![]() |
Küresel İsınmaya Karşı Basit Önlemler - Küresel İsınmaya Karşı Korunma Yolları Neler? |
![]() |
![]() |
#1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
![]() Küresel İsınmaya Karşı Basit Önlemler - Küresel İsınmaya Karşı Korunma Yolları Neler?Küresel Isınmaya Karşı Basit Önlemler - Küresel Isınmaya Karşı Korunma Yolları Neler? Küresel Isınmaya Karşı Basit Önlemler - Küresel Isınmaya Karşı Korunma Yolları Neler? Uzmanlar, küresel ısınmayı yavaşlatmak için 10 yıl kaldığı konusunda uyarıyor ![]() ![]() ![]() ![]() Tatlı su, yeryüzünde yaşamın sürekliliği için en temel gereksinimdir ![]() ![]() ![]() ![]() Bu kaynaklar, artan dünya nüfusu, kalkınma ve yatırım kararları nedeniyle giderek tükenmektedir ![]() ![]() Su döngüsü ve onu destekleyen ekosistemler, suyu arıtarak ve geri dönüştürerek insanlar, hayvanlar ve bitkiler için hazır hale getirir ![]() ![]() ![]() ![]() Türkiye'nin tüm kullanılabilir su varlığı 110 milyar metreküptür ![]() ![]() •Evde kullanılan temizlik malzemeleri, atık sularla birlikte nehirlere karışır ![]() ![]() •Dişlerinizi fırçalarken, bulaşık yıkarken ya da traş olurken açık bırakılan musluk, dakikada yaklaşık 15-20 litre suyun boşa akmasına sebep olur ![]() •Tek bir kişi yılda ortalama 49 bin 140 litre suyu tuvaletlerde tüketir ![]() ![]() ![]() •Sifon çekildiğinde suyu renklendirsin ve temizlesin diye tuvalete asılan maddeleri kullanmayın ![]() ![]() •Çamaşır suyu, atık maddelerin ayrılıp çözülmesini sağlayan yararlı bakterileri öldürür ![]() ![]() •Bozuk musluklardan ve tuvaletlerden sızan su, evinizdeki toplam su tüketiminin yüzde 5'i kadardır ![]() ![]() •Kapı önü, balkon, teras gibi yerlerin temizliğinde hortumla su tutmak yerine süpürge kullanın ![]() •Bahçenizi sulamak için, buharlaşmanın az olduğu sabah ya da akşamüstü saatlerini tercih edin ![]() •Arabanızı yıkarken kova ve sünger kullanın ![]() ![]() •Musluklara ve duş başlıklarına takılan ve su akışını azaltırken basıncı artıran yeni sistemleri edinin ![]() •Suyu kireç ve bakterilerden arındıran filtreler kullanın ![]() 2 ![]() •Organik tarımla elde edilen ürünleri seçin ![]() ![]() •Uluslararası sertifikaları olan organik tarım ve hayvancılık ürünlerini tüketerek sürdürülebilir üretimleri destekleyin, organik tarımın yaygınlaşmasına katkıda bulunun ![]() •Günlük gıdalarınızı seçerken mümkün olduğu kadar yaşadığınız yörede ve bulunduğunuz mevsimde yetişen taze besinleri tercih edin ![]() ![]() •Doğal koşulları zorlamadan ve değiştirmeden elde edilen ürünlerle beslenerek hem kendinize, hem de çevreye verilen zararın azalmasına katkıda bulunun ![]() •İşlenmiş, ambalajlanmış gıda satın alırken ya da tüketirken mutlaka üretim, tüketim tarihlerini ve içindekiler bölümünü okuyun ![]() ![]() 3 ![]() •Temizlik ürünü satın alırken, ne tür temizlik için kullanacağınızı düşünün ![]() ![]() •Temizlik ürünü satın alırken konsantre ürünleri tercih etmeniz hem tasarruf sağlar, hem de daha az ambalaj tüketmenize neden olur ![]() ![]() •Aldığınız ürünü kullanmadan önce, mutlaka kullanma kılavuzunu okuyun ![]() •Temizlik ürünlerini kesinlikle birbiriyle karıştırmayın ![]() •Kullanma dozunu etikette belirtildiği