Kız Ve Erkekte Ergenlikte Görülen Ortak Fiziki Değişiklikler Nelerdir?

Kız Ve Erkekte Ergenlikte görülen ortak fiziki değişiklikler nelerdir?
Kız Ve Erkekte Ergenlikte görülen ortak fiziki değişiklikler nelerdir?
Ergenlik döneminde vücutta meydana gelen değişiklikler



Ergenlik kendi başına bir çağ değil çocukluktan erişkinliğe uzanan bir gelişme dönemidir Herkes kendine özgü bir gelişim çizgisi gösterir İnsan en hızlı fiziksel gelişimini anne rahminde yaşar Bunu 0–2 yaşlar arsındaki bebeklik izler Ardından bir yavaşlama dönemine girilir Adeta ergenlik dönemi için güç toplamaktadır beden Ergenlikle birlikte fiziksel gelişim birden hızlanır Buna bir de psikolojik değişimler eklenir

Ergenlik, kızlarda 8–13, erkelerde 10–15 yaşlarında başlar Ergenlik sürecine girişi başlatan beyinde yer alan hipotalamustur Vücut belirli bir olgunlaşma düzeyine geldiğinde beyinden, yine beyinin bir parçası olan "hipotalamus"a sinirsel iletiler gider ve hipotalamus, "hipofiz" adı verilen salgı bezini uyarıcı bir hormon salgılar

Hipotalamus, tüm yaşam boyunca vücüttaki hormon üretimini yönetir Kızlarda ve erkelerde farklı hormanlar farklı miktarlarda üretilir Bu dönemde oluşan değişiklikler sonucunda insan vücudu üreme yeteneği kazanır Ergenin bu yaşta gördüğü değişikliklerin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır

İki ayrı cinsiyette olmanın ve dolayısıyla cinselliğin çok doğal bir gelişim olduğu, yaşamı anlamlandıran, haz veren ayrılmaz bir bütünün parçası olduğu açıklanmalıdır

Kızlarda yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci:

• Göğüslerde büyümenin başlaması
• Genital bölgede kıllanma
• Vücut ölçülerinde hızlı artış
• Koltuk altında kıllanma
• Reglin başlaması (Adet görme)
•Kalçaların genişlemesi (Belin incelmeye başlaması ve leğen kemiklerinin şekillenmesi ve yağ birikimi)

Memelerin büyümesi ergenliğin ilk belirtisidir Genellikle 10 yaşlarında başlar Seyrek olarak başlangıçta büyüme tek taraflı olabilir Bazen memelerde ağrı hissedilebilir

Memelerin büyümeye başladığı sıralarda cinsel bölgede ve bir süre sonra da koltuk altı bölgesinde kıllanma başlar Memelerin büyümeye başlamasıyla boy büyümesi de hızlanır, bu hızlı büyüme bir yıl kadar sürer On üç yaşında bir genç kızın memelerinde gelişme belirtisi görülmüyorsa bir hekime danışılmalıdır Vajende oluşan beyaz bir akıntı da ilk belirtilerdendir Bu yaşta kız çocuk külotunda beyaz lekeler görebilir Genç kız, giderek belinin inceldiğini, kalçalarının biraz genişlediğini, saçlarının ve derisinin daha yağlı olduğunu fark edebilir Sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Cildini korumak için ergenlik yaşlarında cilt temizliği gence öğretilmelidir

Adet Görme (Menstrüasyon, Regl olma)
Adet görme uterustan (rahim) belirli aralıklarla kanama olmasıdır Adet, doğurganlık özelliğinin ilk belirtisi olarak kabul edilir Bazı kız çocuklarında adet günleri yaklaştıkça karın ve sırt ağrıları olabilir

Adet, göğüslerin büyümeye başlamasından 1,5-2 yıl sonra, 12-13 yaşlarda başlar

Ancak 9 yaşında adet görenler olabildiği gibi, 15 yaşında hala adetleri başlamamış kızlar da vardır Bu nedenle ergene arkadaşlarından daha erken yaşta adet görmeye başlamışsa ya da henüz adet görmemişse kaygılanmaması gerektiği söylenmelidir

