Orman Katliyamlarını Önlemenin Yolları Nelerdir? Ormanları Koruma Yöntemleri Nelerdir

Orman Katliyamlarını Önlemenin Yolları Nelerdir? Ormanları koruma yöntemleri nelerdir
Orman Katliyamlarını Önlemenin Yolları Nelerdir? Ormanları koruma yöntemleri nelerdir
Ormanların korunması Ülkemiz nüfusunun 9 milyonu sayıları 17 bin 445 olan ormaniçi ve kenarı köylerde yaşamaktadır Bu da göstermektedir ki, Türkiye nüfusunun yaklaşık altıda biri ormanlarla iç içe yaşamaktadır

İçinde bulunduğumuz Yüzyıl'da çağdaş ormancılığın amacı, ormanın sürekliliğini sağlayarak optimal yararlanmayı temin etmektir Ormanlar varlıkları ve sağladıkları yararlar itibarıyle, toplumların yaşama düzenlerini etkileyen doğal kaynakların başında gelmektedir Ormanlar ülkelerin ekonomik yaşamında olduğu kadar, sosyal yaşamlarında da büyük öneme sahiptirler

İnsanlığın varoluşundan beri ormanlara ve elde edilen çeşitli ürünlere ve hizmetlere sürekli gereksinme duyulmuştur Ormanlar varoluşlarıyla topluma temiz hava, çevre sağlığı, görsel zenginlik, toprağı koruma, iklimi iyileştirme ve su rejimini düzenleme gibi hizmetleri aracısız olarak sunabilirler Bununla birlikte ormanlar, çeşitli nitelikteki ürünlerin kaynağı olarak büyük oranda öneme sahiptirler Bilindiği gibi bugün orman ürünlerinin (ana ve yan ürünler) 6 bin dolayında kullanım yeri bulunmaktadır Ancak, orman kaynaklarının bu fonksiyonlarını gerçekleştirip topluma sunabilmeleri için öncelikle ülkemiz ormanlarının sağlıklı bir yapıya kavuşturularak korunmaları ile mümkündür

Türkiye'de son yıllarda orman varlığının saptanması amacıyla yapılan çalışmalardan (Türkiye Orman Envanteri) anlaşılacağı üzere 202 milyon hektardır Buna göre ormanlarımız ülke alanının yüzde 26'sını kaplamaktadır Ormanlarımızın yüzde 44'ü ürün verebilen 'verimli orman' niteliğinde olup, geri kalan yüzde 56'sı da verim gücü düşük ya da bozuk makilik ve çalılıkların oluşturduğu 'verimsiz orman' niteliğindedir Canlı bir varlık olan orman açıkta bulunması nedeniyle, canlı ve cansız birçok etkenin oluşturduğu çeşitli tehlikelerle karşı karşıya bulunmaktadır

* * *

Ülkemiz ormanları için en tehlikeli yaratığın insan olduğu söylenebilir Çünkü yurdumuz ormanları, bir taraftan çok eski tarihlerden bu yana cereyan eden sürekli savaşlar ve istilalalar, diğer taraftan da insanların ormanda yaptığı zararlar arasında orman yangınları, hayvanlarını otlatmaları, tarla açmaları, kaçakçılık, ortam kirlenmesi vb nedenlerle büyük oranda tahrip edilerek alanları daralmış ya da tamamen çıplaklaşmıştır Türkiye, topraklarının önemli kısımları itibarıyle erozyonun çok ilerlemiş olduğu bir ülkedir

Ormandan beklenen maddi ve manevi yararların sağlanabilmesi, onun iyi bir şekilde korunması ile mümkün olacaktır Bugün en önemli doğal kaynaklardan biri olan ormanların zararlı etkenlere karşı korunması devletin ve bu arada vatandaşların en önemli görevleri arasında yer almalıdır

Türkiye'nin de dahil olduğu Avrupa ve Akdeniz ülkelerinden meydana gelen Avrupa Tarım Konfederasyonu (CAE), 1971 yılı ekim ayında yapılan toplantıda 'Dünya Ormancılık Günü' kurulmasına karar vermiş ve bu günün tarihini de 21 Mart olarak saptanmıştır

* * *

Bu düşünce Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı (FAO) tarafından da kabul edilerek bu konuda üye devletlerle işbirliği yapılması tavsiye edilmiştir Türkiye'de ilk defa 1975 yılında kutlanan Dünya Ormancılık Günü'nün amaçlarını aşağıdaki şekilde açıklamak mümkündür:

Orman kaynaklarına gereken önemin verilmesi

Radyo-Televizyon ve basın organlarından yararlanarak genel ormancılık faaliyetlerinin kamuoyuna duyurulması

Ormanların maddi ve manevi faydaları yanında doğayı koruma ve rekreasyon yönünden hizmetlerin açıklanması

Çevre sorunları içinde doğal kaynaklardan biri olan orman konusunun tabiat-insan ilişkileri yönünden incelenmesinin sağlanması

Orman ürünlerine dünya çapında duyulan gereksinme ile orman kaynakları arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılması ve ağaçlandırmaların öneminin belirtilmesi

Ormanlardan çok yönlü yararlanma yanında tüm ormancılık çalışmalarının sosyo-ekonomik değerlerinin belirtilmesi ve geliştirilmesi

Dünya Ormancılık Günü'nde de genel hatları ile ortaya konulan yukarıdaki amaçların gerçekleştirilmesi için ormanların iyi bir şekilde korunması gerekmektedir

