|
|
Konu Araçları |
çözümlü, ile, ilgili, ondalıklı, problemler, sayılar, sorular |
Ondalıklı Sayılar İle İlgili Çözümlü Problemler Ondalıklı Sayılar İle İlgili Sorular |
09-11-2012 | #1 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Ondalıklı Sayılar İle İlgili Çözümlü Problemler Ondalıklı Sayılar İle İlgili SorularOndalıklı Sayılar İle İlgili Çözümlü Problemler Ondalıklı Sayılar İle İlgili Sorular Ondalıklı Sayılar İle İlgili Çözümlü Problemler Ondalıklı Sayılar İle İlgili Sorular ONDALIKLI SAYILAR Ondalıklı Sayı a bir tam sayı ve n bir sayma sayısı ise a/10^n şeklindeki sayılara ondalıklı sayılar denir abcd/10000= a,bcd= a+(b/10)+(c/100)+(d/1000) şeklinde yazılır Burada a'ya tam kısım ,bcd'ye ondalıklı kısım denir Devirli (Periyodik) Ondalıklı Sayı Bir ondalıklı sayıda ondalıklı kısım belli bir kurala göre tekrarlanıyorsa bu sayıya devirli ondalıklı sayı denir Devreden kısım üzerine __ işareti konur __ a,bcbc=a,bc şeklinde yazılır ONDALIK SAYILARDA İŞLEMLER Toplama -Çıkarma İşlem yapılacak ondalıklı sayılar virgüller alt alta gelecek şekilde yazılırDoğal sayılarda olduğu gibi işlem yapılır ve sonuç, virgüllerin hizasından virgülle ayrılır Çarpma Ondalık kesirlerin çarpımı yapılırken virgül yokmuş gibi çarpma işlemi yapılırSonuç, çarpılan sayıların virgülden sonraki basamak sayılarının toplamı kadar sağdan sola doğru virgülle ayrılır Bölme Bölen virgülden kurtulacak şekilde 10'un kuvveti ile çarpılırBölen de aynı 10'un kuvveti ile çarpılarak normal bölme işlemi yapılır Devirli Ondalık sayıların Rasyonel Sayıya Dönüştürülmesi Tüm sayı- Devretmeyen Sayı Verilen sayı = _________________________________________________ Devreden rakam sayısı kadar 9, devretmeyen rakam sayısı kadar 0 _ abcd-abc ab,cde= ___________ 990 Devreden sayı 9 ise bir önceki rakam bir artırılır _ _ 3,4 =4 , 15,9 =16 |
Ondalıklı Sayılar İle İlgili Çözümlü Problemler Ondalıklı Sayılar İle İlgili Sorular |
09-11-2012 | #2 |
Prof. Dr. Sinsi
|
Ondalıklı Sayılar İle İlgili Çözümlü Problemler Ondalıklı Sayılar İle İlgili SorularOndalık Kesirler (Sayılar): m Z ve n Z+ olmak üzere, m / 10n şeklinde yazılabilen kesirlere Ondalık Kesir, sayılara da Ondalık Sayılar denir Yani, paydası 10' un kuvveti olan kesirler (sayılar) dir Örnekler: 1/10 = 0,1 sıfır tam onda bir 2/10 = 0,2 sıfır tam onda iki 3/10 = 0,3 sıfır tam onda üç 25/100 = 0,25 sıfır tam yüzde üç 2/1000 = 0,002 sıfır tam binde iki 25/10 = 2,5 iki tam onda beş 15/10 = 1,5 bir tam onda beş 103/100 = 1,03 bir tam yüzde üç 2345/1000 = 2,345 iki tam binde üçyüzkırkbeş Bir ondalık kesir, ondalık sayı şeklinde yazıldığında, virgülden önceki kısma ondalık sayının tam kısmı, virgülden sonraki kısma da ondalık sayının ondalık kısmı denir Bir a/b (b0) kesrinin, payının paydasına bölünmesiyle elde edilen bölüme de, Ondalık sayı denir Ayrıca, buna rasyonel (kesrin) sayının ondalık açılımı da denir Bu işlem, bir kesrin (rasyonel sayının), ondalık kesre (sayıya) çevrilmesinde kullanılır Örnek: 1/5 sayısını ondalık sayıya çeviriniz Çözüm: 1/5 in paydasını 10' un kuvveti şekline çevirmek için hem payını hem de paydasını 2 ile genişletelim Bu