16 yaşını tamamladığı halde adet görmeyen genç kızlar için hekime danışılmalıdır

Adet görme ve yumurtlamanın oluşması
Pek çok genç kızda ilk adetler, henüz yumurta hücreleri tam olgunlaşmadan ve yumurtlama (ovülasyon) olmadan başlar Bu yumurtasız adet dönemi 1-2 yıl kadar sürebilir Genellikle bu başlangıç döneminde adetler düzensizdir

Adet döngüsü (siklusu)
Adet kanamasının süresi genellikle 4-5 gündür; 2 ile 7 gün arasında değişebilir Bu kanama dönemine adet (menstrüasyon, regl) denir
Bu döngünün süresi, adet görme aralıkları, kişiden kişiye değişiklik gösterir Bazı kızlar 21 günde bir, bazıları ise 35 günde bir adet görebilirler

Adet döngüsünde düzensizlik nedenleri
Başlangıçta ergenin menstrüasyon (yumurtlama)döngüsü düzenli değilse, endişelenmemesi söylenmelidir Bu düzensizlik 1 yıl, hatta 2 yıl sürebilir Daha sonra da zaman zaman düzensizlik olabilir

Adetin başlama belirtileri
Bazı genç kızlar adet göreceğini önceden anlayabilir Kendisini hasta ya da neşesiz hissedebilir Göğüsleri şiş ve duyarlı olabilir Kramp şeklinde alt karın ağrıları ya da sırt ağrıları olabilir Bu ağrılar, kanama başladıktan sonra da bir süre devam edebilir ve bazen ilaç almayı gerektirecek kadar şiddetli olabilir
Tüm adet döneminde atılan kan ve doku, birlikte yaklaşık bir çay bardağı kadardır (120 ml) Bunun az bir kısmı kandır

Kadın Üreme Sistemi
Dış Cinsel Organlar: Vajina girişi, klitoris, büyük ve küçük dudaklardan oluşur Vajina ve klitoris arasında idrar deliği, vajinanın arkasında da anüs yer alır

İç Cinsel Organlar: Vajina, Rahim (uterus), yumurtalıklar (overler), ve tüplerden (rahim kanalları) oluşmaktadır

Vajina: Vajina, yukarı doğru uyanarak rahim ağzı ile birleşen yaklaşık 10 cm uzunluğunda bir kanaldır Vajinanın ileri derecede esneyebilme özelliği mevcuttur

Zar (Himen): Vajina girişinden hemen sonra bağ dokusu ve damarlardan oluşan ince bir zardır Zarın ortası adet kanamasının dışarı atılmasını sağlayacak biçimde açıktır İlk cinsel ilişki sırasında zarda zedelenme olur ve bir miktar kanama görülür Ancak bazı zarlar ileri derecede esnek olur ve cinsel ilişkiye rağmen kanamayabilir

Erkeklerde yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci:
Erkeklerde ergenliğin ilk belirtisi testislerin büyümesidir Bu değişiklik genellikle 11,5-12 yaşlarında başlar Bundan yaklaşık 1 yıl sonra cinsel bölgede kıllanma, peniste büyüme farkedilir
Yine 13-13,5 yaşlarında sesi kalınlaşır, gırtlağındaki kıkırdak dokuda bir çıkıntı oluşur

Yine aynı yaşlarda dudakların üzerinde, daha sonra yüzde, vücutta kıllanma başlar

Ayaklar büyür, bacaklar ve kollar uzar, 13-15 yaş arasında boy hızla uzar Deri ve saçlar yağlanır, yüzünde sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Kasları geliştiği için daha güçlü olduğunu hisseder

Ergenliğin başlama yaşı, kızlarda olduğu gibi, erkeklerde de çok değişkendir Ergenliğin gecikmesine erkeklerde oldukça sık rastlanır

13-14 yaşlarına kadar hiçbir ergenlik belirtisi ortaya çıkmayan, bu nedenle boyu yaşdaşlarına göre küçük ve görünüşü de çocuksu ofan birçok sağlıklı erkek çocuk vardır

Arkadaşlarında ergenlik belirtileri başlamış, kendi vücudunda henüz bir değişiklik olmayan erkek çocuğun kaygılanmaması için gecikmenin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır O'na, her bireyin farklı olduğu, vücudunun kendine en uygun bir zamanda olgunlaşacağı söylenmelidir

