Fizikteki Temel Büyüklükler Nelerdir? Fizikteki Temel Büyüklükler Hangileridir?

**Prof. Dr. Sinsi** · 09-11-2012

Fizikteki Temel Büyüklükler Nelerdir? Fizikteki Temel Büyüklükler Hangileridir?
Fizikteki Temel Büyüklükler Nelerdir? Fizikteki Temel Büyüklükler Hangileridir?

Temel birimler fiziksel büyüklükleri ölçmekte kullanılırlar ve bunlardan herbir diğer birim türetilebilir

Ölçüm dilinde, büyüklükler dünyadaki zaman, uzaklık, hız, enerji, momentum, kütle gibi ölçülebilen kavramlardır ve birimlerde onların miktarlarını betimlemek için kullanılır

Aslında büyüklük terimi ölçülen fiziksel büyüklüğün sınıfı manasında olsa da(uzunluk, zaman, kütle, momentum, enerji v

s

) terim ayrıca boyutlara da atıfta bulunur(örneğin "postalanan paketin boyutları 12" x 8" x 4" dir

")

Bir temel büyüklükler sistemi(ve ya bazen temel boyutlar) herbir diğer fiziksel büyüklüğün kendilerinden( ve ya fiziksel büyüklüğün boyutundan) türetilebildiği büyüklüklerdir

Fiziksel büyüklüklerin geleneksel temel boyutları kütle, uzunluk, zaman v sıcaklıktır, fakat prensipte, diğer temel birimlerde kullanılabilirler

Bazı fizikçiler sıcaklığı fiziksel büyüklüğün bir temel boyutu olarak görmemektedirler, çünkü basitçe sıcaklık serbestlik derecesi başına parçacık başı enerjiyi(ve ya kütle, uzunluk ve ya zaman) ifade etmektedir

Ayrıca, elektrostatik cgs sisteminde kütle, uzunluk ve zaman birim sistemleriyle ifade edilse bile bazı fizikçiler elektrik yükünü farklı bir temel boyut olarak görmektedirler

Ayrıca uyumsuz temel büyüklükler hakkında şüpheleri olan fizikçiler de vardır[1]

SI sisteminin temel birimleri, kilogram, saniye, amper, kelvin, ve moldür

Metre ve kandela önceden temel birimlerdi fakat diğer birimlere göre yeniden tanımlandılar

Halen SI temelli birimler olarak düşünülseler de, bu temelde tarihsel sebeplerdendir

Newton, joule ve volt gibi diğer birimler ise SI temelli birimlerden türetilebilirler ve bu sebepten SI birimlerinden türetilmiş birimler olarak adlandırılırlar

Hız boyutu, örneğin, uzaklık bölü zamandır, bu yüzden birimi m/sn temel saniye biriminden türetilebilir(metre ayrıca saniye cinsinden tanımlanmaktadır)

Boyut analizinin önemli temel bir gerçeği ise, temel birimlerin lineer cebirde vektör uzayının, tüm birimler uzayı, özel bir çeşidi olarak görülebilmesidir

Bu rasyonel sayılar alanının üzerinde bir vektör uzayıdır, vektör toplamı ise birimlerin çarpımı ile verilir ve skaler çarpım birimlerin üssünün alınmasıdır

Tüm fiziksel olarak dikkat çekici değerlerin birimleri yoktur: boyutsuz sayılar birçok bilim alanında bulunmaktadır

Aslında, boyutlu büyüklükleri ölçerken bile temel olarak boyutsuz büyüklükleri ölçeriz

Daima bir fiziksel büyüklüğü benzer boyutlu bir standartla ölçeriz

Bir cetvel ve ya mezura ile bir uzunluğu ölçtüğümüzde, gerçekte cetvel üzerindeki çizgi işaretlerini sayarız(uzunluk ölçmek için bir standart) ve net sonuç boyutsuz bir sayıdır

Fakar o büyüklük boyutsuz bir sayıya eklenmiş(çarpılarak) bir boyutlu birim ile ifade edilirse, o büyüklük kavramsal olarak boyutlu bir büyüklük haline gelir