kadar ayarlayın ![]() ![]() •Temizlik ürününü çocukların erişemeyeceği yerlerde saklayın ![]() •Temizlik ürünlerinin kapaklarını sıkıca kapatın ve hiçbir temizlik ürününü yiyeceklerle aynı dolapta saklamayın ![]() •Temizlik ürünlerini sonuna kadar kullanın ![]() ![]() •Hiçbir temizlik ürününü kendi ambalajından başka bir ambalajda saklamayın ![]() •Bulaşık makinesine koymadan önce yemek artıklarını iyice temizleyin ![]() •Yanıcı maddeleri yaşam alanınızdan uzak bir yerde saklayın ![]() •Temizlik ürünlerini oda sıcaklığında ve kuru bir yerde saklayın ![]() •Fazla miktarda temizlik ürünü kullanılması gerektiğinde, ortamı iyice havalandırın ![]() •Bulaşık ve çamaşır makinenizi aşırı doldurmamaya özen gösterirken, tam dolmadan da çalıştırmayın ![]() •Temizlik ürünlerini her kullanışınızda koruyucu eldiven kullanma alışkanlığı edinin ![]() 4 ![]() Her tür enerji, elde edilmesinden son kullanıcıya ulaştırılmasına kadar geçtiği tüm aşamalarda havaya, suya, yaşayan canlılara ya da yok edilmesi sorun olan atıklarıyla çevreye zarar verir ![]() Hidrolik enerji, nehirlere barajlar kurulmasına, barajlar da nehir kıyısında yaşayan insan topluluklarının başka yerlere göç etmesine ve nehir ekosisteminin çökmesine sebep olur ![]() ![]() Biyokütle enerjisi temini için kullanılan bitkilerin yetiştirileceği tarlalar, belirli doğal alanların tarım alanına dönüştürülmesine sebep olur ![]() ![]() •Gerekmediği zamanlarda bir saniyeliğine bile olsa ışığı kapatın ![]() •Her ortam için doğru tip ve büyüklükte ışıklandırma kullanın ![]() •Floresan ampulleri tercih edin ![]() •Mikrodalga fırınlar donmuş yiyeceklerin çözülmesi için kullanıldığında fazla enerji harcar ![]() ![]() •Suyu ocak yerine elektrikli ısıtıcıda ısıtarak hem daha hızlı sonuç alırsınız, hem de daha az enerji harcarsınız ![]() •Güneşi bol yerlerde yaşıyorsanız, sıcak su gereksiniminizi güneş enerjisiyle sağlayın ![]() •Klimaların filtresini en az ayda bir kez değiştirin ![]() •Evinizi ısı kaybına karşı yalıtın ![]() •Eşyalarınızı radyatörleri kapatacak şekilde yerleştirmeyin ![]() •Eğer çok ihtiyaç varsa, klima yerine vantilatör kullanmayı tercih edin ![]() •Klima kullanıyorsanız, doğrudan güneş ışığı almayan yerlere yerleştirin ![]() •Mutlaka kurşunsuz benzin kullanın ![]() ![]() •Otomobil alırken, öncelikle gereksiniminize göre büyüklüğünü belirleyin ![]() ![]() ![]() •Evinizde kullandığınız yakıtların düşük kükürt içermesine özen gösterin ![]() •Günümüzde çalıştırılmadan önce otomobillerin motorlarının ısıtılmasına gerek yoktur ![]() •Otomobillerde aşırı yük taşımak benzin tüketimini artırır ![]() ![]() 5 ![]() Ulaşım araçlarının karbondioksit (CO2) emisyonu, sera etkisi yaratan en etkin gazlardandır ![]() ![]() •Olabildiğince toplu taşıma araçlarını tercih edin ![]() •Kısa mesafelere arabayla gitmek yerine, yürüyün ![]() •Satın alırken kurşunsuz benzin tüketen araçları tercih edin ![]() •Aracın egzoz emisyon ölçümünü, lastiklerin rot-balans ve hava ayarını düzenli aralıklarla yaptırın ![]() •Benzin deposunu ağzına kadar doldurtmayın ![]() ![]() •Dengesiz ve aracın kapasitesinin üzerindeki yüklemeler, daha fazla benzin yakılmasına ve lastiklerin