Peniste Sertleşme ve Boşalma
Penis içerisinde süngere benzeyen bir yapı vardır Sünger nasıl suyu içine çekerek emerse, penisteki süngere benzer yapı da içinde bulunan damarlardan kan çekerek şişer, sertleşir Ergenlik dönemine giren erkeklerde olmadık yerde ve beklenmedik durumlarda penis sertleşmesi yaşanabilir Erkek tohum hücreleri (sperm) ergenlik dönemiyle çoğalmaya başlar Sperm yumurtanın ***lenmesi ve bebek oluşumu için gereklidir Penis sertleşmesi sonrasında çok sayıda sperm boşaltılabilir Sperm hücreleri meninin yalnızca küçük bir bölümünü oluşturduğu halde tek bir boşalmada 500 milyon kadar sperm hücresi bulunur Cinsel ilişki sonucunda bu hücrelerden tek bir tanesi yumurtaya ulaşarak ***lemeyi başarabilir Genç yaşlarda sperm boşaltma işi sık yaşanır ancak yaş ilerledikçe azalır Bu olayların gerçekleşmesi hormonlara bağlıdır

Islak rüyalar
Bu yaştaki ergene, bazı sabahlar yatağını meni ile ıslanmış bulacağını anlatma zamanı gelmiştir Bu ıslaklığın, cinsel ilişkide olduğu gibi herhangi bir uyarı ile oluşabilen ereksiyon sonucu görülen meni salgısı olduğu kendisine anlatılmalıdır

Bu salgı canlı spermler içerir ve cinsel üretkenliğin başladığının göstergesidir Bütün bunlar, üreme organlarının geliştiğini ve ergenin erişkin bir erkek olmaya başladığını gösteren belirtilerdir Bu gelişme, genellikle 18-20 yaşlarına kadar belirginleşerek devam eder

Ses Değişimi
Erkek çocuklarda ergenlikle birlikte seste de değişimler görülür Gırtlak kıkırdağı öne doğru çıkar, ses kalınlaşır Önce ses çatallanır ve çatlar Ses telleri de bedenin diğer bölümleri gibi gelişmektedir Sesin tonu ses tellerinin uzunluğuna ve gırtlak yapısına bağlıdır Bu nedenle büyüme süresince seste çatallanma görülebilmektedir

KıllanmaKoltuk altı, genital bölge, yüz, kol ve bacaklarda kıllanma başlar Genellikle sakallar ergenliğin sonuna kadar belirmez Başlangıçta tüy şeklinde olan sakallar zmanla ve traş edilmeyle sertleşir

Erkek Üreme Sistemi
Penis: İdrarın ve spermlerin dışarı boşalmasını sağlar
Strotum (torbalar): Penisin altında yer alan, testisleri saran ve koruyan torba şaklindeki deri parçasıdır
Testis: Strotumun içinde yer alan, içinde erke tohum hücreleri bulunan iki organdır Testesteron ve sperm üretir
Prostat: Spermleri taşıyan sıvıyı salgılayan bir bezdir