09-11-2012	#1
Prof. Dr. Sinsi	Fizikteki Temel Büyüklükler Nelerdir? Fizikteki Temel Büyüklükler Hangileridir? Fizikteki Temel Büyüklükler Nelerdir? Fizikteki Temel Büyüklükler Hangileridir? Fizikteki Temel Büyüklükler Nelerdir? Fizikteki Temel Büyüklükler Hangileridir? Temel birimler fiziksel büyüklükleri ölçmekte kullanılırlar ve bunlardan herbir diğer birim türetilebilir Ölçüm dilinde, büyüklükler dünyadaki zaman, uzaklık, hız, enerji, momentum, kütle gibi ölçülebilen kavramlardır ve birimlerde onların miktarlarını betimlemek için kullanılırAslında büyüklük terimi ölçülen fiziksel büyüklüğün sınıfı manasında olsa da(uzunluk, zaman, kütle, momentum, enerji vs) terim ayrıca boyutlara da atıfta bulunur(örneğin "postalanan paketin boyutları 12" x 8" x 4" dir") Bir temel büyüklükler sistemi(ve ya bazen temel boyutlar) herbir diğer fiziksel büyüklüğün kendilerinden( ve ya fiziksel büyüklüğün boyutundan) türetilebildiği büyüklüklerdirFiziksel büyüklüklerin geleneksel temel boyutları kütle, uzunluk, zaman v sıcaklıktır, fakat prensipte, diğer temel birimlerde kullanılabilirlerBazı fizikçiler sıcaklığı fiziksel büyüklüğün bir temel boyutu olarak görmemektedirler, çünkü basitçe sıcaklık serbestlik derecesi başına parçacık başı enerjiyi(ve ya kütle, uzunluk ve ya zaman) ifade etmektedirAyrıca, elektrostatik cgs sisteminde kütle, uzunluk ve zaman birim sistemleriyle ifade edilse bile bazı fizikçiler elektrik yükünü farklı bir temel boyut olarak görmektedirler Ayrıca uyumsuz temel büyüklükler hakkında şüpheleri olan fizikçiler de vardır[1] SI sisteminin temel birimleri, kilogram, saniye, amper, kelvin, ve moldürMetre ve kandela önceden temel birimlerdi fakat diğer birimlere göre yeniden tanımlandılarHalen SI temelli birimler olarak düşünülseler de, bu temelde tarihsel sebeplerdendirNewton, joule ve volt gibi diğer birimler ise SI temelli birimlerden türetilebilirler ve bu sebepten SI birimlerinden türetilmiş birimler olarak adlandırılırlar Hız boyutu, örneğin, uzaklık bölü zamandır, bu yüzden birimi m/sn temel saniye biriminden türetilebilir(metre ayrıca saniye cinsinden tanımlanmaktadır) Boyut analizinin önemli temel bir gerçeği ise, temel birimlerin lineer cebirde vektör uzayının, tüm birimler uzayı, özel bir çeşidi olarak görülebilmesidirBu rasyonel sayılar alanının üzerinde bir vektör uzayıdır, vektör toplamı ise birimlerin çarpımı ile verilir ve skaler çarpım birimlerin üssünün alınmasıdır Tüm fiziksel olarak dikkat çekici değerlerin birimleri yoktur: boyutsuz sayılar birçok bilim alanında bulunmaktadırAslında, boyutlu büyüklükleri ölçerken bile temel olarak boyutsuz büyüklükleri ölçerizDaima bir fiziksel büyüklüğü benzer boyutlu bir standartla ölçerizBir cetvel ve ya mezura ile bir uzunluğu ölçtüğümüzde, gerçekte cetvel üzerindeki çizgi işaretlerini sayarız(uzunluk ölçmek için bir standart) ve net sonuç boyutsuz bir sayıdırFakar o büyüklük boyutsuz bir sayıya eklenmiş(çarpılarak) bir boyutlu birim ile ifade edilirse, o büyüklük kavramsal olarak boyutlu bir büyüklük haline gelir