmamalıdır
Bulduğunuz sonuçların ışığında ileri çalışmaların gerektiği durumlar sebepleri ile anlatılmalıdır Böylece, hakemin sizin hakkınızda "çalışmanız ile dünyayı kurtardığınızı" düşünmesi engellenmiş olur

Kaynaklar

Çoğu yazar editörlerin referans bölümüne dikkatle baktığını bilmemektedir Referansların hedef derginin formatına uygun olarak yazılması gereklidir Dergiler arası kurallar değişik olabilir Örneğin bazı dergiler, basılmamış yazıları ve bir dergide yayınlanmamış kongre tebliğ özetlerini kaynak olarak kabul etmemektedir
Makale içi referans numaraları ile referansların sırasının kesinlikle tutarlı olması gerekir Aksi durumda hakem ve editör, araştırmanız ve yazınız ile yeteri derece özenli olmadığınızı düşünebilirler
İdeal referans sayısı 20-40 arasıdır Çoğu dergi 25'in üstünde referansı önermemektedir Referansların sadece güncel olması değil o konuda yapılmış en önemli çalışmaları da (eski tarihli olsa da) içermesi gerektiğinden, kaynak seçiminin dikkatle yapılması gerekir
Yazının içine referans konulması, derginin stiline göre, (x) veya [ x] veya xxx teklinde olabilir
Çoğu dergi, makale içinde yazar isminden hemen sonra sitasyon konulmasını istemektedir (ör: Johnsonet al (11) have claimed)
Referans sistemleri

Üç önemli referans sistemi vardır:

Sitasyon sırasına göre (Vancouver): Yazıda geçiş sırasına göre dizilen referans sistemidir
Yazar sırasına göre (Harvard): Kaynakların ilk yazarın soyadına göre alfabetik olarak dizilmesine dayalı sistemdir Yazının içine yazarın soyadı ve yazının yılı konarak sitasyon yapılır
Alfabe-Numara sistemi: Harvard sistemindeki gibidir, ancak yazının içine yazarın soyadı yerine referans numarası konulur
Dergi isimlerinin İndeks Medikus'a uygun şekilde kısaltılması gerekir
Yazı içinde bir yazar ve diğer arkadaşlarının yazılması için ilk yazarın soyadı+et al formatı "et al", "et al", "et al" gibi yazılabilir
Bazı dergilerde et al yerine soyadı+"associates/colleagues/co-workers" tercih edilir
Referans çeşitleri

Dergi makaleleri (Journal articles)

Standard dergi makalesi (journal article): Goate AM, Haynes IR, Owen MJ, et al Predisposing locus for Alzheimer's disease on chromosome 2 Lancet 1989;1:352-5
Yazar bir kuruluş ise (organization as author): The Royal Marsden Hospital Bone Marrow Transplantation Team Failure of syngeneic bone marrow graft without preconditioning in post hepatitis marrow aplasia Lancet 1977;2:742-4
Yazar ismi verilmemişse (no author given): Coffee drinking and cancer for the pancreas (editorial) BMJ 1991;283:628
Yazı dergi ekinde (supplement) çıkmışsa: Magni F, Rossoni G, Berti F BN-52021 protects guinea pig from heart anaphylaxis Pharmacol Res Commun 1988;20 Suppl 5:75-8
Yazı dergi eki içeren bir sayıda çıkmışsa (issue with supplement): Gardos G, Cole JO, Haskell D, et al The natural history of tardive dyskinesia J Clin Psychopharmacol 1988;8(4 Suppl):31S-37S
Yazı bölümlü ciltte çıkmışsa (volume with part): Hanly C Metaphysics and innateness: a psychoanalytic perspective Int J Psychoanal 1988;69(Pt 3):389-99
Yazı bölümlü sayıda çıkmışsa (issue with part): Edwards L, Meyskens F, Levine N Effect of oral isotretinoin on dysplastic nevi J Am Acad Dermatol 1989;20(2 Pt 1):257-60
Yazı cilt numarası olmayan sayıda çıkmışsa (issue with no volume): Baumeister A Origins and control of stereotyped movements Monogr Am Assoc Ment Defic 1978;(3):353-84
Yazıda sayı ve cilt numarası yoksa (no issue or volume): Donoek K Skiing in and through the history of medicine Nord Medicinhist Arsb 1982;86-100
Kitap ve Diğer Monograflar (books and other monographs)