Ergenlik Belirtileri (Püberte) ve Evreleri

Püberte ( Görünür ergenlik belirtileri ) kız çocuklarında 9 - 10 yaşlarında, erkeklerde ise 11 - 12 yaşlarında başlar Biyolojik değişikliklerin tamamlanması ise 3- 5 yıl veya daha uzun sürer
Ergenlik öncesi devrede erkek çocukta gelişmenin esas karakteri büyümedir Bunu sağlayan faktör ise hormonaldir Bu hormaonal sistemin organizatörü hipofizdir Hipofiz beyin kaidesinde bir çukurun içine yerleşmiş fındık kadar bir organdır 3 bölümdür Her bölüm kendine özgü çeşitli salgılarla hem diğer salgı bezlerinin çalışmasını ayarlar, hem de organizmanın genel metabolizmasını düzenler Ergenlik öncesi bu organın etkisi ile kemiklerde bir uzama ve kalınlaşma başlar Çocuğun boyu uzar, omuzları ve göğüs kafesi genişler Bu devrede testisler gelişir, testis volümü artar Testislerin iki önemli görevi vardır Birincisi yeni cinsin oluşmasını sağlayacak, cinsiyet hücresini yani sperm dediğimiz tohumu meydana getirmektedir İkinci görevi ise erkeklik hormonu dediğimiz testosteronu salgılamaktır Hormonun etkisi ile dış ve iç genital organlar ( penis, prostat ve sicula seminalisler ) gelişir, ses kalınlaşması, pubis, koltuk altı , yüz, kol ve bacaklarda kıllanma başlar Bu hormon nedeniyle erkek çocuklarda boy uzaması ve adale gelişmesi kızlardan fazla olur Erkeklerde genital gelişme ile beraber büyüme hızlanır Androgenler kemik gelişmesini de hızlandırdığından bir süre sonra kemik uçlarındaki epifiz dediğimiz büyüme bölgeleri kapanır ve büyüme durur
Kızlarda püberte dediğimiz seksüel olgunlaşma erkeklere göre daha erken, 9 - 10 yaşlarında başlar Overlerden östrojen yani dişilik hormonu salınmasıyla birlikte büyüme hızlanır, göğüsler büyür menstrüasyon dediğimiz aylık adet kanamalrı başler ( Ortalama 12 - 13 yaş ) Pubis ve koltuk altında kıllanma oluşur Bu hormonun etkisi ile kemik gelişmesi hızlanır, epifizler kapanır, büyüme tedricen durur Adetler ilk oluştan sonraki 1 - 2 yılda düzensizlikler yaşanabilir Kız çocuklarda daha erken olmak üzere seksüel olgunlaşmanın ilk işaretleriyle birlikte büyüme hızlanır İlk adetten hemen evvel büyüme yavaşlamaya başlar, epifizlerin kapanmasıyla durur
Uzun kemiklerde büyümenin durması kız çocuklarda 16 - 18, erkeklerde 18 - 20 yaşlarında tamamlanır Bundan sonraki minimal boy uzamaları gövde büyümesine aittir Bu arada da kilo gözle görünür bir biçimde artar Kız çocuklarda kilo artması deri altı yağ dokusunun artmasına bağlıdır Erkek çocuklarda ise adale kütlesi artar
Pübertenin ortaya çıkışı ırk, genetik özellikler, sosya ekonomik düzey ve beslenme sistemiyle yakından ilişkilidir Bu fizik değişiklikler yanında püberte çağı psikolojik gelişme çağıdır Anne ve babasına dayanan, kendi benliğini daima en ön planda tutan çocuk, sosyal ödevlerini ve hayatını kendisi yürütecek bir kişilik haline geçmektedir Bu dönemde anne ve babasından ayrışmaya başlayan çocuk, aile dışındaki karşı cinsten kişilerle olgun ilişkiler kurmayı öğrenmelidir Bir kişilik araması içinde olan çocuklar bazen bu hızlı bedensel büyümeye ve değişimlere uymada zorluk çeker ve bocalar Bu değişiklikler kendisine anlatılıp, bunların normal gelişmeler olduğu açıklanan bir çocuk, bu sıkıntıları daha kolay atlatacaktır Daha inatçı, dik kafalı olan çocuklara bu dönemde anlayışlı olup , yol gösterici olmak gerekir
Cinsel eğitimin amacı yalnızca çocuğu bazı gerekli sosyal kurallara uymaya götürmek değil, insanın sevgi içinde serbestçe gelişebilmesini ve kendinde bulunan cinsel güçleri olabildiğince düzenlemesini, bunları bilinçli olarak elde tutmasını, kendi ve başkalarının mutluluğu için bunlardan yararlanmasını sağlamaktır
Ergenlik ( Adolesan ) çağı bir stres çağıdır Büyüme ve gelişme ön plana çıkmış, bazı hastalıklara dayanıklılık artmıştır Üst solunum yolu hastalıkları, tüberküloz gibi enfeksiyonlara dayanıklı olmak için uygun beslenme, düzenli uyku gereklidir Bu devrede kifoz, skolyoz gibi iskelet sistemi bozuklukları daha sık görüleceğinden, oturma ve duruş bozuklukları olup olmadığına daha fazla dikkat edilmelidir Tiroid bezinde büyüme, anemi, obesite ve zayıflık gibi beslenme ile ilgili bozukluklarda dikkatli olmak lazımdır

ERGENLİK DÖNEMİNİN EVRELERİ ( HAZIRLAYAN PSİKDANBEYHAN FESLİYEN )