Ülkemizde ormanların işletilmesi, korunması ve alanlarının genişletilmesi devlete ait bir görev olarak benimsenmiştir Nitekim yürürlükte olan 1982 tarihli Anayasamız'ın 169 maddesinde, 'Devlet ormanların korunması ve sahalarının genişletilmesi için gerekli kanunları koyar ve tedbirleri alır Yanan ormanların yerinde yeni ormanlar yetiştirilir, bu yerlerde başka çeşit tarım ve hayvancılık yapılamaz Bütün ormanların gözetimi Devlete aittir Devlet ormanlarının mülkiyeti devrolunamaz Devlet ormanları kanuna göre, Devletçe yönetilir ve işletilir Bu ormanlar zaman aşımı ile mülk edinilemez ve kamu yararı dışında irtifak hakkına konu olamaz Ormanlara zarar verebilecek hiçbir faaliyet ve eyleme müsaade edilemez Ormanların tahrip edilmesine yol açan siyasi propaganda yapılamaz, münhasıran orman suçları için genel ve özel af çıkarılamaz Ormanları yakmak, ormanı yok etmek veya daraltmak amacıyla işlenen suçlar genel ve özel af kapsamına alınamaz' denilmekte ve bu suretle ormanların önemi üzerinde durulmaktadır

Bu açıklamalardan anlaşılacağı üzere, Anayasamız orman yangınları konusuna özel bir önem vermiş olup, bu amaçla işlenen suçların genel ve özel af kapsamı dışında tutulmasını öngörmüştürOrmanlar insanlık tarihi boyunca önemini korumuştur Bu gün için ülkemiz nüfusunun yaklaşık olarak 9 milyonu, sayıları 17 bin 445 olan ormaniçi ve kenarı köylerde yaşamaktadır Bu rakamlar göstermektedirler ki, Türkiye nüfusunun yaklaşık altıda biri ormanlarla iç içe yaşamaktadır Bu insanların ormanla olan ilişkileri ve ona olan sevgileri istenen düzeyde olmadıkça bundan daima zarar gören orman ve sonuçta yine insan olacaktır

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi - Yrd Doç Dr Ali KÜÇÜKOSMANOĞLU

Ormanların Korunması

Ormanları yangından, hastalıklardan, böcek ve hayvanların vereceği zarardan korumak bir ormancının geleneksel görevleri arasındadır Gittikçe daha çok sayıda insan ormanları dinlenme ve başka amaçlarla kullandıkça yangın olasılığı artmaktadır Her 10 orman yangınından dokuzuna insanlar neden olur Arabadan atılan sönmemiş bir sigara, söndü*rülmemiş bir kamp ateşi, rüzgârlı bir günde yakılan çöpler kısa bir süre içinde denetimden çıkan bir yangına neden olabilir Her yıl milyonlarca hektar orman alanı yangınla ka*rarmaktadır Orman yangınlarından ağaçlar zarar görür ya da tümüyle kururken, doğal güzellikler de ortadan kalkar, yabanıl yaşam yok olur ve toprak aşınır
Özellikle Kuzey Amerika ve Avustralya' nın uçsuz bucaksız orman alanlarında yangına karşı mücadelede ormancıların kullanabile*cekleri yeni gereçler geliştirilmiştir Uçaklara takılan kızılötesi elektronik tarama gereçleri yoğun duman içinde bile yangının tam nerede olduğunu gösterebilmektedir Yangına su ve kimyasal madde püskürtmek, yerdeki ekiple*re yardım gereçleri ulaştırmak için uçak ve helikopterler kullanılmaktadır Yangın sön*dürme ekipleri uzak ve yolu olmayan bölgele*re paraşütle indirilir Telsizli devriyeler ve kule gözcüleri yangını daha başlangıcında görüp haber vererek genişlemeden söndürül*mesini sağlar Gene de orman yangınlarıyla mücadele, yangın yerinde kazma kürek ve su pompalarıyla çalışmayı da gerektiren tehlikeli ve zor bir iştirOrman yangınları kadar dehşet verici olma*yan böcek ve hastalıklar da ormanların aynı derecede ciddi düşmanlarıdır Bir zamanlar ABD'nin doğusundaki önemli ağaç türlerin*den biri olan Amerika kestanesi, "kestane kanseri" denen bir mantar hastalığı sonucu yok olmuştur Bir başka mantar hastalığından Veymut çamını kurtarmak için ormancılar uzun yıllar çalışmıştır Karaağaç hastalığı, Avrupa ve Kuzey Amerika'da kent, park ve ormanlardaki çok sayıda karaağacı yok etmiş*tir Bu tür kayıpları önlemek zordur Çünkü genellikle hastalıklar ilk aşamalarında fark edilmez, yayıldıktan sonra denetim altına alınmaları ise büyük harcamalar gerektirir
Orman ağaçlarına saldıran çok çeşitli böcek türleri vardır Eğer koşullar uygunsa bu bö*cekler hızla artar ve geniş bir alandaki ağaçla*rı yok edebilir Kabukböcekleri ve tombul güve en tehlikeli orman zararlılarından bazıları dır Hastalıkları denetim altına alma yöntem*leri arasında kimyasal tedavi, hasta ağaçların yakılması ve böcek ilacı püskürtmek sayılabi*lir Zararlı böcekleri yok edecek başka böcek ve asalaklar bulmaya yönelik biyolojik müca*dele yöntemlerini geliştirmek için de araştır*macılar çalışmaktadır Yaşlılık, kuraklık ya da yangından zayıf düşmüş ağaçlar böcek saldırısından en kolay etkilenebilecek durum*da olduklarından, böceklerle savaşmanın bir yolu da risk taşıyan ağaçları ormanda bırak*mamaktır