Sadece yazar (personal authors): Colson JH, Armour WJ Sports injuries and their treatment 2nd rev ed London: S Paul, 1986
Editör(ler)in yazar olması (editor(s), compiler as author): Diener HL, Wilkinson M, editors Drug induced headache New York: Springer-Verlag, 1988
Bir kuruluşun yazar ve basımcı olması (organization as author and publisher): Virginia Law Foundation The medical and legal implications of AIDS Charlottesville: The Foundation, 1987
Kitap bölümü (chapter in a book): Weinstein L, Swartz MN Pathologic properties of invading microorganisms In: Sodeman WA Jr Sodeman WA, editors Pathologic physiology: mechanisms of disease Philadelphia: Saunders, 1974;457-72
Konferans tebliğleri (conference proceedings): Vivian VL, editor Child abuse and neglect: a medical community response Proceedings of the First AMA National Conference on Child Abuse and Neglect; 1984 Mar 30-31; Chicago: American Medical Association, 1985
Konferans makalesi (conference paper): Harley NH Comparing radon daughter dosimetric and risk models In: Gammage RB, Kaye SV, editors Indoor air and human health Proceedings of the Seventh Life Sciences Symposium; 1984 Oct 29-31; Knoxville (TN) Chelsea (MI): Lewis, 1985;69-78
Bilimsel ve teknik rapor (scientific and technical report): Akutsu T Total heart replacement device Bethesda (MD): National Institutes of Health, National Heart and Lung Institute; 1974 Apr Report No: NIH-NHLI-69-2185-4
Dergi seçimi

Yazınızı, çalışmanızın gücüne uygun, konu ile ilgili ve okuyucuya en uygun dergiye yollamalısınız Bu alandaki en iyi dergi, yazınızı yollayacağınız en uygun dergi olmayabilir

Dergi seçiminde

Okuyucunun ilgisi,
Dağıtım sahası ve sayısı,
İndeks medikus'da yer alıp almadığı, diğer indekslere girip girmediği
İmpakt faktör (Dergide çıkan yazılara son 2 sene içinde kaç kez atıfda bulunulduğu/son 2 senede dergide çıkan toplam yazı sayısı),
Kabul etme oranı (Dergide basıma kabul edilen yazı sayısı/Dergiye gelen tüm yazı sayısı),
Basım için geçen süre,
Derginin yazarlardan uyulmasını istediği kurallar (Uniform Requirements for Manuscripts submitted to Biomedical Journals), dikkate alınmalıdır
Eleştiriden kaçınma

Tıbbi yazıların tıbbi dergilerde tarafsız hakemler tarafından değerlendirilmesi aşamasına "peer review" adı verilir Bu bağımsız ve tarafsız eleştiri mekanizması, dergilerde basılmak amacıyla yollanan yazılar arasında rekabet yaratmayı ve kaliteyi arttırmayı hedefleyen bir süreçtir, ve uluslararası tüm dergilerde istisnasız olarak uygulanmaktadır Hakem olarak, yazının içerdiği araştırma konusunda dünya çapında deneyimli uzman kişiler görevlendirilmekte ve bu kişiler bir yazıyı hem içerik hem de biçim açısından yüksek düzeyde (ve sıklıkla da acımasızca) eleştirebilecek, yetkin ve deneyimli araştırmacılar olmaktadırlar Bu sebeplerden dolayı, tıbbi araştırma makalesinin yazımı esnasında ve bir dergiye değerlendirmeye gönderme öncesinde belli başlı hakem eleştirilerinin dikkate alınması ve bunlardan kaçınılması yazının kabul edilme olasılığını büyük ölçüde arttıracaktır Hakemlerin yazılarda sıklıkla eksik gördükleri konular ve eleştirileri

Amaç
Orijinal olmaması
Bilinenlerin tekrarı olması, yeterli yeni bulgu olmaması
Araştırma konusunun önemsiz olması
Araştırma konusunun uyumsuz olması
Okuyucu için düşük bir ilginin olması
Klinik önemi açısından yetersiz olması
Düzen
Hipotezin olmaması
Zayıf çalışma düzeni
Yetersiz metodoloji
Biaslı veri toplama veya yetersiz örnek sayısı
Kontrol grubunun olmaması
Karıştırıcı (confounding) faktörlerin gözönüne alınmamış olması
İstatistik yöntemlerin yetersiz/hatalı olması
Çok yönlü istatistik analiz yerine tek yönlü istatistik analiz yapılmış olması
Sonuçların prezentasyonu
Yetersiz odaklanma
Yetersiz organizasyon
Yetersiz yazım
Uzun ve kelime salatası tarzında olması
Dilbilgisi, yazım ve imla kurallarına uyulmaması
Bulguların yorumlanması
Desteklenmeyen çıkarımlar
Kontrol edilmemiş veri üzerine çıkarımlar
Verilerin haddini aşan yorumları
Bulguların pratik ile bağdaşmıyor olması
Sonuçların alternatif yorumlarının olmaması
Yetersiz tartışma
Tutarsızlıkların yetersiz tartışılması
Önemli bulguların enflasyonu
IV-EDİSYON