Ergenlik dönemi 11 - 12 yaşlarında başlayıp yirmili yılların başlangıcına kadar süren, hızlı bedensel, ruhsal, sosyal değişiklikleri içeren dönemin genel adıdır Dönem içinde çeşitli yaşlar farklı gelişim atakları içerir, bu nedenle bu uzun dönemin genel adıdır Dönem içinde çeşitli yaşlar, farklı gelişim ataklarını içerir Bu nedenle bu uzun dönemi çeşitli gelişim özelliklerini göz önünde bulundurarak üç alt evreye ayırmak mümkündür
Bu sınıflamalara geçmeden önce şu noktayı ısrarla vutgulamakta fayda var Bireysel farklılıklar Ergenliğin başlangıcından sonlanışına kadar gerçekleşecek tüm değişiklikler ve yaşanacak uyum sürecinde ortaya çıkacak duygusal tepkiler evrenseldir Ancak her bireyde bu sürecin ne zaman başlayacağı, ne zaman sona ereceği, nasıl uyum problemleri ile karşılaşacağı, bunlarla nasıl başa çıkacağı, bu dönemden ne tür öğrenmelerle çıkacağı kişisel bir süreçtir Bu kişisellik bireyin kalıtım yolu ile getirdiği mirasından, içinde yaşanılan toplumun kültürel değerlerinden, ikilemden, beslenme alışkanlıklarından, aile tutumlarından vs kaynaklanır Ergenin dönem içinde karşılaştığı sıkıntılarda hissettiği başat duyguyalnızlık ve buna eşlik eden yabancılaşma hissidir Ansızın ortaya çıkan bedensel değişme, genellikle ergeni hazırlıksız yakalar Ya da değişimler yaşıtlarından daha geç başlayabilir Bu nedenle bireysel farkların varlığını ve gelişme - değişmenin herkeste değişik düzeylerde olacağını bilmek gencin kaygılarını azaltacak önemli bir faktördür
Bu hatırlatmadan sonra, ortalama yaş sınırlarını göz önünde tutarak dönemi açıklamaya devam edelim Ergenlik döneminin kendi içinde kabaca üç farklı evreye ayrılabileceğinden söz etmiştik
1- Buluğ ( erinlik- püberte ) Kızlarda ortalama 11 - 13, erkelerde 13 - 15
2- Orta dönem: Ortalama 13 - 15 yaşlarından 17 yaş civarına kadar
3- Son dönem : Ortalama 18'den 20'li yaşların başlarına kadar olan dönem

Buluğ dönemi fizyolojik değişikliklerin en yoğun olduğu dönemdir Kızlar erkeklere göre ortalama iki yıl kadar önce bu döneme girerler Boy hızlı bir biçimde uzar Cinsiyet özellikleri belirginleşir Üreme organlarının yapısında değişme ve olgunlaşma gerçekleşir Kızlarda ilk adet görme, erkeklerde ilk boşalma toplum tarafından büyümenin dönüm noktası olarak algılanır Gelişmeyi ek cinsiyet özelliklerinin oluşumu takip eder Tüylenme, seste kalınlaşma, kadınsı ve erkeksi beden görünüşüne ulaşma Bu fizyolojik değişiklikler sırasında ergenin ilgisi kendi bedenine yönelmiş durumdadır Bedenine ve o güne kadar taşıdığı kişisel rolüne karşı yabancılaşma hisseder Bu süreçte sebepsiz öfke patlamaları, durup dururken ağlamalar, sinirlilik halleri sık görülen durumlardır
Ergenliğin orta döneminde bedence büyüme hız keserek devam etmektedir Kişinin kendi bedenindeki değişikliklere uyumu artmış ve dolayısıyla cinsiyet rollerinden kaynak alan gerilimleri azalmaya başlamıştır Bu süreçte artık anne - babadan bağımsız olma çabaları görülmektedir Ergen yeni kimliği ile toplumdaki yerini aramaya başlamış, arkadaş gruplarının önemi artmıştır Özerklik ihtiyacı üst seviyededir Arkadaşlık ve grupla özdeşleşme artmıştır Aileden bağımsız olma çabaları çelişkili duyguları da beraberinde getirir Hem aileden uzaklaşma ve kendi bireyselliğini ispatlama, hem de onların sevgi ve desteğine büyük ihtiyaç duyma gibi Bu yalnızlık ve güçsüzlük duygularını da beraberinde getirebilir, anne - baba ile çatışma artabilir Bilişsel olarak soyut düşünme yeteneği olgunlaşır Görev sorumluluğu ile eğlence arasında çelişkiler yaşanır Akademik başarıda istikrarsızlıklar yaşanabilir Bu durum aile ile çatışmayı arttırır
Ergenliğin son dönemi, fiziksel gelişimin tamamlandığı, ilişkilerde çatışmaların azaldığı, karar vermede zorlukların azaldığı ve kişisel olgunluğun arttığı bir dönemdir Bağımsızlık, kendi kararlarını verme, seçim yapma konusunda çelişkileri azalır Karşılaşılan sorunlarla başa çıkmada daha gerçekçi ve amaca yönelik çözümler üretebilir İş ve meslek seçimi ile ilgili kararlar, kaygıyı arttıran bir durum olarak gündemde olsa da, genç bununla başa çıkabilecek olgunluğa erişmiştir Kendi ilgi ve yeteneklerini tanımakta, kendi yolunu seçmek konusunda daha kararlı ve cesur davranabilmektedir Cinsel çatışmalar azalmıştır Yaşam değerleri ile ilgili sorgulamalar artmış , toplumsal sorunlara bakış açısında gelişmeler olmuş , toplumsal konulara ilgi artmıştır Bu dönem tanrı inancı ve dini değer ve öğretilerin de sorgulandığı bir dönemdir Bütün bu sorgulamalar ( yaşam değerleri, gelecekten beklentiler, toplumsal değerler ) bireyin kendi kişiliğini sentez edişi ve birey olarak kendi tavır ve tutumlarını belirlemek için gayretlerdir Kişi ben imajını kafasında netleştirdikçe ,ergenliğin de sancıları azalarak sona erer Bu artık gençlik döneminin başlamasının işaretidir