ömrünün azalmasına sebep olur ![]() •Uzun duraklamalarda aracın kontağını kapatın ![]() •Kullandığınız fren ve debriyaj balatalarının asbestsiz olmasına dikkat edin ![]() ![]() •Aracınızın düzenli bakımını ihmal etmeyin ![]() •Gereksinim duyduğunuzdan daha büyük araç almayın ![]() ![]() •Araç kullanırken bütün camları sonuna kadar açmak aracın aerodinamik yapısını bozarak daha fazla yakıt tüketimine sebep olur ![]() •Patinajlar ve ani frenler hem daha fazla yakıt tüketmenize, hem de lastiklerin ve fren balatalarının aşınmasına sebep olur ![]() •Satın aldığınız aracın Avrupa Birliği emisyon normlarına uygun bir motora sahip olduğundan emin olun ![]() 6 ![]() Plastik Plastiğin doğada yok olma süresi bin yıldır ![]() ![]() ![]() Cam Kullandığımız tüm ürünler içinde yüzde 100 geri dönüştürülebilen ve sonsuz kullanımı olan tek madde camdır ![]() ![]() Kırık camların eritilmesi ve yeniden değerlendirilmesi, asıl süreçten yüzde 32 daha az enerji kullanılmasını sağlar ![]() ![]() ![]() Cam ambalajların bir özelliği de cam şişe ve kavanozların yıkanarak tekrar kullanılabilmesidir ![]() ![]() ![]() Kağıdın hammadesi olan selüloz lifi, odun, pamuk, şeker kamışı ve kullanılmış kağıttan elde edilir ![]() ![]() Kullanımdan geri dönen atık kağıtlar, mürekkepten arındırma ve beyazlatma gibi birtakım işlemlerden geçirilir ![]() ![]() İş dünyasının yazı kağıtları ve fotokopilerden yılda yaklaşık 1 milyon ton atık kağıt ürettiği tahmin edilmektedir ![]() Yüzde 100 geri dönüşümlü kağıttan üretilmiş bir ton kağıt, 17 ağaç, 4100 kws enerji ve yaklaşık 26 ![]() ![]() ![]() ![]() Bugün konserve, reçel, hayvan mamaları, tatlılar, çaylar, kahveler, meşrubatlar ve spreyler gibi birçok ürünün saklanmasında metal ambalajlar kullanılmaktadır ![]() Evsel atıkların yüzde 5'ini oluşturan metal ambalajların çöpe atılması, çok büyük miktarda hammadde ve enerji kaybına sebep olur ![]() ![]() Bir ton kalay kaplı çeliğin geri dönüştürülmesi sonucu 1 ![]() ![]() ![]() ![]() Değerli olması ve çok kolay işlenmesi, alüminyumun geri dönüşümünü kolaylaştırmıştır ![]() ![]() ![]() •Geri dönüşümü destekleyin ![]() ![]() •Cam ambalajın binlerce yıldır geri döndüğünü ve içindeki ürünün camla hiçbir etkileşimde bulunmadığını bilerek alın ![]() •Plastik poşet ve yiyecek kapları gibi plastik ürünleri yeniden kullanın ![]() •Plastik traş bıçağı, çakmak, tükenmez kalem, folyo pişirme kapları gibi tek ya da çok az kulanımlık ürünleri kullanmayı en aza indirin ![]() •Az miktardaki alışverişlerinizde plastik poşet kullanmayın ![]() •Büyük boy ürünleri kullanın ![]() ![]() •Şişe ve kavanoz gibi cam saklama ürünlerini tekrar kullanın ![]() •Atmak istediğiniz cam malzemeleri organik çöplerle birlikte atmayın ![]() ![]() •Cam şişe ve kavanozları atarken renklileri ve renksizleri ayırın ![]() ![]() •Çok fazla ambalaj malzemesi kullanılmış ürünleri almayın ![]() •Çocuklara oyuncak alırken dayanıklı olmasına dikkat edin ![]() ![]() •Hediye olarak sevdiklerinize bir çevre örgütünün üyeliğini verin ![]() 7 ![]() •Doğru ve dengeli beslenme alışkanlıkları edinin ![]() •Doğal yöntemlerle üretilmiş, ekolojik sebze ve meyvelerle beslenmeye özen gösterin ![]() •Düzenli