10-06-2012
|
#1
|
Prof. Dr. Sinsi
|
Hitit Mitolojisi / Ullikummi Şarkısı
Ullikummi Şarkısı , konu olarak Kumarbi efsanesinin devamında Teşup´un krallığında geçmektedir
Burada bir parantez açıp, "şarkı" sözcüğü üzerinde durmak gerekmektedir Dinçol bunu şöyle açıklamaktadır :
" Yabancı kökenli metinlerin bir özelliği, onların Anadolu kökenliler gibi ayinler içinde yer almaması, baş bölümlerinde belirtildiği gibi birer bağımsız şarkı sayılmasıdır Şarkı terimi bu tür edebiyat ürünleri için Ortaçağ´a kadar kullanılmış bir sözcüktür Germen efsanelerinden en ünlüsüne Neibelungen Şarkısı denildiği akıldan çıkarılmamalıdır Bu bakımdan, şarkı sözcüğünün destan anlamında kullanılmış olduğunu söylemekte bir sakınca yoktur "
Şarkı sözcüğünü de açıkladıktan sonra efsanenin konusuna bakabiliriz :
Anlaşıldığına göre Kumarbi yenilmiş ve tahtta Teşup oturmaktadır Ancak Kumarbi bunu hazmedemez :
" Kumarbi aklını toparlar (düşünür) Uğursuz bir günde kötü bir insan yetiştirir O Teşup´a karşı kötülük planlar O Teşup´ a karşı bir asi çıkarır [  ] (Kumarbi) eline bir asa aldı [Ayaklarına ayakkabı olarak] hızlı rüzgarları koydu O Urkiš şehrine yola çıktı ve Soğuk Pınar´a vardı Şimdi Soğuk Pınar´da bir kaya bulunur : onun boyu üç fersah ve genişliği [  ] ve yarın fersahtır Onun vajinası ise [  fersahtır Onu görünce] aklı başından fırladı ve o kaya ile sevişti Erkeklik organını onun içine batırdı O beş kez oldu O on kez oldu "
Tabletteki kırıklardan metnin devamı tam anlaşılamamaktadır ancak, Deniz tanrısının yardım ettiğini ve çocuğun doğduğunu öğrenebiliyoruz
Kumarbi bu çocuğa Ullikummi adını verir :
" Kumarbi kendi kendine söylenmeye başladı : Kader tanrıçaları ve ana tanrıçaların bana verdiği çocuğa ne isim koyacağım [  ] Varsın onun ismi Ullikummi olsun O krallığa gökyüzüne gitsin Güzel Kummiia şehrini sıkıştırsın Teşup´a vursun Onu saman gibi doğrasın Onu bir karınca [gibi] ayakları ile ezsin "
Ullikummi sözcük olarak Kummiia´nın yıkıcısı anlamına gelmektedir Kummiia ise Fırtına Tanrısının kentidir Metinden de anlaşılacağı gibi Kumarbi bu doğan çocuğun Teşup´tan kendi intikamını almasını beklemektedir
Kumarbi, bu çocuğun Teşup´un haberi olmadan yetişmesi için gizler, ancak güneş tanrı bu süratle büyüyen ve canavarlaşan çocuğu görür ve Teşup´a haber verir
Teşup erkek kardeşi Tašmišu ve kız kardeşi Šaušga ile Hazzi dağına gider ve canavarı bulur Ancak Ullikummi alt edilebilecek gibi değildir
Kırık tabletlerden anlaşılabildiği kadarı ile Teşup savaş hazırlıkların başlamıştır Savaşa tutuşur, ancak başarılı olamaz Taş canavar Ullikummi Teşup´u ve yanındaki yetmiş tanrıyı yener
Teşup´un kardeşi Tašmišu yenilginin haberini Teşup´un karısı Hepat´a bildirir ve yeniden Teşup´un yanına döner Tašmišu, Teşup´a tanrı Ea´dan yardım istemesini söyler İki kardeş Ea´ya giderler Tablet buralarda kırıktır Ancak onları Ubelluri ile konuşurken buluruz Ubelluri Atlas gibi dünyayı sırtında taşıyan bir devdir Ullikummi de onun omzunda büyümüştür Ubelluri sağ omzunda bir şey olduğunu söyleyince Ullikummi´nin orada büyüdüğü anlaşılır ve Ea eski tanrılara seslenir :
" Eski sözleri bilen ilk tanrılar sözümü duyun Eskiden, babadan, büyükbabadan olan mühür evlerini tekrar açın Ecdadımın mühürlerini getirsinler Onu orada mühürlesinler Yeryüzü ve gökyüzünü ayırdıkları(kestikleri) bakırdan eski kesici aleti getirsinler Biz, Kumarbi´nin bir asi olarak tanrılara karşı yücelttiği (büyüttüğü) bazalt Ullikummi´nin ayaklarını keseceğiz "
Ullikummi´nin ayakları kesilince güçsüz kalır Teşup ve tanrılar Ullikummi ile savaşmaya başlar Metnin sonu kırıktır, ama burada Teşup´un zaferinin anlatıldığı düşünülmektedir
Bu efsane de Yunan mitolojisindeki bazı motifleri anımsatmaktadır
Hitit mitolojisini de kırık tabletlerle günümüze ulaşan başka efsaneler de vardır Biz burada en önemlilerini aldık İleride bunlara da yer verebileceğimizi ummaktayız
|
|
|