DrTülay ARSU

Ergenlik döneminde vücutta meydana gelen değişiklikler



Ergenlik kendi başına bir çağ değil çocukluktan erişkinliğe uzanan bir gelişme dönemidir Herkes kendine özgü bir gelişim çizgisi gösterir İnsan en hızlı fiziksel gelişimini anne rahminde yaşar Bunu 0–2 yaşlar arsındaki bebeklik izler Ardından bir yavaşlama dönemine girilir Adeta ergenlik dönemi için güç toplamaktadır beden Ergenlikle birlikte fiziksel gelişim birden hızlanır Buna bir de psikolojik değişimler eklenir

Ergenlik, kızlarda 8–13, erkelerde 10–15 yaşlarında başlar Ergenlik sürecine girişi başlatan beyinde yer alan hipotalamustur Vücut belirli bir olgunlaşma düzeyine geldiğinde beyinden, yine beyinin bir parçası olan "hipotalamus"a sinirsel iletiler gider ve hipotalamus, "hipofiz" adı verilen salgı bezini uyarıcı bir hormon salgılar

Hipotalamus, tüm yaşam boyunca vücüttaki hormon üretimini yönetir Kızlarda ve erkelerde farklı hormanlar farklı miktarlarda üretilir Bu dönemde oluşan değişiklikler sonucunda insan vücudu üreme yeteneği kazanır Ergenin bu yaşta gördüğü değişikliklerin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır

İki ayrı cinsiyette olmanın ve dolayısıyla cinselliğin çok doğal bir gelişim olduğu, yaşamı anlamlandıran, haz veren ayrılmaz bir bütünün parçası olduğu açıklanmalıdır

Kızlarda yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci:

• Göğüslerde büyümenin başlaması
• Genital bölgede kıllanma
• Vücut ölçülerinde hızlı artış
• Koltuk altında kıllanma
• Reglin başlaması (Adet görme)
•Kalçaların genişlemesi (Belin incelmeye başlaması ve leğen kemiklerinin şekillenmesi ve yağ birikimi)

Memelerin büyümesi ergenliğin ilk belirtisidir Genellikle 10 yaşlarında başlar Seyrek olarak başlangıçta büyüme tek taraflı olabilir Bazen memelerde ağrı hissedilebilir

Memelerin büyümeye başladığı sıralarda cinsel bölgede ve bir süre sonra da koltuk altı bölgesinde kıllanma başlar Memelerin büyümeye başlamasıyla boy büyümesi de hızlanır, bu hızlı büyüme bir yıl kadar sürer On üç yaşında bir genç kızın memelerinde gelişme belirtisi görülmüyorsa bir hekime danışılmalıdır Vajende oluşan beyaz bir akıntı da ilk belirtilerdendir Bu yaşta kız çocuk külotunda beyaz lekeler görebilir Genç kız, giderek belinin inceldiğini, kalçalarının biraz genişlediğini, saçlarının ve derisinin daha yağlı olduğunu fark edebilir Sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Cildini korumak için ergenlik yaşlarında cilt temizliği gence öğretilmelidir