takdirde, 1/5 = (12)/(52) = 2/10 = 0,2 buluruz Örnek: 12/300 rasyonel sayısını ondalık sayıya çeviriniz Çözüm: 12/300 ün paydasını 10' un kuvveti şekline çevirmek için hem payını hem de paydasını 3' e bölelim Bu takdirde, 12/300 = (12:3)/(300:3) = 4/100 = 0,04 buluruz Örnek: 3/5 = (32)/(52) = 6/10 = 0,6 Örnek: 7/25 = (74)/(254) = 28/100 = 0,28 Örnek: 2/125 = (2/(125 = 16/1000 = 0,016 Örnek: 1/3 sayısının ondalık açılımını bulunuz Çözüm: 1/3 rasyonel sayısını kaç ile genişletirsek genişletelim paydasını 10' un kuvveti şeklinde yazamayız Bu nedenle, bu sayının payını paydasına bölmeliyiz Dolayısıyla, bu bölme işlemini yaparsak, 1/3 = 0,33333333 = 0,3 elde ederiz Buradaki ondalık kısımdaki 3 sayısı sonsuza dek devam etmektedir Yani, 3 sayısı devreden sayıdır Bundan dolayı, 0,3 sayısına, devirli ondalık sayı denir Devirli ondalık sayılarda devreden kısım tek basamaklı olabileceği gibi, iki veya daha fazla basamaklı da olabilir Örneğin, 0,25 devreden kısım iki basamaklı 2,25367 devreden kısım üç basamaklıdır Uyarı 1: Tamsayıların önüne yazılan sıfırların bir anlamı yoktur Örneğin, 2, 02, 002, 0002, 00002, 000002, sayılarının hepsi 2 sayısını gösterir Burada 2' den önceki sıfırların bir anlamı yoktur Bu yüzden kullanılmazlar Uyarı 2: Bir kesrin ondalık açılımında ondalık kısımdaki rakamların en sağına yazılan sıfırların bir anlamı yoktur Örneğin, 1,2 1,20 1,200 1,2000 sayılarının hepsi 1,2 dir ONDALIK SAYILARIN RASYONEL SAYIYA ÇEVRİLMESİ Devirsiz ondalık sayılar, rasyonel sayı şekline şöyle çevrilir: Paya ondalık sayının tümü yazılır, paydaya da 1 ve 1' in ardına ondalık kısımdaki rakam sayısı kadar 0 yazılır Örneğin, Devirli ondalık sayılar, rasyonel sayı şekline şöyle çevrilir: Paya ondalık sayının tümünden tam kısım dahil devretmeyen kısmının farkı yazılır, paydaya da ondalık kısmın önce devreden rakam sayısı kadar 9 devretmeyen rakam sayısı kadar 9' un ardına 0 yazılır Örneğin m,nprstu devirli ondalık sayısı rasyonel sayı şekline biçiminde çevrilir Örnekler: 36,4539 = 36,454 1,849 = 1,85 Ondalık kısımdaki 9 rakamı devrediyorsa, 9 rakamı atılır ve önündeki rakam 1 arttırılır ONDALIK SAYILARLA DÖRT İŞLEM TOPLAMA ve ÇIKARMA İŞLEMİ: Virgüller aynı hizaya getirilir ve toplama veya çıkarma işlemi yapılır Örnek: 2,15 + 35,242 = ? 2,150 + 35,242 = 37,392 bulunur ÇARPMA İŞLEMİ: Virgüller gözönüne alınmadan normal çarpma işlemi yapılır Sonra da, iki ondalıklı sayının ondalık kısmındaki hane sayısının toplamı kadar sağından başlanarak virgülle ayrılır Örnek: 4,25 23,4 = ? 4,25 23,4 x --------------- 1700 1275 850 + ---------------- 99,450 BÖLME İŞLEMİ: Pay ve paydadaki ondalık sayılarda virgül kalmayacak şekilde eşit sayıda basamak kaydırma işlemi yapılır Sonra da normal bölme işlemi yapılır Örnekler: Örnek: x=0,2 ve y=0,4 ise, Çözüm: x=0,2=2/9 y=0,4=4/9 Örnek: 0,36 sayısı m/n rasyonel kesrine eşitse, m-n farkı kaçtır? Çözüm: 0,36 = (36-3)/9 = 33/9 = 11/3 m/n = 11/3 olduğundan, m=11 ve n=3 olur Dolayısıyla, m-n=11-3=8 bulunur Örnek: işleminin sonucu kaçtır? (ÖSS-2001) a) 0,1 b) 0,2 c) 10 d) 20 e) 100 Çözüm: 10/1 +10/1-10/1= 10+10-10 = 20-10=10 Doğru seçenek c şıkkıdır |
|