Bir yazının protokol planlaması/istatistik analiz/yazım aşaması bitince apar topar yollanması sıklıkla red ile sonuçlanmaktadır Edisyon aşaması, yazının makyaj kısmıdır ve yazının kabul edilme şansını büyük ölçüde arttırır

Edisyonun ilk aşaması, yazıyı bir başkasına okutmayı içerir Bu bir deneme sınavıdır Yazar kendi kafasındaki gerçeklerle yazdığı yazıyı tekrar okuduğunda yazının içerdiği anlamı değil de kendi fikirlerini algılamaya meyillidir Unutulmamalıdır ki, bir yazının içindeki çelişkileri ve eksikleri konu ile ilgisi olmayan tarafsız bir kişi daha kolay farkedebilir
Giriş ve Tartışmayı kısaltmaya, Materyel-Metod ve Sonuçları da uzatmayı düşünerek yazı tekrar değerlendirilmelidir
Argo ve jargondan kaçınılmalıdır
Fikirlerinizin en kısa nasıl ifade edilebileceğini bulmak için cümleler üzerinde zaman harcanmalıdır
İngilizce dilbilgisi, yazım ve imla hatalarından kaçınılmalıdır
Bir cümleye tercihen "it" ile başlanılmamalıdır
Bir cümleye rakam ile başlamamaya özen gösterilmelidir
Yazar kendisi sembol yaratmamalı, standard semboller kullanılmalıdır (ör: + (underline "+") yerine ± (Alt 0241)
Kelime sonlarında kesme (hyphenation) kullanılmamalıdır
21-99 arası rakamlarda hyphen kullanılması gerekir (ör: forty-four) Kesirlerde de hyphenation gerekir (ör: one-half)
p değerleri bazen büyük (P), bazen de italik (p)yazılır Derginin stiline uyulması gerekir
Yazıya en az çift aralık verilmesi gerekir
Sağa yatık yazı biçimi kullanılmamalıdır
Puntosu 10'dan küçük yazı karakteri kullanılmamalıdır
Yazıya başlık sayfası hariç sayfa numarası verilmesi unutulmamalıdır
Kaliteli bir baskı ile yazının etkileyiciliği arttırılmalıdır
Üst mektup unutulmamalıdır
Yazının son halinde her nüshada herşeyin eksiksiz olduğu kontrol edilmelidir (Tablo, Şekil, vb)
İyi bir yazı stili, yolladığınız derginin editörünü "Bu makaleyi çok uğraşmadan basabilirim" diye düşündürür ve bu da editörün hakem seçiminde ve hakemlerin eleştirilerine karşı size daha iyi niyetli davranacağının garantisidir
V-SON KONTROLLER

Yazı yollanmadan önce değişik günlerde ve günün değişik saatlerinde (ör: eşref saatte) birçok kez okunmalıdır
Dilbilgisi, yazım ve imla hataları tekrar gözden geçirilmelidir
Yazar isimleri ve sırası bir kez daha kontrol edilmelidir
Tablo-Şekil sırası, Tablo-Şekil başlık ve altyazıları bir daha gözden geçirilmelidir
Tüm hesaplamalar açık bir zihinle bir daha kontrol edilmelidir Yazınızda saptanacak bir tek hesap hatası bile hakemlerde güvensizliğe ve yazınızın reddine yol açabilir
Kafalarda soru işareti yaratan cümleleri değiştirmekten korkmamak gerekir Gerekirse bu bölümleri tamamen çıkartmaktan da çekinilmemelidir Şüphede olduğunuz fikirler varsa, hakemlere açığınızı yakalatmaktansa bu konulardan hiç bahsetmemeyi tercih etmeniz daha uygun olur Unutmayın ki "söz gümüşse sükut altındır"