Adet Görme (Menstrüasyon, Regl olma)
Adet görme uterustan (rahim) belirli aralıklarla kanama olmasıdır Adet, doğurganlık özelliğinin ilk belirtisi olarak kabul edilir Bazı kız çocuklarında adet günleri yaklaştıkça karın ve sırt ağrıları olabilir

Adet, göğüslerin büyümeye başlamasından 1,5-2 yıl sonra, 12-13 yaşlarda başlar

Ancak 9 yaşında adet görenler olabildiği gibi, 15 yaşında hala adetleri başlamamış kızlar da vardır Bu nedenle ergene arkadaşlarından daha erken yaşta adet görmeye başlamışsa ya da henüz adet görmemişse kaygılanmaması gerektiği söylenmelidir

16 yaşını tamamladığı halde adet görmeyen genç kızlar için hekime danışılmalıdır

Adet görme ve yumurtlamanın oluşması
Pek çok genç kızda ilk adetler, henüz yumurta hücreleri tam olgunlaşmadan ve yumurtlama (ovülasyon) olmadan başlar Bu yumurtasız adet dönemi 1-2 yıl kadar sürebilir Genellikle bu başlangıç döneminde adetler düzensizdir

Adet döngüsü (siklusu)
Adet kanamasının süresi genellikle 4-5 gündür; 2 ile 7 gün arasında değişebilir Bu kanama dönemine adet (menstrüasyon, regl) denir
Bu döngünün süresi, adet görme aralıkları, kişiden kişiye değişiklik gösterir Bazı kızlar 21 günde bir, bazıları ise 35 günde bir adet görebilirler

Adet döngüsünde düzensizlik nedenleri
Başlangıçta ergenin menstrüasyon (yumurtlama)döngüsü düzenli değilse, endişelenmemesi söylenmelidir Bu düzensizlik 1 yıl, hatta 2 yıl sürebilir Daha sonra da zaman zaman düzensizlik olabilir

Adetin başlama belirtileri
Bazı genç kızlar adet göreceğini önceden anlayabilir Kendisini hasta ya da neşesiz hissedebilir Göğüsleri şiş ve duyarlı olabilir Kramp şeklinde alt karın ağrıları ya da sırt ağrıları olabilir Bu ağrılar, kanama başladıktan sonra da bir süre devam edebilir ve bazen ilaç almayı gerektirecek kadar şiddetli olabilir
Tüm adet döneminde atılan kan ve doku, birlikte yaklaşık bir çay bardağı kadardır (120 ml) Bunun az bir kısmı kandır

Kadın Üreme Sistemi
Dış Cinsel Organlar: Vajina girişi, klitoris, büyük ve küçük dudaklardan oluşur Vajina ve klitoris arasında idrar deliği, vajinanın arkasında da anüs yer alır

İç Cinsel Organlar: Vajina, Rahim (uterus), yumurtalıklar (overler), ve tüplerden (rahim kanalları) oluşmaktadır

Vajina: Vajina, yukarı doğru uyanarak rahim ağzı ile birleşen yaklaşık 10 cm uzunluğunda bir kanaldır Vajinanın ileri derecede esneyebilme özelliği mevcuttur

Zar (Himen): Vajina girişinden hemen sonra bağ dokusu ve damarlardan oluşan ince bir zardır Zarın ortası adet kanamasının dışarı atılmasını sağlayacak biçimde açıktır İlk cinsel ilişki sırasında zarda zedelenme olur ve bir miktar kanama görülür Ancak bazı zarlar ileri derecede esnek olur ve cinsel ilişkiye rağmen kanamayabilir

Erkeklerde yaşanan vücut gelişim ve değişim süreci:
Erkeklerde ergenliğin ilk belirtisi testislerin büyümesidir Bu değişiklik genellikle 11,5-12 yaşlarında başlar Bundan yaklaşık 1 yıl sonra cinsel bölgede kıllanma, peniste büyüme farkedilir
Yine 13-13,5 yaşlarında sesi kalınlaşır, gırtlağındaki kıkırdak dokuda bir çıkıntı oluşur