spor yapın ![]() •UVA ve UVB ışınlarının zararlarından korunmak için mutlaka filtreli güneş gözlüğü kullanın ![]() •Güneşe çıkarken mutlaka koruyucu güneş gözlüğü kullanın ![]() •Sigara içmeyin, sigara içilen ortamlardan olabildiğince uzak durun ![]() •Evde kullandığınız boya incelticileri, temizlik malzemeleri gibi çözücülerin kapaklarını işiniz bittiğinde sıkıca kapatın ![]() ![]() •Hastalandığınızda doğru ilacı, doğru zamanda, gerektiği miktarda kullanın ![]() ![]() •İlaçları ve aşıları uygun sıcaklıkta saklayın ![]() ![]() •Son kullanma tarihi geçen ilaçların çöpe atılması çevre açısından tehlike yaratır ![]() ![]() 8 ![]() Bilgisayar, yaklaşık 24 kiloluk bir metal, plastik, cam ve silikon yığınıdır ![]() ![]() ![]() •Evinize ya da iş yerinize alacağınız bilgisayarın, yazıcının ya da fotokopi makinesinin, hem şimdiki hem de gelecekteki gereksinimlerinizi karşılayacak nitelikte olmasına özen gösterin ![]() •Elektrik tüketimi benzerlerine göre daha düşük modelleri satın alın ![]() •Aldığınız bilgisayarın ya da ambalajın, CD, disket, toner, kartuş vb ![]() ![]() •Geri dönüşümlü kağıt kullanabilen yazıcıları yeğleyin ![]() •Bilgisayardaki metinlerden kağıt çıktısı almaktan vazgeçin ![]() ![]() •Yazılı haberleşme yerine elektronik haberleşmeyi, kağıt kullanarak faks çekme yerine bilgisayarla faks çekmeyi ya da e-posta göndermeyi, belgeleri fotokopiyle çoğaltmak yerine elektronik ortamda iletimini tercih ederek kağıt kullanımını en aza indirin ![]() •İş yerinde yazıcıları olabildiğince paylaşın ![]() •Kullanmadığınız zamanlarda bilgisayarınızı ve tüm ofis gereçlerini kapatın ![]() ![]() •Yazıcı ve fotokopi makinelerinde, üreticinin önerdiği kağıt ve diğer tüketim malzemelerini kullanın ![]() ![]() •Kullanmayacağınız bilgisayarları atmayın, Türkiye'de bilgisayarla henüz tanışmamış daha pek çok okul olduğunu unutmayın ![]() 9 ![]() •Kozmetik ürünlerin bulunduğu şişe, kutu vb ![]() ![]() •Güneş, kozmetiklerin içindeki koruyucuların bozulmasına sebep olur ![]() ![]() •Ürüne asla su eklemeyin ![]() ![]() •Kokusu ya da rengi değişen ürünü atın ![]() •Ambalajı zarar görmüş ürünü satın almayın ![]() •Hayvanlar üzerinde test edilen ürünleri satın almayın ![]() •Geri dönüşümlü ambalajı olan ürünleri tercih edin ![]() •Ürünün etiketini, içindekiler bölümünü ve kullanma talimatlarını mutlaka okuyun ![]() •CFC içeren spreyleri kesinlikle kullanmayın ![]() ![]() •Makyaj malzemelerinizi başkalarıyla ortak kullanmayın ![]() ![]() •Temizliğinden emin olmadığınız parfümerilerdeki deneme ürünlerini kullanmayın ![]() •Göz makyajı ürünlerinizi 3-4 ayda bir değiştirin ![]() •Araba kulanırken asla göz makyajı yapmaya çalışmayın ![]() •Enfeksiyon durumunda, durumu farkettiğiniz anda ürünü kullanmayı bırakın ![]() ![]() •Ürünü kullanmayı bıraktıktan sonra, ciltte oluşan sorunlar devam ederse, bir cilt doktoruna gidin ![]() •"Dermatolojik olarak test edilmiştir", "hipoalerjenik", "doğal ürünler içerir" gibi yazılara dikkat edin ve bu tür ürünleri almaya çalışın ![]() •Güneşe çıkarken, mutlaka yüksek koruma faktörlü kremler kullanın ![]() •Alfa hidroksil asit (AHA) içerikli kremleri almadan önce cildinizin küçük bir