Yine aynı yaşlarda dudakların üzerinde, daha sonra yüzde, vücutta kıllanma başlar

Ayaklar büyür, bacaklar ve kollar uzar, 13-15 yaş arasında boy hızla uzar Deri ve saçlar yağlanır, yüzünde sivilceler ve siyah noktalar oluşabilir Kasları geliştiği için daha güçlü olduğunu hisseder

Ergenliğin başlama yaşı, kızlarda olduğu gibi, erkeklerde de çok değişkendir Ergenliğin gecikmesine erkeklerde oldukça sık rastlanır

13-14 yaşlarına kadar hiçbir ergenlik belirtisi ortaya çıkmayan, bu nedenle boyu yaşdaşlarına göre küçük ve görünüşü de çocuksu ofan birçok sağlıklı erkek çocuk vardır

Arkadaşlarında ergenlik belirtileri başlamış, kendi vücudunda henüz bir değişiklik olmayan erkek çocuğun kaygılanmaması için gecikmenin doğal olduğu kendisine anlatılmalıdır O'na, her bireyin farklı olduğu, vücudunun kendine en uygun bir zamanda olgunlaşacağı söylenmelidir

Peniste Sertleşme ve Boşalma
Penis içerisinde süngere benzeyen bir yapı vardır Sünger nasıl suyu içine çekerek emerse, penisteki süngere benzer yapı da içinde bulunan damarlardan kan çekerek şişer, sertleşir Ergenlik dönemine giren erkeklerde olmadık yerde ve beklenmedik durumlarda penis sertleşmesi yaşanabilir Erkek tohum hücreleri (sperm) ergenlik dönemiyle çoğalmaya başlar Sperm yumurtanın ***lenmesi ve bebek oluşumu için gereklidir Penis sertleşmesi sonrasında çok sayıda sperm boşaltılabilir Sperm hücreleri meninin yalnızca küçük bir bölümünü oluşturduğu halde tek bir boşalmada 500 milyon kadar sperm hücresi bulunur Cinsel ilişki sonucunda bu hücrelerden tek bir tanesi yumurtaya ulaşarak ***lemeyi başarabilir Genç yaşlarda sperm boşaltma işi sık yaşanır ancak yaş ilerledikçe azalır Bu olayların gerçekleşmesi hormonlara bağlıdır

Islak rüyalar
Bu yaştaki ergene, bazı sabahlar yatağını meni ile ıslanmış bulacağını anlatma zamanı gelmiştir Bu ıslaklığın, cinsel ilişkide olduğu gibi herhangi bir uyarı ile oluşabilen ereksiyon sonucu görülen meni salgısı olduğu kendisine anlatılmalıdır

Bu salgı canlı spermler içerir ve cinsel üretkenliğin başladığının göstergesidir Bütün bunlar, üreme organlarının geliştiğini ve ergenin erişkin bir erkek olmaya başladığını gösteren belirtilerdir Bu gelişme, genellikle 18-20 yaşlarına kadar belirginleşerek devam eder

Ses Değişimi
Erkek çocuklarda ergenlikle birlikte seste de değişimler görülür Gırtlak kıkırdağı öne doğru çıkar, ses kalınlaşır Önce ses çatallanır ve çatlar Ses telleri de bedenin diğer bölümleri gibi gelişmektedir Sesin tonu ses tellerinin uzunluğuna ve gırtlak yapısına bağlıdır Bu nedenle büyüme süresince seste çatallanma görülebilmektedir

KıllanmaKoltuk altı, genital bölge, yüz, kol ve bacaklarda kıllanma başlar Genellikle sakallar ergenliğin sonuna kadar belirmez Başlangıçta tüy şeklinde olan sakallar zmanla ve traş edilmeyle sertleşir

Erkek Üreme Sistemi
Penis: İdrarın ve spermlerin dışarı boşalmasını sağlar
Strotum (torbalar): Penisin altında yer alan, testisleri saran ve koruyan torba şaklindeki deri parçasıdır
Testis: Strotumun içinde yer alan, içinde erke tohum hücreleri bulunan iki organdır Testesteron ve sperm üretir
Prostat: Spermleri taşıyan sıvıyı salgılayan bir bezdir