bölümünde deneyin ![]() •AHA içerikli ürünler güneşin etkisini artırmaktadır ![]() ![]() •Saçlarınızı boyatmadan 24 saat önce dirseğinizin iç tarafına çok az miktarda boyayı sürerek deneyin ![]() ![]() •Manikür sırasında, tırnakları çevreleyen deriyi kesmeyin ve itmeyin ![]() ![]() •Yapay tırnak kullanmayın ![]() ![]() 10 ![]() Oturma ve yatak odasında •Sentetik halılar, sentetik köpüklerden yapılan şilteler ve döşemeler, köpük, lateks ya da plastik malzemeden yapılan örtüler kullanmayın, bunlar uçucu organik kimyasallar (VOC) yayar ![]() ![]() •Halı yerine ahşap, seramik ya da mantar taban malzemelerini tercih edin ![]() •Ürünlerde bulunan, brom içeren yanmayı önleyici maddelere kısıtlama getiren TCO 95 etiketi taşıyan bilgisayarları ve monitörleri alın ![]() •Eğer hamileyseniz, halı kaplatma ya da önceden kaplanmış halıları kaldırtma, badana-boya işleri yaptırmayın ![]() •Oda spreyleri ve koku yayıcılar yerine temiz havayı yeğleyin, pencerelerinizi açın! Bunu yapamıyorsanız, bir kase kabartma tozu gibi doğal koku gidericileri ya da vazo çiçekleri kullanın ![]() •Kuru temizlemeden olabildiğince uzak durun ![]() ![]() •Yatak odanızda televizyon, bilgisayar, video gibi elektronik aletler bulunmamasına özen gösterin ![]() Çocuk bakımında •İçeriğinde polikarbonat bulunan biberonları satın almayın ![]() ![]() ![]() ![]() •Eskimiş biberonları kullanmayın ![]() •Çocukların iki yıldan daha eski PVC oyuncaklarla oynamasına izin vermeyin ![]() •Çocuklar için plastik logo taşımayan ve kimyasal işlemden geçmemiş giysileri tercih edin ![]() Banyoda •Sentetik kokulu kozmetikleri kullanmak yerine, doğal ürünlerden yapılmış, kokusuz kozmetikleri kullanın ![]() •Triklosan içeren diş fırçalarını, diş macunlarını ve ağız sularını kullanmayın ![]() •Tehlikeli kokuları ve uçucu organik kimyasalları emebilen vinil yer malzemesinden uzak durun ![]() •Klorinle ağartılmış kağıt bazlı temizlik ürünlerini kullanmayın ![]() •Ürünlerinde phthalates kullanılmadığını belirten markaları tercih edin ![]() •İçinde böcek öldürücü bulunan bit şampuanlarını kullanmayın ![]() ![]() ![]() Mutfakta •Taze meyve ve sebzeleri iyice yıkamadan ve soymadan yemeyin ![]() •Konserve gıdalardan uzak durun ![]() •Triklosan içeren plastik kesme tahtalarını, bulaşık bezlerini, süngerleri, deterjanları, sabunları ve dezenfektanları kullanmayın ![]() •Streç film kullanmayın ![]() •Ambalajında PVC3 ve PC7 yazılarını ya da geri dönüşüm üçgeni içinde 3 ve 7 sayılarını gördüğünüz ürünleri almayın ![]() •Taze, organik gıdaları işlenmiş gıdalara tercih edin ![]() •Su filtresi kullanın ![]() •Yağ oranı yüksek yiyeceklerin tüketimini en aza indirin ![]() •Ton balığı gibi yağ oranı yüksek balıklar, yüksek düzeyde kimyasal madde içerebilir ![]() ![]() 11 ![]() •Yaşama saygı duymak •İnsanoğlunun yaşam kalitesini artırmak •Yeryüzündeki yaşamın çeşitliliğini korumak •Yenilenemeyen kaynakların tüketimini en aza indirmek •Yeryüzünün taşıma kapasitesinin üzerine çıkmamak •Alışkanlıklarımızı değiştirmek •Herkesin kendi yöresine sahip çıkmasına olanak tanımak •Kalkınma ve çevreyi bütüncül politikalar çerçevesinde ele almak Kaynak: WWW-Türkiye |
![]() |
![]() |
|